Contact met politie
Dit hoofdstuk gaat over de contacten tussen burgers en politie. Hoe vaak, om welke redenen en op welke manier hebben Nederlanders contact met de politie? Zijn ze tevreden over dit contact? En, zo nee, wat zijn de redenen dat ze minder tevreden zijn? Deze en andere vragen worden hier beantwoord.
2.1Contact met politie en tevredenheid over contact
Een kwart van de Nederlanders heeft in de afgelopen 12 maanden een of meerdere keren contact gehad met de politie. Het gaat bij deze contacten bijvoorbeeld om een waarschuwing of bekeuring, een melding of aangifte van een delict, of zo maar een praatje met een agent op straat.
Van degenen die in het afgelopen jaar contact hebben gehad met de politie hadden bijna 8 op de 10 het laatste contact met de politie binnen de eigen gemeente. De meesten, 6 op de 10 hadden dit contact in de eigen buurt. Iets minder dan 2 op de 10 hadden het laatste contact elders in de eigen gemeente. Een vergelijkbaar percentage had het laatste contact buiten de eigen gemeente.
De tevredenheid over het laatste contact met de politie verschilt weinig naar de plaats waar dit plaatsvond. Ongeveer twee op de drie zijn (zeer) tevreden over dit contact, zowel in de eigen buurt, elders in de eigen gemeente als daarbuiten.
| 2021 | ||
|---|---|---|
| Contact met politie in afgelopen 12 maanden, | 24,8 | |
| waarvan:, | . | |
| Laatste contact | Buiten eigen gemeente, Laatste contact | 17,1 |
| Laatste contact | Binnen eigen gemeente, Laatste contact | 78,4 |
| Laatste contact | waarvan:, Laatste contact | . |
| Laatste contact | In eigen buurt, Laatste contact | 59,8 |
| Laatste contact | Elders in eigen gemeente , Laatste contact | 18,7 |
| (Zeer) tevreden over laatste contact |
Totaal, (Zeer) tevreden over laatste contact |
66,2 |
| (Zeer) tevreden over laatste contact |
Buiten eigen gemeente, (Zeer) tevreden over laatste contact |
67,1 |
| (Zeer) tevreden over laatste contact |
Binnen eigen gemeente, (Zeer) tevreden over laatste contact |
66,8 |
| (Zeer) tevreden over laatste contact |
waarvan:, (Zeer) tevreden over laatste contact |
. |
| (Zeer) tevreden over laatste contact |
In eigen buurt, (Zeer) tevreden over laatste contact |
67,1 |
| (Zeer) tevreden over laatste contact |
Elders in eigen gemeente , (Zeer) tevreden over laatste contact |
65,9 |
Mannen hebben vaker contact met de politie dan vrouwen. 65‑plussers hebben minder vaak contact dan jongere leeftijdsgroepen. Seksuele geaardheid speelt een weinig onderscheidende rol. Personen met een niet-westerse migratieachtergrond hebben minder vaak contact dan personen met een Nederlandse achtergrond. Personen in een huishouden met een lager welvaartsniveau hebben vaker contact dan personen in huishoudens met een hoger welvaartsniveau, en personen die in (zeer) sterk verstedelijkte gemeenten wonen hebben vaker contact dan personen in minder verstedelijkte gemeenten.
De tevredenheid over het politiecontact verschilt weinig naar geslacht, leeftijd en seksuele geaardheid. Personen met een westerse migratieachtergrond en vooral personen met een niet-westerse migratieachtergrond zijn minder vaak tevreden over hun contact met de politie dan personen met een Nederlandse achtergrond. Personen in een huishouden met een hoger welvaartsniveau zijn vaker tevreden over het politiecontact dan personen in huishoudens met een lager welvaartsniveau, en personen die in minder verstedelijkte gemeenten wonen zijn vaker tevreden dan personen in (zeer) sterk verstedelijkte gemeenten.
