Goederenhandel tussen Nederland en de VS
Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de goederenhandel tussen Nederland en de Verenigde Staten. Welke producten spelen een belangrijke rol in de Nederlandse handel met de VS? Wat is het belang van de handel met de VS in vergelijking met andere handelspartners? Hoeveel bedrijven in Nederland verhandelen goederen met de VS? In welke bedrijfstakken zijn deze bedrijven actief en waar in Nederland zijn ze gevestigd? En omgekeerd, hoe belangrijk is Nederland voor de Amerikaanse goederenhandel? Hoe ziet de goederenhandel met Nederland eruit voor de individuele Amerikaanse staten?
2.1Inleiding
Toen president Donald Trump in 2017 de ‘America First’-strategie lanceerde, werden de wereldhandelsstromen geraakt. Er werden handelsoorlogen ontketend, waarbij China het belangrijkste mikpunt was. Daarnaast werden er ook heffingen ingesteld op Europese producten (Van Gurp, 2020). En nu, sinds januari 2025, is president Trump terug in het Witte Huis. Hij heeft al extra invoerheffingen ingesteld op onder andere staal, aluminium en auto’s, en er is sprake van forse (bijkomende) invoerheffingen voor alle landen wereldwijd (Erken & Nauta, 2025; NOS Nieuws, 2025a). De handel tussen de VS en Europa staat sinds het terugkeren van Donald Trump weer volop in de belangstelling en staat meer dan ooit onder druk.
De invoerheffingen kunnen ook Nederland raken (van Huisseling & van de Kerke, 2025). De Verenigde Staten zijn namelijk een van de vijf grootste handelspartners van Nederland als het gaat om de in- en uitvoer van goederen. Bedrijven in Nederland exporteerden in 2024 volgens het CBS voor ruim 38 miljard euro aan goederen naar de VS. Bijna 6 procent van de export gaat daarmee naar de VS. Als bedrijven in de VS besluiten om minder producten uit Nederland te kopen, kan dat de economische groei in ons land wat afremmen. Daarnaast kunnen de heffingen de wereldhandel raken, wat ook nadelig is voor Nederland als handelsland (NOS Nieuws, 2025a; van Huisseling & van de Kerke, 2025).
De handel is niet alleen afhankelijk van economische en politieke factoren. Soms kunnen infrastructuurproblemen, zoals het instorten van de Francis Scott Key Bridge in Baltimore in april 2024, onverwachte gevolgen hebben. Dit incident veroorzaakte significante vertragingen in de logistieke ketens en hinderde de toegang tot de haven van Baltimore. Baltimore is, zoals ook al bleek uit figuur 1.3.3 in hoofdstuk 1 van deze publicatie, een belangrijke invoerhaven voor goederen vanuit Europa (Koopman, 2024; NOS Nieuws, 2024a). Het stilleggen van belangrijke transportroutes had ook gevolgen voor de snelheid en kosten van leveringen van Nederlandse producten naar de VS. De Amerikaanse handel met Nederland via Baltimore daalde harder dan de Amerikaanse handel wereldwijd uit deze haven (U.S. Census Bureau, 2025c en 2025f).
Genoeg aanleiding dus om de goederenhandel tussen Nederland en de Verenigde Staten, en de kenmerken van bedrijven in Nederland die goederen met de VS verhandelen in dit hoofdstuk onder de loep te nemen.
Leeswijzer
In paragraaf 2.2 bespreken we het globale beeld van de Nederlandse goederenhandel met de VS. Hoe belangrijk is de VS voor de Nederlandse goederenexport en -import? In paragraaf 2.3 wordt de Nederlandse goederenexport naar de VS in meer detail besproken. Hoe is de Nederlandse export naar de VS samengesteld? Details over de Nederlandse goederenimport uit de VS staan in paragraaf 2.4. De kenmerken van de bedrijven die goederen verhandelen met de VS worden uitgelicht in paragraaf 2.5. In paragraaf 2.6 en 2.7 draaien we de rollen om en kijken we vanuit Amerikaans perspectief. Welke partners zijn belangrijk voor de Amerikaanse goederenexport en -import? En op welke plaats staat Nederland? Welke goederen spelen een voorname rol in de Amerikaanse export naar en import uit Nederland? Zien we verschillen tussen de verschillende Amerikaanse staten wat betreft de handelsrelatie met Nederland? Paragraaf 2.8 concludeert en vat het hoofdstuk samen.
2.2Hoe belangrijk is de VS voor de Nederlandse goederenhandel?
VS 2e bestemming buiten de EU en 5e wereldwijd
De VS is al decennia een belangrijke handelspartner voor Nederland. Rond de eeuwwisseling steeg het aandeel van de VS in de totale Nederlandse exportwaarde tot boven de 4,5 procent. In de jaren daarna nam het aandeel gestaag toe, terwijl het rondom de financiële crisis (2008), de nasleep van de eurocrisis (2010–2014) en de coronacrisis (2020–2022) daalde. In 2024 klom het Amerikaanse aandeel in de totale Nederlandse exportwaarde echter weer op tot 5,7 procent. Een jaar eerder was dit nog 5,0 procent; de exportwaarde van goederen naar de VS nam met 4,6 miljard euro toe ten opzichte van 2023, terwijl de totale uitvoerwaarde van Nederlandse goederen afnam in deze periode. Daarnaast lag de uitvoerwaarde van goederen naar de vier belangrijkste afzetmarkten 10,2 miljard euro lager. Hierdoor is de VS iets belangrijker geworden ten opzichte van andere handelspartners. Sinds 2014 staat de VS op plek vijf van de belangrijkste exportbestemmingen. Als we kijken naar bestemmingen buiten de EU, staat de VS op plek 2, na het VK en vóór China.
Export naar VS bestaat voor 70 procent uit goederen van Nederlandse makelij
Bedrijven in Nederland voerden in 2024 voor 38,4 miljard euro aan goederen uit naar de VS, zie figuur 2.2.1. Dat is 13,7 procent meer dan een jaar eerder. Die toename komt met name door prijsstijgingen, maar ook het volume van de export naar de VS nam in 2024 licht toe. Van onze vijf belangrijkste exportbestemmingen groeide de exportwaarde naar de VS in 2024 het hardst. De VS loopt in op het VK om de belangrijkste exportbestemming buiten de EU te worden. Mogelijk speelt Brexit hierbij een rol (Nauta & Powell, 2025).
De wederuitvoer naar de VS was in 2024 goed voor 11,4 miljard euro; een stijging van 1,1 miljard euro – oftewel 10,8 procent – ten opzichte van een jaar eerder. De export van goederen van Nederlandse makelij bedroeg 27,0 miljard euro. Dit is 14,9 procent meer dan in 2023. De exportgoederen naar de VS wijken qua verhouding Nederlandse makelij en wederuitvoer sterk af van het doorsnee Nederlandse exportpakket. Zo is 70 procent van de uitvoerwaarde van goederen naar de VS in Nederland geproduceerd, terwijl dat voor het gemiddelde Nederlandse exportpakket 51 procent is.
| Jaar | Uitvoer van Nederlandse makelij | Wederuitvoer |
|---|---|---|
| 2002 | 8,2 | 3,2 |
| 2003 | 7,8 | 3,7 |
| 2004 | 7,9 | 4,1 |
| 2005 | 9,1 | 4,5 |
| 2006 | 11,2 | 5,0 |
| 2007 | 11,5 | 5,6 |
| 2008 | 10,8 | 5,6 |
| 2009 | 8,5 | 5,4 |
| 2010 | 9,7 | 7,2 |
| 2011 | 12,3 | 7,3 |
| 2012 | 13,5 | 6,8 |
| 2013 | 11,1 | 5,8 |
| 2014 | 13,5 | 5,5 |
| 2015 | 13,7 | 4,3 |
| 2016 | 13,2 | 4,5 |
| 2017 | 14,3 | 5,5 |
| 2018 | 16,8 | 6,3 |
| 2019 | 18,8 | 7,8 |
| 2020 | 16,5 | 7,7 |
| 2021 | 20,9 | 7,3 |
| 2022 | 23,9 | 9,5 |
| 2023* | 23,5 | 10,3 |
| 2024* | 27,0 | 11,4 |
Nederland is echter een belangrijk doorvoerland door haar strategische ligging, met onder andere de haven van Rotterdam en de luchthaven Schiphol. Naast de Nederlands-Amerikaanse handel door bedrijven gevestigd in Nederland, die in figuur 2.2.1 uitgesplitst is in uitvoer van Nederlandse makelij en wederuitvoer, is er ook quasi-doorvoer vanuit Nederland naar de VS. In dat geval worden doorgevoerde goederen, na aankomst in Nederland, vrijwel direct weer uitgevoerd zonder dat er een bewerking aan het product is gedaan. Ook komen de goederen niet in handen van een Nederlandse ingezetene, in tegenstelling tot wederuitvoer. In 2024 betrof de Nederlands-Amerikaanse quasi-doorvoer 5,1 miljard euro. Hiermee ging 2,8 procent van de totale Nederlandse quasi-doorvoer naar de VS. Dit ging dan met name om computers, laptops, tablets, gefabriceerde artikelen, en geneesmiddelen. Bij de uitvoer van goederen ligt de focus normaliter op de goederen van Nederlandse makelij en wederuitvoer. Aan de quasi-doorvoer wordt namelijk 4 keer zo weinig verdiend als aan de wederuitvoer, terwijl er 20 tot 25 keer zo weinig wordt verdiend aan quasi-doorvoer als aan de uitvoer van goederen van Nederlandse makelij (Alberda & de Blois, 2021).
Ruim 10 procent van de importwaarde afkomstig uit de VS
Ook voor de invoer is de VS al jarenlang een belangrijke handelspartner. In 2000 was het aandeel van de VS in de totale importwaarde 10,2 procent. Na een afname in het aandeel, volgde een periode 2003–2009 waarin het aandeel van de goedereninvoer uit de VS stabiel bleef. Hierna nam het aandeel opnieuw af tot in 2011 het laagste punt bereikt werd met een aandeel van 6,5 procent. In 2023 liep het Amerikaanse importaandeel op tot 10,6 procent. Een belangrijke reden hiervoor is dat de VS een belangrijkere leverancier van minerale brandstoffen werd ten koste van Rusland, naar aanleiding van de Russische invasie in Oekraïne in februari 2022 (Business Insider Nederland, 2024; CBS, 2025). Van alle goederen die bedrijven in Nederland importeerden in 2024, was 10,2 procent afkomstig uit de VS. Alleen Duitsland leverde in 2024, met een aandeel van 16,7 procent, een hogere waarde aan goederen. Op de derde en vierde plek staan België en China. Het aandeel van de VS in de Nederlandse goederenimport was in 2024 bijna 2 keer zo groot als het aandeel van de VS in de Nederlandse goederenexport.
