Jongeren in Nederland
Begin 2024 telde Nederland ruim 4,9 miljoen jongeren onder de 25 jaar, waarvan 3,3 miljoen minderjarigen en ruim 1,6 miljoen jongvolwassenen. Urk heeft nog steeds het hoogste percentage jongeren. Van de minderjarigen woont 77 procent bij beide juridische ouders en 17 procent bij één ouder. De leeftijd waarop jongeren het ouderlijk huis verlaten is begin 2023 gedaald. In 2023 kwamen er minder jonge immigranten met de Oekraïense nationaliteit naar Nederland dan in 2022.
2.1Trends en achtergrondkenmerken
27 procent van de bevolking is jonger dan 25 jaar
De afgelopen twintig jaar schommelde het totaal aantal jongeren rond de 4,9 miljoen. Het deel dat jongeren uitmaken in de bevolking is wel gedaald. Begin 2024 was 27 procent van de totale bevolking jonger dan 25 jaar. In 2014 was dat 29 procent en in 2004 was dat 30 procent. In deze periode nam het aantal oudere inwoners toe. Op dit moment verwacht het CBS dat jongeren in 2034 zo’n 26 procent van de bevolking zullen uitmaken, en dat dit percentage tot 2070 tussen de 25 en 26 zal blijven.
| Jaartal | Aandeel jongeren |
|---|---|
| 2004 | 30,5 |
| 2005 | 30,4 |
| 2006 | 30,2 |
| 2007 | 30,1 |
| 2008 | 30,0 |
| 2009 | 29,9 |
| 2010 | 29,8 |
| 2011 | 29,7 |
| 2012 | 29,6 |
| 2013 | 29,4 |
| 2014 | 29,2 |
| 2015 | 29,0 |
| 2016 | 28,8 |
| 2017 | 28,6 |
| 2018 | 28,4 |
| 2019 | 28,2 |
| 2020 | 28,0 |
| 2021 | 27,8 |
| 2022 | 27,7 |
| 2023 | 27,6 |
| 2024 | 27,4 |
| 2025 | 27,1 |
| 2026 | 26,8 |
| 2027 | 26,6 |
| 2028 | 26,3 |
| 2029 | 26,1 |
| 2030 | 25,9 |
| 2031 | 25,8 |
| 2032 | 25,7 |
| 2033 | 25,6 |
| 2034 | 25,5 |
| 2035 | 25,5 |
| 2036 | 25,5 |
| 2037 | 25,4 |
| 2038 | 25,5 |
| 2039 | 25,5 |
| 2040 | 25,5 |
| 2041 | 25,6 |
| 2042 | 25,6 |
| 2043 | 25,6 |
| 2044 | 25,7 |
| 2045 | 25,7 |
| 2046 | 25,8 |
| 2047 | 25,8 |
| 2048 | 25,9 |
| 2049 | 25,9 |
| 2050 | 26,0 |
| 2051 | 26,1 |
| 2052 | 26,1 |
| 2053 | 26,2 |
| 2054 | 26,2 |
| 2055 | 26,2 |
| 2056 | 26,2 |
| 2057 | 26,2 |
| 2058 | 26,1 |
| 2059 | 26,1 |
| 2060 | 26,0 |
| 2061 | 26,0 |
| 2062 | 25,9 |
| 2063 | 25,8 |
| 2064 | 25,8 |
| 2065 | 25,7 |
| 2066 | 25,7 |
| 2067 | 25,6 |
| 2068 | 25,6 |
| 2069 | 25,6 |
| 2070 | 25,6 |
Minder jongeren dan twintig jaar geleden
Sinds de eeuwwisseling is het aantal kinderen dat jaarlijks wordt geboren gedaald, van ruim 200 duizend tot 164,5 duizend in 2023. Hierdoor is het aantal kinderen van 0 tot 12 jaar de afgelopen twintig jaar afgenomen, van 2,4 miljoen (15 procent) in 2004 naar 2,1 miljoen (12 procent) in 2024. Het aantal jongvolwassenen van 18 tot 25 jaar nam juist toe van bijna 1,4 miljoen (8 procent) in 2004 naar 1,6 miljoen (9 procent) in 2024. Zij werden voor of rond 2000 geboren.
Hoewel het aantal jongeren in de afgelopen twintig jaar licht gedaald is, nam het de afgelopen twee jaar wel weer wat toe. De kleine geboortepiek in 2021 tijdens de coronapandemie en de komst van vluchtelingen uit Oekraïne in 2022 speelden daarbij een rol. De totale bevolking groeide in 2022 met 221 duizend inwoners (Van Duin, Feijten, Stoeldraijer, 2023).
Volgens de recentste prognose van het CBS zal het aantal jongeren de komende jaren dalen tot een kleine 4,8 miljoen in 2031. De grotere generatie kinderen van voor of rond 2000 passeert de 24 jaar en stroomt uit. Daarna wordt een stijging verwacht tot 5,2 miljoen jongeren in 2055, omdat vanaf dan het aantal kinderen dat jaarlijks geboren wordt naar verwachting weer toeneemt (de kinderen van de grotere generaties van rond 2000).
| Jaartal | 0 tot 4 jaar | 4 tot 12 jaar | 12 tot 18 jaar | 18 tot 25 jaar |
|---|---|---|---|---|
| 2004 | 0,818 | 1,591 | 1,195 | 1,353 |
| 2005 | 0,803 | 1,595 | 1,200 | 1,360 |
| 2006 | 0,784 | 1,596 | 1,202 | 1,359 |
| 2007 | 0,765 | 1,594 | 1,205 | 1,359 |
| 2008 | 0,746 | 1,598 | 1,202 | 1,372 |
| 2009 | 0,738 | 1,598 | 1,191 | 1,402 |
| 2010 | 0,737 | 1,593 | 1,184 | 1,427 |
| 2011 | 0,737 | 1,580 | 1,185 | 1,446 |
| 2012 | 0,736 | 1,562 | 1,189 | 1,458 |
| 2013 | 0,726 | 1,541 | 1,197 | 1,464 |
| 2014 | 0,712 | 1,524 | 1,207 | 1,466 |
| 2015 | 0,703 | 1,510 | 1,216 | 1,468 |
| 2016 | 0,696 | 1,495 | 1,226 | 1,468 |
| 2017 | 0,694 | 1,486 | 1,225 | 1,479 |
| 2018 | 0,694 | 1,477 | 1,215 | 1,493 |
| 2019 | 0,687 | 1,473 | 1,198 | 1,514 |
| 2020 | 0,687 | 1,468 | 1,183 | 1,533 |
| 2021 | 0,682 | 1,458 | 1,172 | 1,540 |
| 2022 | 0,691 | 1,446 | 1,163 | 1,570 |
| 2023 | 0,694 | 1,448 | 1,171 | 1,605 |
| 2024 | 0,689 | 1,442 | 1,172 | 1,613 |
| 2025 | 0,687 | 1,436 | 1,168 | 1,612 |
| 2026 | 0,674 | 1,444 | 1,162 | 1,597 |
| 2027 | 0,674 | 1,435 | 1,155 | 1,585 |
| 2028 | 0,679 | 1,427 | 1,144 | 1,573 |
| 2029 | 0,687 | 1,417 | 1,134 | 1,558 |
| 2030 | 0,699 | 1,411 | 1,125 | 1,547 |
| 2031 | 0,714 | 1,407 | 1,118 | 1,539 |
| 2032 | 0,729 | 1,407 | 1,115 | 1,529 |
| 2033 | 0,744 | 1,411 | 1,108 | 1,526 |
| 2034 | 0,758 | 1,408 | 1,115 | 1,515 |
| 2035 | 0,769 | 1,422 | 1,108 | 1,505 |
| 2036 | 0,779 | 1,442 | 1,103 | 1,492 |
| 2037 | 0,787 | 1,464 | 1,098 | 1,482 |
| 2038 | 0,793 | 1,489 | 1,094 | 1,476 |
