Voorwoord

In hoog tempo transformeert digitale technologie onze economie, maatschappij en ons dagelijks leven. Nieuwe digitale toepassingen zoals cloud-computing, 3D-printing en robotica vinden hun weg in het Nederlandse bedrijfsleven. ICT gaat ook hand in hand met onderzoek en ontwikkeling (R&D) en innovatie, die van fundamenteel belang zijn voor de Nederlandse economie die vooral op kennis concurreert. Steeds meer Nederlanders zijn dagelijks online, om hun sociale media te bekijken, informatie te zoeken of voor vermaak. Nieuwe technologieën zorgen er ook voor dat de manier van werken verandert. Voor werkenden is het daarom van belang zichzelf te blijven ontwikkelen en te blijven leren.

In deze negende editie van ICT, kennis en economie beschrijft het CBS de meest actuele gegevens over de Nederlandse kenniseconomie in brede zin. Wat is het belang van de ICT-sector in de Nederlandse economie? Hoe gebruiken bedrijven en personen ICT? Hoeveel kenniswerkers worden er opgeleid en hoe vaak worden opleidingen of cursussen gevolgd? En hoe ontwikkelen bedrijven nieuwe kennis via R&D?

In 2018 nam het aantal ICT’ers toe en het aantal vacatures in de ICT-sector bereikte een hoogtepunt. Vrijwel alle Nederlandse huishoudens hebben toegang tot internet. Sociale media zijn populair, maar ook het online televisiekijken nam de laatste jaren een hoge vlucht. Het aandeel Nederlanders dat online aankopen (e-shoppen) doet, is opnieuw verder gestegen. Cloud-computing, 3D-printing en robotica zijn vormen van relatief nieuwe ICT-toepassingen die onderdeel zijn gaan uitmaken van het ICT-landschap van bedrijven. Het aandeel hoogopgeleiden in de Nederlandse bevolking neemt al jaren gestaag toe. Wel blijft het aandeel bèta-afgestudeerden in Nederland achter bij andere landen in Europa. De huidige kenniseconomie en de toenemende mate van globalisering vereisen dat werkenden blijven leren en zichzelf blijven ontwikkelen. In 2017 groeide de ICT-sector sterker dan de totale economie. Investeren in R&D en innovatie is van belang om te blijven groeien. Bedrijven, instellingen en het hoger onderwijs gaven meer uit aan onderzoek en ontwikkeling. Het aantal bedrijven dat technologisch innoveerde nam toe. Nederlandse bedrijven waren relatief sterk in productinnovatie.

Deze publicatie bevat naast CBS-cijfers ook gegevens van andere organisaties zoals Eurostat en de OESO, en geeft zo een samenhangend overzicht van de Nederlandse kenniseconomie. Daarmee vormt ook deze editie van ICT, kennis en economie een waardevolle informatiebron voor onderzoekers, beleidsmakers en andere geïnteresseerden.

Directeur-Generaal

Dr. T.B.P.M. Tjin-A-Tsoi

Den Haag/Heerlen/Bonaire, oktober 2019