Het verbruik van elektriciteit is de laatste jaren vrij stabiel rond 120 miljard kWh. Het elektriciteitsverbruik in Nederland was het hoogst in 2008 (124 miljard kWh). Door onder andere de financiële crisis van 2008, de geringe economische groei daarna en besparingseffecten van bijvoorbeeld nieuwe energiezuinige apparaten is dat niveau sindsdien niet meer bereikt. Fluctuaties in de productie hangen samen met ontwikkelingen op de internationale elektriciteits­markt.

Steenkool wordt gebruikt voor productie van elektriciteit en ijzer en staal. Het verbruik van steenkool voor de productie van elektriciteit is de laatste jaren sterk toegenomen door het geleidelijk in gebruik nemen van nieuwe kolencentrales. Door het stilzetten van drie oude centrales is het verbruik in 2016 weer wat gedaald. Het verbruik van steenkool voor de ijzer- en staalproductie is vrij stabiel.

De winning van aardgas is de laatste jaren fors gedaald. Vanwege veiligheidsrisico’s door aardbevingen in Groningen als gevolg van de gaswinning heeft het kabinet het productieplafond stapsgewijs teruggeschroefd. Dit heeft een grote invloed op de aardgasbaten van de overheid. De baten staan verder onder druk door de dalende aardgasprijs.

Het gemiddeld jaarlijks aardgasverbruik van een woning vertoont vanaf 2004 een dalende trend. Het werkelijke verbruik is deels afhankelijk van de gemiddelde buitentemperatuur en vertoont daardoor een grillig verloop. Gecorrigeerd voor temperatuurverschillen tussen de jaren zien we een afname van circa 25 procent over deze periode.

De productie van hernieuwbare elektriciteit uit wind, biomassa, zon- en waterkracht stijgt. De productie van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen is in 2016 met 15 procent gestegen ten opzichte van 2015. Het nieuwe windmolenpark op zee bij Schiermonnikoog met een capaciteit van 600 megawatt heeft hier in belangrijke mate aan bijgedragen. Bijna 13 procent van het totale elektriciteitsverbruik in Nederland werd in 2016 duurzaam opgewekt. Een jaar eerder was dat nog 11 procent.

Ten opzichte van 2006 is het verbruik van autogas door het wegverkeer met ongeveer 50 procent gedaald in 2016. Een belangrijke reden is dat het aantal auto’s dat op LPG rijdt sinds 2003 gehalveerd is. Net als in 2015 is er in 2016 sprake van een stijgend benzineverbruik. Aan de ene kant worden de verkochte benzineauto’s al jaren zuiniger. Anderzijds worden dankzij de aantrekkende economie meer kilometers gereden. De laatste jaren stabiliseert het dieselverbruik.

Door de sterke stijging van het vliegverkeer is het kerosineverbruik naar recordhoogte gestegen. Er werd in 2016 ruim 2,5 procent meer getankt dan in 2015. Dit betrof vrijwel uitsluitend brandstof voor het internationale vliegverkeer. Schiphol vervult een hub-functie waardoor er veel tussenlandingen zijn waarbij vliegtuigen opnieuw tanken. De hoeveelheid energie die de vliegtuigen tanken in Nederland komt overeen met 165 PJ. Dat is bijna evenveel als de getankte hoeveelheid benzine door auto’s.

De producentenprijzen van energiedragers zijn de laatste jaren gedaald. Aardgas is in 2016 het sterkst in prijs gedaald, en wel met 30 procent. De ontwikkeling van de prijs van elektriciteit wordt beïnvloed door de kolen- en gasprijs, omdat veel elektriciteit uit kolen en gas gemaakt wordt. Bij de producentenprijs gaat het om de prijs van goederen die beschikbaar zijn voor binnenlands verbruik. Dit is de prijs die producenten of importeurs hebben gekregen voor het geleverde energieproduct.