Foto omschrijving: Op verschillende locaties in het land starten vandaag tijdelijke onderwijsvoorzieningen voor kinderen uit Oekraïne

Jongeren in Nederland

Auteur: Dominique van Roon

Op 1 januari 2022 telde Nederland bijna 4,9 miljoen jongeren tot 25 jaar. Negen van de tien jongeren zijn in Nederland geboren. In 2021 werden baby’s vaker geboren bij een oudere moeder dan twintig jaar eerder. Bijna 1 op de 6 minderjarigen woont in een eenouderhuishouden. Begin 2020 had 20 procent van de minderjarigen ouders die uit elkaar waren.

Bijna 4,9 miljoen jongeren

Nederland telde begin 2022 bijna 4,9 miljoen jongeren van 0 tot 25 jaar, 73,6 duizend minder dan tien jaar eerder. Onder hen waren 3,3 miljoen minderjarigen (0 tot 18 jaar) en bijna 1,6 miljoen jongvolwassenen (18 tot 25 jaar). Er waren ruim 1,4 miljoen kinderen van 4 tot 12 jaar. Volgens de meest recente prognose van het CBS zal het aantal jongeren tot 2024 stijgen, daarna dalen tot 2027, waarna het aantal jongeren naar verwachting geleidelijk zal stijgen tot bijna 5,3 miljoen begin jaren vijftig.

Het aandeel jongeren in de totale bevolking neemt af, onder andere doordat ouderen langer blijven leven. Begin 2022 was 28 procent van de bevolking jonger dan 25 jaar, in 2002 was dat nog 30 procent. Op dit moment verwacht het CBS dat jongeren in 2028 zo’n 26 procent van de bevolking zullen uitmaken en dat dat percentage tot 2070 tussen de 26 en 27 zal blijven liggen.

28% van de inwoners van Nederland is jonger dan 25 Buitenvorm Binnenvorm

Meer baby’s geboren

In 2021, tijdens de coronapandemie, werden 179,4 duizend baby’s geboren (CBS, 17 november 2021), 10 duizend meer dan gemiddeld in de jaren 2017 tot en met 2020. Daardoor steeg het aantal 0- tot 4‑jarigen tot 691 duizend op 1 januari 2022. Naar verwachting zal het aantal 0- tot 4‑jarigen stijgen tot midden jaren dertig (Stoeldraijer, et al., 2020, 2021). Het aantal 0- tot 4‑jarigen nam toe van 790 duizend in 2000 tot 818 duizend in 2004, maar nam daarna af tot 682 duizend in 2021. Deze afname werd met name veroorzaakt door de afname van het aantal geboorten van circa 200 duizend in de beginjaren van deze eeuw tot ongeveer 170 duizend per jaar in de jaren 2017 tot en met 2020.

2.1.1 0- tot 25-jarigen, 1 januari (x mln)
jaar 0 tot 4 jaar 4 tot 12 jaar 12 tot 18 jaar 18 tot 25 jaar
2000 0,79 1,58 1,12 1,34
2001 0,81 1,59 1,14 1,34
2002 0,82 1,59 1,16 1,34
2003 0,82 1,59 1,18 1,35
2004 0,82 1,59 1,19 1,35
2005 0,80 1,60 1,20 1,36
2006 0,78 1,60 1,20 1,36
2007 0,77 1,59 1,20 1,36
2008 0,75 1,60 1,20 1,37
2009 0,74 1,60 1,19 1,40
2010 0,74 1,59 1,18 1,43
2011 0,74 1,58 1,18 1,45
2012 0,74 1,56 1,19 1,46
2013 0,73 1,54 1,20 1,46
2014 0,71 1,52 1,21 1,47
2015 0,70 1,51 1,22 1,47
2016 0,70 1,50 1,23 1,47
2017 0,69 1,49 1,22 1,48
2018 0,69 1,48 1,21 1,49
2019 0,69 1,47 1,20 1,51
2020 0,69 1,47 1,18 1,53
2021 0,68 1,46 1,17 1,54
2022 0,69 1,45 1,16 1,57
2023 0,70 1,44 1,16 1,58
2024 0,72 1,43 1,16 1,58
2025 0,74 1,42 1,15 1,57
2026 0,75 1,43 1,15 1,54
2027 0,76 1,43 1,14 1,53
2028 0,77 1,45 1,13 1,52
2029 0,79 1,46 1,12 1,51
2030 0,80 1,48 1,11 1,50
2031 0,80 1,50 1,10 1,49
2032 0,81 1,53 1,10 1,48
2033 0,82 1,56 1,10 1,48
2034 0,82 1,58 1,10 1,46
2035 0,82 1,60 1,11 1,45
2036 0,82 1,62 1,12 1,44
2037 0,82 1,64 1,14 1,43
2038 0,82 1,65 1,16 1,43
2039 0,81 1,66 1,18 1,42
2040 0,81 1,67 1,20 1,43