Importwaarde uit de VS fors gegroeid t.o.v. 2022, terwijl die uit China daalde
Nederland importeerde in 2024 voor 59,8 miljard euro aan goederen uit de VS, zie figuur 2.2.2. Dat was 4,2 miljard euro minder dan een jaar eerder, maar 2,8 miljard euro meer dan in 2022. De groei ten opzichte van 2022 kwam vooral door een hogere importwaarde van minerale brandstoffen, waaronder ruwe aardolie en aardgas. Prijsdalingen van aardgas speelden een grote rol in de exportkrimp in 2024 ten opzichte van 2023. In 2024 was de invoerwaarde van goederen uit de VS 4,9 procent hoger dan in 2022. De Nederlandse goedereninvoer uit China nam in dezelfde periode juist af in waarde, met 17,8 procent. In 2022 importeerden bedrijven in Nederland nog voor een hogere waarde aan Chinese goederen dan voor goederen uit de VS. In 2023 en 2024 zien we het omgekeerde. Deze ontwikkeling ligt in lijn met de algehele krimp van de Chinese export (Evofenedex, 2024a).
| Jaar | Invoerwaarde |
|---|---|
| 2002 | 18,2 |
| 2003 | 16,2 |
| 2004 | 18,2 |
| 2005 | 19,7 |
| 2006 | 23,8 |
| 2007 | 24,1 |
| 2008 | 27,0 |
| 2009 | 23,0 |
| 2010 | 25,1 |
| 2011 | 23,5 |
| 2012 | 26,4 |
| 2013 | 26,6 |
| 2014 | 27,3 |
| 2015 | 30,1 |
| 2016 | 30,3 |
| 2017 | 30,9 |
| 2018 | 33,8 |
| 2019 | 37,3 |
| 2020 | 34,3 |
| 2021 | 40,2 |
| 2022 | 57,0 |
| 2023* | 64,0 |
| 2024* | 59,8 |
Naast de handel is er ook de inkomende quasi-doorvoer vanuit de VS. In 2024 ging dit om 14,5 miljard euro. Hiermee kwam 8,8 procent van de totale Nederlandse inkomende quasi-doorvoer uit de VS. Dit gaat dan met name om geneesmiddelen en ruwe aardolie. Wat opvalt, is dat 27,4 procent van de inkomende quasi-doorvoer uit China kwam. Dat aandeel is dus meer dan 3 keer zo groot als dat van de VS, dat met zijn aandeel de op een na grootste leverancier is van goederen die via Nederland worden doorgevoerd.
2.3De Nederlandse goederenexport naar de VS in detail
Waar de focus in paragraaf 2.2 op de algemene handelscijfers tussen Nederland en de VS lag, verschuift de focus in deze paragraaf naar de details over de goederen die in 2024 door bedrijven in Nederland naar de VS werden uitgevoerd.
Van de 38,4 miljard euro aan goederen die Nederland uitvoerde naar de VS in 2024, betrof een derde machines, zie figuur 2.3.1. Chemische producten hadden de op één na hoogste exportwaarde, met bijna een kwart van de exportwaarde. De categorie fabricaten vervolledigde de top 3 met een aandeel van 17,8 procent. Hiermee was de top 3 samen goed voor driekwart van de totale exportwaarde naar de VS. De uitvoerwaarde van minerale brandstoffen naar de VS bedroeg 4,5 miljard euro, wat bijna volledig om aardolieproducten ging. In 2024 werd voor 2,5 miljard euro aan voeding en dranken uitgevoerd naar de VS. Dit ging met name om alcoholhoudende dranken zoals bier. Voor bier was de VS in 2024 de belangrijkste exportbestemming: zo’n 37 procent van de Nederlandse uitvoerwaarde van bier was bestemd voor de VS. In tabel 2.3.2 geven we een overzicht van de tien belangrijkste exportproducten naar de VS in 2024.
| Productcategorie | Aandeel in uitvoerwaarde |
|---|---|
| Machines | 32,9 |
| Chemische producten | 24,3 |
| Fabricaten | 17,8 |
| Minerale brandstoffen | 11,9 |
| Voeding en dranken | 6,6 |
| Vervoermaterieel | 3,5 |
| Grondstoffen en natuurproducten | 3,1 |
| Goederen | Exportwaarde | Productcategorie |
|---|---|---|
| mld euro | ||
| Aardolieproducten | 4,3 | Minerale brandstoffen |
| Machines en toestellen | 4,2 | Machines |
| Geneesmiddelen | 2,4 | Chemische producten |
| Farmaceutische producten | 2,1 | Chemische producten |
| Elektrodiagnostische apparatuur | 1,2 | Machines |
| Medische instrumenten en apparaten | 1,0 | Fabricaten |
| Meet- en controle-instrumenten | 1,0 | Fabricaten |
| Computers, laptops en tablets | 0,8 | Machines |
| Alcoholhoudende dranken | 0,8 | Voeding en dranken |
| Telefoons, modems en routers | 0,7 | Machines |
Export van machines naar de VS bestaat voor 24 procent uit chipmachines
Machines waren in 2024 het belangrijkste Nederlandse exportproduct naar de VS, met een uitvoerwaarde van 12,6 miljard euro. Dit is 1 miljard euro meer dan een jaar eerder. Na Duitsland was de VS de belangrijkste afzetmarkt voor deze goederen: 8,1 procent van de exportwaarde van machines was bestemd voor de VS; voor Duitsland was dat 16 procent. De export van chipmachines was in 2024 met 3 miljard euro goed voor bijna een kwart van de Nederlandse exportwaarde van machines naar de VS. In figuur 2.3.3 zien we dat de VS sinds 2024 de derde bestemming is voor deze goederen. Daarmee neemt de VS de derde plek over van Taiwan.
| jaar | China | Zuid-Korea | Taiwan | VS | Overig |
|---|---|---|---|---|---|
| 2022 | 2,1 | 4,6 | 7,4 | 1,4 | 1,1 |
| 2023* | 6,0 | 4,5 | 4,1 | 1,8 | 1,6 |
| 2024* | 9,0 | 4,2 | 2,5 | 3,0 | 1,6 |
| 1)Chipmachines volgens SITC-code 72821. | |||||
Naast chipmachines werden er in 2024 ook voor een relatief hoge waarde aan elektrodiagnostische apparatuur en computers, laptops en tablets uitgevoerd naar de VS. 10 procent van de Nederlandse uitvoerwaarde van machines naar de VS, ruim 1 miljard euro, was te danken aan elektrodiagnostische apparatuur. In 2024 had 19 procent van de Nederlandse uitvoerwaarde van deze goederen de VS als afzetmarkt. Ruim 5 procent van alle Nederlandse export van computers, laptops en tablets kwam in 2024 terecht in de VS. Daarnaast werd er voor 0,7 miljard euro aan telefoons, modems en routers uitgevoerd naar de VS. Ondanks dat de uitvoerwaarde van vliegtuigmotoren met 0,5 miljard euro aanzienlijk lager was dan die van chipmachines en elektrodiagnostische apparatuur, was de VS met een aandeel van 12,9 procent de belangrijkste afzetmarkt voor deze goederen in 2024. Ook voor voedselverwerkingsmachines – ter waarde van 0,3 miljard euro – was de VS de belangrijkste afzetmarkt met een aandeel van 14,7 procent.
Export van chemische producten naar VS gedomineerd door geneesmiddelen en farmaceutische producten
Met 9,3 miljard euro was de VS in 2024 de vierde afzetmarkt van chemische producten, vlak achter Frankrijk. Dat is 46 procent meer dan een jaar eerder. De groei in uitvoerwaarde van de chemische producten naar de VS werd in gelijke mate veroorzaakt door een prijs- als een volumestijging. Een hogere exportwaarde was vooral terug te zien bij de geneesmiddelen en farmaceutische producten. Nagenoeg de helft van de exportwaarde van chemische producten betrof de uitvoer van deze goederen. De Nederlandse export van geneesmiddelen en farmaceutische producten naar de VS groeide met 1,9 miljard euro in 2024 ten opzichte van 2023, zie figuur 2.3.4. De Verenigde Staten waren in 2024 de tweede belangrijkste afzetmarkt voor geneesmiddelen en farmaceutische producten. Duitsland stond op plek 1.
| Exportpartner | 2022 | 2023* | 2024* |
|---|---|---|---|
| Duitsland | 5,0 | 5,9 | 7,0 |
| VS | 2,1 | 2,7 | 4,6 |
| Frankrijk | 1,9 | 2,3 | 2,3 |
| Italië | 1,6 | 1,9 | 2,3 |
| België | 1,7 | 1,8 | 2,1 |
| 1)Geneesmiddelen en farmaceutische producten volgens SITC-code 541 + 542. | |||
15 procent van fabricaten naar de VS betreft medische instrumenten en apparaten
De top 3 van belangrijkste goederengroepen in de Nederlandse uitvoer van goederen naar de VS wordt afgesloten met fabricaten. Deze goederen waren in 2024 goed voor een uitvoerwaarde van 6,8 miljard euro – 15 procent meer dan een jaar eerder. De groei in exportwaarde van fabricaten was met name te danken aan een toename in exportvolume; de prijsstijging was beperkt in 2024. Binnen de productgroep fabricaten hadden medische instrumenten en meet- en controle instrumenten – veelal gerelateerd aan de productie van chips – de hoogste uitvoerwaarde met beide 1 miljard euro. Met een aandeel van 10 procent was de VS de tweede exportbestemming van deze goederen.
VS tweede exportbestemming voor getarifeerd aluminium(producten)
Tussen 2018 en 2021 voerden de EU en de VS een handelsoorlog over staal. De VS legde destijds heffingen op van 25 procent voor Europees staal met als achterliggende doel om de Amerikaanse productie van staal te beschermen. De EU reageerde op haar beurt met vergeldingsheffingen op Amerikaanse producten, waaronder whisky, sinaasappelsap, vlees, kaas en graan, staal- en aluminiumproducten.noot1 In 2021 schortten beide partijen de maatregelen op na een akkoord onder president Joe Biden. Op 10 februari 2025 tekende president Trump een decreet waarmee per 12 maart opnieuw importheffingen van kracht zijn; de VS verhoogt de importheffingen op staal en aluminium naar 25 procent. De heffingen gelden voor alle landen en omvatten ook bijna 300 afgeleide producten (Evofenedex, 2025; NOS Nieuws, 2025b).
In 2024 voerden bedrijven in Nederland voor 2,1 miljard euro aan aluminium(producten) uit naar de VS die onder de invoerheffingen vallen van de Amerikaanse president Trump, zie figuur 2.3.5. Daarmee heeft de VS een aandeel van 13 procent, wat het de tweede afzetmarkt maakt. Het gaat dan met name om machines en diens onderdelen (0,9 miljard euro) en luchtvaartuigen en -onderdelen (0,5 miljard euro). Daarnaast voerden bedrijven in ons land voor 0,1 miljard euro aan staal- en ijzer(producten) uit naar de VS in 2024.
| Jaar | Duitsland | VS | Taiwan | Zuid-Korea | België | Overig |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2022 | 2,36 | 1,87 | 1,61 | 0,99 | 1,01 | 7,63 |
| 2023* | 2,33 | 1,94 | 1,73 | 1,17 | 1,05 | 7,96 |
| 2024* | 2,21 | 2,06 | 1,15 | 1,12 | 1,06 | 7,98 |
| Bron: Executive Office of the President (2018a, 2018b, 2025a, 2025b), eigen berekeningen | ||||||
2.4De Nederlandse goederenimport uit de VS in detail
In paragraaf 2.3 lag de focus op de gedetailleerde export van goederen naar de VS. In paragraaf 2.4 zal die focus verschuiven naar de importzijde. Welke goederen zijn belangrijk voor de import door bedrijven in Nederland uit de Verenigde Staten?