| Contact gehad met politie in afgelopen 12 maanden | (Zeer) tevreden over laatste contact met politie | |
|---|---|---|
| Totaal | -24,8 | 66,2 |
| Geslacht | . | . |
| Mannen | -26,8 | 65,1 |
| Vrouwen | -22,7 | 67,4 |
| Leeftijd | . | . |
| 15 tot 25 jaar | -26,4 | 65,6 |
| 25 tot 45 jaar | -28,2 | 66,4 |
| 45 tot 65 jaar | -25,8 | 65,6 |
| 65 jaar of ouder | -17,9 | 67,4 |
| Seksuele geaardheid | . | . |
| Hetero mannen | -27,4 | 66,2 |
| Hetero vrouwen | -23,3 | 69 |
| Homo's | -30,9 | 66,8 |
| Lesbiennes | -26,3 | 67,3 |
| Biseksuele mannen | -29,5 | 60,3 |
| Biseksuele vrouwen | -28,2 | 63,1 |
| Migratieachtergrond | . | . |
| Nederland | -25,3 | 67,8 |
| Westers | -24,5 | 62,5 |
| Niet-westers | -22,1 | 58,9 |
| Onderwijsniveau | . | . |
| Laag | -22,1 | 65,3 |
| Middelbaar | -26,5 | 66,3 |
| Hoog | -26 | 67,8 |
| Welvaart huishouden | . | . |
| 1e 20%-groep (laagste welvaart) | -27,2 | 62,6 |
| 2e 20%-groep | -25,6 | 64,8 |
| 3e 20%-groep | -24,2 | 66,7 |
| 4e 20%-groep | -24 | 68 |
| 5e 20%-groep (hoogste welvaart) | -23,9 | 67,4 |
| Stedelijkheid gemeente | . | . |
| Zeer sterk stedelijk | -27,8 | 64,1 |
| Sterk stedelijk | -25,8 | 65,4 |
| Matig stedelijk | -22,7 | 68 |
| Weinig stedelijk | -22,4 | 68,3 |
| Niet stedelijk | -20,7 | 69,4 |
2.2Reden contact
Voor ruim de helft (55 procent) was een melding of aangifte de belangrijkste reden voor het laatste contact met de politie. Het gaat dan om bijvoorbeeld een melding van een verdachte situatie, misdrijf of overlast, of om een aangifte bij de politie. Bij 16 procent was handhaving de reden voor het laatste contact met de politie. Het gaat dan om een bekeuring of om een waarschuwing of controle door de politie. Bij 29 procent betrof het andere contacten met de politie zoals vragen om hulp, advies, informatie of een vergunning, of om sociaal contact/een praatje, of om andere niet nader genoemde contactredenen.
| 2021 | |
|---|---|
| Handhaving | 15,9 |
| Melding/aangifte | 55,2 |
| Andere contacten | 28,9 |
Over handhavingscontacten met de politie is de tevredenheid het laagst: 55 procent is hierover (zeer) tevreden en 23 procent (zeer) ontevreden. Over de contacten in verband met melding of aangifte is 64 procent (zeer) tevreden en 18 procent (zeer) ontevreden. Het hoogst is de tevredenheid over andere contacten met de politie. Hierover is 78 procent (zeer) tevreden en 8 procent (zeer) ontevreden.
| (Zeer) tevreden | Niet tevreden/niet ontevreden | (Zeer) ontevreden | Geen antwoord | |
|---|---|---|---|---|
| Handhaving | 54,9 | 19,1 | 23,2 | 2,8 |
| Melding/aangifte | 63,5 | 18,3 | 17,5 | 0,7 |
| Andere contacten | 77,6 | 12,4 | 8,4 | 1,6 |
2.3Manier van contact
Ruim 45 procent zegt dat hun laatste contact met de politie persoonlijk was en ruim 40 procent geeft aan dat het een telefonisch contact was. De andere manieren van contact worden veel minder vaak genoemd: 8 procent had het laatste contact via internet, bijvoorbeeld via de website van de politie, 2 procent via sociale media, 1 procent op andere manieren bijvoorbeeld schriftelijk, en 0,4 procent via Burgernet.
