Voorwoord

Ondernemers kunnen er om uiteenlopende redenen voor kiezen om internationaal actief te worden. Om te kunnen blijven groeien, kan Nederland als afzetmarkt te klein zijn. Ook kan een ondernemer zich minder afhankelijk van de binnenlandse markt maken als hij ook buitenlandse klanten gaat bedienen. Daarnaast kan het aantrekkelijk zijn om bijvoorbeeld te investeren in een productielocatie in het buitenland om zo kosten te besparen. Een uitgekiende internationale strategie kan tot groei leiden, hoewel de optimale exportstrategie van bedrijf tot bedrijf zal verschillen.

Een relatief onbekende exportstrategie is het bundelen van zelf-gefabriceerde producten met complementaire producten die de exporteur niet zelf heeft geproduceerd. Denk bijvoorbeeld aan een machinefabrikant die een eiersorteermachine naar Frankrijk exporteert en op verzoek van zijn klant ook reserveonderdelen meelevert. Dit fenomeen heet carry-along trade en is terug te zien bij ruim een derde van de industriële exporteurs in Nederland. Het betreft circa 20 procent van de totale export van de industrie. Het bundelen van de zelfgeproduceerde export met aanvullende producten kan zowel voor de fabrikant, de toeleverancier als de klant aantrekkelijk zijn. Voortbouwend op de wetenschappelijke literatuur heeft het CBS een methode ontwikkeld waarmee – zonder extra uitvraag bij bedrijven – deze exportstroom zichtbaar is gemaakt.

Het aantal handelsrelaties dat een bedrijf heeft, kan ook onderdeel uitmaken van een exportstrategie. Uit onderzoek naar handel binnen de Europese Unie blijkt dat een aanzienlijk deel van de exporteurs niet alleen naar één land exporteert, maar dat ook naar slechts één handelsrelatie in dat land doet. Zowel goederen- als dienstenexporteurs die naar het Verenigd Koninkrijk exporteren, blijken het vaakst afhankelijk van één handelsrelatie te zijn.

Exportstrategieën staan centraal in deze editie van de Internationaliseringsmonitor. Bezoek ook het dossier Globalisering op www.cbs.nl/globalisering voor meer informatie en kerncijfers. Tevens vindt u hier eerdere edities van de Internationaliseringsmonitor.

Directeur-Generaal

Dr. T.B.P.M. Tjin-A-Tsoi

Den Haag/Heerlen/Bonaire, september 2018