Trends in politiewaardering

In dit laatste hoofdstuk wordt beschreven hoe de tevredenheid over het contact met de politie, de tevredenheid over het functioneren van de politie in de buurt en in het algemeen, en het vertrouwen in de politie zich in de afgelopen tien jaar ontwikkeld hebben. Bij vertrouwen wordt daarbij ook een vergelijking gemaakt tussen het vertrouwen in de politie en het vertrouwen in andere organisaties.

Tussen 2012 en 2021 steeg de tevredenheid over het contact met de politie in de eigen gemeente van 62 naar 67 procent. De tevredenheid over het functioneren van de politie in de buurt nam licht toe van 35 procent in 2012 tot 37 procent in 2021. De tevredenheid over het functioneren van de politie in het algemeen steeg sterker, namelijk van 40 procent in 2012 naar 49 procent in 2021. In de afgelopen tien jaren is het verschil in tevredenheid over het functioneren van de politie in de buurt en het functioneren van de politie in het algemeen iets groter geworden.

Meer recent tussen 2019 en 2021, gedurende de coronaperiode, zijn de tevredenheid over het contact met de politie in de gemeente en de tevredenheid over het functioneren van de politie in de buurt iets gedaald, terwijl de tevredenheid over het functioneren van de politie in het algemeen iets steeg.

6.1 Tevredenheid contact met politie en functioneren politie (% (zeer) tevreden)
Contact met politie in gemeente1) Functioneren politie in buurt Functioneren politie in algemeen
2012 62 34,7 39,9
2013 61,3 34,7 39,3
2014 62,8 35,7 41,3
2015 63,8 35,7 41,7
2016 65,2 37,5 44
2017 65 37,2 44,5
2018* . . .
2019 69,4 38,4 48,6
2020* . . .
2021 66,8 36,8 49,3
* In 2018 en 2020 heeft geen meting plaatsgevonden.
1) In de veiligheidsmonitor is tot en met de editie van 2019 alleen gevraagd naar de tevredenheid over het contact met de politie in de eigen gemeente. Daarom kan de trend alleen hiervoor worden weergegeven, en niet voor contact met politie in totaliteit (dus los van de locatie van het contact).

Trend tevredenheid contact met politie en functioneren politie 1993–2011

Het CBS heeft eerder onderzoek gedaan naar trends in politiewaardering (Akkermans, 2012). Hieruit kwam naar voren dat de tevredenheid over het contact met de politie in de eigen gemeente van 1993 tot aan de millenniumwisseling gelijk bleef, vervolgens daalde naar een laagste punt in 2005 en daarna weer, met fluctuaties, tot 2011 steeg.

De tevredenheid over het functioneren politie in de buurt liet van 1993 tot 2003 een geleidelijke daling zien, en bleef daarna, met fluctuaties, tot 2011 min of meer gelijk.

Per saldo bleef de tevredenheid over de contacten met de politie in de eigen gemeente over de hele periode 1993–2011 gelijk, terwijl de tevredenheid over het functioneren van de politie in de buurt in deze periode met ongeveer 10 procent daalde.

Door een grondige herziening van de Veiligheidsmonitor in 2012 (aanpassingen in de vragenlijst en een andere onderzoeksopzet) was er tussen 2011 en 2012 sprake van een methodebreuk. Hierdoor kunnen de cijfers van vóór 2012 niet zonder meer vergeleken worden met die vanaf 2012.

Het vertrouwen in de politie, uitgedrukt op een schaal van 0 tot 10, steeg tussen 2012 en 2021 licht van 5,9 naar 6,3. Deze toename vond vooral tussen 2015 en 2017 plaats. Vóór 2015 en na 2017 bleef de schaalscore voor vertrouwen in de politie vrijwel gelijk.

6.2 Vertrouwen in politie (Schaalscore (0 -10))
Schaalscore
2012 5,9
2013 5,9
2014 6
2015 6
2016 6,2
2017 6,3
2018* .
2019 6,2
2020* .
2021 6,3
* In 2018 en 2020 heeft geen meting plaatsgevonden.