2.2Woonplaats van jongeren

Hoogste aandeel jongeren op Urk

Begin 2022 was 28 procent van de inwoners van Nederland jonger dan 25. Urk had het hoogste percentage jongeren (44 procent), gevolgd door Staphorst (37 procent). In beide gemeenten wonen relatief veel bevindelijk gereformeerden, die wat vaker grote gezinnen hebben (CBS, 12 mei 2017). Van de vier grote steden had Utrecht het hoogste aandeel jongeren: 32 procent van de Utrechters was begin 2022 jonger dan 25 jaar. Groningen had van de steden met minstens 100 duizend inwoners het hoogste aandeel jongeren (34 procent).

Onderaan de lijst staan de gemeenten Schiermonnikoog (19 procent) en Noord-Beveland, Valkenburg aan de Geul en Gulpen-Wittem (alle drie 20 procent). In maar liefst 2 op de 3 kleinere gemeenten met minder dan 100 duizend inwoners was minder dan 28 procent van de inwoners tussen de 0 en 25 jaar. Het gaat vaak om gemeenten waar sprake is van bevolkingskrimp: jongeren verhuizen naar een andere gemeente. Van de gemeenten met minstens 100 duizend inwoners hadden Venlo, Emmen en Alkmaar naar verhouding de minste jongeren; elk ongeveer een kwart van het totaal aantal inwoners.