| 2021 | |
|---|---|
| Persoonlijk | 46,3 |
| Telefonisch | 42,0 |
| Via Burgernet | 0,4 |
| Via sociale media op internet, bijv. Twitter of WhatsApp | 2,3 |
| Anders via internet, bijv. via de website van de politie | 8,2 |
| Andere manier, bijvoorbeeld schriftelijk | 0,9 |
De tevredenheid is het grootst over de persoonlijke contacten: drie kwart was (zeer) tevreden over het laatste persoonlijke contact dat ze met de politie hadden. Elf procent was (zeer) ontevreden hierover. Van degenen die de laatste keer telefonisch contact hadden met de politie was ongeveer twee derde (zeer) tevreden, en van degenen die de laatste keer een ander soort contact hadden een kleine meerderheid van grofweg 50 á 60 procent. Alleen over andere contacten via internet, bijvoorbeeld via de website van de politie, was een minderheid van 44 procent (zeer) tevreden.
| (Zeer) tevreden | Niet tevreden, niet ontevreden | (Zeer) ontevreden | Geen antwoord | |
|---|---|---|---|---|
| Persoonlijk | 74,5 | 13,5 | 11,4 | 0,6 |
| Telefonisch | 64,5 | 17,6 | 17,4 | 0,5 |
| Via Burgernet | 55,8 | 27,7 | 14,9 | 1,5 |
| Via sociale media op internet, bijv. Twitter of WhatsApp | 60,7 | 18,0 | 19,5 | 1,7 |
| Anders via internet, bijv. via de website van de politie | 43,9 | 29,4 | 24,8 | 2,0 |
| Andere manier, bijvoorbeeld schriftelijk | 51,8 | 20,4 | 25,0 | 2,8 |
2.4Punten mindere tevredenheid contact
Van degenen die niet tevreden waren over hun laatste contact met de politie zeggen de meesten dat dit komt doordat de problemen niet opgelost werden (40 procent) of doordat de politie hen niet serieus nam of niet geïnteresseerd was (36 procent). Ongeveer 20 procent gaf als reden voor hun mindere tevredenheid op dat de politie hen te lang liet wachten, te laat was of niet kwam, of dat de politie hen achteraf niet of onvoldoende op de hoogte heeft gehouden.
| 2022 | |
|---|---|
| Problemen niet opgelost | 39,6 |
| Politie nam mij niet serieus of was niet geïnteresseerd | 36,0 |
| Politie liet me te lang wachten, was te laat of kwam niet | 19,5 |
| Politie heeft me achteraf niet of onvoldoende op de hoogte gehouden | 18,5 |
| Politie gaf onvoldoende informatie | 12,4 |
| Politie wilde geen aangifte opnemen | 9,5 |
| Politie discrimineerde | 7,2 |
| Het systeem om via internet aangifte te doen werkte niet of niet goed | 3,2 |
| Anders | 20,6 |
| 1) Meerdere antwoorden mogelijk. | |
| 2) Het betreft personen die aangeven 'zeer ontevreden' of 'ontevreden' te zijn over bepaalde punten in hun laatste contact met de politie. | |
2.5Regionale verschillen
Het percentage dat (zeer) tevreden is over het laatste contact met de politie loopt uiteen van 63 procent in de regionale eenheid Amsterdam tot 70 procent in de regionale eenheid Oost-Nederland. Uit figuur 2.1.2 blijkt dat de tevredenheid over het politiecontact in minder verstedelijkte gebieden hoger is dan in meer verstedelijkte gebieden. Dit patroon is in grote lijnen zichtbaar in de tevredenheidspercentages van de regionale eenheden, maar er zijn ook uitzonderingen. Zo is de tevredenheid in het meer verstedelijkte Den Haag en Midden-Nederland relatief hoog, en in het minder verstedelijkte Zeeland – West-Brabant relatief laag.