In 2024 voerde Nederland voor 59,8 miljard euro aan goederen in vanuit de VS. Dat is 6,6 procent minder dan het jaar ervoor. Deze krimp kwam vooral door een lagere importwaarde aan minerale brandstoffen; bedrijven in Nederland importeerden voor 19,3 miljard euro aan minerale brandstoffen uit de VS in 2024. Dat is 25 procent minder dan een jaar eerder. Een forse prijsdaling – en ook een kleine volumedaling – zorgde voor een daling van de importwaarde van deze producten.
Figuur 2.4.1 laat zien dat minerale brandstoffen voor bedrijven in Nederland het belangrijkste importproduct uit de VS waren: 32,4 procent van de importwaarde uit de VS betrof in 2024 minerale brandstoffen. Machines en fabricaten waren goed voor respectievelijk 23,5 en 19,9 procent, terwijl chemische producten 16,3 procent vertegenwoordigden. De importwaarde van machines nam toe, met 16,1 procent. Die stijging was met name te danken aan een volumestijging, en een lichte prijsstijging van die goederen in 2024. Daarnaast nam ook de importwaarde van chemische producten toe met 8,3 procent. Tot slot nam de importwaarde van fabricaten uit de VS licht toe in 2024. Dat kwam met name door een flinke prijsstijging van medische instrumenten en fabricaten voor medische doeleinden.
Het Nederlandse importpakket uit de VS bestond in 2024 voor 3 procent uit vervoermaterieel. Hierbij werd er voor 1,3 miljard euro aan luchtvaartuigen en -onderdelen ingevoerd. Het ging hier voor meer dan de helft om de invoer van vliegtuigen. De VS was in 2024, net als in 2023, de hoofdleverancier van deze goederen. In tabel 2.4.2 geven we een overzicht van de tien belangrijkste importproducten uit de VS in 2024.
| Productcategorie | Invoerwaarde |
|---|---|
| Minerale brandstoffen | 32,4 |
| Machines | 23,5 |
| Fabricaten | 19,9 |
| Chemische producten | 16,3 |
| Vervoermaterieel | 3,0 |
| Grondstoffen en natuurproducten | 2,6 |
| Voeding en dranken | 2,3 |
| Goederen | Importwaarde | Productcategorie |
|---|---|---|
| mld euro | ||
| Ruwe aardolie | 11,1 | Minerale brandstoffen |
| Aardgas | 5,3 | Minerale brandstoffen |
| Medische instrumenten en apparaten | 4,7 | Fabricaten |
| Computers, laptops en tablets | 3,3 | Machines |
| Farmaceutische producten | 3,2 | Chemische producten |
| Telefoons, modems en routers | 2,7 | Machines |
| Diverse gefabriceerde artikelen | 2,5 | Fabricaten |
| Meet- en controle-instrumenten | 1,5 | Fabricaten |
| Machines en toestellen | 1,4 | Machines |
| Luchtvaartuigen en -onderdelen | 1,3 | Vervoermaterieel |
Ruwe aardolie en aardgas dominant in import van minerale brandstoffen uit de VS
Meer dan de helft van de invoerwaarde van minerale brandstoffen uit de VS bestond in 2024 uit ruwe aardolie, zie figuur 2.4.3. De invoerwaarde van ruwe aardolie nam met 1,1 miljard euro af ten opzichte van 2023. Ook aardgas is met een aandeel van 27 procent belangrijk in de import van minerale brandstoffen uit de VS. De invoerwaarde van aardgas nam nog sterker af dan de invoerwaarde van ruwe aardolie; namelijk met 5,6 miljard euro. Dit komt met name door lagere prijzen. De VS is, met een aandeel van 68 procent in 2024, hoofdleverancier voor vloeibaar gemaakt aardgas. Voor ruwe aardolie is de VS met een aandeel van 24 procent tevens de belangrijkste leverancier. Door de inval van Rusland in Oekraïne, en de daarbij horende sancties tegen Rusland, zochten Europese landen alternatieve leveranciers voor minerale brandstoffen (Business Insider Nederland, 2024; CBS, 2025). Zo importeerden bedrijven in Nederland in 2024 voor 137 procent meer aan minerale brandstoffen dan in 2021, het jaar voorafgaand aan de inval.
| jaar | Ruwe aardolie | Aardgas | Overig |
|---|---|---|---|
| 2022 | 8,1 | 8,5 | 3,4 |
| 2023* | 12,2 | 11,0 | 2,6 |
| 2024* | 11,1 | 5,3 | 2,9 |
| 1)Overig betreft de handelswaarde voor alle goederen uit de productcategorie minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke producten, zonder ruwe aardolie en aardgas. | |||
Kwart van machines uit de VS betreft computers, laptops, tablets
In 2024 was de invoerwaarde van machines uit de VS 14 miljard euro. Dat is 2 miljard euro hoger dan in 2023. Het gaat daarbij met name om computers, laptops en tablets (23,5 procent), telefoons, modems en routers (19,3 procent) en machineonderdelen (10 procent). Vooral de invoerwaarde van computers, laptops en tablets steeg in 2024 hard; deze waarde was 57 procent hoger dan een jaar eerder. Daarmee was de VS met een aandeel van 17 procent de tweede leverancier achter China, zie figuur 2.4.4. Naast computers, laptops en tablets steeg in 2024 ook de invoerwaarde van telefoons, modems en routers uit de VS; de invoerwaarde van deze goederen lag met 2,7 miljard euro bijna driekwart miljard euro hoger dan in 2023. Daarmee was de VS wederom de tweede leverancier, achter China. Nederland haalde 16 procent van alle onderdelen van chipmachines uit de VS, wat de VS de op een na belangrijkste leverancier maakte, na Duitsland.
| jaar | China | VS | Taiwan | Overig |
|---|---|---|---|---|
| 2024* | 5,0 | 3,3 | 2,5 | 8,6 |
| 2023* | 3,4 | 2,1 | 2,1 | 6,7 |
| 1)Computers, laptops en tablets volgens SITC-code 752. | ||||
40 procent van fabricaten uit de VS zijn medische instrumenten en apparaten
Fabricaten waren met 11,9 miljard euro de derde grootste productcategorie qua importwaarde uit de VS in 2024. Hiervan kwam 4,7 miljard euro door de import van medische instrumenten en apparaten. Daarmee was de VS de belangrijkste leverancier van deze goederen voor bedrijven in Nederland met een aandeel van 35 procent, zie figuur 2.4.5. Ook werden er voor 2,5 miljard euro aan verschillende fabricaten voor medische doeleinden ingevoerd vanuit de VS, waaronder prothesen, draagbare en orthopedische apparatuur. Met een aandeel van 28 procent is de VS de belangrijkste leverancier van de verschillende fabricaten voor medische doeleinden. Daarnaast werd er voor 1,4 miljard euro aan meet- en controle-instrumenten ingevoerd uit de VS; ook voor deze goederen was de VS de hoofdleverancier.
| Importpartner | 2024* |
|---|---|
| VS | 35,5 |
| Ierland | 24,1 |
| Duitsland | 8,9 |
| Costa Rica | 5,1 |
| China | 3,4 |
| Overig | 23,0 |
Bijna helft van import van chemische producten betreft geneesmiddelen en farmaceutische producten
Nederland importeerde in 2024 voor 9,7 miljard euro aan chemische producten uit de VS. Hiervan betrof 46 procent geneesmiddelen en farmaceutische producten. Daarmee had de VS een aandeel van 17 procent, wat het land de derde leverancier maakte van deze goederen. Een jaar eerder stond de VS nog op plaats 2, zie figuur 2.4.6. En hoewel de invoerwaarde van geneesmiddelen en farmaceutische producten uit de VS 22 procent hoger lag dan een jaar eerder, groeide de import uit Ierland harder. De Ierse farmaceutische sector bloeit: alle top 10 farmaceutische bedrijven ter wereld hebben er vestigingen. Medische en farmaceutische producten waren goed voor bijna de helft van alle groeiende export van Ierland. De sector is goed voor meer dan 80 procent van het handelsoverschot van het land (CSO, 2024).
| Importpartner | 2022 | 2023* | 2024* |
|---|---|---|---|
| Duitsland | 5,2 | 6,0 | 6,2 |
| Ierland | 2,2 | 3,3 | 4,5 |
| VS | 3,7 | 3,7 | 4,5 |
| België | 1,9 | 1,9 | 2,7 |
| Italië | 1,2 | 1,3 | 1,5 |
| 1)Geneesmiddelen en farmaceutische producten volgens SITC-codes 541 + 542. | |||
2.5Welke bedrijven in Nederland verhandelen goederen met de VS?
In 2023 exporteerden er ruim 11 duizend bedrijven in Nederland goederen naar de VS, zie figuur 2.5.1. Dat was iets minder dan 0,5 procent van alle bedrijven in Nederland. Ter vergelijking, zo’n 0,8 procent van de bedrijven in Nederland exporteerde dat jaar naar het VK en zo’n 0,2 procent naar China. Het aantal bedrijven dat naar de VS exporteerde, was in 2023 10 procent hoger dan vijf jaar eerder. Die groei is vergelijkbaar met die van alle goederenexporteurs die naar het buitenland exporteerden.
Het aantal importeurs in Nederland dat goederen haalde uit de VS, was met ruim 25 duizend fors hoger dan het aantal exporteurs. Ten opzichte van 2018 is het aantal importeurs echter met bijna 7 procent gedaald. De grootste krimp vond plaats tussen 2019 en 2020, waarbij de coronacrisis vermoedelijk een rol speelde. De krimp kwam met name door minder importeurs in de bedrijfstakken groothandel, zakelijke dienstverlening, en informatie en communicatie. Het totaal aantal bedrijven dat uit het buitenland goederen importeerde nam tussen 2018 en 2023 wel fors toe.
| jaar | Exporteurs | Importeurs |
|---|---|---|
| 2018 | 10120 | 26930 |
| 2019 | 10415 | 28260 |
| 2020 | 9640 | 22875 |
| 2021 | 10095 | 22585 |
| 2022 | 11315 | 25915 |
| 2023* | 11190 | 25145 |
Groothandel en industrie grootste bedrijfstakken in handel met VS
De meeste exporteurs waren te vinden in de bedrijfstak groothandel (ruim 4 500 bedrijven), gevolgd door de industrie (zo’n 3 100 bedrijven) en de zakelijke dienstverlening (zo’n 1 300 bedrijven). Bij de import waren dit ook de belangrijkste bedrijfstakken, met respectievelijk 10 duizend bedrijven in de bedrijfstak groothandel, 4 300 in de industrie en 3 200 in de zakelijke dienstverlening.