2.2.1 0- tot 25-jarigen per gemeente, 1 januari 2022
gemeentenaam Percentage 0- tot 25-jarigen
Groningen 34
Almere 31
Stadskanaal 25
Veendam 26
Zeewolde 30
Achtkarspelen 29
Ameland 26
Harlingen 25
Heerenveen 27
Leeuwarden 29
Ooststellingwerf 25
Opsterland 27
Schiermonnikoog 19
Smallingerland 28
Terschelling 27
Vlieland 24
Weststellingwerf 26
Assen 27
Coevorden 25
Emmen 26
Hoogeveen 28
Meppel 28
Almelo 28
Borne 28
Dalfsen 29
Deventer 28
Enschede 30
Haaksbergen 26
Hardenberg 30
Hellendoorn 28
Hengelo (O) 27
Kampen 32
Losser 26
Noordoostpolder 30
Oldenzaal 27
Ommen 27
Raalte 27
Staphorst 37
Tubbergen 30
Urk 44
Wierden 29
Zwolle 30
Aalten 26
Apeldoorn 27
Arnhem 28
Barneveld 35
Beuningen 26
Brummen 24
Buren 27
Culemborg 28
Doesburg 23
Doetinchem 27
Druten 26
Duiven 27
Ede 31
Elburg 31
Epe 25
Ermelo 27
Harderwijk 29
Hattem 29
Heerde 27
Heumen 27
Lochem 24
Maasdriel 26
Nijkerk 30
Nijmegen 30
Oldebroek 30
Putten 29
Renkum 23
Rheden 24
Rozendaal 29
Scherpenzeel 32
Tiel 28
Voorst 27
Wageningen 34
Westervoort 25
Winterswijk 26
Wijchen 27
Zaltbommel 31
Zevenaar 25
Zutphen 26
Nunspeet 30
Dronten 29
Amersfoort 30
Baarn 25
De Bilt 28
Bunnik 28
Bunschoten 32
Eemnes 28
Houten 31
Leusden 27
Lopik 30
Montfoort 30
Renswoude 34
Rhenen 29
Soest 27
Utrecht 32
Veenendaal 31
Woudenberg 32
Wijk bij Duurstede 27
IJsselstein 29
Zeist 29
Nieuwegein 26
Aalsmeer 29
Alkmaar 26
Amstelveen 30
Amsterdam 27
Bergen (N-H) 22
Beverwijk 27
Blaricum 29
Bloemendaal 28
Castricum 26
Diemen 30
Edam-Volendam 28
Enkhuizen 26
Haarlem 27
Haarlemmermeer 29
Heemskerk 26
Heemstede 27
Heiloo 26
Den Helder 25
Hilversum 28
Hoorn 28
Huizen 26
Landsmeer 28
Laren 25
Medemblik 27
Oostzaan 27
Opmeer 27
Ouder-Amstel 28
Purmerend 26
Schagen 26
Texel 23
Uitgeest 29
Uithoorn 29
Velsen 26
Weesp 27
Zandvoort 22
Zaanstad 28
Alblasserdam 31
Alphen aan den Rijn 28
Barendrecht 30
Drechterland 28
Brielle 25
Capelle aan den IJssel 27
Delft 32
Dordrecht 27
Gorinchem 28
Gouda 28
's-Gravenhage 29
Hardinxveld-Giessendam 32
Hellevoetsluis 26
Hendrik-Ido-Ambacht 32
Stede Broec 28
Hillegom 26
Katwijk 30
Krimpen aan den IJssel 29
Leiden 30
Leiderdorp 27
Lisse 26
Maassluis 27
Nieuwkoop 27
Noordwijk 26
Oegstgeest 29
Oudewater 28
Papendrecht 28
Ridderkerk 26
Rotterdam 29
Rijswijk 27
Schiedam 27
Sliedrecht 30
Albrandswaard 29
Westvoorne 23
Vlaardingen 27
Voorschoten 28
Waddinxveen 29
Wassenaar 28
Woerden 29
Zoetermeer 28
Zoeterwoude 27
Zwijndrecht 27
Borsele 28
Goes 25
West Maas en Waal 25
Hulst 22
Kapelle 29
Middelburg 28
Reimerswaal 33
Terneuzen 24
Tholen 30
Veere 26
Vlissingen 25
De Ronde Venen 27
Tytsjerksteradiel 28
Asten 26
Baarle-Nassau 23
Bergen op Zoom 26
Best 27
Boekel 28
Boxtel 26
Breda 29
Deurne 27
Pekela 26
Dongen 26
Eersel 26
Eindhoven 28
Etten-Leur 27
Geertruidenberg 26
Gilze en Rijen 27
Goirle 27
Helmond 28
's-Hertogenbosch 27
Heusden 26
Hilvarenbeek 26
Loon op Zand 25
Nuenen c.a. 26
Oirschot 26
Oisterwijk 25
Oosterhout 26
Oss 27
Rucphen 23
Sint-Michielsgestel 27
Someren 26
Son en Breugel 28
Steenbergen 24
Waterland 26
Tilburg 30
Valkenswaard 24
Veldhoven 26
Vught 27
Waalre 27
Waalwijk 26
Woensdrecht 24
Zundert 24
Wormerland 26
Landgraaf 22
Beek 22
Beesel 24
Bergen (L) 23
Brunssum 22
Gennep 24
Heerlen 23
Kerkrade 21
Maastricht 30
Meerssen 22
Mook en Middelaar 23
Nederweert 25
Roermond 25
Simpelveld 22
Stein 22
Vaals 23
Venlo 25
Venray 26
Voerendaal 23
Weert 24
Valkenburg aan de Geul 20
Lelystad 30
Horst aan de Maas 25
Oude IJsselstreek 25
Teylingen 28
Utrechtse Heuvelrug 27
Oost Gelre 26
Koggenland 28
Lansingerland 32
Leudal 23
Maasgouw 21
Gemert-Bakel 27
Halderberge 25
Heeze-Leende 25
Laarbeek 26
Reusel-De Mierden 27
Roerdalen 22
Roosendaal 26
Schouwen-Duiveland 24
Aa en Hunze 23
Borger-Odoorn 24
De Wolden 26
Noord-Beveland 20
Wijdemeren 26
Noordenveld 24
Twenterand 30
Westerveld 22
Lingewaard 27
Cranendonck 25
Steenwijkerland 27
Moerdijk 25
Echt-Susteren 22
Sluis 21
Drimmelen 25
Bernheze 28
Alphen-Chaam 25
Bergeijk 26
Bladel 26
Gulpen-Wittem 20
Tynaarlo 26
Midden-Drenthe 25
Overbetuwe 29
Hof van Twente 26
Neder-Betuwe 34
Rijssen-Holten 33
Geldrop-Mierlo 26
Olst-Wijhe 27
Dinkelland 28
Westland 28
Midden-Delfland 29
Berkelland 25
Bronckhorst 24
Sittard-Geleen 23
Kaag en Braassem 27
Dantumadiel 28
Zuidplas 30
Peel en Maas 25
Oldambt 24
Zwartewaterland 34
Súdwest Fryslân 27
Bodegraven-Reeuwijk 29
Eijsden-Margraten 24
Stichtse Vecht 27
Hollands Kroon 27
Leidschendam-Voorburg 26
Goeree-Overflakkee 27
Pijnacker-Nootdorp 32
Nissewaard 27
Krimpenerwaard 29
De Fryske Marren 27
Gooise Meren 29
Berg en Dal 24
Meierijstad 27
Waadhoeke 27
Westerwolde 25
Midden-Groningen 25
Beekdaelen 23
Montferland 25
Altena 29
West Betuwe 29
Vijfheerenlanden 29
Hoeksche Waard 27
Het Hogeland 26
Westerkwartier 28
Noardeast-Fryslân 28
Molenlanden 32
Eemsdelta 25
Dijk en Waard 29
Land van Cuijk 26
Maashorst 27
2.2.2 Jongeren per gemeente, 1 januari 2022 (%)
Gemeenten met minder dan 100 000 inwoners 0 tot 18 jaar 18 tot 25 jaar
Nederland 18,8 8,9
4 Grootste gemeenten . .
Utrecht 19,5 12,1
Rotterdam 18,4 10,7
's-Gravenhage 19,6 9,5
Amsterdam 16,4 10,5
Gemeenten > 100 000 inwoners . .
Groningen 14,5 19,0
Delft 14,7 17,5
Utrecht 19,5 12,1
Ede 21,6 9,3
Almere 22,1 8,7
Enschede 17,5 13,0
Nijmegen 16,3 13,9
Leiden 15,0 15,1
Zwolle 20,5 9,5
Maastricht 12,7 17,1
Gemeenten < 100 000 inwoners . .
Urk 32,8 11,1
Staphorst 26,7 10,4
Barneveld 25,6 9,3
Neder-Betuwe 24,8 9,5
Renswoude 24,8 9,4
Zwartewaterland 24,3 9,5
Wageningen 14,5 19,3
Reimerswaal 24,2 8,9
Rijssen-Holten 23,6 8,9
Lansingerland 24,9 7,6

