Vertrouwen in de politie

Het vertrouwen van burgers in de politie hangt samen met hun neiging om samen te werken met de politie en ook met de legitimiteit die ze toekennen aan de autoriteit van de politie (Stals en Van de Walle, 2020). In dit hoofdstuk staat dit vertrouwen in de politie centraal. De data komen uit verschillende bronnen: de Veiligheidsmonitor, het onderzoek Sociale samenhang en welzijn, en de European Social Survey.

5.1Vertrouwen in de politie

In de Veiligheidsmonitor is op basis van twee vragen over de politie een schaalscore berekend die het vertrouwen in de politie meet (Stals en Van de Walle, 2020). De schaalscore is gebaseerd op de stellingen: 1. ‘Als je ze echt nodig hebt, zal de politie er alles aan doen om je te helpen.’ en 2. ‘De politie biedt mij goede bescherming’. De schaalscore loopt van 0 tot en met 10, waarbij een hogere score overeenkomt met een positiever oordeel ofwel meer vertrouwen in de politie. De gemiddelde schaalscore voor vertrouwen in de politie onder Nederlanders van 15 jaar en ouder bedraagt 6,3.

5.1.1 Vertrouwen in politie, 2021 (schaalscore (0-10))
Vertrouwen in politie
Totaal 6,3
Geslacht .
Mannen 6,3
Vrouwen 6,3
Leeftijd .
15 tot 25 jaar 6,6
25 tot 45 jaar 6,4
45 tot 65 jaar 6,1
65 jaar of ouder 6,2
Seksuele geaardheid .
Hetero mannen 6,3
Hetero vrouwen 6,3
Homo's 6,3
Lesbiennes 6,2
Biseksuele mannen 6,1
Biseksuele vrouwen 6,1
Migratieachtergrond .
Nederland 6,3
Westers 6,3
Niet-westers 6,2
Onderwijsniveau .
Laag 6,3
Middelbaar 6,1
Hoog 6,4
Welvaart huishouden .
1e 20%-groep (laagste welvaart) 6,3
2e 20%-groep 6,2
3e 20%-groep 6,2
4e 20%-groep 6,3
5e 20%-groep (hoogste welvaart) 6,3
Stedelijkheid gemeente .
Zeer sterk stedelijk 6,3
Sterk stedelijk 6,2
Matig stedelijk 6,3
Weinig stedelijk 6,3
Niet stedelijk 6,3

Het vertrouwen in de politie verschilt nagenoeg niet tussen mannen en vrouwen. Personen jonger dan 45 jaar, en dan met name de 15- tot 25‑jarigen, hebben relatief vaak vertrouwen in de politie. Middelbaar opgeleiden hebben minder vaak vertrouwen in de politie dan laag- en hoogopgeleiden.

Seksuele geaardheid, migratieachtergrond, welvaart van het huishouden en stedelijkheid van de gemeente spelen een weinig onderscheidende rol.

5.2Regionale verschillen

Binnen de regionale eenheden van de politie zijn de verschillen relatief klein als het gaat om het vertrouwen in de politie. De schaalscore loopt uiteen van 6,1 in Rotterdam, Zeeland – West-Brabant en Limburg tot 6,4 in de regionale eenheden Oost-Nederland en Den Haag.

5.2.1 Vertrouwen in politie - naar regionale eenheid, 2021 (schaalscore (0-10))
2021
Den Haag 6,4
Oost-Nederland 6,4
Noord-Nederland 6,3
Midden-Nederland 6,3
Oost-Brabant 6,3
Amsterdam 6,2
Noord-Holland 6,2
Rotterdam 6,1
Zeeland - West-Brabant 6,1
Limburg 6,1

Bij de politiedistricten varieert de schaalscore van vertrouwen in de politie van 5,9 in De Markiezaten tot 6,5 in Zoetermeer – Leidschendam/Voorburg, Leiden – Bollenstreek en IJsselland. De politiedistricten met het minste vertrouwen in de politie (afgerond lager dan 6,1) zijn in volgorde van dalend vertrouwen: Rotterdam-Zuid, Parkstad-Limburg en De Markiezaten. De politiedistricten met het hoogste vertrouwen in de politie (afgerond 6,4 of hoger) zijn in volgorde van stijgend vertrouwen: Den Haag – Centrum, Oost-Utrecht, Twente, Gelderland-Midden, Fryslân, Stad-Utrecht, Den Haag – West, Zoetermeer – Leidschendam/Voorburg, Leiden – Bollenstreek en IJsselland.