Voor wat betreft handelswaarde was de industrie verantwoordelijk voor het grootste aandeel in de exportwaarde, daarna de groothandel en zakelijke dienstverlening. Binnen de industrie waren de grootste branches – wat betreft totale exportwaarde naar de VS – de machine-industrie, chemische industrie en de elektrotechnische industrie. Bij de import was de groothandel de grootste bedrijfstak, dan de industrie en zakelijke dienstverlening. De belangrijkste importerende branches in de industrie waren de aardolie-industrie, de chemische industrie en de machine-industrie.
Bij handel met China en het VK waren de verhoudingen vergelijkbaar, met groothandel en industrie eveneens als belangrijkste bedrijfstakken qua totale handelswaarde. De zakelijke dienstverlening was echter relatief wat minder belangrijk, met een vierde plaats bij zowel de import uit als export naar China en het VK.
Industrie handelt voornamelijk in intermediaire goederen met de VS
Wanneer we verder inzoomen op het type producten dat bedrijven in Nederland exporteren naar de VS, zien we dat ongeveer de helft van de exportwaarde intermediaire goederen betrof, een kwart consumptiegoederen en een kwart kapitaalgoederen. Bij de import waren de intermediaire goederen belangrijker en was het aandeel van consumptiegoederen in de totale importwaarde kleiner.
Deze verhoudingen verschillen per bedrijfstak. Zo bestond ongeveer de helft van de exportwaarde van de industrie naar de VS uit intermediaire goederen, zo’n 40 procent uit kapitaalgoederen en wat resteert betroffen finale goederen. De import van de industrie bestond voor driekwart uit intermediaire goederen, en voor zo’n 20 procent uit kapitaalgoederen. De verhoudingen van de type goederen in de handel met de VS door de bedrijven behorend tot de groothandel zijn vergelijkbaar met de totale handel met de VS: de helft van de exportwaarde bestond uit intermediaire goederen, een kwart consumptiegoederen en een kwart kapitaalgoederen. De import betrof voor zo’n 65 procent intermediaire goederen, een kwart kapitaalgoederen en een achtste consumptiegoederen. Bedrijven behorend tot de zakelijke dienstverlening, tot slot, hadden met 45 procent van de totale exportwaarde naar de VS een sterkere focus op consumptiegoederen; 40 procent betrof intermediaire goederen en 15 procent kapitaalgoederen. Bij de import van deze bedrijfstak zien we weer een grotere focus op intermediaire goederen.
Meeste bedrijven die exporteren naar de VS zelfstandig midden- en kleinbedrijf
Verreweg de meeste bedrijven in Nederland behoorden tot het zelfstandig midden- en kleinbedrijf: ruim 98 procent van de bedrijven kon tot die groep gerekend worden. Met zo’n 58 procent van het aantal bedrijven hoorden ook de meeste bedrijven die goederen exporteren naar de VS bij het zelfstandig midden- en kleinbedrijf (zelfstandig mkb), zie figuur 2.5.2. Daarna kwamen de buitenlandse multinationals (25 procent), de Nederlandse multinationals (16 procent) en dan het grootbedrijf dat geen onderdeel is van een multinational (1 procent). Bij de goederenexport naar het VK ziet die verdeling in type bedrijf er hetzelfde uit; bij goederenexport naar China speelde het zelfstandig mkb een kleinere rol en waren zowel buitenlandse als Nederlandse multinationals in grotere getalen vertegenwoordigd.
| Buitenlandse multinationals | Nederlandse multinationals | Niet-multinationals: grootbedrijf | Niet-multinationals: zelfstandig mkb | |
|---|---|---|---|---|
| Verenigde Staten | 2775 | 1815 | 105 | 6495 |
| Verenigd Koninkrijk | 4575 | 2795 | 225 | 10860 |
| China | 1665 | 1110 | 45 | 2220 |
Maar multinationals belangrijker voor exportwaarde
Wanneer we dan kijken naar de verdeling van de exportwaarde naar type bedrijf, zien we in figuur 2.5.3 dat de buitenlandse multinationals met ruim 61 procent van de waarde dominant waren in de export naar de VS. Nederlandse multinationals waren goed voor bijna 30 procent van de exportwaarde, en de niet-multinationals goed voor 1 procent (grootbedrijf) en 8 procent (zelfstandig mkb). Het is dus een relatief klein aantal bedrijven dat verantwoordelijk was voor de overgrote meerderheid van de handelswaarde.
Bij de import is de verhouding overigens nog ongelijker: daar waren de buitenlandse multinationals goed voor bijna 83 procent van importwaarde en de Nederlandse multinationals voor zo’n 11 procent.
De samenstelling van de exportwaarde naar type bedrijf voor het VK en China kunnen we hier niet tonen wegens geheimhouding. Bij het VK zijn de verhoudingen vergelijkbaar, maar was het zelfstandig mkb relatief belangrijker en Nederlandse multinationals relatief minder belangrijk. Bij de export naar China waren Nederlandse multinationals dominant in de exportwaarde, daarna pas de buitenlandse multinationals.
| Buitenlandse multinationals | Nederlandse multinationals | Niet-multinationals: grootbedrijf | Niet-multinationals: zelfstandig mkb | |
|---|---|---|---|---|
| Exportwaarde | 61,1 | 29,7 | 1,2 | 8,0 |
| 1)Dit betreft alleen de exportwaarde waarvan de waarde onder een van deze vier groepen valt. Er is nog een deel van de waarde die we moeten toeschrijven aan exporterende bedrijven waarvan het type onbekend is. | ||||
Randstad en Noord-Brabant dominant in de goederenhandel met de VS
De meeste vestigingen die behoren tot bedrijven die goederen verhandelen met de VS waren te vinden in de Randstad: in de regio Amsterdam, Rotterdam en Utrecht, daarna volgen regio’s in Brabant. Dat is niet vreemd, want dit zijn ook de regio’s waar de meeste bedrijven gevestigd zijn in Nederland. Kijken we naar het aandeel importeurs en exporteurs in het totaal aantal bedrijfsvestigingen per regio, dan is het aandeel importeurs en exporteurs naar de VS het hoogst in andere, deels meer perifere delen van Nederland. Bij de export gaat het dan om Noord-Limburg, Delft en Delfzijl van waaruit zo’n 1,1 procent van de bedrijfsvestigingen naar de VS exporteerde. Bij de import gaat het om West-Noord-Brabant, Zuid-Limburg en Noord-Limburg waarbij circa 2,3 procent van de bedrijfsvestigingen importeerde uit de VS.
In plaats van het aantal handelende bedrijfsvestigingen toont figuur 2.5.4 de totale exportwaarde naar de VS per regio. De grootste exportwaarde kwam uit Zuidoost-Noord-Brabant, en daarna uit de regio’s Amsterdam, Rotterdam, Twente en West-Noord-Brabant. Er werd het meest vanuit de VS geïmporteerd door vestigingen in respectievelijk Rotterdam, Amsterdam en Zuid-Limburg, daarna kwamen Zuidoost-Noord-Brabant en West-Noord-Brabant.
| Regio | Exportwaarde |
|---|---|
| Zuidoost-Noord-Brabant | 4284 |
| Groot-Amsterdam | 4077 |
| Groot-Rijnmond | 3276 |
| Twente | 1899 |
| West-Noord-Brabant | 1463 |
| Noordoost-Noord-Brabant | 1203 |
| Overig Groningen | 964 |
| Noord-Overijssel | 957 |
| Utrecht | 883 |
| Agglomeratie 's-Gravenhage | 837 |
| Noord-Limburg | 827 |
| Zuid-Limburg | 742 |
| Zuidoost-Zuid-Holland | 666 |
| IJmond | 614 |
| Agglomeratie Leiden en Bollenstreek | 591 |
| Arnhem/Nijmegen | 550 |
| Achterhoek | 486 |
| Delft en Westland | 471 |
| Kop van Noord-Holland | 445 |
| Veluwe | 431 |
| Agglomeratie Haarlem | 410 |
| Midden-Noord-Brabant | 395 |
| Zeeuwsch-Vlaanderen | 387 |
| Flevoland | 383 |
| Zuidwest-Gelderland | 313 |
| Midden-Limburg | 216 |
| Oost-Zuid-Holland | 196 |
| Delfzijl en omgeving | 179 |
| Zuidwest-Drenthe | 165 |
| Zuidoost-Friesland | 162 |
| Zuidoost-Drenthe | 145 |
| Overig Zeeland | 134 |
| Noord-Friesland | 128 |
| Zaanstreek | 119 |
| Alkmaar en omgeving | 94 |
| Oost-Groningen | 76 |
| Het Gooi en Vechtstreek | 72 |
| Zuidwest-Friesland | 55 |
| Zuidwest-Overijssel | 46 |
| Noord-Drenthe | 40 |
2.6Hoe belangrijk is Nederland voor de Amerikaanse goederenexport?
In paragraaf 2.6 en 2.7 kijken we vanuit Amerikaans perspectief naar de handelsrelatie tussen de VS en Nederland. In beide paragrafen maken we gebruik van de handelscijfers van het U.S. Census Bureau.
Europa belangrijkere klant voor de VS door hogere export van minerale brandstoffen
In 2023 was een kwart van de export door de VS bestemd voor het Europese continent. Dit aandeel is sinds 1993 tamelijk stabiel gebleven. De handel tussen de VS en Europa groeide in absolute waarde, vooral door een hogere exportwaarde van minerale brandstoffen. Zo zien we dat bijvoorbeeld een hoger aandeel van de Amerikaanse export van aardgas en ruwe aardolie in 2023 bestemd was voor de Europese afzetmarkt ten opzichte van 2021. De VS heeft de export van aardgas naar Europa verhoogd en sinds het begin van de oorlog is de Europese import van Russisch gas sterk gedaald (FD, 2024; Longoria & Hudgins, 2023; NOS Nieuws, 2024b).