2.3Achtergrond van jongeren

9 op de 10 jongeren in Nederland geboren

De meeste jongeren, 92 procent, zijn in Nederland geboren of zijn weliswaar zelf in het buitenland geboren, maar hebben twee in Nederland geboren ouders.noot1 Van deze groep van 4,5 miljoen jongeren hadden er 1 miljoen minimaal één in het buitenland geboren ouder, waarmee zij tot de tweede generatie werden gerekend. Bijna 400 duizend jongeren zijn in het buitenland geboren én hebben minimaal één ouder die ook in het buitenland geboren is (de eerste generatie). In totaal telde Nederland begin 2022 daarmee bijna 1,4 miljoen jongeren die een achtergrond hebben in een ander land. Van deze jongeren had 7 op de 10 (980 duizend) een achtergrond buiten Europa. Ruim drie kwart van hen was in Nederland geboren. De resterende 420 duizend jongeren hadden een Europese achtergrond, van wie 6 op de 10 in Nederland geboren. Op 1 januari 2022 was van de 178 duizend nuljarigen die in Nederland geboren waren, 17 procent van de Buiten-Europese tweede generatie en 9 procent van de Europese tweede generatie.

Volgens de meest recente bevolkingsprognose blijft het aantal jongeren met een achtergrond buiten Nederland de komende twee decennia toenemen. Naar verwachting groeit het aantal jongeren met een Europese achtergrond van de tweede generatie het meest tussen nu en 2040.

2.3.1 0- tot 25-jarigen met achtergrond buiten Nederland1) , 1 januari (x 1 000)
jaar Europa eerste generatie Europa tweede generatie Buiten Europa eerste generatie Buiten Europa tweede generatie
2000 69,28 148,53 220,25 587,00
2001 73,49 151,75 227,43 609,90
2002 76,52 155,12 236,67 631,58
2003 76,74 158,49 240,17 651,41
2004 75,00 161,68 233,58 667,59
2005 74,43 164,84 220,64 680,77
2006 74,30 167,47 204,84 689,33
2007 74,33 170,23 189,43 695,54
2008 78,01 173,55 177,90 703,02
2009 86,02 178,00 171,25 711,86
2010 90,69 183,59 166,05 721,24
2011 97,73 189,05 161,42 729,44
2012 104,48 194,43 156,55 735,80
2013 108,24 199,71 150,17 739,72
2014 110,76 204,49 146,79 740,68
2015 115,23 210,07 148,13 742,01
2016 119,56 215,43 160,32 741,19
2017 125,65 220,87 178,75 742,77
2018 133,36 226,66 192,10 743,92
2019 142,07 232,23 200,31 746,43
2020 152,89 238,01 210,98 749,64
2021 153,99 243,77 208,48 753,37
2022 169,10 249,81 223,61 756,41
2023 167,05 257,54 223,03 754,10
2024 175,32 265,20 234,18 754,11
2025 182,14 273,07 242,94 754,00
2026 188,04 281,24 250,93 752,89
2027 193,05 289,76 258,95 752,22
2028 197,34 298,66 266,13 752,30
2029 200,99 308,04 272,49 753,34
2030 203,86 317,75 277,70 754,93
2031 206,26 327,92 281,88 757,35
2032 208,26 338,39 285,41 760,53
2033 209,88 349,11 288,34 764,24
2034 211,19 359,46 290,81 768,15
2035 212,28 369,47 292,91 772,98
2036 213,39 379,35 294,53 777,59
2037 214,47 389,57 295,89 782,86
2038 215,48 399,80 296,83 788,67
2039 216,42 410,08 297,62 795,91
2040 217,29 419,98 298,31 802,30
1)Turkije wordt tot buiten Europa gerekend, alle voormalige Sovjetrepublieken tot Europa