| 2039 | 0,797 | 1,514 | 1,092 | 1,472 |
| 2040 | 0,799 | 1,538 | 1,082 | 1,476 |
| 2041 | 0,799 | 1,560 | 1,088 | 1,471 |
| 2042 | 0,798 | 1,579 | 1,099 | 1,463 |
| 2043 | 0,796 | 1,594 | 1,115 | 1,458 |
| 2044 | 0,793 | 1,605 | 1,134 | 1,455 |
| 2045 | 0,790 | 1,612 | 1,155 | 1,452 |
| 2046 | 0,787 | 1,617 | 1,175 | 1,453 |
| 2047 | 0,784 | 1,619 | 1,194 | 1,448 |
| 2048 | 0,781 | 1,618 | 1,210 | 1,458 |
| 2049 | 0,778 | 1,615 | 1,224 | 1,474 |
| 2050 | 0,775 | 1,611 | 1,235 | 1,494 |
| 2051 | 0,773 | 1,606 | 1,244 | 1,516 |
| 2052 | 0,771 | 1,600 | 1,249 | 1,539 |
| 2053 | 0,770 | 1,595 | 1,252 | 1,561 |
| 2054 | 0,768 | 1,589 | 1,253 | 1,582 |
| 2055 | 0,768 | 1,584 | 1,252 | 1,601 |
| 2056 | 0,768 | 1,579 | 1,249 | 1,615 |
| 2057 | 0,768 | 1,575 | 1,246 | 1,627 |
| 2058 | 0,769 | 1,571 | 1,242 | 1,635 |
| 2059 | 0,771 | 1,568 | 1,238 | 1,641 |
| 2060 | 0,774 | 1,566 | 1,233 | 1,643 |
| 2061 | 0,778 | 1,565 | 1,229 | 1,644 |
| 2062 | 0,783 | 1,565 | 1,225 | 1,642 |
| 2063 | 0,788 | 1,567 | 1,221 | 1,639 |
| 2064 | 0,794 | 1,569 | 1,218 | 1,636 |
| 2065 | 0,801 | 1,574 | 1,215 | 1,631 |
| 2066 | 0,808 | 1,579 | 1,213 | 1,627 |
| 2067 | 0,815 | 1,587 | 1,211 | 1,622 |
| 2068 | 0,822 | 1,596 | 1,211 | 1,618 |
| 2069 | 0,828 | 1,606 | 1,210 | 1,613 |
| 2070 | 0,833 | 1,617 | 1,211 | 1,610 |
Steeds minder geboortes bij tieners en twintigers
Er worden steeds minder kinderen geboren bij tieners en twintigers. In 2023 werden bijna duizend kinderen geboren bij tienermoeders. Dat komt neer op 2 kinderen per duizend tienermeisjes. In 2003 waren dit er 3,3 duizend, 7,1 geboorten per duizend meisjes. Van 55,7 duizend kinderen was de moeder een twintiger (48,4 kinderen per duizend twintigers), terwijl dat er in 2003 nog 75,4 duizend waren (77,1 per duizend twintigers).
De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen voor het eerst moeder worden nam toe van 29,3 jaar in 2003 tot 30,3 jaar in 2023. Ook de gemiddelde leeftijd waarop mannen voor het eerst vader worden is toegenomen, van 32,3 in 2003 tot 32,9 in 2023.
89 procent van de jongeren in Nederland geboren
Begin 2024 waren de meeste jongeren, 4,4 miljoen, in Nederland geboren. Ruim drie kwart (3,4 miljoen) van hen had ouders die ook in Nederland zijn geboren, 23 procent had ten minste één ouder die in het buitenland is geboren. Bijna 540 duizend jongeren waren in het buitenland geboren.
Van de jongeren die zelf in Nederland zijn geboren en een herkomst hebben buiten Europa was de grootste groep van Marokkaanse komaf (157 duizend). Daarna volgden jongeren met een Turkse (117 duizend) en Surinaamse herkomst (78 duizend). Onder jongeren met een Europese herkomst kwamen de Duitse (43 duizend) en Poolse (42 duizend) herkomst het meest voor.
| Herkomstland | Geboren Nederland | Geboren buitenland |
|---|---|---|
| Europa | . | . |
| Polen | 41,5 | 28,9 |
| Duitsland | 43,4 | 23,1 |
| Oekraïne | 5,8 | 39,8 |
| België | 21,5 | 19,7 |
| Verenigd Koninkrijk | 19,0 | 12,5 |
| Buiten-Europa | . | . |
| Marokko | 157,2 | 7,0 |
| Turkije | 117,5 | 22,1 |
| Suriname | 77,7 | 7,3 |
| Syrië | 22,2 | 58,4 |
| Nederlands Caribisch gebied | 51,8 | 17,8 |
Van de jongeren die in het buitenland zijn geboren was de grootste groep van Syrische komaf, met 58 duizend. Daarna volgden jongeren van Oekraïense (40 duizend) en Poolse herkomst (29 duizend).
Minder jonge immigranten met Oekraïense nationaliteit
In 2022 nam het aantal jongeren met een Oekraïense herkomst sterk toe. Vanaf het begin van de oorlog met Rusland vestigden zich in dat jaar 41,4 duizend jongeren met een Oekraïense nationaliteit in Nederland. In 2023 was dit aantal lager, met 13,3 duizend jongeren. Niet al deze jongeren bleven in Nederland. In zowel 2022 als 2023 vertrokken bijna 8 duizend Oekraïense jongeren weer. Ruim de helft keerde terug naar Oekraïne. Ook vertrokken er relatief veel naar Duitsland, Polen en Noord-Amerika.
Begin 2024 was van de jongeren met de Oekraïense nationaliteit die sinds het begin van de oorlog naar Nederland zijn gekomen, 52 procent een meisje of jonge vrouw. De 18- tot 25‑jarigen (37 procent), vormen de grootste groep. Daarna volgden met 30 procent de 4- tot 12‑jarigen (basisschoolleeftijd), 12- tot 18‑jarigen (26 procent) en 0- tot 4‑jarigen (6 procent). Begin 2023 vormden 4- tot 12-jarigen (34 procent) de grootse groep, gevolgd door de 18- tot 25-jarigen.
Hoogste percentage jongeren nog steeds op Urk
Urk heeft het hoogste percentage jongeren. Begin 2024 was 43 procent van de inwoners op Urk jonger dan 25 jaar, tegenover 27 procent in het hele land. Staphorst stond met 37 procent op de tweede plek en Barneveld en Neder-Betuwe stonden met beide 35 procent op de derde plek. Deze gemeenten hebben ook de meeste minderjarigen (0 tot 18 jaar) met respectievelijk 32 procent, 26 procent en 25 procent (voor Barneveld en Neder-Betuwe). Het laagste percentage jongeren onder de 25 jaar is te vinden op Schiermonnikoog (19 procent), en in Valkenburg aan de Geul, Noord-Beveland en Gulpen-Wittem (alle drie 20 procent).