Het percentage dat ‘heel veel’ of ‘tamelijk veel’ vertrouwen heeft in de politie en haar functioneren is gestegen van 68 procent in 2012 naar 79 procent in 2021, percentages die vrijwel identiek zijn aan die van het vertrouwen in rechters (69 procent in 2012; 79 procent in 2021). Het vertrouwen van Nederlanders in het leger nam toe van 59 procent in 2012 tot 72 procent in 2021. Het vertrouwen in andere organisaties bleef gedurende de hele periode 2012–2021 ruim onder dat van deze drie organisaties die werkzaam zijn in het domein van veiligheid en justitie.

6.3 Vertrouwen in politie en andere organisaties1) (%)
Kerken Leger Rechters Pers Politie Tweede Kamer Ambtenaren Banken Grote bedrijven Europese Unie
2012 31,0 59,3 68,8 30,9 67,7 36,3 44,3 41,6 45,3 39,2
2013 28,7 61,7 69,0 31,8 67,5 31,5 40,8 34,3 40,3 34,3
2014 29,4 62,2 68,0 31,3 67,9 34,6 41,9 36,6 40,1 36,4
2015 30,3 64,8 69,0 30,3 68,8 34,4 42,3 35,4 39,2 35,8
2016 30,4 64,9 71,5 31,2 70,3 36,8 42,6 36,3 37,4 36,0
2017 31,2 64,8 72,9 31,9 74,5 40,8 45,5 39,9 39,4 43,1
2018 29,5 63,5 72,6 36,0 74,8 42,0 46,6 42,8 39,7 45,2
2019 28,2 66,9 73,6 36,1 75,3 40,0 46,3 41,5 37,5 45,7
2020 30,9 71,8 77,3 39,3 78,1 53,2 49,7 46,6 39,1 48,1
2021 29,2 72,0 79,2 45,9 79,3 42,3 46,2 48,7 39,2 53,4
Bron: CBS, Sociale samenhang en welzijn
1) Weergegeven is het aandeel personen van 15 jaar en ouder dat ‘heel veel’ of ‘tamelijk veel’ vertrouwen heeft in diverse organisaties en hun functioneren.

Tussen 2012 en 2021 hebben alle indicatoren van politiewaardering zich positief ontwikkeld. De tevredenheid over het contact met de politie in de gemeente en het functioneren van de politie in de buurt is met respectievelijk 8 en 6 procent minder sterk gestegen dan de tevredenheid over de politie in het algemeen (+24 procent). Het vertrouwen in de politie zoals gemeten in de Veiligheidsmonitor is met 7 procent minder sterk toegenomen dan het vertrouwen zoals gemeten in Sociale samenhang en welzijn (+17 procent).noot1

Meer recent tussen 2019 en 2021, in de coronaperiode, is de tevredenheid over het contact met de politie en het functioneren van de politie in de buurt iets afgenomen, terwijl bij de tevredenheid over het functioneren van de politie in het algemeen en het vertrouwen in de politie de positieve trend doorzet.

6.4 Tevredenheid contact met politie, functioneren politie en vertrouwen in politie (2012 = 100)
Contact met politie in gemeente Functioneren politie in buurt Functioneren politie in algemeen Vertrouwen in politie Vertrouwen in politie (Sociale samenhang en welzijn)
2012 100 100 100 100 100
2013 98,9 100,0 98,6 100,2 99,7
2014 101,3 103,1 103,5 102,4 100,3
2015 102,9 103,1 104,6 102,4 101,6
2016 105,1 108,1 110,4 105,4 103,8
2017 104,9 107,3 111,5 107,1 110,0
2018* 108,5 109,0 116,8 106,8 110,5
2019 112,0 110,6 122,0 106,4 111,2
2020* 109,9 108,4 122,9 106,6 115,4
2021 107,8 106,1 123,8 106,8 117,1
Bron: CBS, Veiligheidsmonitor, Sociale samenhang en welzijn
* In 2018 en 2020 heeft geen meting van de Veiligheidsmonitor plaatsgevonden, wel van het onderzoek Sociale samenhang en welzijn.