Jongeren met Marokkaanse achtergrond grootste groep

Begin 2022 was van de jongeren met een achtergrond buiten Europa de grootste groep van Marokkaanse komaf (17 procent). Daarna volgden jongeren met een Turkse (14 procent) of Surinaamse (9 procent) achtergrond. Onder jongeren met een Europese achtergrond kwamen een Duitse (16 procent) en Poolse (15 procent) achtergrond het meest voor.

2.3.2 Meest voorkomende achtergrond buiten Nederland bij 0- tot 25-jarigen, 1 januari 2022 (x 1 000)
herkomst Eerste generatie Tweede generatie
Buiten Europa . .
Marokko 6,42 162,03
Turkije 13,89 124,75
Suriname 6,41 83,25
Nederlands Caribisch gebied 15,74 50,44
Syrië 46,09 17,13
Europa . .
Duitsland 21,36 43,98
Polen 26,38 38,21
Voormalige Sovjet-Unie 16,69 25,87
België 13,15 21,81
Verenigd Koninkrijk 10,84 19,40

Ongeveer 100 duizend jonge immigranten in 2021

Na een daling van 20 procent in het aantal immigrerende jongeren in 2020 (CBS, 21 juli 2021), nam deze immigratie in 2021 weer toe (CBS, 20 juli 2022). Er kwamen 106 duizend jongeren naar Nederland, een stijging van 24 procent ten opzichte van 2020. Ruim 90 procent van hen was in het buitenland geboren. Uit Europa kwamen veel Poolse en Duitse jongeren (respectievelijk 7,5 en 6,4 duizend), van buiten Europa werden veel Syrische en Turkse jongeren ingeschreven als ingezetene (respectievelijk 6,5 en 4,3 duizend).

In 2022 kwamen als gevolg van de Russische inval in Oekraïne veel Oekraïense vluchtelingen naar Nederland. In de periode 24 februari tot 10 oktober werden 38,7 duizend jongeren, van wie 7 op de 10 minderjarig, met als land van herkomst Oekraïne ingeschreven als ingezetene bij een Nederlandse gemeente. Daarbij zijn personen die inmiddels weer zijn geëmigreerd ook meegeteld. In de groep tot 19 jaar was het aantal meisjes ongeveer gelijk aan het aantal jongens, maar de groep 19- tot 25 jarigen bestond voor twee derde uit meisjes.

535 000 kinderen tot 18 jaar woont in een eenoudergezin Buitenvorm Binnenvorm

2.4Gezinssituatie van jongeren

Kwart baby’s heeft moeder van 35 jaar of ouder

Er worden meer kinderen geboren bij een moeder van 35 jaar of ouder dan twintig jaar geleden. In 2001 betrof het nog 21 procent van de levendgeborenen, in 2021 was dit 27 procent. De gemiddelde leeftijd van de moeder bij de geboorte van het eerste kind is in deze periode met ruim één jaar gestegen van 29,2 naar 30,3 jaar. Tieners en twintigers krijgen steeds minder vaak een kind (CBS, 18 juni 2021). Het aantal bij tienermoeders geboren kinderen nam in 2021 af tot iets meer dan duizend. In 2001 waren dat er 3,5 keer zo veel. De meeste tienermoeders, ruim 80 procent, zijn 18 of 19 jaar.

Bijna 1 op de 6 kinderen in eenoudergezin

In 2022 woonde 16 procent van de minderjarige kinderen (535 duizend van de 3,3 miljoen) in een eenoudergezin. Ongeveer 1 op de 100 kinderen woont hun hele jeugd in een eenoudergezin. Een derde bracht een deel van hun jeugd in een eenoudergezin door (CBS, 21 december 2020).

Het aandeel kinderen dat in een eenoudergezin woont, is de afgelopen twee decennia steeds toegenomen, net als het aantal kinderen dat bij niet-gehuwde ouders woont.