Van de vier grote steden had Utrecht het hoogste percentage jongeren: 31 procent van de inwoners was begin 2024 jonger dan 25 jaar. Daarna volgden Rotterdam en Den Haag (beide 29 procent) en Amsterdam (27 procent).
| Gemeente | 0-tot-25-jarigen |
|---|---|
| Groningen (gemeente) | 33,9 |
| Almere | 30,4 |
| Stadskanaal | 24,5 |
| Veendam | 25,3 |
| Zeewolde | 28,9 |
| Achtkarspelen | 28,9 |
| Ameland | 24,9 |
| Harlingen | 24,7 |
| Heerenveen | 26,3 |
| Leeuwarden | 29,4 |
| Ooststellingwerf | 24,1 |
| Opsterland | 26,7 |
| Schiermonnikoog | 18,9 |
| Smallingerland | 27,2 |
| Terschelling | 25,3 |
| Vlieland | 21,8 |
| Weststellingwerf | 25,3 |
| Assen | 27,0 |
| Coevorden | 24,6 |
| Emmen | 25,2 |
| Hoogeveen | 27,5 |
| Meppel | 27,8 |
| Almelo | 27,2 |
| Borne | 27,7 |
| Dalfsen | 28,2 |
| Deventer | 27,2 |
| Enschede | 30,1 |
| Haaksbergen | 25,6 |
| Hardenberg | 29,3 |
| Hellendoorn | 27,3 |
| Hengelo (O.) | 26,4 |
| Kampen | 31,6 |
| Losser | 25,9 |
| Noordoostpolder | 30,0 |
| Oldenzaal | 25,9 |
| Ommen | 27,0 |
| Raalte | 26,3 |
| Staphorst | 36,6 |
| Tubbergen | 28,6 |
| Urk | 43,0 |
| Wierden | 28,6 |
| Zwolle | 29,7 |
| Aalten | 26,2 |
| Apeldoorn | 26,5 |
| Arnhem | 27,9 |
| Barneveld | 34,6 |
| Beuningen | 25,8 |
| Brummen | 23,2 |
| Buren | 26,3 |
| Culemborg | 27,5 |
| Doesburg | 21,7 |
| Doetinchem | 26,5 |
| Druten | 25,9 |
| Duiven | 25,6 |
| Ede | 30,6 |
| Elburg | 30,0 |
| Epe | 24,9 |
| Ermelo | 26,7 |
| Harderwijk | 28,4 |
| Hattem | 28,1 |
| Heerde | 26,2 |
| Heumen | 25,2 |
| Lochem | 23,4 |
| Maasdriel | 26,0 |
| Nijkerk | 29,7 |
| Nijmegen | 30,7 |
| Oldebroek | 30,0 |
| Putten | 29,3 |
| Renkum | 22,3 |
| Rheden | 24,0 |
| Rozendaal | 29,1 |
| Scherpenzeel | 31,1 |
| Tiel | 26,7 |
| Voorst | 26,6 |
| Wageningen | 34,4 |
| Westervoort | 25,1 |
| Winterswijk | 25,2 |
| Wijchen | 26,0 |
| Zaltbommel | 30,6 |
| Zevenaar | 24,5 |
| Zutphen | 24,9 |
| Nunspeet | 30,4 |
| Dronten | 29,0 |
| Amersfoort | 29,1 |
| Baarn | 25,2 |
| De Bilt | 27,8 |
| Bunnik | 28,6 |
| Bunschoten | 31,2 |
| Eemnes | 27,6 |
| Houten | 29,7 |
| Leusden | 26,9 |
| Lopik | 29,3 |
| Montfoort | 28,9 |
| Renswoude | 33,8 |
| Rhenen | 28,8 |
| Soest | 26,7 |
| Utrecht (gemeente) | 31,3 |
| Veenendaal | 30,2 |
| Woudenberg | 31,8 |
| Wijk bij Duurstede | 26,5 |
| IJsselstein | 28,3 |
| Zeist | 28,6 |
| Nieuwegein | 26,0 |
| Aalsmeer | 28,7 |
| Alkmaar | 25,8 |
| Amstelveen | 29,8 |
| Amsterdam | 26,5 |
| Bergen (NH.) | 21,2 |
| Beverwijk | 26,6 |
| Blaricum | 29,2 |
| Bloemendaal | 27,7 |
| Castricum | 25,4 |
| Diemen | 29,7 |
| Edam-Volendam | 27,3 |
| Enkhuizen | 26,0 |
| Haarlem | 26,8 |
| Haarlemmermeer | 29,0 |
| Heemskerk | 25,6 |
| Heemstede | 26,8 |
| Heiloo | 24,9 |
| Den Helder | 24,3 |
| Hilversum | 27,5 |
| Hoorn | 27,5 |
| Huizen | 25,5 |
| Landsmeer | 27,7 |
| Laren (NH.) | 24,2 |
| Medemblik | 26,9 |
| Oostzaan | 27,1 |
| Opmeer | 26,5 |
| Ouder-Amstel | 27,8 |
| Purmerend | 25,9 |
| Schagen | 25,8 |
| Texel | 21,8 |
| Uitgeest | 27,2 |
| Uithoorn | 28,3 |
| Velsen | 26,0 |
| Zandvoort | 21,8 |
| Zaanstad | 27,6 |
| Alblasserdam | 30,5 |
| Alphen aan den Rijn | 27,4 |
| Barendrecht | 29,8 |
| Drechterland | 27,1 |
| Capelle aan den IJssel | 27,1 |
| Delft | 32,7 |
| Dordrecht | 26,7 |
| Gorinchem | 27,2 |
| Gouda | 27,1 |
| 's-Gravenhage (gemeente) | 28,6 |
| Hardinxveld-Giessendam | 32,1 |
| Hendrik-Ido-Ambacht | 31,9 |
| Stede Broec | 27,2 |
| Hillegom | 25,6 |
| Katwijk | 30,0 |
| Krimpen aan den IJssel | 29,4 |
| Leiden | 30,5 |
| Leiderdorp | 26,5 |
| Lisse | 25,6 |
| Maassluis | 27,4 |
| Nieuwkoop | 26,2 |
| Noordwijk | 25,1 |
| Oegstgeest | 28,8 |
| Oudewater | 27,3 |
| Papendrecht | 27,0 |
| Ridderkerk | 26,4 |
| Rotterdam | 28,9 |
| Rijswijk (ZH.) | 27,0 |
| Schiedam | 27,2 |
| Sliedrecht | 29,3 |
| Albrandswaard | 28,7 |
| Vlaardingen | 27,1 |
| Voorschoten | 27,4 |
| Waddinxveen | 29,9 |
| Wassenaar | 27,4 |
| Woerden | 28,8 |
| Zoetermeer | 28,1 |
| Zoeterwoude | 26,4 |
| Zwijndrecht | 26,8 |
| Borsele | 27,6 |
| Goes | 25,0 |
| West Maas en Waal | 24,7 |
| Hulst | 21,5 |
| Kapelle | 28,2 |
| Middelburg (Z.) | 27,8 |
| Reimerswaal | 32,7 |
| Terneuzen | 23,5 |
| Tholen | 29,7 |
| Veere | 25,1 |
| Vlissingen | 24,5 |
| De Ronde Venen | 26,7 |
| Tytsjerksteradiel | 27,2 |
| Asten | 25,7 |