| 2021 | |
|---|---|
| Oost-Nederland | 69,5 |
| Oost-Brabant | 68 |
| Noord-Nederland | 67,8 |
| Den Haag | 66,9 |
| Midden-Nederland | 65,7 |
| Noord-Holland | 64,6 |
| Limburg | 64,6 |
| Rotterdam | 64,2 |
| Zeeland-West-Brabant | 64,1 |
| Amsterdam | 62,6 |
Bij de politiedistricten varieert het percentage dat (zeer) tevreden is over het politiecontact van 60 procent in Stad-Utrecht tot 71 procent in IJsselland. De politiedistricten in de 1e 20‑procentgroep met de laagste tevredenheidspercentages (van afgerond 60 tot 62 procent) zijn in volgorde van dalende tevredenheid: De Baronie, Amsterdam-West, Den Haag-Zuid, Amsterdam-Oost, Parkstad-Limburg, Rotterdam-Zuid en Stad-Utrecht. Het betreft op Parkstad-Limburg na allemaal politiedistricten in de vier grote steden. De politiedistricten in de 5e 20‑procentgroep met de hoogste tevredenheidspercentages (van afgerond 69 tot 71 procent) zijn in volgorde van stijgende tevredenheid: Noord- en Oost-Gelderland, Twente, Gelderland-Zuid, Gelderland-Midden, Zoetermeer – Leidschendam/Voorburg, West-Utrecht, Alphen aan den Rijn – Gouda, Eindhoven, Fryslân en IJsselland.
| District | (Zeer) tevreden |
|---|---|
| Fryslân | 70,0 |
| Groningen | 65,7 |
| Drenthe | 67,7 |
| IJsselland | 71,1 |
| Twente | 69,0 |
| Noord- en Oost-Gelderland | 68,8 |
| Gelderland-Midden | 69,4 |
| Gelderland-Zuid | 69,3 |
| Gooi en Vechtstreek | 66,0 |
| Flevoland | 68,1 |
| Oost-Utrecht | 65,5 |
| Stad-Utrecht | 59,8 |
| West-Utrecht | 69,6 |
| Noord-Holland-Noord | 63,7 |
| Zaanstreek-Waterland | 62,6 |
| Kennemerland | 66,8 |
| Amsterdam-Centrum /-Noord | 64,4 |
| Amsterdam-Oost | 61,2 |
| Amsterdam-Zuid | 63,5 |
| Amsterdam-West | 61,8 |
| Den Haag-Centrum | 62,7 |
| Den Haag-West | 66,1 |
| Den Haag-Zuid | 61,4 |
| Zoetermeer - Leidschendam / Voorburg | 69,5 |
| Westland - Delft | 68,4 |
| Leiden - Bollenstreek | 66,2 |
| Alphen aan den Rijn - Gouda | 69,8 |
| Rijnmond-Noord | 63,4 |
| Rotterdam-Stad | 65,3 |
| Rijnmond-Oost | 68,1 |
| Rotterdam-Zuid | 60,4 |
| Rijnmond Zuid-West | 62,9 |
| Zuid-Holland-Zuid | 64,8 |
| Zeeland | 65,7 |
| De Markiezaten | 63,5 |
| De Baronie | 61,9 |
| Hart van Brabant | 65,3 |
| 's-Hertogenbosch | 66,9 |
| Eindhoven | 70,0 |
| Helmond | 67,6 |
| Noord- en Midden-Limburg | 67,2 |
| Parkstad - Limburg | 60,5 |
| Zuid-West-Limburg | 63,8 |
| Zeehaven | . |
| Infrastructuur | . |
Bij de basisteams loopt het percentage dat (zeer) tevreden is over het politiecontact uiteen van 52 procent in basisteam Zuidoost-Bijlmermeer tot 79 procent in Dronten/Noordoostpolder/Urk en in Noordoost-Fryslân (zie bijlagetabel II).