Statistische bijlage
2. ICT en economie
2.2.1aWerkzame ICT'ers naar achtergrondkenmerken
| Werkzame ICT'ers | Werkzame beroepsbevolking | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (internationale definitie) | ||||||||||||
| 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2018 | |
| aantal (x 1 000) | ||||||||||||
| Totaal | 331 | 326 | 336 | 335 | 336 | 339 | 349 | 370 | 378 | 380 | 415 | 8774 |
| Positie in werkkring | ||||||||||||
| Werknemers vast diensverband, vaste uren | 250 | 252 | 252 | 250 | 254 | 253 | 254 | 273 | 279 | 278 | 303 | 5352 |
| Werknemers flexibele arbeidsrelatie | 30 | 27 | 31 | 29 | 28 | 36 | 40 | 38 | 42 | 44 | 51 | 1970 |
| Zelfstandigen | 51 | 47 | 53 | 55 | 53 | 50 | 56 | 59 | 57 | 59 | 61 | 1452 |
| % van het totale aantal werkzame ICT'ers | % van werkzame beroeps-bevolking | |||||||||||
| Beroepsgroep | ||||||||||||
| Leidinggevenden informatie- en communicatietechnologie | 7 | 6 | 6 | 5 | 5 | 8 | 8 | 6 | 4 | 5 | 5 | |
| Ingenieurs elektrotechniek, elektronica en telecommunicatie | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | |
| Software- en applicatieontwikkelaars en -analisten | 29 | 28 | 31 | 27 | 29 | 49 | 51 | 52 | 55 | 56 | 56 | |
| Databank- en netwerkspecialisten | 28 | 29 | 28 | 31 | 31 | 19 | 17 | 17 | 17 | 17 | 17 | |
| ICT-professionals n.e.g. | 17 | 18 | 18 | 18 | 17 | 3 | 3 | 3 | 2 | 1 | 1 | |
| Technici informatie- en communicatietechnologie en voor gebruikersondersteuning |
4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 10 | 10 | 9 | 10 | 10 | 10 | |
| Telecommunicatie-, radio- en televisietechnici | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | |
| Informatie- en communicatietechnici n.e.g. | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 1 | |
| Installateurs van elektronische en telecommunicatieapparatuur | 6 | 6 | 5 | 4 | 5 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |
| Positie in werkkring | ||||||||||||
| Werknemers vast diensverband, vaste uren | 76 | 77 | 75 | 75 | 76 | 75 | 73 | 74 | 74 | 73 | 73 | 61 |
| Werknemers flexibele arbeidsrelatie | 9 | 8 | 9 | 9 | 8 | 11 | 11 | 10 | 11 | 11 | 12 | 22 |
| Zelfstandigen | 15 | 15 | 16 | 17 | 16 | 15 | 16 | 16 | 15 | 15 | 15 | 17 |
| Arbeidsduur per week | ||||||||||||
| minder dan 12 uur | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 11 |
| 12−19 uur | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 1 | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 8 |
| 20−34 uur | 12 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 15 | 14 | 16 | 16 | 31 |
| 35 uur of meer | 84 | 82 | 82 | 82 | 82 | 81 | 81 | 80 | 82 | 80 | 80 | 51 |
| Leeftijd | ||||||||||||
| 15−24 jaar | 8 | 7 | 7 | 6 | 5 | 6 | 7 | 6 | 6 | 6 | 6 | 15 |
| 25−34 jaar | 30 | 29 | 28 | 27 | 27 | 26 | 26 | 26 | 27 | 27 | 27 | 21 |
| 35−44 jaar | 32 | 33 | 34 | 33 | 32 | 30 | 30 | 28 | 27 | 26 | 26 | 20 |
| 45−54 jaar | 22 | 23 | 23 | 24 | 25 | 25 | 25 | 27 | 27 | 26 | 25 | 24 |
| 55−64 jaar | 7 | 8 | 8 | 10 | 10 | 11 | 11 | 12 | 13 | 13 | 14 | 18 |
| 65−74 jaar | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 3 |
| Onderwijsniveau | ||||||||||||
| Basisonderwijs | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 5 |
| Vmbo-b/k, mbo1 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 8 |
| Vmbo-g/t, havo-, vwo-onderbouw | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 7 |
| Mbo2 en mbo3 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 8 | 8 | 8 | 8 | 7 | 7 | 15 |
| Mbo4 | 18 | 18 | 19 | 19 | 19 | 14 | 15 | 15 | 14 | 15 | 14 | 17 |
| Havo, vwo | 14 | 13 | 13 | 14 | 12 | 12 | 11 | 11 | 11 | 11 | 10 | 9 |
| Hbo-, wo-bachelor | 35 | 37 | 36 | 36 | 37 | 36 | 37 | 38 | 38 | 38 | 39 | 23 |
| Hbo-, wo-master, doctor | 20 | 19 | 20 | 19 | 19 | 21 | 23 | 22 | 22 | 24 | 24 | 14 |
| Weet niet of onbekend | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 0 | 1 | 1 | 0 | 0 | 1 |
| Geslacht | ||||||||||||
| Man | 89 | 89 | 90 | 91 | 90 | 88 | 89 | 88 | 87 | 86 | 87 | 53 |
| Vrouw | 11 | 11 | 10 | 9 | 10 | 12 | 11 | 12 | 13 | 14 | 13 | 47 |
| Herkomst | ||||||||||||
| Nederlandse achtergrond | 81 | 81 | 81 | 81 | 79 | 80 | 79 | 80 | 79 | 79 | 77 | 79 |
| Niet-westerse migratieachtergrond | 8 | 8 | 9 | 9 | 10 | 9 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 11 |
| Westerse migratieachtergrond | 11 | 11 | 11 | 10 | 11 | 11 | 12 | 10 | 11 | 11 | 13 | 10 |
| Migratieachtergrond onbekend | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bron:CBS.