Nederland grootste afzetmarkt in Europa
De Verenigde Staten exporteerden in 2023 4 procent van hun totale exportwaarde naar Nederland, zie figuur 2.6.1. In 1993 was dat aandeel kleiner. Vanuit Amerikaans perspectief was Nederland in 2023 de vierde goederenafnemer, na Canada, Mexico en China. Daarmee is Nederland de populairste Europese bestemming voor goederen uit de VS. In 2022 stond Nederland een stuk lager, op plek 7. Er werd in 2023 vooral voor een hogere waarde aan minerale brandstoffen uitgevoerd naar Nederland, waarbij de haven van Rotterdam een belangrijk aanvoerpunt is voor Amerikaanse goederen die Europa in komen, zoals lng. In 2023 was de uitvoerwaarde van minerale brandstoffen naar Nederland 22 procent hoger dan een jaar eerder. De totale Amerikaanse goederenuitvoer van minerale brandstoffen nam juist af in waarde, met 14 procent.
| Jaar | Canada | Mexico | China | Nederland | Duitsland |
|---|---|---|---|---|---|
| 1993 | 21,6 | 8,9 | 1,9 | 2,8 | 4,1 |
| 1994 | 22,3 | 9,9 | 1,8 | 2,6 | 3,8 |
| 1995 | 21,8 | 7,9 | 2,0 | 2,8 | 3,8 |
| 1996 | 21,5 | 9,1 | 1,9 | 2,7 | 3,8 |
| 1997 | 22,0 | 10,4 | 1,9 | 2,9 | 3,5 |
| 1998 | 23,0 | 11,5 | 2,1 | 2,8 | 3,9 |
| 1999 | 23,9 | 12,5 | 1,9 | 2,8 | 3,9 |
| 2000 | 22,9 | 14,2 | 2,1 | 2,8 | 3,8 |
| 2001 | 22,4 | 13,9 | 2,6 | 2,7 | 4,1 |
| 2002 | 23,2 | 14,1 | 3,2 | 2,6 | 3,8 |
| 2003 | 23,4 | 13,4 | 3,9 | 2,9 | 4,0 |
| 2004 | 23,3 | 13,6 | 4,2 | 3,0 | 3,9 |
| 2005 | 23,5 | 13,3 | 4,6 | 2,9 | 3,8 |
| 2006 | 22,5 | 13,0 | 5,2 | 3,0 | 4,0 |
| 2007 | 21,7 | 11,8 | 5,5 | 2,9 | 4,3 |
| 2008 | 20,3 | 11,7 | 5,4 | 3,1 | 4,2 |
| 2009 | 19,4 | 12,2 | 6,6 | 3,1 | 4,1 |
| 2010 | 19,5 | 12,8 | 7,2 | 2,7 | 3,8 |
| 2011 | 19,0 | 13,4 | 7,0 | 2,8 | 3,3 |
| 2012 | 18,9 | 14,0 | 7,1 | 2,6 | 3,2 |
| 2013 | 19,1 | 14,3 | 7,7 | 2,7 | 3,0 |
| 2014 | 19,3 | 14,9 | 7,6 | 2,7 | 3,0 |
| 2015 | 18,7 | 15,7 | 7,7 | 2,7 | 3,3 |
| 2016 | 18,4 | 15,9 | 8,0 | 2,7 | 3,4 |
| 2017 | 18,3 | 15,7 | 8,4 | 2,7 | 3,5 |
| 2018 | 18,0 | 16,0 | 7,2 | 2,9 | 3,5 |
| 2019 | 17,8 | 15,6 | 6,5 | 3,1 | 3,7 |
| 2020 | 17,9 | 14,9 | 8,7 | 3,1 | 4,1 |
| 2021 | 17,6 | 15,8 | 8,6 | 3,0 | 3,7 |
| 2022 | 17,4 | 15,7 | 7,5 | 3,5 | 3,5 |
| 2023 | 17,6 | 16,0 | 7,3 | 4,0 | 3,8 |
| Bron: U.S. Census Bureau (2025a) | |||||
Relatief gezien iets minder wederuitvoer naar Nederland
De exportgoederen van de VS naar Nederland wijken in termen van de verhouding Amerikaanse productie en wederuitvoer iets af van het doorsnee exportpakket uit de VS. 87 procent van de uitgevoerde goederen met als bestemming Nederland was in de VS geproduceerd, voor het gemiddelde Amerikaanse exportpakket was dat 84 procent.
Export naar Nederland harder gegroeid dan die naar Europa als geheel
Figuur 2.6.2 toont de ontwikkeling van de Amerikaanse goederenexport aan de hand van indexcijfers, waarbij 2003 als basisjaar wordt beschouwd. De indices geven een goede vergelijking van de ontwikkeling van de Amerikaanse export tussen de Europese handel en de handel met Nederland in de afgelopen twintig jaar. De goederenexport van de VS naar Europa nam toe, voor zowel de export van Amerikaanse makelij als de wederuitvoer. Voor de goederenexport naar Nederland is hetzelfde patroon zichtbaar, alleen groeide deze export duidelijk harder dan die naar Europa als geheel. Tussen 2003 en 2023 is de exportwaarde van goederen uit de VS naar Nederland verviervoudigd. In dezelfde periode is de export naar Europa als geheel 3 keer groter geworden in geldwaarde. Minerale brandstoffen maken een groter deel uit van de export door de VS naar Nederland dan die naar Europa. In 2022 steeg de prijs van minerale brandstoffen en energie vanwege de oorlog in Oekraïne. Dit dreef daarmee ook de in- en uitvoerwaarde van veel goederen sterk op, zoals van aardolieproducten. In 2023 daalden deze prijzen weer, wat tot uiting komt in een lagere in- en uitvoerwaarde van minerale brandstoffen (Evofenedex, 2024b).
| Jaar | Totale export naar Nederland | Totale export naar Europa |
|---|---|---|
| 2003 | 100,0 | 100,0 |
| 2004 | 116,6 | 110,8 |
| 2005 | 127,9 | 121,3 |
| 2006 | 149,6 | 140,4 |
| 2007 | 158,7 | 163,6 |
| 2008 | 191,9 | 187,8 |
| 2009 | 155,8 | 149,1 |
| 2010 | 167,9 | 165,0 |
| 2011 | 204,0 | 190,4 |
| 2012 | 196,3 | 190,2 |
| 2013 | 205,7 | 188,7 |
| 2014 | 208,5 | 192,7 |
| 2015 | 194,3 | 184,7 |
| 2016 | 191,6 | 183,6 |
| 2017 | 200,5 | 192,3 |
| 2018 | 234,7 | 213,9 |
| 2019 | 244,9 | 220,9 |
| 2020 | 216,6 | 191,9 |
| 2021 | 256,7 | 223,5 |
| 2022 | 351,4 | 283,7 |
| 2023 | 392,9 | 286,9 |
| Bron: U.S. Census Bureau (2025a) | ||
Minerale brandstoffen dominant in export naar Nederland
Figuur 2.6.3 geeft de tien belangrijkste goederen naar waarde in het Amerikaanse exportpakket voor Nederland weer. Deze tien goederen zijn samen goed voor 88 procent van de totale goederenexportwaarde naar Nederland. Het exportpakket bestond in 2023 voor 37 procent uit minerale brandstoffen. Het ging dan met name om ruwe aardolie, aardgas en geraffineerde aardolieproducten. 16 procent van alle Amerikaanse uitvoer van ruwe aardolie ging richting ons land. Daarmee was Nederland in 2023 de belangrijkste afnemer voor de VS. Een jaar eerder stond Nederland nog op plek 2, na Zuid-Korea. Bij aardgas ging 8 procent van de totale Amerikaanse export naar Nederland. Daarmee stond Nederland op plek 3 als afzetmarkt voor aardgas. In 2022 stond Nederland nog op plaats 6. Nederland importeert de laatste jaren meer aardgas uit de VS om de daling van import van Russisch gas te compenseren.
Optische meetinstrumenten waren de tweede belangrijkste uitgevoerde productcategorie vanuit de VS naar Nederland. Producten in deze categorie zijn onder andere lasers. Ruim een vijfde van die door de VS geëxporteerde meetinstrumenten ging in 2023 naar Nederland. Daarmee was Nederland de belangrijkste afnemer van deze goederen. Met een aandeel van 11 procent vervolledigen farmaceutische producten, waaronder immunologische producten en geneesmiddelen, de top 3.
| Exportproduct | Exportwaarde |
|---|---|
| Minerale brandstoffen | 36,5 |
| Optische, fotogr., medische, precisie- en meetinstr. |
14,1 |
| Farmaceutische producten | 10,6 |
| Machines, mechanische appar. en onderdelen |
7,9 |
| Elektrische machines, appar. en onderdelen |
6,8 |
| Organische chemische producten | 3,2 |
| Luchtvaart en ruimtevaart | 2,3 |
| Kunststof en werken daarvan | 1,7 |
| Chemische producten | 1,7 |
| Automobielen, tractors, rijwielen | 1,5 |
| Bron: U.S. Census Bureau (2025a) | |
Handelscijfers op het niveau van de Amerikaanse staten
Het is belangrijk om te realiseren dat de genoemde Amerikaanse staten niet noodzakelijkerwijs de staten zijn waar de goederen daadwerkelijk geproduceerd worden, of de staten waarvandaan de goederen naar het buitenland worden gestuurd of juist ontvangen worden. Exporterende bedrijven in de VS moeten bij het invullen van de douaneformulieren aangeven in welke staat de geëxporteerde goederen worden getransporteerd naar de zee- of luchthaven waar de goederen het territorium van de VS verlaten. Importerende bedrijven in de VS moeten de eindbestemming binnen de VS aangeven op het douaneformulier van de goederen die vanuit zee- of luchthavens worden aangevoerd (Notten & Voncken, 2019).
De havens in Galveston (Texas), New Orleans (Louisiana) en New York spelen een belangrijke rol voor het zeevracht transport met Nederland. Bijna 30 procent van de Amerikaanse exportwaarde met als bestemming Nederland werd in 2023 bij de douane uitgeklaard in de haven van Galveston (Texas), gevolgd door de haven van New Orleans (Louisiana) met een aandeel van ruim 10 procent en de haven van New York met een aandeel van net geen 9 procent (U.S. Census Bureau, 2025c).
Export naar Nederland vooral afkomstig uit Texas
De goederenexport van de VS naar Nederland wordt in figuur 2.6.4 verdeeld over de individuele Amerikaanse staten, plus Washington DC, naar gelang waarde. Van alle Amerikaanse staten exporteerde Texas het meest naar Nederland. Net geen 32 procent van de goederenwaarde die de VS aan Nederland leverde, had Texas als herkomst. Op enige afstand volgden Louisiana, Californië en Pennsylvania.
Texas: de exportkrachtpatser
Texas staat op de tweede plaats in de VS, na Californië, wat betreft de omvang van de economie (BEA, 2024). Wel is Texas is de grootste exporteur onder de Amerikaanse staten, maar de export vanuit Texas groeit ook sneller dan die van de VS als geheel (Jansen & Ghosh Sinha, 2024). Texas is al bijna een eeuw koploper in de oliewinning in de VS. In 2023 was Texas verantwoordelijk voor 43 procent van de ruwe olieproductie van de VS en 27 procent van de bruto-onttrekkingen van aardgas. Texas heeft de meeste ruwe olieraffinaderijen en de grootste raffinagecapaciteit van alle Amerikaanse staten (Jansen & Ghosh Sinha, 2024; EIA, 2024).