2.4.1 Huishoudenssituatie van 0- tot 18-jarigen, 1 januari (%)
jaar Kind bij gehuwd paar Kind bij niet-gehuwd paar Kind in eenouderhuishouden Overig
2002 78,6 8,0 11,7 1,8
2012 68,4 15,7 14,0 1,8
2022 61,0 20,8 16,2 2,0
2.4.2 Jongeren naar positie in het huishouden, 1 januari 2022 (%)
leeftijd Kind bij gehuwd of niet-gehuwd paar Kind in eenouderhuishouden Alleenstaand Partner in paar Ouder in eenouderhuishouden Overig
0 90,0 8,3 0,0 0,0 0,0 1,8
1 89,0 9,1 0,0 0,0 0,0 1,9
2 87,8 10,4 0,0 0,0 0,0 1,8
3 86,6 11,7 0,0 0,0 0,0 1,7
4 85,5 12,8 0,0 0,0 0,0 1,7
5 84,6 13,8 0,0 0,0 0,0 1,6
6 83,6 14,7 0,0 0,0 0,0 1,6
7 82,7 15,6 0,0 0,0 0,0 1,7
8 81,9 16,4 0,0 0,0 0,0 1,7
9 81,1 17,2 0,0 0,0 0,0 1,8
10 80,4 17,8 0,0 0,0 0,0 1,8
11 79,6 18,5 0,0 0,0 0,0 1,8
12 79,0 19,0 0,0 0,0 0,0 2,0
13 78,3 19,6 0,0 0,0 0,0 2,1
14 77,5 20,2 0,0 0,0 0,0 2,3
15 76,8 20,7 0,0 0,0 0,0 2,4
16 75,9 21,2 0,6 0,1 0,0 2,2
17 74,7 21,5 1,5 0,2 0,0 2,1
18 69,0 20,2 7,0 1,3 0,0 2,5
19 61,9 18,4 13,2 3,3 0,1 3,1
20 56,2 16,9 17,6 5,6 0,2 3,6
21 50,5 14,9 21,3 8,7 0,4 4,2
22 44,5 13,0 24,5 13,0 0,5 4,5
23 37,5 10,8 27,4 19,0 0,7 4,5
24 30,3 9,0 29,0 26,3 0,9 4,5

In 2002 woonde 7 procent van de nuljarigen in een eenoudergezin, begin 2022 was dat 8 procent; dat zijn bijna 15 duizend baby’s. Zo’n 32 procent van de nuljarigen woonde begin 2022 in een gezin met niet-gehuwde ouders en 58 procent met ouders die gehuwd waren of een geregistreerd partnerschap hadden gesloten. Twintig jaar eerder was dat nog respectievelijk 20 en 72 procent. Van de 24‑jarigen woonden ongeveer 4 op de 10 nog thuis, 3 op de 10 was alleenstaand en ruim een kwart woonde samen met een partner.

20 procent minderjarigen heeft ouders die niet samenwonen

Begin 2020 woonden de ouders van 2 op de 10 minderjarige kinderen (ruim 700 duizend kinderen van de 3,3 miljoen) niet samen. Bij nuljarigen was dit bij 1 op de 10 het geval en bij 17‑jarigen bij 3 op de 10. In 2020 beëindigden ongeveer 28 duizend al dan niet gehuwde ouders hun samenwoonrelatie, terwijl ze samen minderjarige kinderen hadden. Van alle minderjarige kinderen maakte 1,4 procent in dat jaar mee dat hun ouders uit elkaar gingen. Dat waren 47 duizend kinderen. Van ruim 6 op de 10 van deze kinderen waren de ouders wel gehuwd, van 4 op de 10 zijn de ouders nooit gehuwd geweest (zie ook CBS, 15 december 2021).

2.5Begrippen

Persoon met een achtergrond buiten Nederland

Een persoon heeft een achtergrond buiten Nederland als ten minste één van de ouders in het buitenland is geboren. Er wordt onderscheid gemaakt tussen personen die zelf in het buitenland zijn geboren (de eerste generatie) en personen die in Nederland zijn geboren (de tweede generatie).

Een persoon van de eerste generatie heeft als achtergrond het land waar hij of zij is geboren. Een persoon van de tweede generatie heeft als achtergrond het geboorteland van de moeder, tenzij dat ook Nederland is. In dat geval is de achtergrond bepaald door het geboorteland van de vader.