| Baarle-Nassau | 22,7 |
| Bergen op Zoom | 25,6 |
| Best | 26,7 |
| Boekel | 27,9 |
| Boxtel | 25,9 |
| Breda | 28,4 |
| Deurne | 26,1 |
| Pekela | 25,9 |
| Dongen | 25,4 |
| Eersel | 25,3 |
| Eindhoven | 27,8 |
| Etten-Leur | 26,8 |
| Geertruidenberg | 25,6 |
| Gilze en Rijen | 26,5 |
| Goirle | 26,4 |
| Helmond | 27,3 |
| 's-Hertogenbosch | 26,1 |
| Heusden | 25,8 |
| Hilvarenbeek | 25,2 |
| Loon op Zand | 25,2 |
| Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 25,5 |
| Oirschot | 24,9 |
| Oisterwijk | 25,0 |
| Oosterhout | 25,5 |
| Oss | 26,1 |
| Rucphen | 23,4 |
| Sint-Michielsgestel | 27,1 |
| Someren | 25,6 |
| Son en Breugel | 27,4 |
| Steenbergen | 24,2 |
| Waterland | 25,7 |
| Tilburg | 29,4 |
| Valkenswaard | 23,4 |
| Veldhoven | 25,4 |
| Vught | 26,4 |
| Waalre | 26,3 |
| Waalwijk | 25,6 |
| Woensdrecht | 23,1 |
| Zundert | 23,5 |
| Wormerland | 26,0 |
| Landgraaf | 21,9 |
| Beek (L.) | 22,2 |
| Beesel | 24,0 |
| Bergen (L.) | 22,6 |
| Brunssum | 22,0 |
| Gennep | 24,0 |
| Heerlen | 23,3 |
| Kerkrade | 21,3 |
| Maastricht | 31,2 |
| Meerssen | 22,3 |
| Mook en Middelaar | 22,2 |
| Nederweert | 23,9 |
| Roermond | 24,5 |
| Simpelveld | 21,6 |
| Stein (L.) | 21,4 |
| Vaals | 22,1 |
| Venlo | 24,9 |
| Venray | 24,5 |
| Voerendaal | 23,1 |
| Weert | 24,0 |
| Valkenburg aan de Geul | 19,6 |
| Lelystad | 29,4 |
| Horst aan de Maas | 24,6 |
| Oude IJsselstreek | 24,4 |
| Teylingen | 27,2 |
| Utrechtse Heuvelrug | 26,5 |
| Oost Gelre | 25,9 |
| Koggenland | 27,9 |
| Lansingerland | 32,2 |
| Leudal | 22,8 |
| Maasgouw | 20,7 |
| Gemert-Bakel | 26,7 |
| Halderberge | 24,9 |
| Heeze-Leende | 24,1 |
| Laarbeek | 25,9 |
| Reusel-De Mierden | 26,7 |
| Roerdalen | 21,7 |
| Roosendaal | 25,4 |
| Schouwen-Duiveland | 23,3 |
| Aa en Hunze | 23,2 |
| Borger-Odoorn | 23,8 |
| De Wolden | 25,5 |
| Noord-Beveland | 19,8 |
| Wijdemeren | 25,3 |
| Noordenveld | 23,7 |
| Twenterand | 30,0 |
| Westerveld | 21,9 |
| Lingewaard | 26,7 |
| Cranendonck | 24,0 |
| Steenwijkerland | 26,2 |
| Moerdijk | 24,9 |
| Echt-Susteren | 21,6 |
| Sluis | 21,1 |
| Drimmelen | 24,5 |
| Bernheze | 27,2 |
| Alphen-Chaam | 24,6 |
| Bergeijk | 24,6 |
| Bladel | 25,4 |
| Gulpen-Wittem | 19,9 |
| Tynaarlo | 26,2 |
| Midden-Drenthe | 24,9 |
| Overbetuwe | 28,0 |
| Hof van Twente | 25,3 |
| Neder-Betuwe | 34,6 |
| Rijssen-Holten | 32,0 |
| Geldrop-Mierlo | 25,9 |
| Olst-Wijhe | 26,2 |
| Dinkelland | 27,0 |
| Westland | 28,1 |
| Midden-Delfland | 28,5 |
| Berkelland | 24,5 |
| Bronckhorst | 23,6 |
| Sittard-Geleen | 22,7 |
| Kaag en Braassem | 26,2 |
| Dantumadiel | 27,9 |
| Zuidplas | 29,8 |
| Peel en Maas | 24,5 |
| Oldambt | 23,9 |
| Zwartewaterland | 33,1 |
| Súdwest-Fryslân | 26,5 |
| Bodegraven-Reeuwijk | 29,0 |
| Eijsden-Margraten | 23,6 |
| Stichtse Vecht | 27,1 |
| Hollands Kroon | 26,3 |
| Leidschendam-Voorburg | 25,6 |
| Goeree-Overflakkee | 26,4 |
| Pijnacker-Nootdorp | 31,6 |
| Nissewaard | 26,6 |
| Krimpenerwaard | 28,6 |
| De Fryske Marren | 26,0 |
| Gooise Meren | 28,8 |
| Berg en Dal | 23,5 |
| Meierijstad | 26,2 |
| Waadhoeke | 26,4 |
| Westerwolde | 24,5 |
| Midden-Groningen | 24,8 |
| Beekdaelen | 22,4 |
| Montferland | 24,4 |
| Altena | 28,9 |
| West Betuwe | 28,6 |
| Vijfheerenlanden | 29,0 |
| Hoeksche Waard | 26,5 |
| Het Hogeland | 25,9 |
| Westerkwartier | 27,8 |
| Noardeast-Fryslân | 28,0 |
| Molenlanden | 31,3 |
| Eemsdelta | 24,4 |
| Dijk en Waard | 28,7 |
| Land van Cuijk | 24,9 |
| Maashorst | 26,3 |
| Voorne aan Zee | 24,6 |
De verschillen tussen gemeenten hangen samen met het geboortecijfer (hoeveel kinderen krijgen vrouwen die er wonen gemiddeld, en hoeveel vrouwen wonen er in de leeftijden waarop ze kinderen kunnen krijgen), maar ook met bijvoorbeeld de aanwezigheid van een universiteit of hogeschool. In (studenten)steden als Wageningen (20 procent), Groningen (20 procent) en Maastricht (19 procent) wonen de meeste jongvolwassenen (18- tot 25‑jarigen).
2.2Gezinssituatie van jongeren
Meer dan de helft van de kinderen die in 2023 zijn geboren (56 procent), woonde bij de geboorte bij een gehuwd paar. Een derde (32 procent) woonde bij een niet-gehuwd paar. Bijna 1 op de 10 kinderen woonde bij geboorte in een eenouderhuishouden. De afgelopen tien jaar zijn de gezinssituaties bij geboorte niet veel veranderd.