83 procent van exportwaarde uit Texas naar Nederland gelinkt aan minerale brandstoffen
Nederland was voor Texas met een aandeel van bijna 6 procent de vierde belangrijkste afnemer van goederen in 2023. Mexico, Canada en China gingen ons land vooraf. De goederenexport uit Texas naar Nederland bestond voor het overgrote deel uit minerale brandstoffen, zie tabel 2.9.1 in de bijlage. Nederland was, na Mexico, de tweede belangrijkste afnemer van deze producten vanuit Texas. Zo ging in 2023 een tiende van de door Texas geëxporteerde waarde aan minerale brandstoffen naar Nederland. Minerale brandstoffen zijn qua waarde ook van Louisiana het grootste exportproduct naar Nederland.
Pennsylvania exporteerde in 2023 zo’n 6 procent van haar goederen naar Nederland. Daarmee stond Nederland, na Canada en Mexico, op een derde plaats als belangrijkste afnemer. Farmaceutische producten zijn voornaam in het exportpakket van Pennsylvania bestemd voor ons land. Nederland importeerde 22 procent van deze goederen en was daarmee de belangrijkste afnemer voor Pennsylvania. Het exportpakket van Californië naar Nederland is meer divers, waarbij optische meetinstrumenten bovenaan staan.
2.7Hoe belangrijk is Nederland voor de Amerikaanse goederenimport?
Importwaarde uit Europa 6 keer hoger t.o.v. 1993
In 2023 was 41 procent van de importwaarde door de VS afkomstig uit Azië. Dit aandeel is 3 procentpunt lager dan in 1993. Naast Azië is ook het Amerikaanse continent voor de VS een belangrijke leverancier van goederen. In 2023 importeerden bedrijven in de VS 34 procent uit andere Amerikaanse landen. Bijna een kwart van de importwaarde kwam in datzelfde jaar uit Europa, vergelijkbaar met de exportwaarde naar Europa dus. In 1993 was het Europese importaandeel 21 procent. De importwaarde uit Europa nam tussen 1993 en 2023 toe met factor 6, terwijl de totale importwaarde 5 keer zo groot was.
In 2023 was het aandeel van Nederland in de totale waarde van de goederenimport door de VS 1,3 procent, zie figuur 2.7.1. Dat is 0,2 procentpunt hoger dan een jaar eerder. Het Nederlandse importaandeel is ook toegenomen ten opzichte van 1993. Nederland speelt een bescheiden rol als goederenleverancier voor de VS. Nederland was in 2023 de 19e importpartner voor de VS. Zes Europese landen – Duitsland, Ierland, Italië, het VK, Frankrijk en Zwitserland – waren belangrijker als goederenleverancier voor de VS.
| Jaar | Nederland |
|---|---|
| 1993 | 0,94 |
| 1994 | 0,91 |
| 1995 | 0,86 |
| 1996 | 0,83 |
| 1997 | 0,84 |
| 1998 | 0,83 |
| 1999 | 0,83 |
| 2000 | 0,79 |
| 2001 | 0,83 |
| 2002 | 0,85 |
| 2003 | 0,87 |
| 2004 | 0,85 |
| 2005 | 0,89 |
| 2006 | 0,94 |
| 2007 | 0,94 |
| 2008 | 1,00 |
| 2009 | 1,03 |
| 2010 | 1,00 |
| 2011 | 1,06 |
| 2012 | 0,98 |
| 2013 | 0,85 |
| 2014 | 0,89 |
| 2015 | 0,75 |
| 2016 | 0,74 |
| 2017 | 0,76 |
| 2018 | 0,97 |
| 2019 | 1,19 |
| 2020 | 1,17 |
| 2021 | 1,24 |
| 2022 | 1,07 |
| 2023 | 1,25 |
| Bron: U.S. Census Bureau (2025d) | |
Farmaceutische producten het belangrijkst in import uit Nederland
Figuur 2.7.2 toont de belangrijkste producten – in termen van waarde – die de VS in 2023 importeerde uit Nederland. Het totaal van deze tien goederen is goed voor 82 procent van de totale Amerikaanse importwaarde uit Nederland. Het importpakket bestond in 2023 voor 27 procent uit farmaceutische producten. Het ging dan met name om immunologische producten en geneesmiddelen. 6 procent van alle Amerikaanse invoer van farmaceutische producten kwam uit ons land. Daarmee was Nederland in 2023 de vijfde belangrijkste leverancier voor de VS, voorafgegaan door Ierland, Duitsland, Zwitserland en India. In 2015 stond Nederland nog op plek 13. In 2023 was de invoerwaarde van farmaceutische producten uit Nederland 7 keer hoger dan in 2015. De totale goedereninvoer van farmaceutische producten door bedrijven in de VS verdubbelde.
| Importproduct | Omportwaarde |
|---|---|
| Farmaceutische producten | 27,5 |
| Machines, mechanische appar. en onderdelen |
12,8 |
| Minerale brandstoffen | 9,4 |
| Organische chemische producten | 3,3 |
| Optische, fotogr., medische, precisie- en meetinstr. |
3,1 |
| Dranken, alcoholhoudende vloeistoffen en azijn |
2,8 |
| Elektrische machines, appar. en onderdelen |
2,2 |
| Automobielen, tractors, rijwielen | 2,0 |
| Anorganische chemische producten | 1,9 |
| Gietijzer, ijzer en staal | 1,9 |
| Bron: U.S. Census Bureau (2025d) | |
Een vijfde van de Amerikaanse import uit Nederland door North Carolina
De goederenimport van de VS uit Nederland wordt in figuur 2.7.3 verdeeld over de individuele Amerikaanse staten, plus Washington DC, naar gelang waarde. In 2023 kwam een recordwaarde aan goederen uit Nederland in North Carolina terecht; de invoerwaarde van goederen uit Nederland door North Carolina was 179 procent hoger dan een jaar eerder. Bedrijven in North Carolina voerden vooral voor een hogere waarde aan farmaceutische producten uit Nederland in: de invoerwaarde van farmaceutische producten uit Nederland was in 2023 19 keer groter dan in 2022. Dit ging met name om immunologische producten. De totale Amerikaanse goedereninvoer uit Nederland nam ook toe in waarde, met 12 procent. Van alle Amerikaanse staten importeerde North Carolina in 2023 dan ook het meest uit Nederland. Net geen 21 procent van de goederenwaarde die de VS uit Nederland haalde, had North Carolina als bestemming. Daarna volgden Illinois (14 procent), New Jersey (9 procent) en Kentucky (8 procent). Bij de totale Amerikaanse import zijn Californië, Texas en Illinois de grootste spelers onder de Amerikaanse staten.
Ruim een vijfde van de importwaarde uit Nederland komt aan in de haven van Savannah
Ruim 22 procent van de Amerikaanse import met als herkomst Nederland werd in 2023 bij de douane ingeklaard in de haven van Savannah (Georgia), gevolgd door de haven van Chicago (Illinois) met een aandeel van bijna 18 procent en de haven van New York met een aandeel van 15 procent (U.S. Census Bureau, 2025f). De haven van Savannah, gelegen aan de oostkust van de VS, is van cruciaal belang voor de handel in de VS en biedt toegang tot een belangrijk economisch gebied aan de oostkust (Desteia, 2024), zie ook figuur 1.3.3 in hoofdstuk 1.
Nederland nummer 1 als leverancier van farmaceutische producten voor North Carolina
Nederland was voor North Carolina met een aandeel van bijna 10 procent de op één na belangrijkste leverancier van goederen in 2023. Enkel Mexico ging ons land vooraf. De goederenimport van North Carolina uit Nederland bestond in 2023 voor het overgrote deel uit farmaceutische producten, zie tabel 2.9.2 in de bijlage. Nederland was de belangrijkste leverancier van deze producten voor North Carolina. Zo kwam in 2023 meer dan de helft (56 procent) van de door North Carolina geïmporteerde farmaceutische producten uit Nederland. Farmaceutische producten zijn ook qua waarde het grootste importproduct van Kentucky uit Nederland. Illinois importeerde in 2023 ruim 2 procent van haar goederen uit Nederland. Daarmee stond Nederland op een achtste plaats als leverancier. Het importpakket van New Jersey uit Nederland is meer divers, waarbij minerale brandstoffen bovenaan staan.
2.8Samenvatting en conclusie
Hoe ziet de Nederlandse goederenexport naar de VS eruit?
De VS is een van de belangrijkste handelspartners van Nederland. Voor wat betreft de uitvoer van goederen, is de VS met een aandeel van 5,7 procent de vijfde belangrijkste bestemming. De waarde van goederen die bedrijven in Nederland in 2024 uitvoerden naar de VS bedroeg 38,4 miljard euro; 4,6 miljard euro meer dan in 2023. Daarmee was de VS een belangrijkere bestemming voor Nederlandse goederen dan China.
De drie belangrijkste productcategorieën, machines, chemische producten en fabricaten, waren in 2024 samen goed voor zo’n 75 procent van de uitvoerwaarde van goederen naar de VS. Respectievelijk gaat het om een uitvoerwaarde van 13 miljard euro, 9 miljard euro en 7 miljard euro. Kijkend naar meer detail, waren het met name geneesmiddelen en farmaceutische producten (tezamen goed voor 4,5 miljard euro), aardolieproducten (4,3 miljard euro) en machines en toestellen (4,2 miljard euro).
Hoe ziet de Nederlandse goederenimport uit de VS eruit?
Voor de invoer is de VS een nóg belangrijkere handelspartner dan voor de uitvoer; met een aandeel van 10,2 procent in de totale importwaarde was de VS de in 2024 op een na belangrijkste leverancier van goederen voor bedrijven in Nederland. Het ging daarbij om een importwaarde van 59,8 miljard euro; een afname van 4,2 miljard euro ten opzichte van 2023.
Deze afname kwam met name door een krimp in de importwaarde van minerale brandstoffen van 25 procent, in vergelijking met 2023. Minerale brandstoffen bleven desondanks de belangrijkste productcategorie met een aandeel van 32,4 procent. Machines (23,5 procent) en fabricaten (19,9 procent) vervolledigen de top 3. De twee meest ingevoerde goederen uit de VS waren in 2024 ruwe aardolie (11,1 miljard euro) en aardgas (5,3 miljard euro). Tot slot werd er voor 4,7 miljard euro aan medische instrumenten en apparaten ingevoerd uit de VS.
Welke bedrijven in Nederland verhandelen goederen met de VS?
Zo’n 11 duizend bedrijven in Nederland exporteerden in 2023 goederen naar de VS, zo’n 25 duizend bedrijven importeerden dat jaar goederen uit de VS. De meeste exporteurs naar de VS zijn bedrijven die behoren tot de industrie (machine-industrie, chemische industrie en elektrotechnische industrie), de groothandel en de zakelijke dienstverlening. Bij de import behoren de meeste importerende bedrijven tot de groothandel, dan de industrie (aardolie-industrie, chemische industrie en machine-industrie) en de zakelijke dienstverlening.
Zo’n 50 procent van de exportwaarde naar de VS betrof in 2023 intermediaire goederen, een kwart aan consumptiegoederen en een kwart aan kapitaalgoederen. Bij de import waren de intermediaire goederen belangrijker en was het aandeel van de consumptiegoederen in de totale importwaarde kleiner.