2.3.2aAandeel ICT-investeringen in totale investeringen, naar bedrijfstak
| 2015 | 2016 | 2017 | |
|---|---|---|---|
| % | |||
| Totale investeringen Nederland | 20 | 21 | 19 |
| Landbouw, bosbouw en visserij | 2 | 2 | 2 |
| Winning van delfstoffen; industrie; energie | 10 | 11 | 12 |
| waarvan | |||
| Industrie | 19 | 19 | 19 |
| Bouwnijverheid | 27 | 26 | 24 |
| Handel; vervoer en opslag; logies, maaltijd- en drankverstrekking | 22 | 23 | 22 |
| Informatie en communicatie | 79 | 82 | 66 |
| Financiële instellingen | 51 | 53 | 45 |
| Onroerend goed | 0 | 0 | 0 |
| Advies en onderzoek; overige zakelijke dienstverlening | 20 | 26 | 24 |
| Overheid; onderwijs; gezondheids- en welzijnszorg | 21 | 22 | 22 |
| Cultuur, sport en recreatie, overige dienstverlening en andere diensten | 25 | 26 | 24 |
Bron:CBS.
2.4.2aAandeel wereldwijde export ICT-diensten1)2)
| 2005 | 2008 | 2011 | 2014 | 2017 | |
|---|---|---|---|---|---|
| % | |||||
| Ierland | . | 10,8 | 11,5 | 13,6 | 16,1 |
| India | 8,3 | 11,1 | 12,2 | 11,3 | 10,4 |
| Verenigde Staten | 7,7 | 6,9 | 7,6 | 7,2 | 7,4 |
| Duitsland | 5,5 | 5,8 | 6,1 | 6,0 | 7,0 |
| China | 1,1 | 2,3 | 3,6 | 4,2 | 5,3 |
| Verenigd Koninkrijk | 7,1 | 5,8 | 5,5 | 5,6 | 4,9 |
| Nederland | . | . | . | 7,1 | 4,8 |
| Frankrijk | . | 4,8 | 3,9 | 3,9 | 3,5 |
| Zweden | 1,9 | 2,9 | 3,3 | 3,4 | 2,7 |
| Zwitserland | 2,8 | 2,1 | 2,4 | 2,9 | 2,5 |
| België | . | 2,1 | 2,4 | 2,4 | 2,4 |
| Spanje | . | . | . | 2,6 | 2,4 |
| Israël | 2,3 | 2,1 | 1,9 | 1,8 | 2,2 |
| Singapore | 0,5 | 0,8 | 1,3 | 1,7 | 2,1 |
| Italië | 3,3 | 2,5 | 2,2 | 2,1 | 1,7 |
| Finland | . | 2,5 | 1,8 | 1,8 | 1,5 |
| Canada | 2,6 | 2,3 | 2,6 | 1,7 | 1,5 |
| Oostenrijk | . | 1,2 | 1,2 | 1,4 | 1,3 |
| Verenigde Arabische Emiraten | . | . | . | 1,2 | 1,2 |
| Polen | 0,2 | 0,4 | 0,7 | 0,9 | 1,2 |
| Filipijnen | 0,3 | 0,5 | 0,7 | 0,7 | 1,1 |
| Rusland | 0,5 | 0,9 | 0,8 | 0,9 | 0,9 |
| Japan | 0,8 | 0,5 | 0,5 | 0,7 | 0,9 |
| Denemarken | 1,0 | 0,8 | 0,7 | 0,8 | 0,9 |
| Roemenië | 0,4 | 0,5 | 0,4 | 0,6 | 0,8 |
Bron:UNCTAD.
1)ICT-diensten zijn hier gedefinieerd als telecommunicatiediensten en computer- en informatiediensten.
2)Gemeten in US-dollars.
2.4.3aExport- en importwaarde van ICT-goederen1), 2017
| Export | Import | |
|---|---|---|
| mln US-dollar | ||
| België | 18 404 | 23 090 |
| Canada | 14 754 | 52 667 |
| Denemarken | 7 415 | 11 383 |
| Finland | 5 020 | 8 507 |
| Frankrijk | 44 244 | 68 950 |
| Duitsland | 168 835 | 175 309 |
| Ierland | 12 533 | 8 784 |
| Italië | 30 491 | 40 844 |
| Japan | 115 558 | 119 379 |
| Zuid-Korea | 178 664 | 92 086 |
| Nederland | 76 948 | 84 980 |
| Polen | 30 160 | 30 417 |
| Zweden | 16 168 | 22 657 |
| Verenigde Staten | 220 387 | 481 952 |
Bron:OESO, ITCS-database.