5.2.2 Vertrouwen in politie - naar politiedistrict, 2021
District Schaalscore
Fryslân 6,4
Groningen 6,3
Drenthe 6,3
IJsselland 6,5
Twente 6,4
Noord- en Oost-Gelderland 6,4
Gelderland-Midden 6,4
Gelderland-Zuid 6,3
Gooi en Vechtstreek 6,3
Flevoland 6,3
Oost-Utrecht 6,4
Stad-Utrecht 6,4
West-Utrecht 6,3
Noord-Holland-Noord 6,2
Zaanstreek-Waterland 6,1
Kennemerland 6,3
Amsterdam-Centrum /-Noord 6,2
Amsterdam-Oost 6,2
Amsterdam-Zuid 6,3
Amsterdam-West 6,2
Den Haag-Centrum 6,4
Den Haag-West 6,4
Den Haag-Zuid 6,2
Zoetermeer - Leidschendam / Voorburg 6,5
Westland - Delft 6,4
Leiden - Bollenstreek 6,5
Alphen aan den Rijn - Gouda 6,3
Rijnmond-Noord 6,1
Rotterdam-Stad 6,3
Rijnmond-Oost 6,2
Rotterdam-Zuid 6
Rijnmond Zuid-West 6,1
Zuid-Holland-Zuid 6,2
Zeeland 6,2
De Markiezaten 5,9
De Baronie 6,2
Hart van Brabant 6,2
's-Hertogenbosch 6,2
Eindhoven 6,3
Helmond 6,3
Noord- en Midden-Limburg 6,2
Parkstad - Limburg 6
Zuid-West-Limburg 6,1
Zeehaven .
Infrastructuur .

Bij de basisteams varieert de score voor vertrouwen in de politie van 5,8 in het basisteam Brunssum/Landgraaf tot 6,7 in het basisteam Centrum-Amstel (zie bijlagetabel II).

5.3Verschillen tussen organisaties

In het onderzoek Sociale samenhang en welzijn wordt gevraagd naar het vertrouwen van Nederlanders in verschillende organisaties en hun functioneren, waaronder de politie. In 2021 zegt 79 procent van de Nederlanders van 15 jaar of ouder vertrouwen te hebben in de politie (CBS StatLine, 2022; Schmeets en Exel, 2022). Ook rechters (79 procent) en het leger (72 procent) genieten relatief veel vertrouwen. Het vertrouwen in de andere onderzochte organisaties is duidelijk lager en varieert tussen grofweg 30 en 50 procent.

5.3.1 Vertrouwen in politie en andere organisaties, 2021 (%)
2021
Politie 79,3
Rechters 79,2
Leger 72,0
Europese Unie 53,4
Banken 48,7
Ambtenaren 46,2
Pers 45,9
Tweede Kamer 42,3
Grote bedrijven 39,2
Kerken 29,2

5.4Verschillen tussen Europese landen

De European Social Survey laat zien dat Nederland in vergelijking met andere Europese landen relatief hoog scoort als het gaat om het vertrouwen in de politie (CBS StatLine, 2021).noot1 Na Scandinavische landen, Oostenrijk, Zwitserland en Duitsland staat Nederland met een schaalscore van 7,0 samen met Estland en Zweden op de 8e plaats in de rangorde van landen. In Bulgarije is het vertrouwen in de politie het laagst.