Multinationals gevestigd in Nederland zijn grotendeels verantwoordelijk voor de handel met de VS: bij de export waren de buitenlandse multinationals in 2023 goed voor 61 procent en de Nederlandse multinationals voor 30 procent. Bij de import was dat respectievelijk 83 en 11 procent.
Bedrijfsvestigingen in Zuidoost-Noord-Brabant, Amsterdam, Rotterdam, Twente en West-Noord-Brabant waren in 2023 verantwoordelijk voor het grootste deel van de exportwaarde naar de VS. Bij de import betrof dat bedrijven gevestigd in Rotterdam, Amsterdam, Zuid-Limburg, Zuidoost-Noord-Brabant en West-Noord-Brabant.
Hoe ziet de Amerikaanse goederenexport naar Nederland eruit?
In 2023 was 4 procent van alle Amerikaanse goederenexport bestemd voor Nederland. Daarmee was Nederland de vierde exportbestemming, voorafgegaan door Canada, Mexico en China. Het Amerikaanse exportpakket bestemd voor Nederland bestond in 2023 met name uit minerale brandstoffen, optische meetinstrumenten – waaronder lasers – en farmaceutische producten. Bij minerale brandstoffen ging het onder andere om ruwe aardolie, aardgas en geraffineerde aardolieproducten. Nederland was in 2023 de belangrijkste afnemer van ruwe aardolie voor de VS. Ook voor optische meetinstrumenten was Nederland de belangrijkste afnemer. Van alle Amerikaanse staten exporteerde Texas het meest naar Nederland. Bijna een derde van de Amerikaanse goederenexport naar Nederland had Texas als herkomst. Op enige afstand volgden Louisiana, Californië en Pennsylvania. De goederenexport vanuit Texas naar Nederland bestond voornamelijk uit minerale brandstoffen.
Hoe ziet de Amerikaanse goederenimport uit Nederland eruit?
Het Nederlandse aandeel in de Amerikaanse goederenimport bedroeg in 2023 1,3 procent. Nederland was in 2023 de 19e importpartner voor de VS, en speelt dan ook een bescheiden rol als goederenleverancier voor de VS. De drie belangrijkste producten voor de Amerikaanse import uit Nederland waren in 2023 farmaceutische producten, machines en minerale brandstoffen. Nederland was in 2023 voor de VS de vijfde belangrijkste leverancier van farmaceutische producten. Het gaat dan met name om immunologische producten en geneesmiddelen. Van alle Amerikaanse staten importeerde North Carolina in 2023 de hoogste waarde uit Nederland. Daarna volgden Illinois, New Jersey en Kentucky. De goederenimport van North Carolina uit Nederland bestond in 2023 hoofdzakelijk uit farmaceutische producten. Daarmee was Nederland de belangrijkste leverancier van deze producten voor North Carolina.
2.9Bijlage
Het U.S. Census Bureau houdt niet alleen op nationaal, maar ook op het niveau van de Amerikaanse staten informatie bij over de internationale handel in goederen. In deze bijlage is gedetailleerde informatie over de goederenhandel tussen de afzonderlijke Amerikaanse staten, plus Washington DC, en Nederland opgenomen.
De totalen in onderstaande tabellen tellen niet op, omdat een gedeelte van de handel niet is toegewezen aan één van de vijftig Amerikaanse staten. Handel naar de overzeese gebieden zoals Puerto Rico en de Amerikaanse Maagdeneilanden is wel opgenomen in de totale Amerikaanse handelscijfers, maar valt niet onder één van de Amerikaanse staten. Samen omvatten deze overzeese gebieden in 2023 6 procent van de totale export van de VS naar Nederland en 0,9 procent van de totale import van de VS uit Nederland. Dan is er ook nog een gedeelte van de handel dat niet specifiek aan één van de Amerikaanse staten of aan de overzeese gebieden kan worden toegewezen en is daarom gecategoriseerd als ‘onbekend’. Van de export van de VS naar Nederland is voor 2,2 procent niet bekend uit welk Amerikaans territorium deze export afkomstig is. Voor 0,5 procent van de Amerikaanse import uit Nederland is niet bekend in welke regio de goederen het land binnenkomen. In dit hoofdstuk worden steeds de totale Amerikaanse handelscijfers gebruikt, dus inclusief de niet aan specifieke Amerikaanse staten toe te wijzen handel.
| Staat | Totale export | Export naar NL | Positie NL | Aandeel NL in totale export | Belangrijkste exportproduct naar NL | Aandeel product in export naar NL | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| mld US dollar | mln US dollar | % | % | ||||
| Alabama | 27,4 | 283,5 | 19 | 1,0 | Hout, houtskool en houtwaren | 26 | |
| Alaska | 5,3 | 298,0 | 6 | 5,7 | Vis, schaaldieren, weekdieren | 100 | |
| Arizona | 28,9 | 1 661,9 | 3 | 5,8 | Ertsen, slakken, assen | 32 | |
| Arkansas | 6,5 | 118,3 | 9 | 1,8 | Kunststof en werken daarvan | 49 | |
| Californië | 178,8 | 6 118,7 | 7 | 3,4 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 38 | |
| Colorado | 10,4 | 365,4 | 8 | 3,5 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 39 | |
| Connecticut | 15,8 | 1 147,3 | 3 | 7,2 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 74 | |
| Delaware | 4,9 | 119,7 | 11 | 2,4 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 21 | |
| District of Columbia | 1,7 | 0,8 | 44 | 0,0 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 67 | |
| Florida | 68,9 | 1 377,4 | 15 | 2,0 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 32 | |
| Georgia | 49,9 | 1 797,6 | 6 | 3,6 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 31 | |
| Hawaii | 0,6 | 21,3 | 7 | 3,7 | Luchtvaart en ruimtevaart | 67 | |
| Idaho | 4,0 | 87,2 | 9 | 2,2 | Eiwitstoffen, gewijzigd zetmeel, lijm | 28 | |
| Illinois | 78,8 | 2 425,4 | 9 | 3,1 | Eiwitstoffen, gewijzigd zetmeel, lijm | 28 | |
| Indiana | 54,2 | 1 598,6 | 8 | 2,9 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 41 | |
| Iowa | 18,4 | 505,3 | 8 | 2,7 | Ertsen, slakken, assen | 42 | |
| Kansas | 14,1 | 187,4 | 13 | 1,3 | Vlees | 40 | |
| Kentucky | 40,2 | 1 479,0 | 7 | 3,7 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 25 | |
| Louisiana | 99,4 | 6 681,9 | 3 | 6,7 | Minerale brandstoffen | 79 | |
| Maine | 3,0 | 81,0 | 6 | 2,7 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 44 | |
| Maryland | 18,5 | 1 388,8 | 3 | 7,5 | Minerale brandstoffen | 27 | |
| Massachusetts | 35,3 | 1 949,2 | 6 | 5,5 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 55 | |
| Michigan | 65,1 | 621,5 | 15 | 1,0 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 30 | |
| Minnesota | 24,9 | 699,1 | 7 | 2,8 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 39 | |
| Mississippi | 14,2 | 790,1 | 4 | 5,6 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 60 | |
| Missouri | 17,9 | 367,2 | 7 | 2,1 | Farmaceutische producten | 36 | |
| Montana | 2,2 | 25,8 | 14 | 1,2 | Muziekinstrumenten | 35 | |
| Nebraska | 8,0 | 165,2 | 10 | 2,1 | Vlees | 47 | |
| Nevada | 9,5 | 155,1 | 13 | 1,6 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 67 | |
| New Hampshire | 7,6 | 338,2 | 6 | 4,4 | Farmaceutische producten | 47 | |
| New Jersey | 43,3 | 1 592,1 | 8 | 3,7 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 25 | |
| New Mexico | 5,0 | 17,4 | 20 | 0,4 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 29 | |
| New York | 100,1 | 1 527,9 | 17 | 1,5 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 27 | |
| North Carolina | 42,2 | 1 187,8 | 5 | 2,8 | Farmaceutische producten | 51 | |
| North Dakota | 8,8 | 18,2 | 14 | 0,2 | Organische chemische producten | 57 | |
| Ohio | 56,2 | 997,2 | 10 | 1,8 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 24 | |
| Oklahoma | 6,5 | 321,6 | 4 | 4,9 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 47 | |
| Oregon | 27,7 | 319,0 | 14 | 1,1 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 50 | |
| Pennsylvania | 52,9 | 3 216,8 | 3 | 6,1 | Farmaceutische producten | 52 | |
| Rhode Island | 3,0 | 36,0 | 16 | 1,2 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 31 | |
| South Carolina | 37,3 | 552,9 | 18 | 1,5 | Luchtvaart en ruimtevaart | 62 | |
| South Dakota | 2,4 | 60,5 | 5 | 2,5 | Dranken, alcoholhoudende vloeistoffen en azijn | 37 | |
| Tennessee | 38,2 | 2 345,8 | 4 | 6,1 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 51 | |
| Texas | 446,2 | 25 989,8 | 4 | 5,8 | Minerale brandstoffen | 83 | |
| Utah | 17,4 | 565,1 | 6 | 3,3 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 57 | |
| Vermont | 2,0 | 59,6 | 9 | 3,0 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 30 | |
| Virginia | 22,5 | 991,6 | 5 | 4,4 | Minerale brandstoffen | 44 | |
| Washington | 61,1 | 1 003,1 | 16 | 1,6 | Luchtvaart en ruimtevaart | 35 | |
| West Virginia | 5,7 | 302,8 | 4 | 5,3 | Minerale brandstoffen | 58 | |
| Wisconsin | 28,0 | 741,4 | 8 | 2,6 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 44 | |
| Wyoming | 2,2 | 2,6 | 35 | 0,1 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 60 | |
Bron:U.S. Census Bureau (2025b)
| Staat | Totale import | Import uit NL | Positie NL | Aandeel NL in totale import | Belangrijkste importproduct uit NL | Aandeel product in import uit NL | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| mld US dollar | mln US dollar | % | % | ||||
| Alabama | 37,2 | 142,5 | 30 | 0,4 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 51 | |
| Alaska | 3,2 | 4,8 | 26 | 0,1 | Levende dieren | 31 | |
| Arizona | 35,4 | 497,1 | 17 | 1,4 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 53 | |
| Arkansas | 6,8 | 92,4 | 16 | 1,4 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 38 | |
| California | 450,3 | 1 864,5 | 28 | 0,4 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 19 | |
| Colorado | 17,8 | 112,0 | 23 | 0,6 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 26 | |
| Connecticut | 22,0 | 1 231,3 | 5 | 5,6 | Minerale brandstoffen | 49 | |
