Voorwoord

‘De exporteur’ als zodanig bestaat niet. De groep bedrijven die goederen of diensten naar het buitenland exporteert, is bijzonder divers en aan flinke dynamiek onderhevig. Er is jaarlijks nieuwe aanwas en zijn er bedrijven die al dan niet noodgedwongen hun (internationale) deuren sluiten. Een betrekkelijk klein deel is structureel actief als goederenexporteur, maar deze kleine groep is wel verantwoordelijk voor bijna 80 procent van de exportwaarde. Structureel actieve exporteurs zijn zelfs goed voor 90 procent van de dienstenexport. Daarnaast zijn er bedrijven die eenmalig of kortstondig exporteren, bijvoorbeeld als er een eenmalige order uit het buitenland komt of wanneer exporteren minder succesvol verloopt dan verwacht. Van de groep bedrijven die in 2016 begon met exporteren, deed minder dan de helft dat in 2017 nog steeds. Minder bekend en ook vanuit de economische theorie lastiger te verklaren, is de groep van bedrijven die bij herhaling, maar steeds slechts kort actief zijn op de buitenlandse markt. Zulke incidentele exporteurs blijken verrassend vaak voor te komen. Deze tot nu toe wat onderbelichte groep kon in kaart worden gebracht dankzij de betere databronnen en analysetechnieken die in het CBS Kenniscentrum Globalisering zijn ontwikkeld.

Voor beleidsmakers die internationaal ondernemen willen stimuleren, is het in beeld brengen van de verschillende typen handelaren, hun kenmerken en groeipad relevant. Het biedt inzicht in de manier waarop bedrijven buitenlandse markten benaderen en biedt daarmee aanknopingspunten voor de beleidsinzet bij ondersteuning van deze bedrijven bij het zetten van (de eerste) stappen over de grens. Zo beginnen startende exporteurs vaak dicht bij huis; vier op de vijf beginnen in de EU, met België en Duitsland als belangrijkste afzetmarkten. Het gebruik van een naburig land als stepping stone voor verder weg gelegen bestemmingen blijkt een succesvolle strategie voor startende goederenexporteurs. Internationaal ondernemen verhoogt ook de kans dat een bedrijf blijft voortbestaan. Deze editie van de Internationaliseringsmonitor biedt ondersteuning aan het beleid door de verscheidenheid van al deze unieke bedrijven en de patronen in hun handelsgedrag in beeld te brengen. Daarmee wordt aangesloten op internationaal wetenschappelijk onderzoek over heterogeniteit van bedrijven en internationale handel.

Voor het laatste nieuws en rapporten op het gebied van globalisering, en voor eerdere edities van de Internationaliseringsmonitor, bezoek het dossier Globalisering op www.cbs.nl/globalisering.

De Directeur-Generaal

Dr. T.B.P.M. Tjin-A-Tsoi

Den Haag/Heerlen/Bonaire, juni 2019