Hoeveel mensen zijn economisch zelfstandig?
In 2022noot1 waren bijna 7 op de 10 vrouwen en ruim 8 op de 10 mannen economisch zelfstandig. Bij mannen is dat sinds eind jaren zeventig vrij stabiel. Bij vrouwen is het sterk gestegen: in 1977 waren nog maar 2 op de 10 vrouwen economisch zelfstandig. Mensen zijn economisch zelfstandignoot2 als ze ten minste het bijstandsniveau verdienen. In 2022 was dat 1 100 euro netto per maand.
Bij vrouwen steeg het aandeel economisch zelfstandigen sterk in de jaren tachtig en negentig. Steeds meer vrouwen gingen toen betaald werk doen. Ook na de economische crisis van 2009–2013 kwamen er naar verhouding veel economisch zelfstandige vrouwen bij. Dat komt voor een deel doordat vrouwen meer uren per week gingen werken.
Bijna geen dip als vrouwen 30 worden
In elke volgende generatie vrouwen zijn er op elke leeftijd meer economisch zelfstandig. Boven de 60 jaar is dat verschil het grootst. Ook rond de leeftijd van 30 jaar is er een verschil: in oudere generaties was er een ‘dip’ in het aandeel economisch zelfstandigen, maar in jongere generaties bijna niet meer.
Bij vrouwen geboren tussen 1945 en 1960 daalde het aandeel economisch zelfstandigen tot 30‑jarige leeftijd. In de jongere generatie (1960 tot 1975) steeg het tot 25 jaar en daalde daarna tot 35‑jarige leeftijd. Tussen 25 en 35 jaar worden veel vrouwen moeder, en dat ging in die generaties vaak gepaard met minder werken of stoppen. Dat gebeurt in jongere generaties minder: vrouwen blijven vaker wel werken, en hebben ook grotere deeltijdbanen van 20 tot 35 uur per week.
jaar | Geboren voor 1930 | 1930 tot 1945 | 1945 tot 1960 | 1960 tot 1975 | 1975 tot 1990 | Vanaf 1990 |
---|---|---|---|---|---|---|
20 | . | . | 50,8 | 36,0 | 38,5 | 52,9 |
21 | . | . | 52,3 | 52,3 | 55,2 | 62,9 |
22 | . | . | 51,7 | 62,5 | 64,5 | 68,7 |
23 | . | . | 50,1 | 65,5 | 68,0 | 72,6 |
24 | . | . | 47,2 | 66,0 | 71,4 | 75,4 |
25 | . | . | 41,1 | 66,1 | 71,7 | 77,1 |
26 | . | . | 40,6 | 65,3 | 72,1 | 77,9 |
27 | . | . | 34,2 | 62,6 | 72,0 | 78,0 |
28 | . | . | 29,0 | 59,9 | 71,4 | 77,7 |
29 | . | . | 25,1 | 56,5 | 70,9 | 77,1 |
30 | . | . | 26,6 | 55,2 | 70,4 | 77,3 |
31 | . | . | 26,5 | 53,5 | 70,0 | 77,5 |
32 | . | . | 27,8 | 52,2 | 69,9 | . |
33 | . | 14,2 | 29,1 | 52,0 | 69,2 | . |
34 | . | 14,9 | 29,7 | 51,9 | 68,6 | . |
35 | . | 13,7 | 29,8 | 52,3 | 68,2 | . |
36 | . | 14,0 | 30,9 | 53,4 | 68,1 | . |
37 | . | 14,9 | 32,8 | 54,2 | 68,1 | . |
38 | . | 14,5 | 33,3 | 54,5 | 68,5 | . |
39 | . | 13,2 | 34,6 | 55,5 | 68,9 | . |
40 | . | 14,8 | 35,9 | 56,2 | 69,4 | . |
41 | . | 15,6 | 38,2 | 57,3 | 69,9 | . |
42 | . | 16,1 | 39,0 | 58,0 | 70,4 | . |
43 | . | 15,1 | 39,5 | 59,2 | 70,9 | . |
44 | . | 15,4 | 40,3 | 60,0 | 71,2 | . |
45 | . | 16,9 | 41,9 | 61,0 | 72,1 | . |
46 | . | 19,2 | 43,4 | 61,9 | 73,0 | . |
47 | . | 20,4 | 43,8 | 62,9 | . | . |
48 | 12,1 | 22,3 | 44,6 | 62,7 | . | . |
49 | 10,4 | 22,4 | 45,0 | 62,5 | . | . |
50 | 11,4 | 22,1 | 45,1 | 62,3 | . | . |
51 | 12,6 | 22,0 | 45,9 | 62,3 | . | . |
52 | 11,8 | 22,5 | 45,5 | 61,7 | . | . |
53 | 9,9 | 21,2 | 44,6 | 61,0 | . | . |
54 | 10,5 | 20,0 | 44,2 | 60,3 | . | . |
55 | 9,3 | 19,0 | 43,0 | 59,5 | . | . |
56 | 9,5 | 18,5 | 41,7 | 58,5 | . | . |
57 | 9,0 | 16,9 | 40,6 | 57,4 | . | . |
58 | 8,5 | 15,4 | 39,2 | 56,0 | . | . |
59 | 7,8 | 13,8 | 37,5 | 54,1 | . | . |
60 | 6,7 | 10,9 | 34,5 | 52,0 | . | . |
61 | 4,7 | 7,7 | 31,4 | 49,3 | . | . |
62 | 3,7 | 5,8 | 27,6 | . | . | . |
63 | 3,1 | 4,9 | 22,6 | . | . | . |
64 | 2,6 | 4,2 | 21,9 | . | . | . |
Bij mannen weinig verandering tussen 25 en 50 jaar
In elke generatie mannen neemt het aandeel economisch zelfstandigen tot 25 jaar toe, verandert daarna weinig, en daalt na het 50e levensjaar weer. Bij mannen is er geen daling in economische zelfstandigheid rond de leeftijd waarop zij meestal vader worden. Zij blijven na de geboorte van hun eerste kind meestal voltijds werken (35 uur of meer per week). De terugloop vanaf 50 jaar komt doordat steeds meer mannen door arbeidsongeschiktheid en werkloosheid afhankelijk raken van een uitkering. Oudere generaties konden ook eerder met pensioen.