Hoe ouder het kind, hoe kleiner het aandeel dat bij beide ouders woont. Dit is meestal het gevolg van een scheiding van de ouders. Begin 2024 woonden kinderen tussen de 0 en 4 jaar het vaakst nog bij beide juridische ouders (87 procent). Op 17‑jarige leeftijd was het aandeel dat bij beide ouders woonde 66 procent. Dit komt deels omdat een klein deel op 17‑jarige leeftijd al uit huis is. In totaal woonde 77 procent van de minderjarigen bij beide juridische ouders.
| leeftijd | Kind woont met beide juridische ouders | Kind woont met één ouder | Kind woont met één ouder en partner | Kind woont zonder ouder(s), zelfstandig, overig |
|---|---|---|---|---|
| 0 | 88,4 | 10,4 | 0,9 | 0,3 |
| 1 | 88,1 | 10,6 | 0,8 | 0,5 |
| 2 | 87,5 | 11,1 | 0,9 | 0,5 |
| 3 | 85,7 | 12,5 | 1,2 | 0,6 |
| 4 | 84,1 | 13,7 | 1,6 | 0,7 |
| 5 | 82,6 | 14,7 | 2 | 0,7 |
| 6 | 81,1 | 15,7 | 2,5 | 0,8 |
| 7 | 79,5 | 16,5 | 3,1 | 0,8 |
| 8 | 78,1 | 17,3 | 3,7 | 0,9 |
| 9 | 76,5 | 18,1 | 4,4 | 1 |
| 10 | 75 | 18,8 | 5 | 1,1 |
| 11 | 73,7 | 19,6 | 5,5 | 1,2 |
| 12 | 72,8 | 20 | 6 | 1,2 |
| 13 | 71,4 | 20,8 | 6,5 | 1,4 |
| 14 | 70,4 | 21,2 | 6,8 | 1,6 |
| 15 | 69,3 | 21,7 | 7,1 | 1,9 |
| 16 | 67,9 | 22,3 | 7,3 | 2,5 |
| 17 | 66,3 | 22,4 | 7,4 | 3,9 |
Het aandeel kinderen in eenoudergezinnen blijft stijgen
Begin 2024 woonde 17 procent van de minderjarigen in een eenoudergezin. Dit aandeel is in de afgelopen twintig jaar toegenomen. In 2004 woonde 12 procent van de minderjarigen bij één ouder. Het hoogste aandeel minderjarigen dat in een eenouderhuishouden woonde is te vinden in de gemeenten Heerlen (31 procent), Rotterdam (28 procent) en Capelle aan den IJssel (26 procent).
| Gemeente | 0-18-jarigen eenouderhuishouden |
|---|---|
| Heerlen | 31,1 |
| Rotterdam | 28,4 |
| Capelle aan den IJssel | 26,1 |
| Vlaardingen | 26,1 |
| Amsterdam | 25,3 |
| Kerkrade | 24,9 |
| Brunssum | 24,0 |
| Den Helder | 23,8 |
| Schiedam | 23,8 |
| Nissewaard | 23,8 |
| Zandvoort | 23,3 |
| Vlissingen | 23,0 |
| Almere | 22,9 |
| Rijswijk (ZH.) | 22,9 |
| Groningen (gemeente) | 22,7 |
| Lelystad | 22,5 |
| Landgraaf | 22,3 |
| Maastricht | 22,3 |
| Leeuwarden | 22,0 |
| Arnhem | 22,0 |
| Doesburg | 21,9 |
| 's-Gravenhage (gemeente) | 21,9 |
| Zwijndrecht | 21,8 |
| Zoetermeer | 21,7 |
| Delft | 21,6 |
| Tilburg | 21,5 |
| Vaals | 21,2 |
| Veendam | 21,0 |
| Maassluis | 20,9 |
| Eemsdelta | 20,9 |
| Oldambt | 20,6 |
| Diemen | 20,4 |
| Zaanstad | 20,4 |
| Ridderkerk | 20,2 |
| Enschede | 20,1 |
| Sittard-Geleen | 20,1 |
| Nijmegen | 19,9 |
| Midden-Groningen | 19,8 |
| Roermond | 19,7 |
| Dordrecht | 19,6 |
| Alkmaar | 19,5 |
| Purmerend | 19,4 |
| Assen | 19,2 |
| Rheden | 19,2 |
| Zutphen | 19,2 |
| Hoorn | 19,2 |
| Velsen | 19,2 |
| Eindhoven | 19,1 |
| Pekela | 18,9 |
| Leidschendam-Voorburg | 18,9 |
| Harlingen | 18,8 |
| Middelburg (Z.) | 18,8 |
| Terneuzen | 18,8 |
| Westervoort | 18,7 |
| Smallingerland | 18,6 |
| Schiermonnikoog | 18,5 |
| Leiden | 18,5 |
| Enkhuizen | 18,3 |
| Venlo | 18,3 |
| Roosendaal | 18,3 |
| Bergen op Zoom | 18,2 |
| Helmond | 18,1 |
| Deventer | 17,9 |
| Emmen | 17,8 |
| Almelo | 17,8 |
| Beek (L.) | 17,5 |
| Krimpen aan den IJssel | 17,4 |
| Oosterhout | 17,4 |
| Voorne aan Zee | 17,4 |
| Vlieland | 17,1 |
| Hengelo (O.) | 17,1 |
| Nieuwegein | 17,1 |
| Ouder-Amstel | 17,1 |
| Breda | 17,1 |
| Huizen | 16,8 |
| Beverwijk | 16,7 |
| Ooststellingwerf | 16,6 |
| Zwolle | 16,6 |
| Landsmeer | 16,6 |
| 's-Hertogenbosch | 16,6 |
| Stadskanaal | 16,5 |
| Zevenaar | 16,5 |
| Haarlem | 16,5 |
| Meppel | 16,4 |
| Uithoorn | 16,4 |
| Wageningen | 16,2 |
| IJsselstein | 16,2 |
| Heemskerk | 16,2 |
| Tiel | 16,0 |
| Texel | 16,0 |
| Geldrop-Mierlo | 16,0 |
| Hoogeveen | 15,9 |
| Laren (NH.) | 15,9 |
| Simpelveld | 15,9 |
| Halderberge | 15,9 |
| Heerenveen | 15,8 |
| Papendrecht | 15,8 |
| Echt-Susteren | 15,8 |
| Amstelveen | 15,7 |
| Hilversum | 15,7 |
| Goes | 15,7 |
| Waalwijk | 15,7 |
| Gorinchem | 15,6 |
| Valkenswaard | 15,6 |
| Weert | 15,6 |
| Gouda | 15,5 |
| Oss | 15,5 |
| Voerendaal | 15,5 |
| Berg en Dal | 15,5 |
| Geertruidenberg | 15,4 |
| Waterland | 15,4 |
| Bergen (NH.) | 15,3 |
| Roerdalen | 15,3 |
| Beesel | 15,2 |
| Apeldoorn | 15,1 |
| Doetinchem | 15,1 |
| Wassenaar | 15,1 |
| Etten-Leur | 15,1 |
| Wormerland | 15,1 |
| Terschelling | 15,0 |
| Gennep | 15,0 |
| Stein (L.) | 15,0 |
| Beekdaelen | 15,0 |
| Het Hogeland | 15,0 |
| Utrecht (gemeente) | 14,9 |
| Sluis | 14,8 |
| Boxtel | 14,7 |
| Noordwijk | 14,6 |
| Valkenburg aan de Geul | 14,6 |
| Súdwest-Fryslân | 14,6 |
| Coevorden | 14,5 |
| Renkum | 14,5 |
| Winterswijk | 14,5 |
| Amersfoort | 14,5 |
| Haarlemmermeer | 14,5 |
| Wijk bij Duurstede | 14,4 |
| De Ronde Venen | 14,4 |
| Zeist | 14,3 |
| Alphen aan den Rijn | 14,3 |
| Dijk en Waard | 14,3 |
| Duiven | 14,2 |
| Oldenzaal | 14,1 |
| Hulst | 14,1 |
| De Bilt | 14,0 |
| Aalsmeer | 13,9 |
| Stede Broec | 13,9 |
| Sliedrecht | 13,9 |
| Venray | 13,9 |
| Hillegom | 13,8 |
| Leiderdorp | 13,8 |
| Meerssen | 13,8 |