1)ICT-goederen betreffen de goederengroepen 75, 76 en 77 van de Standard International Trade Classification (SITC3).
7. Innovatie in internationaal perspectief
7.1.2aBedrijven naar type innovatie, omzet van geïnnoveerde producten en samenwerking, 2014−2016
| Totaal innovatoren | Omzet uit nieuwe of sterk verbeterde producten | Samenwerkende technologische innovatoren | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal | Alleen technologische innovatie | Beide typen innovatie | Alleen niet-technologische innovatie | Alleen nieuw voor het bedrijf | Nieuw voor de markt | ||
| % van bedrijven1) | % van de omzet | % van technologische innovatoren | |||||
| EU-28 | 50,6 | 14,0 | 25,5 | 11,1 | . | . | 32,5 |
| EU-15 | 57,0 | 15,2 | 29,3 | 12,4 | . | . | 32,2 |
| België | 68,1 | 22,1 | 40,0 | 6,0 | 10,0 | 3,6 | 37,8 |
| Bulgarije | 27,2 | 9,9 | 10,0 | 7,4 | 3,3 | 2,7 | 20,9 |
| Cyprus | 36,5 | 8,2 | 21,0 | 7,2 | 7,1 | 5,1 | 33,7 |
| Denemarken | 51,5 | 8,5 | 28,1 | 12,0 | . | . | 39,2 |
| Duitsland | 63,7 | 16,8 | 33,3 | 13,7 | 11,0 | 3,0 | 20,2 |
| Estland | 47,7 | 26,3 | 18,1 | 3,3 | 3,9 | 7,3 | 57,5 |
| Finland | 64,8 | 18,9 | 39,3 | 6,5 | 4,9 | 6,4 | 39,3 |
| Frankrijk | 57,7 | 11,3 | 31,9 | 14,5 | 5,0 | 4,9 | 34,5 |
| Griekenland | 57,7 | 11,0 | 36,1 | 10,6 | 9,7 | 7,1 | 49,5 |
| Hongarije | 29,0 | 9,5 | 11,7 | 7,8 | 3,1 | 4,6 | 31,1 |
| Ierland | 57,3 | 7,8 | 35,1 | 14,5 | 3,0 | 13,9 | 30,4 |
| Italië | 53,8 | 14,2 | 29,9 | 9,7 | 5,5 | 6,9 | 14,2 |
| Kroatië | 48,0 | 9,3 | 24,3 | 14,4 | 4,9 | 3,1 | 32,4 |
| Letland | 30,3 | 7,8 | 13,5 | 8,9 | 4,1 | 3,9 | 28,9 |
| Litouwen | 50,5 | 15,9 | 24,9 | 9,7 | 11,4 | 3,3 | 43,9 |
| Luxemburg | 63,8 | 11,0 | 33,5 | 19,2 | 2,3 | 2,5 | 24,8 |
| Malta | 33,9 | 7,0 | 19,8 | 7,0 | 3,5 | 4,8 | 14,3 |
| Nederland | 59,7 | 27,3 | 24,9 | 7,4 | 4,3 | 6,1 | 28,9 |
| Oostenrijk | 62,0 | 10,3 | 37,6 | 14,1 | 7,2 | 5,4 | 50,2 |
| Polen | 22,0 | 9,7 | 8,0 | 4,3 | 3,3 | 2,9 | 30,7 |
| Portugal | 66,9 | 19,0 | 39,5 | 8,3 | 4,5 | 5,3 | 18,1 |
| Roemenië | 10,2 | 2,5 | 2,9 | 4,8 | 4,0 | 0,7 | 33,7 |
| Slovenië | 39,8 | 11,3 | 19,9 | 8,5 | 4,9 | 3,8 | 44,7 |
| Slowakije | 30,7 | 9,5 | 13,8 | 7,5 | 7,5 | 12,7 | 41,0 |
| Spanje | 36,9 | 8,9 | 13,8 | 14,2 | 9,5 | 9,8 | 32,1 |
| Tsjechië | 46,3 | 13,6 | 23,6 | 9,0 | 6,6 | 6,4 | 38,3 |
| Verenigd Koninkrijk | 58,7 | 18,2 | 26,3 | 14,2 | 7,9 | 7,6 | 69,3 |
| Zweden | 54,2 | 17,1 | 25,5 | 11,6 | 4,9 | 3,8 | 33,3 |
| IJsland | 55,3 | 14,9 | 35,2 | 5,2 | . | . | 47,5 |
| Noorwegen | 71,0 | 16,5 | 43,9 | 10,6 | 3,7 | 3,6 | 37,4 |
| Zwitserland | 72,6 | 13,0 | 35,4 | 24,2 | 11,2 | 3,1 | 21,4 |
Bron:Eurostat.
1)Bedrijven met tien of meer werkzame personen.