Voorwoord
Nederland is als handelsland sterk verweven met het buitenland. Met een exportwaarde van 516 miljard euro is in 2019 opnieuw een exportrecord gerealiseerd. In 2018 hing 34 procent van ons bbp en ongeveer 2,4 miljoen voltijdbanen in Nederland, circa een derde deel van de totale werkgelegenheid, samen met de export van goederen en diensten. In tijden van groeiende wereldhandel vaart ons land wel bij deze openheid van onze economie. De andere kant van deze medaille bleek in de afgelopen maanden, toen buitenlandse leveranciers en afnemers sterk afschaalden of zelfs in lockdown gingen en toeristen massaal thuis (moesten) blijven.
Veel cijfers in deze publicatie hebben betrekking op de jaren tot en met 2019. Om recht te doen aan het feit dat 2020 een atypisch jaar is, staat aan het begin van deze publicatie een corona-box. Hierin zijn enkele economische indicatoren opgenomen, waardoor er in één oogopslag is te zien hoe het sentiment onder Nederlandse ondernemers en consumenten was in de eerste helft van 2020, alsook de staat van de luchtvaart en de internationale handel. Op de CBS-website en www.cbs.nl/dossier/cbs-cijfers-coronacrisis worden dagelijks de laatste cijfers over de stand van de economie, werkgelegenheid en maatschappelijke ontwikkelingen getoond.
Bij Nederland handelsland wordt vaak gedacht aan grote bedrijven en multinationals. Niet onterecht, want deze bedrijven nemen een groot deel van de goederen- en dienstenhandel voor hun rekening en zijn ook verantwoordelijk voor een groot deel van de exportgroei. Toch is ook een derde van de 1,2 miljoen zelfstandig mkb-bedrijven in Nederland zelf actief in de internationale handel. De groep bedrijven die goederen of diensten verhandelt is dus verre van een uniforme groep. Nederland handelsland betekent ook Nederland distributieland. Via Nederland komen er veel goederen de Europese Unie binnen, en dat komt ook in 2019 tot uiting in een iets sterkere groei van de wederuitvoer dan van de uitvoer van Nederlandse makelij. De uitvoer gaat tegenwoordig iets vaker naar verre landen, zoals China en de VS, terwijl de wederuitvoer vooral bestemd is voor onze buurlanden. Naast handelsland en distributieland is Nederland ook een investeringsland. Nederland staat hoog op de ranglijst van de top-tien investeringslanden, zelfs wanneer investeringen van/via bijzondere financiële instellingen buiten beschouwing worden gelaten.
Meer nieuws en rapporten op het gebied van globalisering alsook de Internationaliseringmonitor zijn te vinden in ons dossier.
Directeur-Generaal
Drs. A. Berg
Den Haag, Heerlen, Bonaire, september 2020