| Moerdijk | 13,8 |
| Wijchen | 13,7 |
| Gilze en Rijen | 13,7 |
| Rucphen | 13,6 |
| Harderwijk | 13,5 |
| Schagen | 13,5 |
| Lisse | 13,5 |
| Noord-Beveland | 13,5 |
| Maashorst | 13,5 |
| Dronten | 13,4 |
| Best | 13,4 |
| Steenwijkerland | 13,4 |
| Voorschoten | 13,3 |
| Gooise Meren | 13,3 |
| Oudewater | 13,2 |
| Albrandswaard | 13,2 |
| Lansingerland | 13,2 |
| Hollands Kroon | 13,2 |
| Montferland | 13,2 |
| Weststellingwerf | 13,1 |
| Eemnes | 13,1 |
| Oostzaan | 13,1 |
| Barendrecht | 13,1 |
| Schouwen-Duiveland | 13,1 |
| Gulpen-Wittem | 13,1 |
| Kaag en Braassem | 13,1 |
| Stichtse Vecht | 13,1 |
| Zeewolde | 13,0 |
| Medemblik | 13,0 |
| Baarle-Nassau | 13,0 |
| Noordenveld | 13,0 |
| Achtkarspelen | 12,9 |
| Noordoostpolder | 12,9 |
| Goirle | 12,9 |
| Veldhoven | 12,9 |
| Woensdrecht | 12,9 |
| Culemborg | 12,7 |
| Heusden | 12,7 |
| Oude IJsselstreek | 12,7 |
| Meierijstad | 12,7 |
| Losser | 12,6 |
| Baarn | 12,6 |
| Veenendaal | 12,6 |
| Loon op Zand | 12,6 |
| Steenbergen | 12,6 |
| Waadhoeke | 12,6 |
| Soest | 12,5 |
| Alblasserdam | 12,5 |
| Drechterland | 12,5 |
| Westerwolde | 12,5 |
| Heiloo | 12,4 |
| Woerden | 12,4 |
| Overbetuwe | 12,4 |
| Pijnacker-Nootdorp | 12,4 |
| Leusden | 12,3 |
| Waalre | 12,3 |
| Teylingen | 12,3 |
| Brummen | 12,2 |
| Houten | 12,2 |
| Tytsjerksteradiel | 12,2 |
| Dongen | 12,2 |
| Drimmelen | 12,2 |
| Zuidplas | 12,2 |
| Beuningen | 12,1 |
| Lochem | 12,1 |
| Cranendonck | 12,1 |
| Westland | 12,1 |
| Noardeast-Fryslân | 12,1 |
| Opsterland | 12,0 |
| Oegstgeest | 12,0 |
| Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 12,0 |
| Land van Cuijk | 12,0 |
| Castricum | 11,9 |
| Zundert | 11,9 |
| Midden-Drenthe | 11,9 |
| Heumen | 11,7 |
| Uitgeest | 11,7 |
| Son en Breugel | 11,6 |
| Mook en Middelaar | 11,6 |
| Gemert-Bakel | 11,6 |
| Wijdemeren | 11,6 |
| De Fryske Marren | 11,6 |
| Borne | 11,5 |
| Druten | 11,5 |
| Zoeterwoude | 11,5 |
| Vught | 11,5 |
| Aa en Hunze | 11,5 |
| Borger-Odoorn | 11,5 |
| Haaksbergen | 11,4 |
| Kapelle | 11,4 |
| Oisterwijk | 11,4 |
| Leudal | 11,3 |
| Maasgouw | 11,3 |
| Bernheze | 11,3 |
| Westerkwartier | 11,3 |
| Aalten | 11,2 |
| Ermelo | 11,2 |
| Maasdriel | 11,2 |
| Montfoort | 11,2 |
| Heemstede | 11,2 |
| Deurne | 11,2 |
| Utrechtse Heuvelrug | 11,2 |
| Westerveld | 11,2 |
| Lingewaard | 11,2 |
| Vijfheerenlanden | 11,2 |
| Hoeksche Waard | 11,2 |
| Lopik | 11,1 |
| Bergen (L.) | 11,1 |
| Berkelland | 11,1 |
| Rhenen | 11,0 |
| Koggenland | 11,0 |
| Laarbeek | 11,0 |
| Krimpenerwaard | 11,0 |
| Edam-Volendam | 10,9 |
| Olst-Wijhe | 10,9 |
| Dantumadiel | 10,9 |
| Hendrik-Ido-Ambacht | 10,8 |
| Tynaarlo | 10,8 |
| Goeree-Overflakkee | 10,8 |
| Midden-Delfland | 10,7 |
| Twenterand | 10,6 |
| Bergeijk | 10,6 |
| Kampen | 10,5 |
| Elburg | 10,5 |
| Opmeer | 10,5 |
| Zaltbommel | 10,4 |
| Bodegraven-Reeuwijk | 10,4 |
| Blaricum | 10,3 |
| Peel en Maas | 10,3 |
| Bloemendaal | 10,2 |
| Borsele | 10,2 |
| Hilvarenbeek | 10,2 |
| Someren | 10,2 |
| Bladel | 10,2 |
| Raalte | 10,1 |
| Epe | 10,1 |
| Katwijk | 10,1 |
| Alphen-Chaam | 10,1 |
| Buren | 10,0 |
| Heeze-Leende | 10,0 |
| West Betuwe | 9,9 |
| Horst aan de Maas | 9,8 |
| Hof van Twente | 9,8 |
| Ommen | 9,6 |
| Ede | 9,6 |
| Waddinxveen | 9,6 |
| Tholen | 9,6 |
| Oirschot | 9,6 |
| West Maas en Waal | 9,5 |
| Sint-Michielsgestel | 9,5 |
| De Wolden | 9,5 |
| Hardenberg | 9,4 |
| Nijkerk | 9,4 |
| Nieuwkoop | 9,4 |
| Hellendoorn | 9,3 |
| Scherpenzeel | 9,3 |
| Bronckhorst | 9,3 |
| Boekel | 9,2 |
| Reusel-De Mierden | 9,2 |
| Altena | 9,2 |
| Bunnik | 9,0 |
| Heerde | 8,9 |
| Asten | 8,9 |
| Eersel | 8,9 |
| Oost Gelre | 8,9 |
| Reimerswaal | 8,8 |
| Dalfsen | 8,7 |
| Putten | 8,7 |
| Ameland | 8,6 |
| Hattem | 8,5 |
| Nunspeet | 8,5 |
| Woudenberg | 8,5 |
| Nederweert | 8,5 |
| Eijsden-Margraten | 8,4 |
| Hardinxveld-Giessendam | 8,3 |
| Wierden | 8,1 |
| Bunschoten | 8,1 |
| Neder-Betuwe | 8,1 |
| Molenlanden | 8,1 |
| Oldebroek | 7,9 |
| Veere | 7,9 |
| Rozendaal | 7,8 |
| Renswoude | 7,6 |
| Voorst | 7,5 |
| Dinkelland | 7,5 |
| Rijssen-Holten | 7,1 |
| Zwartewaterland | 7,1 |
| Barneveld | 6,8 |
| Tubbergen | 6,2 |
| Staphorst | 5,7 |
| Urk | 4,0 |
7 procent van de 15‑jarigen in een samengesteld gezin
Met de leeftijd stijgt ook het percentage jongeren dat in een samengesteld gezin woont, waarbij het kind staat ingeschreven bij één juridische ouder en diens partner. Begin 2024 woonde 7 procent van de 15‑jarigen in een dergelijk samengesteld gezin. In de afgelopen twintig jaar is dit niet veel veranderd. Daarentegen is vooral het aandeel 15‑jarigen dat alleen met de juridische moeder woont toegenomen, van 11 procent in 2004 naar 18 procent in 2024. Relatief weinig kinderen staan ingeschreven bij alleen de juridische vader, maar ook dit komt vaker voor dan twintig jaar geleden. Kinderen kunnen na een scheiding maar op een adres worden ingeschreven. Ruim een kwart van de gescheiden ouders heeft een co-ouderschaps-regeling getroffen (CBS, 2017).
