Maatschappij
Cijfers - Veiligheid en recht
Bijna de helft van de uitgaven aan veiligheidszorg ging naar preventie in de periode 2005-2015. Dit is voornamelijk voor de inzet van politie en particuliere beveiliging. Voor opsporingsactiviteiten werd in 2015 ruim 2,8 miljard euro uitgegeven, terwijl dit voor de tenuitvoerlegging van straffen 2,3 miljard euro was.
De politie heeft de afgelopen jaren ingezet op zogenoemde high impact crimes: gewelds- en seksuele misdrijven, woninginbraken en overvallen. Deze misdrijven hebben een groot effect op slachtoffers. Er zijn minder high impact crimes gepleegd: het aantal overvallen is sinds 2010 met bijna 60 procent afgenomen, woninginbraken met bijna een derde en gewelds- en seksuele misdrijven met 22 procent.
In 2016 waren in Den Haag 206 geregistreerde verdachten per 10 duizend inwoners woonachtig, het hoogste aantal van alle Nederlandse gemeenten. Ook in Rotterdam en Amsterdam woonden relatief veel verdachten van een misdrijf. Relatief een stuk minder verdachten, 119 verdachten per 10 duizend inwoners, hadden Utrecht als woongemeente. In de noordelijke provincies woonden in de gemeente Leeuwarden relatief veel geregistreerde verdachten.
Schuldigverklaringen rechter eerste aanleg
2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | |
---|---|---|---|---|---|
x 1 000 | |||||
Totaal schuldigverklaringen | 94,4 | 88,7 | 89,0 | 85,9 | 88,8 |
Wetboek van Strafrecht | 65,8 | 62,1 | 61,7 | 59,5 | 59,0 |
waarvan | |||||
vermogensmisdrijven | 32,8 | 31,1 | 32,1 | 31,0 | 30,5 |
vernielingen en misdrijven tegen openbare orde en gezag | 10,8 | 10,0 | 9,3 | 8,9 | 8,6 |
gewelds- en seksuele delicten | 18,9 | 18,3 | 17,9 | 17,6 | 17,6 |
Verkeersmisdrijven | 15,2 | 15,1 | 16,1 | 14,7 | 16,5 |
Drugsmisdrijven | 6,7 | 6,7 | 6,9 | 7,2 | 7,7 |
Misdrijven overige wetten | 6,7 | 4,9 | 4,3 | 4,4 | 5,6 |
In 2015 verklaarde de rechter 88,8 duizend personen schuldig aan het plegen van een misdrijf. Het grootste aantal schuldigverklaringen werd uitgesproken voor vermogensmisdrijven en gewelds- en seksuele misdrijven.
In 2015 zijn 118,6 duizend sancties voor misdrijven opgelegd door de rechter. De meest voorkomende sanctie was de vrijheidsstraf, gevolgd door de taakstraf en de geldboete. Het aandeel vrijheidsstraffen is de afgelopen jaren toegenomen van 23 procent in 2007 naar 30 procent in 2015.

In politiedistricten die liggen in of rond de vier grote steden is het aandeel slachtoffers van criminaliteit bovengemiddeld groot. In een aantal districten in vooral het noordoosten, zuidoosten en zuidwesten is het slachtofferschapspercentage lager dan het landelijk gemiddelde. Het aandeel slachtoffers loopt uiteen van 12 procent in district Zeeland tot 31 procent in district Amsterdam West.
Het aandeel mensen dat slachtoffer is geworden van criminaliteit daalt al ruim tien jaar haast onafgebroken. In 2005 zeiden bijna drie op de tien Nederlanders slachtoffer te zijn geweest van een delict. In 2016 was dit minder dan twee op de tien; een daling van 37 procent. Tegelijk met de daling van de criminaliteit voelen steeds minder mensen zich wel eens onveilig.
De introductie van automatische rook- en brandmelders zorgde voor meer alarmeringen van brand bij de brandweer. Veel van deze alarmeringen bleken echter loos. Sinds een aantal jaren weet de brandweer met succes het aantal alarmeringen terug te dringen. In 2016 kon bijna 36 procent van de meldingen van brandincidenten worden afgehandeld door de meldkamer.
Ruim 31 duizend asielzoekers en nareizende gezinsleden kwamen in 2016 naar Nederland. Dit is bijna een halvering ten opzichte van 2015, toen bijna 57 duizend personen asiel aanvroegen in Nederland. Asielzoekers uit Syrië vormden de afgelopen jaren de grootste groep. In de jaren negentig vroegen voornamelijk mensen uit voormalig Joegoslavië asiel aan in Nederland.