Noten

Dit verschil in trend tussen vertrouwen in de politie zoals gemeten in de Veiligheidsmonitor en vertrouwen in de politie zoals gemeten in Sociale samenhang en welzijn wordt veroorzaakt door een andere operationalisering van het concept ‘vertrouwen in de politie’ en door design-effecten zoals verschillen in onderzoeksopzet en veldwerkperiode tussen beide onderzoeken. Zie ook paragraaf 7.2.

Colofon

Deze website is ontwikkeld door het CBS in samenwerking met Textcetera Den Haag.
Heb je een vraag of opmerking over deze website, neem dan contact op met het CBS.

Disclaimer en copyright

Cookies

CBS maakt op deze website gebruik van functionele cookies om de site goed te laten werken. Deze cookies bevatten geen persoonsgegevens en hebben nauwelijks gevolgen voor de privacy. Daarnaast gebruiken wij ook analytische cookies om bezoekersstatistieken bij te houden. Bijvoorbeeld hoe vaak pagina's worden bezocht, welke onderwerpen gebruikers naar op zoek zijn en hoe bezoekers op onze site komen. Het doel hiervan is om inzicht te krijgen in het functioneren van de website om zo de gebruikerservaring voor u te kunnen verbeteren. De herleidbaarheid van bezoekers aan onze website beperken wij zo veel mogelijk door de laatste cijfergroep (octet) van ieder IP-adres te anonimiseren. Deze gegevens worden niet gedeeld met andere partijen. CBS gebruikt geen trackingcookies. Trackingcookies zijn cookies die bezoekers tijdens het surfen over andere websites kunnen volgen.

De geplaatste functionele en analytische cookies maken geen of weinig inbreuk op uw privacy. Volgens de regels mogen deze zonder toestemming geplaatst worden.

Meer informatie: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/telecommunicatie/vraag-en-antwoord/mag-een-website-ongevraagd-cookies-plaatsen

Leeswijzer

Verklaring van tekens

niets (blanco) een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen
. het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim
0 (0,0) het cijfer is kleiner dan de helft van de gekozen eenheid
* voorlopige cijfers
** nader voorlopige cijfers
- (indien voorkomend tussen twee getallen) tot en met
2016–2017 2016 tot en met 2017
2016/2017 het gemiddelde over de jaren 2016 tot en met 2017
2016/’17 oogstjaar, boekjaar, schooljaar, enz. beginnend in 2016 en eindigend in 2017
2004/’05-2016/’17 oogstjaar enz., 2004/’05 tot en met 2016/’17

In geval van afronding kan het voorkomen dat het weergegeven totaal niet overeenstemt met de som van de getallen.

Over het CBS

De wettelijke taak van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is om officiële statistieken te maken en de uitkomsten daarvan openbaar te maken. Het CBS publiceert betrouwbare en samenhangende statistische informatie, die het deelt met andere overheden, burgers, politiek, wetenschap, media en bedrijfsleven. Zo zorgt het CBS ervoor dat maatschappelijke debatten gevoerd kunnen worden op basis van betrouwbare statistische informatie.

Het CBS maakt inzichtelijk wat er feitelijk gebeurt. De informatie die het CBS publiceert, gaat daarom over onderwerpen die de mensen in Nederland raken. Bijvoorbeeld economische groei en consumentenprijzen, maar ook criminaliteit en vrije tijd.

Naast de verantwoordelijkheid voor de nationale (officiële) statistieken is het CBS ook belast met de productie van Europese (communautaire) statistieken. Dit betreft het grootste deel van het werkprogramma.

Voor meer informatie over de taken, organisatie en publicaties van het CBS, zie cbs.nl.

Contact

Met vragen kunt u contact opnemen met het CBS.

Medewerkers

Math Akkermans

Elianne Derksen

Rianne Kloosterman

Elke Moons