| Gezinssituatie 15-jarigen | 2004 | 2014 | 2024 |
|---|---|---|---|
| Kind woont alleen met moeder | 11,0 | 14,0 | 18,4 |
| Kind woont alleen met vader | 2,0 | 3,0 | 3,3 |
| Kind woont met moeder en partner | 5,0 | 6,0 | 6,1 |
| Kind woont met vader en partner | 1,0 | 1,0 | 1,1 |
Jongeren verlaten het ouderlijk huis op steeds latere leeftijd
Op alle leeftijden, en vooral bij 23- tot 25‑jarigen, is het percentage jongeren dat het ouderlijk huis heeft verlaten kleiner dan tien jaar geleden. Bij de jongere leeftijdsgroep (18- tot 23‑jarigen) nam het aandeel uitwonenden na 2015 relatief snel af. Deze daling viel samen met de invoering van het leenstelsel (Van den Berg en van Gaalen, 2018).
Na 2020 nam het percentage 18‑tot 23‑jarigen dat het ouderlijk huis heeft verlaten weer licht toe, vooral tussen begin 2023 en 2024. Dit heeft mogelijk te maken met het opnieuw invoeren van de basisbeurs met ingang van het studiejaar 2023/’24. Voor deze hogere beurs voor uitwonenden moeten studenten op een ander adres staan ingeschreven dan hun ouders (CBS, 27 mei 2024).
| Jaartal | 18 jaar | 19 jaar | 20 jaar | 21 jaar | 22 jaar | 23 jaar | 24 jaar | 25 jaar | 26 jaar | 27 jaar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2004 | 14,6 | 24,7 | 33,5 | 42,1 | 50,8 | 59,2 | 67,4 | 75,2 | 81,3 | 85,9 |
| 2005 | 14,1 | 24,5 | 33,8 | 42,5 | 51,0 | 59,6 | 67,5 | 74,8 | 81,1 | 85,8 |
| 2006 | 13,7 | 24,4 | 33,9 | 42,8 | 51,5 | 59,7 | 67,6 | 74,9 | 80,8 | 85,8 |
| 2007 | 13,8 | 24,2 | 33,6 | 42,7 | 51,5 | 60,1 | 67,8 | 74,9 | 81,0 | 85,6 |
| 2008 | 13,7 | 24,4 | 33,6 | 42,5 | 51,3 | 60,1 | 68,2 | 75,2 | 81,2 | 85,7 |
| 2009 | 13,3 | 24,4 | 34,0 | 42,5 | 51,3 | 60,0 | 68,4 | 75,7 | 81,4 | 85,9 |
| 2010 | 13,1 | 24,0 | 34,2 | 42,8 | 50,9 | 59,6 | 67,9 | 75,4 | 81,6 | 85,9 |
| 2011 | 12,7 | 23,3 | 33,0 | 42,2 | 50,6 | 58,7 | 67,1 | 74,8 | 81,0 | 85,8 |
| 2012 | 12,2 | 22,8 | 32,1 | 40,8 | 49,3 | 58,0 | 66,1 | 73,8 | 80,3 | 85,2 |
| 2013 | 12,1 | 22,7 | 31,8 | 40,0 | 48,1 | 56,9 | 65,4 | 73,0 | 79,7 | 84,8 |
| 2014 | 12,8 | 23,2 | 32,0 | 39,7 | 47,5 | 55,8 | 64,2 | 72,1 | 78,7 | 84,0 |
| 2015 | 13,0 | 23,9 | 32,6 | 39,9 | 47,0 | 55,1 | 63,3 | 71,4 | 78,1 | 83,3 |
| 2016 | 10,7 | 22,1 | 32,1 | 39,8 | 47,0 | 54,9 | 63,1 | 70,6 | 77,6 | 83,0 |
| 2017 | 10,1 | 19,7 | 30,2 | 39,2 | 46,6 | 54,7 | 62,7 | 70,4 | 77,2 | 82,5 |
| 2018 | 10,1 | 19,1 | 27,8 | 37,4 | 46,1 | 54,4 | 62,7 | 70,2 | 77,0 | 82,4 |
| 2019 | 9,7 | 18,5 | 26,6 | 35,1 | 44,1 | 53,5 | 61,9 | 69,9 | 76,6 | 82,2 |
| 2020 | 9,5 | 18,2 | 25,9 | 34,0 | 42,5 | 51,9 | 61,0 | 69,3 | 76,3 | 81,8 |
| 2021 | 9,5 | 17,9 | 25,5 | 33,3 | 41,6 | 51,1 | 60,1 | 68,7 | 75,9 | 81,6 |
| 2022 | 10,1 | 19,0 | 26,2 | 33,8 | 41,8 | 51,0 | 60,2 | 68,8 | 76,1 | 81,8 |
| 2023 | 10,5 | 19,5 | 26,7 | 33,7 | 41,5 | 50,1 | 58,9 | 67,8 | 75,3 | 81,3 |
| 2024 | 12,5 | 22,4 | 29,9 | 36,1 | 42,7 | 50,3 | 58,0 | 66,5 | 74,3 | 80,4 |
| 1) Excl. jongeren in institutionele huishoudens | ||||||||||
Gemiddelde leeftijd uit huis gaan afgenomen in 2023
De gemiddelde leeftijd waarop jongeren het ouderlijk huis verlaten is in 2023 gedaald. Ook in 2022 was er al sprake van een lichte daling. Deze daling hangt samen met het grotere aandeel tieners en jonge twintigers dat uit huis ging. In 2023 was de gemiddelde leeftijd van jongeren die uit huis gingen 23,4 jaar. Dit was een jaar eerder nog 23,8 jaar. Desondanks is de gemiddelde leeftijd bij vertrek nog altijd hoger dan tien jaar geleden, toen jongeren gemiddeld met 22,9 jaar uit huis gingen.
