Hoe gaat het met de slangen en hagedissen?
Tussen 1994 en 2023 namen de aantallen van zeven soorten reptielen (slangen en hagedissen) in Nederland gemiddeld met 30 procent toe. Maar in de afgelopen twaalf jaar namen de aantallen juist af. De zandhagedis nam de afgelopen jaren het sterkst af, maar de muurhagedis ging er sterk op vooruit.
In Nederland komen zeven soorten reptielen voor. Hieronder vallen drie soorten slangen (adder, ringslang en gladde slang), en vier soorten hagedissen (hazelworm, levendbarende hagedis, zandhagedis en muurhagedis). Hoe het met de reptielen gaat wordt berekend over de hele periode (1994–2023) én over de afgelopen twaalf jaar (2012–2023). Dit is van belang om ontwikkelingen van reptielensoorten goed in de gaten te houden. Zo kunnen – als dat nodig is – snel maatregelen worden genomen om hagedissen of slangen te beschermen.
| Jaar | Muurhagedis (1995=100) | Zandhagedis (1994=100) |
|---|---|---|
| 1994 | . | 100 |
| 1995 | 100 | 111 |
| 1996 | 118 | 123 |
| 1997 | 136 | 135 |
| 1998 | 155 | 148 |
| 1999 | 173 | 160 |
| 2000 | 189 | 172 |
| 2001 | 204 | 184 |
| 2002 | 214 | 194 |
| 2003 | 218 | 204 |
| 2004 | 220 | 212 |
| 2005 | 223 | 220 |
| 2006 | 225 | 226 |
| 2007 | 225 | 232 |
| 2008 | 230 | 238 |
| 2009 | 242 | 245 |
| 2010 | 258 | 254 |
| 2011 | 279 | 261 |
| 2012 | 308 | 264 |
| 2013 | 354 | 264 |
| 2014 | 415 | 261 |
| 2015 | 476 | 254 |
| 2016 | 530 | 242 |
| 2017 | 591 | 227 |
| 2018 | 655 | 211 |
| 2019 | 719 | 192 |
| 2020 | 782 | 173 |
| 2021 | 843 | 152 |
| 2022 | 902 | 133 |
| Bron: NEM (RAVON, CBS) | ||
Meer muurhagedissen, minder zandhagedissen
Sinds 1994 nemen drie soorten reptielen in aantal toe. Er zijn vooral meer muurhagedissen: negen keer zo veel als in 1994. Ook zijn er meer hazelwormen, drie keer zo veel als in 1994. Na jarenlange groei gaat het aantal zandhagedissen de laatste twaalf jaar juist sterk achteruit. De levendbarende hagedis en de adder namen de afgelopen twaalf jaar ook in aantal af. De aantallen ringslangen en gladde slangen gingen sinds 1994 op en neer, maar gaan de laatste 12 jaar toch vooral naar beneden.
Bron
Compendium voor de leefomgeving – Trend reptielen
Relevante links
Nieuwsbericht – Reptielenpopulaties afgelopen 12 jaar afgenomen
StatLine – Rode Lijst Indicator; met uitsterven bedreigde dieren en planten