jaar | Geboren voor 1930 | 1930 tot 1945 | 1945 tot 1960 | 1960 tot 1975 | 1975 tot 1990 | Vanaf 1990 |
---|---|---|---|---|---|---|
20 | . | . | 45,9 | 41,4 | 56,9 | 63,5 |
21 | . | . | 55,5 | 58,6 | 68,5 | 69,7 |
22 | . | . | 59,9 | 70,7 | 75,1 | 73,6 |
23 | . | . | 67,7 | 76,3 | 78,3 | 76,8 |
24 | . | . | 71,8 | 79,4 | 79,7 | 79,7 |
25 | . | . | 76,1 | 81,8 | 81,8 | 82,1 |
26 | . | . | 79,3 | 83,7 | 83,4 | 83,8 |
27 | . | . | 81,7 | 85,0 | 84,3 | 85,0 |
28 | . | . | 83,2 | 85,4 | 84,1 | 85,6 |
29 | . | . | 84,7 | 85,9 | 84,8 | 85,8 |
30 | . | . | 85,7 | 86,1 | 85,5 | 86,5 |
31 | . | . | 86,3 | 86,4 | 85,7 | 87,3 |
32 | . | . | 86,4 | 86,4 | 85,8 | . |
33 | . | 89,9 | 86,2 | 86,8 | 86,0 | . |
34 | . | 90,0 | 87,1 | 87,3 | 85,7 | . |
35 | . | 90,4 | 86,7 | 87,8 | 85,6 | . |
36 | . | 90,7 | 86,6 | 87,9 | 85,6 | . |
37 | . | 89,4 | 86,2 | 87,7 | 85,6 | . |
38 | . | 89,3 | 85,7 | 87,3 | 85,8 | . |
39 | . | 89,5 | 86,2 | 87,2 | 85,9 | . |
40 | . | 88,0 | 86,3 | 86,7 | 86,1 | . |
41 | . | 87,3 | 86,2 | 86,4 | 86,1 | . |
42 | . | 86,7 | 86,0 | 85,9 | 86,1 | . |
43 | . | 86,4 | 86,2 | 86,0 | 85,9 | . |
44 | . | 84,7 | 86,2 | 85,7 | 85,7 | . |
45 | . | 84,7 | 85,9 | 85,3 | 86,0 | . |
46 | . | 84,7 | 85,4 | 85,0 | 86,2 | . |
47 | . | 83,5 | 84,9 | 84,6 | . | . |
48 | 85,9 | 82,7 | 84,6 | 84,1 | . | . |
49 | 84,5 | 81,6 | 84,6 | 83,6 | . | . |
50 | 84,9 | 80,2 | 84,1 | 83,1 | . | . |
51 | 83,6 | 78,4 | 83,6 | 82,6 | . | . |
52 | 80,2 | 76,8 | 82,9 | 82,2 | . | . |
53 | 78,1 | 76,0 | 81,9 | 81,8 | . | . |
54 | 77,7 | 74,3 | 80,9 | 81,4 | . | . |
55 | 75,5 | 72,5 | 79,5 | 80,9 | . | . |
56 | 70,9 | 68,6 | 77,5 | 80,4 | . | . |
57 | 69,5 | 64,6 | 75,5 | 79,7 | . | . |
58 | 67,2 | 59,0 | 73,6 | 78,7 | . | . |
59 | 61,9 | 52,9 | 71,1 | 77,2 | . | . |
60 | 55,1 | 45,1 | 67,4 | 75,9 | . | . |
61 | 41,7 | 33,3 | 61,4 | 74,2 | . | . |
62 | 32,5 | 24,9 | 54,7 | . | . | . |
63 | 26,3 | 19,8 | 46,2 | . | . | . |
64 | 22,0 | 18,1 | 45,3 | . | . | . |
Bron
Nieuwsbericht – Van 20 naar 70 procent economisch zelfstandige vrouwen in 45 jaar
Relevante links
Nieuwsbericht – Meer vrouwen én mannen in grote deeltijdbanen
Publicatie – Emancipatiemonitor 2022
Noten
De cijfers over 2022 zijn voorlopig.
Economisch zelfstandig
Economische zelfstandigheid is een begrip dat beleidsmatig verbonden is met het bestaansminimum. Iemand wordt gezien als economisch zelfstandig als het individuele netto jaarinkomen uit arbeid en eigen onderneming op of boven de drempelwaarde ligt van de beleidsnorm voor het individuele inkomensminimum. Die drempelwaarde is gelijkgesteld aan 70 procent van het wettelijke nettominimumloon. Met andere woorden: de netto bijstand van een alleenstaande in het verslagjaar. In 2022 was dat 1 100 euro netto per maand.