| Jaartal | Totaal | Mannen | Vrouwen |
|---|---|---|---|
| 2003 | 22,7 | 23,7 | 21,7 |
| 2004 | 22,8 | 23,7 | 21,7 |
| 2005 | 22,7 | 23,8 | 21,7 |
| 2006 | 22,8 | 23,8 | 21,7 |
| 2007 | 22,8 | 23,8 | 21,7 |
| 2008 | 22,8 | 23,8 | 21,8 |
| 2009 | 22,7 | 23,7 | 21,7 |
| 2010 | 22,8 | 23,8 | 21,8 |
| 2011 | 22,9 | 23,8 | 21,9 |
| 2012 | 22,9 | 23,9 | 21,9 |
| 2013 | 22,9 | 23,8 | 21,9 |
| 2014 | 23,0 | 23,9 | 22,0 |
| 2015 | 23,4 | 24,2 | 22,4 |
| 2016 | 23,5 | 24,4 | 22,6 |
| 2017 | 23,6 | 24,5 | 22,7 |
| 2018 | 23,7 | 24,6 | 22,8 |
| 2019 | 23,8 | 24,6 | 22,9 |
| 2020 | 23,7 | 24,6 | 22,9 |
| 2021 | 23,9 | 24,6 | 23,0 |
| 2022 | 23,8 | 24,6 | 23,0 |
| 2023 | 23,4 | 24,1 | 22,6 |
2.3Begrippen
Basisbeurs
De hoogte van de basisbeurs is afhankelijk van de woonsituatie: studenten die op zich zelf wonen ontvangen een hogere beurs dan studenten die nog thuis wonen.
Eenouderhuishouden
Particulier huishouden bestaande uit één ouder met één of meer thuiswonende kinderen (en met mogelijk ook overige leden).
Geboren in Nederland
Dit kenmerk geeft aan of een persoon en diens ouders in Nederland of in het buitenland geboren zijn. Geboren in Nederland wordt in de standaardindeling als volgt weergegeven:
- Geboren in Nederland
- Twee ouders geboren in Nederland
- Een ouder geboren in Nederland, een in het buitenland
- Twee ouders geboren in het buitenland
- Geboren in het buitenland
- Twee ouders geboren in Nederland
- Een ouder geboren in Nederland, een in het buitenland
- Twee ouders geboren in het buitenland
Herkomstland
Dit kenmerk geeft aan in welk land iemand geboren is of waar diens ouders geboren zijn. De herkomst van personen die in het buitenland zijn geboren wordt bepaald door hun eigen geboorteland. Bij personen die in Nederland geboren zijn, wordt de herkomst bepaald door het geboorteland van de ouders. Wanneer beide ouders in het buitenland zijn geboren, is het geboorteland van de moeder leidend in het bepalen van de herkomst. De geboortegegevens van de moeder zijn vaker bekend dan die van de vader. Wanneer de moeder in Nederland is geboren of het geboorteland van de moeder onbekend is, dan wordt het geboorteland van de vader gebruikt.
Leenstelsel
Vanaf studiejaar 2015/’16 is in het hoger onderwijs (hbo en wo) het sociaal leenstelsel ingevoerd, een sterk hervormd stelsel van studiefinanciering. Het sociaal leenstelsel betekende de afschaffing van de basisbeurs, die alle studenten ontvingen gedurende de nominale duur van hun studie, en een uitbreiding van de mogelijkheden om te lenen als student. De aanvullende beurs voor studenten uit lage inkomensgroepen bleef wel behouden.
Meergezinswoning
Elke woning die samen met andere woonruimten c.q. bedrijfsruimten een geheel pand vormt. Hieronder vallen flats, galerij-, portiek-, beneden- en bovenwoningen, appartementen en woningen boven bedrijfsruimten, voor zover deze zijn voorzien van een buiten de bedrijfsruimte gelegen toegangsdeur.
Kind woont met beide juridische ouders
Het kind maakt deel uit van het huishouden waar ook beide juridische ouders deel van uitmaken. Ouders en kind moeten op 1 januari van het betreffende peiljaar in de BRP (Basisregistratie Personen) op hetzelfde adres geregistreerd staan. In de BRP kunnen momenteel maximaal twee juridische ouders worden geregistreerd, waardoor er geen gegevens beschikbaar zijn over meerouderschap.
Juridische moeder
De vrouw
- uit wie het kind geboren is;
- of die het kind officieel geadopteerd heeft.
Juridische vader
De man
- die bij geboorte met de moeder is gehuwd;
- of die het kind of de ongeboren vrucht heeft erkend;
- of van wie door de rechter het vaderschap is vastgesteld;
- of die het kind officieel geadopteerd heeft.
Kind woont alleen met moeder of kind woont alleen met vader
Het kind maakt volgens de registratie deel uit van het huishouden waar ook de juridische moeder deel van uitmaakt. Of het kind maakt volgens het register deel uit van het huishouden waar ook de juridische vader deel van uitmaakt.
Gemiddelde leeftijd bij uit huis gaan
De gemiddelde leeftijd van jongeren van 14 tot en met 39 jaar die aan het begin van het jaar nog thuiswonend kind waren en aan het eind van het jaar niet meer. Bij de berekening is rekening gehouden met leeftijdsopbouw (zijn er relatief veel of weinig jongeren van een bepaalde leeftijd), door te wegen naar het aantal uit-huis-gaande jongeren van een bepaalde leeftijd per duizend jongeren van die leeftijd. De hier gepresenteerde uitkomsten verschillen van die van andere CBS-publicaties waar de gemiddelde leeftijd is berekend op basis van een zogenaamde overlevingstafel. Voor die methode wordt de kans om uit huis te gaan per leeftijd toegepast op een fictieve populatie van duizend mensen. Deze laatste methode is gevoeliger voor uitstel en inhaal van het uit huis gaan.
2.4Meer informatie en literatuur
Meer informatie
Cijfers over het aantal jongeren zijn te vinden op Jeugdmonitor StatLine.
Cijfers over de prognose van het aantal jongeren zijn te vinden op StatLine.
Cijfers over de prognose van de bevolking naar geslacht, leeftijd en herkomstland zijn te vinden op Statline.
Cijfers over levendgeborenen kinderen zijn te vinden op Statline.
Literatuur
CBS (2017, 18 december). Ruim kwart gescheiden ouders kiest voor co-ouderschap. CBS nieuwsbericht.
CBS (2021, 6 juli). Slagingspercentages voortgezet onderwijs in 2020 bijna 100 procent. CBS nieuwsbericht.
CBS (2021,7 september). Meer wo-studenten verhuisd naar universiteitssteden. CBS nieuwsbericht.
UNL (2024). Instroom masterstudenten.
CBS (2024, 4 januari). Bevolking in 2023 minder sterk gegroeid dan een jaar eerder. CBS nieuwsbericht.
CBS (2024, 4 januari). Sterkste bevolkingsgroei in Flevoland en universiteitssteden. CBS nieuwsbericht.
Berg, L. van den (NIDI), Gaalen, R. van (2018). Studeren en uit huis gaan haalbaar? Samenhang met sociaal leenstelsel en ouderlijke welvaart, 2007–2016. CBS longread.
Duin, van, Feijten, Stoeldraijer (2023). Bevolkingsprognose 2023–2070: minder geboorten, meer migratie. CBS longread.
Nu.nl (2020). Coronacrisis draagt bij aan recordaantal studenten op universiteiten.