5.4.1 Vertrouwen in politie - in Europse landen, 2018* (Schaalscore (0 - 10))
2018
Finland 8,1
Denemarken 8,0
IJsland 7,6
Noorwegen 7,6
Oostenrijk 7,4
Zwitserland 7,4
Duitsland 7,1
Estland 7,0
Nederland 7,0
Zweden 7,0
Spanje 6,8
Italië 6,7
Verenigd Koninkrijk 6,7
België 6,5
Frankrijk 6,5
Hongarije 6,4
Ierland 6,3
Litouwen 6,2
Portugal 6,2
Slovenië 6,1
Tsjechië 5,9
Polen 5,8
Letland 5,7
Cyprus 5,3
Kroatië 5,3
Montenegro 5,1
Slowakije 5,1
Servië 5,0
Bulgarije 3,8
* Het gaat om voorlopige cijfers.

Noten

De cijfers van 2018 zijn voorlopig. De nieuwe cijfers komen in 2023. Als gevolg van COVID-19 pandemie hebben de meeste landen hun onderzoek uitgesteld.

Colofon

Deze website is ontwikkeld door het CBS in samenwerking met Textcetera Den Haag.
Heb je een vraag of opmerking over deze website, neem dan contact op met het CBS.

Disclaimer en copyright

Cookies

CBS maakt op deze website gebruik van functionele cookies om de site goed te laten werken. Deze cookies bevatten geen persoonsgegevens en hebben nauwelijks gevolgen voor de privacy. Daarnaast gebruiken wij ook analytische cookies om bezoekersstatistieken bij te houden. Bijvoorbeeld hoe vaak pagina's worden bezocht, welke onderwerpen gebruikers naar op zoek zijn en hoe bezoekers op onze site komen. Het doel hiervan is om inzicht te krijgen in het functioneren van de website om zo de gebruikerservaring voor u te kunnen verbeteren. De herleidbaarheid van bezoekers aan onze website beperken wij zo veel mogelijk door de laatste cijfergroep (octet) van ieder IP-adres te anonimiseren. Deze gegevens worden niet gedeeld met andere partijen. CBS gebruikt geen trackingcookies. Trackingcookies zijn cookies die bezoekers tijdens het surfen over andere websites kunnen volgen.

De geplaatste functionele en analytische cookies maken geen of weinig inbreuk op uw privacy. Volgens de regels mogen deze zonder toestemming geplaatst worden.

Meer informatie: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/telecommunicatie/vraag-en-antwoord/mag-een-website-ongevraagd-cookies-plaatsen

Leeswijzer

Verklaring van tekens

niets (blanco) een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen
. het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim
0 (0,0) het cijfer is kleiner dan de helft van de gekozen eenheid
* voorlopige cijfers
** nader voorlopige cijfers
- (indien voorkomend tussen twee getallen) tot en met
2016–2017 2016 tot en met 2017
2016/2017 het gemiddelde over de jaren 2016 tot en met 2017
2016/’17 oogstjaar, boekjaar, schooljaar, enz. beginnend in 2016 en eindigend in 2017
2004/’05-2016/’17 oogstjaar enz., 2004/’05 tot en met 2016/’17

In geval van afronding kan het voorkomen dat het weergegeven totaal niet overeenstemt met de som van de getallen.

Over het CBS

De wettelijke taak van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is om officiële statistieken te maken en de uitkomsten daarvan openbaar te maken. Het CBS publiceert betrouwbare en samenhangende statistische informatie, die het deelt met andere overheden, burgers, politiek, wetenschap, media en bedrijfsleven. Zo zorgt het CBS ervoor dat maatschappelijke debatten gevoerd kunnen worden op basis van betrouwbare statistische informatie.

Het CBS maakt inzichtelijk wat er feitelijk gebeurt. De informatie die het CBS publiceert, gaat daarom over onderwerpen die de mensen in Nederland raken. Bijvoorbeeld economische groei en consumentenprijzen, maar ook criminaliteit en vrije tijd.

Naast de verantwoordelijkheid voor de nationale (officiële) statistieken is het CBS ook belast met de productie van Europese (communautaire) statistieken. Dit betreft het grootste deel van het werkprogramma.

Voor meer informatie over de taken, organisatie en publicaties van het CBS, zie cbs.nl.

Contact

Met vragen kunt u contact opnemen met het CBS.

Medewerkers

Math Akkermans

Elianne Derksen

Rianne Kloosterman

Elke Moons