| Delaware | 10,6 | 271,7 | 12 | 2,6 | Minerale brandstoffen | 29 | |
| District of Columbia | 1,6 | 13,5 | 13 | 0,8 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 34 | |
| Florida | 112,5 | 1 336,6 | 25 | 1,2 | Minerale brandstoffen | 29 | |
| Georgia | 136,9 | 1 154,5 | 24 | 0,8 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 21 | |
| Hawaii | 2,7 | 10,9 | 30 | 0,4 | Dranken, alcoholhoudende vloeistoffen en azijn | 51 | |
| Idaho | 6,1 | 55,0 | 14 | 0,9 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 60 | |
| Illinois | 224,9 | 5 296,0 | 8 | 2,4 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 4 | |
| Indiana | 91,4 | 407,5 | 23 | 0,4 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 20 | |
| Iowa | 13,3 | 214,4 | 11 | 1,6 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 41 | |
| Kansas | 13,0 | 120,1 | 20 | 0,9 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 51 | |
| Kentucky | 72,4 | 3 157,7 | 8 | 4,4 | Farmaceutische producten | 86 | |
| Louisiana | 31,7 | 272,0 | 25 | 0,9 | Minerale brandstoffen | 42 | |
| Maine | 7,3 | 157,0 | 4 | 2,2 | Minerale brandstoffen | 79 | |
| Maryland | 46,2 | 369,0 | 28 | 0,8 | Automobielen, tractors, rijwielen | 26 | |
| Massachusetts | 43,2 | 497,2 | 17 | 1,2 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 12 | |
| Michigan | 171,2 | 332,9 | 25 | 0,2 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 28 | |
| Minnesota | 37,2 | 237,7 | 21 | 0,6 | Gietijzer, ijzer en staal | 33 | |
| Mississippi | 20,0 | 114,3 | 28 | 0,6 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 47 | |
| Missouri | 26,8 | 272,6 | 17 | 1,0 | Anorganische chemische producten | 40 | |
| Montana | 7,4 | 38,9 | 6 | 0,5 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 21 | |
| Nebraska | 5,9 | 41,2 | 16 | 0,7 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 45 | |
| Nevada | 18,9 | 44,6 | 31 | 0,2 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 29 | |
| New Hampshire | 9,6 | 92,0 | 22 | 1,0 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 41 | |
| New Jersey | 144,6 | 3 314,7 | 13 | 2,3 | Minerale brandstoffen | 41 | |
| New Mexico | 6,0 | 13,1 | 21 | 0,2 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 40 | |
| New York | 157,2 | 995,1 | 26 | 0,6 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 16 | |
| North Carolina | 80,1 | 7 920,7 | 2 | 9,9 | Farmaceutische producten | 86 | |
| North Dakota | 4,7 | 16,3 | 18 | 0,3 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 39 | |
| Ohio | 79,7 | 811,6 | 19 | 1,0 | Gietijzer, ijzer en staal | 26 | |
| Oklahoma | 17,8 | 160,4 | 16 | 0,9 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 23 | |
| Oregon | 19,4 | 473,7 | 13 | 2,4 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 62 | |
| Pennsylvania | 113,0 | 721,2 | 26 | 0,6 | Farmaceutische producten | 17 | |
| Rhode Island | 10,1 | 254,9 | 8 | 2,5 | Minerale brandstoffen | 89 | |
| South Carolina | 54,1 | 585,4 | 21 | 1,1 | Anorganische chemische producten | 46 | |
| South Dakota | 1,7 | 14,7 | 14 | 0,9 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 27 | |
| Tennessee | 107,1 | 909,9 | 20 | 0,8 | Farmaceutische producten | 66 | |
| Texas | 382,5 | 2 058,5 | 23 | 0,5 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 22 | |
| Utah | 18,6 | 191,0 | 17 | 1,0 | Organische chemische producten | 34 | |
| Vermont | 3,8 | 13,1 | 22 | 0,3 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 17 | |
| Virginia | 33,9 | 401,0 | 19 | 1,2 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 28 | |
| Washington | 66,2 | 382,6 | 18 | 0,6 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 36 | |
| West Virginia | 4,8 | 26,0 | 19 | 0,5 | Elektrische machines, apparaten en onderdelen | 26 | |
| Wisconsin | 39,3 | 281,3 | 22 | 0,7 | Machines, mechanische apparaten en onderdelen | 33 | |
| Wyoming | 1,0 | 3,7 | 26 | 0,4 | Optische, fotografische, medische, precisie- en meetinstrumenten | 53 | |
Bron:U.S. Census Bureau (2025e)
2.10Literatuur
Literatuur
Alberda, A. P., & de Blois, C. (2021). Internationale handels- en doorvoerstromen; emissies naar lucht op Nederlands grondgebied. In S. Creemers & M. Jaarsma (Reds.), Nederland Handelsland 2021: Export, import & investeringen. Centraal Bureau voor de Statistiek.
BEA (2024). SAGDP2N Gross domestic product (GDP) by state. [Dataset]. Bureau of Economic Analysis. Geraadpleegd op 14 februari 2025.
Business Insider Nederland (2024, 23 december). Onzekerheid over levering vloeibaar aardgas voor Europa: zo belangrijk zijn Qatar, de VS en Rusland. Geraadpleegd op 18 maart 2025.
CBS (2025, 24 februari). Handelstekort met VS door invoer minerale brandstoffen. Geraadpleegd op 18 maart 2025.
Crowley, K., & Liao, R. (2025, 17 maart). Hoe lng Amerika’s belangrijkste exportproduct werd. Het Financieele Dagblad. Geraadpleegd op 18 maart 2025.
CSO (2024, 16 december). Goods Exports and Imports October 2024. Central Statistics Office. Geraadpleegd op 18 maart 2025.
Desteia (2024, 28 augustus). Port of Savannah: TEUs, Imports and Cargo Exports. Geraadpleegd op 20 januari 2025.
EIA (2024, 18 juli). Texas State Energy Profile. U.S. Energy Information Administration. Geraadpleegd op 17 januari 2025.
Erken, H., & Nauta, L. (2025, 2 april). De impact van Amerikaanse auto-tarieven op de Nederlandse economie. RaboResearch. Geraadpleegd op 3 april 2025.
Evofenedex (2024a, 2 mei). Meer ICT-producten uit Taiwan, minder uit China. Geraadpleegd op 18 maart 2025.
Evofenedex (2024b, 10 juni). Totale Nederlandse goederenuitvoer 43 miljard euro minder waard. Geraadpleegd op 17 januari 2025.
Evofenedex (2025, 12 februari). Hervatting Amerikaanse staal- en aluminiumheffingen. Geraadpleegd op 4 maart 2025.
Executive Office of the President (2018a). Adjusting imports of aluminum into the United States (Proclamation 9704). Federal Register, 83(51), 11619–11624. Geraadpleegd op 12 maart 2025.
Executive Office of the President (2018b). Adjusting imports of steel into the United States (Proclamation 9705). Federal Register, 83(51), 11625–11630. Geraadpleegd op 12 maart 2025.
Executive Office of the President (2025a). Adjusting imports of aluminum into the United States (Proclamation 10895). Federal Register, 90(30), 9807–9812. Geraadpleegd op 12 maart 2025.
Executive Office of the President (2025b). Adjusting imports of steel into the United States (Proclamation 10896). Federal Register, 90(30), 9817–9822. Geraadpleegd op 12 maart 2025.
FD (2024, 13 februari). De oliemiljarden van Texas. Het Financieele Dagblad. Geraadpleegd op 16 januari 2025.
Franssen, L., Rud, I., & Van den Berg, M. (2020). Amerikaanse importtarieven en de gevolgen hiervan voor Nederlandse exporteurs. In M. Jaarsma & A. Lammertsma (Reds.), Internationaliseringsmonitor 2020 vierde kwartaal: Handelsbeleid: Tarieven & verdragen. Centraal Bureau voor de Statistiek.
Jansen, D. W., & Ghosh Sinha, S. (2024, 8 maart). Texas: The Exporting Powerhouse. Texas A&M University. Geraadpleegd op 17 januari 2025.
Koopman, M. (2024, 27 maart). Amerikaanse economie krijgt tik door instorten brug Baltimore. BNR. Geraapleegd op 23 januari 2025.
Longoria, S., & Hudgins, C. (2023, 8 maart). US ramps up exports to Europe to fill energy gap left by Russia-Ukraine war. S&P Global. Geraadpleegd op 16 januari 2025.
Nauta, L., & Powell, J. (2025, 17 februari). De Nederlandse export naar het VK: Brexit toont gelijkenissen met de voorbijlandvaart van de achttiende eeuw. Rabobank. Geraadpleegd op 18 maart 2025.
NOS Nieuws (2024a, 31 maart). Weghalen van ingestorte brug Baltimore begonnen, ‘ingewikkelde klus’. Nederlandse Omroep Stichting. Geraadpleegd op 23 januari 2025.
NOS Nieuws (2024b, 20 juni). Nieuwe sancties tegen Rusland: EU-verbod op doorvoer van vloeibaar gas. Nederlandse Omroep Stichting. Geraadpleegd op 17 januari 2025.
NOS Nieuws (2025a, 3 april). Trump legt hele wereld forse tarieven op, ‘zij doen het ons aan, dus we gaan het terugdoen’. Nederlandse Omroep Stichting. Geraadpleegd op 3 april 2025.
NOS Nieuws (2025b, 11 februari). VS verhoogt importheffingen op staal en aluminium naar 25 procent. Nederlandse Omroep Stichting. Geraadpleegd op 4 maart 2025.
Notten, T., & Voncken, R. (2019). Trends in de Nederlands-Amerikaanse handel. In M. Jaarsma & S. Vos (Reds.), Internationaliseringsmonitor 2019 eerste kwartaal: Verenigde Staten. Centraal Bureau voor de Statistiek.
U.S. Census Bureau (2025a). Harmonized System (HS) District-level Data: Exports. [Dataset]. Geraadpleegd op 7 januari 2025.
U.S. Census Bureau (2025b). State Export Data (Origin of Movement). [Dataset]. Geraadpleegd op 6 januari 2025.
U.S. Census Bureau (2025c). HS Port-level Data: Exports. [Dataset]. Geraadpleegd op 17 januari 2025.
U.S. Census Bureau (2025d). Harmonized System (HS) District-level Data: Imports. [Dataset]. Geraadpleegd op 9 januari 2025.
U.S. Census Bureau (2025e). State Import Data (State of Destination). [Dataset]. Geraadpleegd op 9 januari 2025.
U.S. Census Bureau (2025f). HS Port-level Data: Imports. [Dataset]. Geraadpleegd op 20 januari 2025.
Van Gurp, T. (2020, 3 november). Vier jaar ‘America first’: Trump heeft eigenlijk verrassend weinig gedaan. Nu.nl. Geraadpleegd op 1 april 2025.
Van Huisseling, A., & van de Kerke, J. P. (2025, 3 april). Nederland - De Kater van ‘Liberation Day’. ABN AMRO. Geraadpleegd op 24 april 2025.
Noten
Franssen et al. (2020) onderzochten in een eerdere Internationaliseringsmonitor het effect van Amerikaanse invoerheffingen in de periode 2013–2019 op de Nederlandse goederenexport naar de VS, waarbij er speciale aandacht was voor de Amerikaanse invoerheffingen op staal.