In dit hoofdstuk worden personen die in het buitenland zijn geboren, maar twee in Nederland geboren ouders hebben, conform de oude indeling naar achtergrond, samengenomen met degenen met een Nederlandse achtergrond. Vanaf 2022 wordt geleidelijk een nieuwe indeling ingevoerd waarbij meer bepalend is waar iemand zelf geboren is en minder bepalend waar iemands ouders geboren zijn (CBS, 16 februari 2022). De hierboven benoemde groep gaat dan vallen onder de groep ‘geboren in het buitenland’.

Persoon met een Europese achtergrond

Een persoon met als achtergrond een van de landen in Europa (exclusief Turkije en exclusief Nederland). Omdat er voor de meest recente prognose nog geen gebruik is gemaakt van de herziene indeling naar werelddeel, vallen alle voormalige Sovjetrepublieken (dus inclusief de republieken die Aziatisch zijn) voor dit hoofdstuk onder Europa.

Persoon met een achtergrond buiten Europa

Een persoon met als achtergrond een van de landen in Afrika, Amerika, Azië (inclusief Turkije, exclusief enkele Aziatische voormalige Sovjetrepublieken) en Oceanië.

Eenouderhuishouden

Particulier huishouden bestaande uit één ouder met één of meer thuiswonende kinderen (en met mogelijk ook overige leden).

2.6Meer informatie en literatuur

Meer informatie

Cijfers over het aantal jongeren zijn te vinden op Jeugdmonitor StatLine of op StatLine. Ook de prognose van het aantal jongeren staat op StatLine.

Cijfers over geboorten zijn te vinden op StatLine.

Regionale cijfers over het aantal jongeren zijn te vinden op StatLine.

Cijfers over het aantal jongeren met een achtergrond buiten Nederland zijn te vinden op StatLine: waarnemingsgegevens en prognosegegevens.

Cijfers over het aantal mensen dat zich sinds 24 februari vanuit Oekraïne als ingezetene heeft ingeschreven bij een Nederlandse gemeente zijn te vinden in de maatwerktabel.

Cijfers over de gemiddelde leeftijd van de moeder bij de geboorte van het eerste kind zijn te vinden op StatLine. Ook de cijfers over levendgeboren kinderen naar leeftijd van de moeder staan op StatLine.

Cijfers over jongeren in eenoudergezinnen zijn te vinden op Jeugdmonitor StatLine.

Cijfers over de positie die jongeren innemen in hun huishouden zijn te vinden op Statline.

Literatuur

CBS (20 juli, 2022). Meer asiel- en kennismigranten van buiten de EU in 2021. CBS nieuwsbericht.

CBS (16 februari 2022). CBS introduceert nieuwe indeling bevolking naar herkomst. CBS nieuwsbericht.

CBS (16 februari 2022). Nieuwe indeling bevolking naar herkomst: Vervanging van indeling naar migratieachtergrond en westers/niet-westers. Statistische Trends.

CBS (2021, 15 december). Iets meer kinderen maakten scheiding mee. CBS nieuwsbericht.

CBS (2021, 17 november). Hoogste aantal geboorten in 10 jaar tijd. CBS nieuwsbericht.

CBS (2021, 21 juli). Vooral minder immigranten van buiten de EU in 2020. CBS nieuwsbericht

CBS (2021, 18 juni). Aantal tienermoeders in tien jaar gehalveerd. CBS nieuwsbericht.

CBS (2020, 21 december). Een op drie kinderen brengt deel jeugd door in eenouderhuishouden. CBS nieuwsbericht.

CBS (2017, 12 mei). Een op de honderd moeders heeft meer dan vijf kinderen. CBS nieuwsbericht.

Stoeldraijer, L., S. de Regt, C. van Duin, C. Huisman, S. te Riele (2020). Bevolkingsprognose 2020–2070: bevolking groeit langzamer door corona.

Stoeldraijer, L., C. van Duin, S. de Regt, P. van der Reijden, S. te Riele (2021). Kernprognose 2021–2070: Bevolkingsgroei trekt weer aan.

Noten

In dit hoofdstuk wordt gebruik gemaakt van een indeling naar achtergrond die, in het onderscheid tussen in Nederland versus in het buitenland geboren, is gebaseerd op de oude indeling naar generaties. Vanaf 2022 wordt geleidelijk een nieuwe indeling ingevoerd waarbij meer bepalend is waar iemand zelf geboren is, en minder bepalend waar iemands ouders geboren zijn (CBS, 16 februari 2022). Conform de nieuwe indeling wordt in dit hoofdstuk geen gebruik meer gemaakt van de indeling westers/niet-westers.

Colofon

Deze website is ontwikkeld door het CBS in samenwerking met Textcetera Den Haag.
Heb je een vraag of opmerking over deze website, neem dan contact op met het CBS.

Disclaimer en copyright

Cookies

CBS maakt op deze website gebruik van functionele cookies om de site goed te laten werken. Deze cookies bevatten geen persoonsgegevens en hebben nauwelijks gevolgen voor de privacy. Daarnaast gebruiken wij ook analytische cookies om bezoekersstatistieken bij te houden. Bijvoorbeeld hoe vaak pagina's worden bezocht, welke onderwerpen gebruikers naar op zoek zijn en hoe bezoekers op onze site komen. Het doel hiervan is om inzicht te krijgen in het functioneren van de website om zo de gebruikerservaring voor u te kunnen verbeteren. De herleidbaarheid van bezoekers aan onze website beperken wij zo veel mogelijk door de laatste cijfergroep (octet) van ieder IP-adres te anonimiseren. Deze gegevens worden niet gedeeld met andere partijen. CBS gebruikt geen trackingcookies. Trackingcookies zijn cookies die bezoekers tijdens het surfen over andere websites kunnen volgen.

De geplaatste functionele en analytische cookies maken geen of weinig inbreuk op uw privacy. Volgens de regels mogen deze zonder toestemming geplaatst worden.

Meer informatie: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/telecommunicatie/vraag-en-antwoord/mag-een-website-ongevraagd-cookies-plaatsen

Leeswijzer

Verklaring van tekens

niets (blanco) een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen
. het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim
0 (0,0) het cijfer is kleiner dan de helft van de gekozen eenheid
* voorlopige cijfers
** nader voorlopige cijfers
- (indien voorkomend tussen twee getallen) tot en met
2016–2017 2016 tot en met 2017
2016/2017 het gemiddelde over de jaren 2016 tot en met 2017
2016/’17 oogstjaar, boekjaar, schooljaar, enz. beginnend in 2016 en eindigend in 2017
2004/’05-2016/’17 oogstjaar enz., 2004/’05 tot en met 2016/’17

In geval van afronding kan het voorkomen dat het weergegeven totaal niet overeenstemt met de som van de getallen.

Over het CBS

De wettelijke taak van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is om officiële statistieken te maken en de uitkomsten daarvan openbaar te maken. Het CBS publiceert betrouwbare en samenhangende statistische informatie, die het deelt met andere overheden, burgers, politiek, wetenschap, media en bedrijfsleven. Zo zorgt het CBS ervoor dat maatschappelijke debatten gevoerd kunnen worden op basis van betrouwbare statistische informatie.

Het CBS maakt inzichtelijk wat er feitelijk gebeurt. De informatie die het CBS publiceert, gaat daarom over onderwerpen die de mensen in Nederland raken. Bijvoorbeeld economische groei en consumentenprijzen, maar ook criminaliteit en vrije tijd.

Naast de verantwoordelijkheid voor de nationale (officiële) statistieken is het CBS ook belast met de productie van Europese (communautaire) statistieken. Dit betreft het grootste deel van het werkprogramma.

Voor meer informatie over de taken, organisatie en publicaties van het CBS, zie cbs.nl.

Contact

Met vragen kunt u contact opnemen met het CBS.

Medewerkers

Auteurs

1. Inleiding

Ruud van Herk (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)

2. Jongeren in Nederland

Dominique van Roon

3. Jeugdzorg en Veilig Thuis

Brigitta Struijkenkamp

4. Opgroeien in ongelijke omstandigheden

Kai Gidding

5. School

Kiki van Neden, Robbert Molenaar

6. Werk

Harry Bierings

7. Middelengebruik en leefstijlkenmerken bij jongeren

Kim Knoops

8. Criminaliteit

Rob Kessels, Elianne Derksen

9. Jongeren in Caribisch Nederland

Carel Harmsen, Susanne Loozen, Mark Ramaekers

10. Welzijn van jongvolwassenen

Moniek Coumans

11. Werken in de Jeugdzorg

Willem Gielen

12. Met hart en ziel kwetsbare jeugdgroepen helpen staat onder druk

Jan Hendriks (Communicatie- en tekstbureau Blitz)

Redactie

Linda Fernandez Beiro

Astrid Pleijers

Jannes de Vries

Robert de Vries

Eindredactie

Karolien van Wijk

Erratum

Ondanks de zorgvuldigheid waarmee deze publicatie is samengesteld, zijn er achteraf enkele onvolkomenheden geconstateerd. Onze excuses hiervoor.

Datum: 9 november 2022

De cijfers in figuur 6.1.3 waren niet op het juiste peilmoment berekend. In de longread en de PDF is de figuur 6.1.3 aangepast met de juiste cijfers.