Hoeveel landbouwdieren telt ons land?
De Nederlandse varkensstapel kromp in 2021 iets naar bijna 11,4 miljoen varkens. De omvang van de kippenstapel nam het laatste jaar af naar bijna 100 miljoen dieren. De rundveestapel bleef met 3,8 miljoen runderen nagenoeg gelijk, het aantal melkgeiten steeg licht naar 482 duizend.
Minder varkens
Volgens de landbouwtelling op 1 april 2021 waren er 512 duizend (4,3 procent) minder varkens dan in 2020. De omvang van de Nederlandse varkensstapel schommelt al jaren rond de 12 miljoen. De varkens staan evenwel op steeds minder bedrijven. Het aantal bedrijven met varkens is in 10 jaar tijd afgenomen van 6,5 duizend in 2011 tot 3,4 duizend in 2021.
De daling van het aantal varkens en varkensbedrijven is mede het gevolg van de stoppersregeling Actieplan Ammoniak Veehouderij en de Subsidieregeling sanering varkenshouderij (SRVnoot1).
| Jaartal | Melkgeiten | Schapen | Varkens | Overige runderen (vooral vleesvee) | Melkkoeien en jongvee voor de melkveehouderij | Kippen |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2011 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 |
| 2012 | 109 | 96 | 98 | 99 | 100 | 98 |
| 2013 | 110 | 95 | 98 | 99 | 105 | 101 |
| 2014 | 118 | 88 | 98 | 98 | 108 | 106 |
| 2015 | 131 | 87 | 101 | 97 | 111 | 110 |
| 2016 | 138 | 72 | 100 | 98 | 115 | 109 |
| 2017 | 150 | 73 | 100 | 99 | 108 | 109 |
| 2018 | 172 | 80 | 100 | 104 | 99 | 108 |
| 2019 | 182 | 84 | 99 | 108 | 94 | 105 |
| 2020 | 190 | 82 | 96 | 108 | 95 | 105 |
| 2021* | 192 | 78 | 92 | 106 | 95 | 103 |
| * voorlopige cijfers | ||||||
Minder kippen
Het aantal kippen is 2 procent lager dan een jaar eerder. De krimp wordt veroorzaakt door de daling van het aantal vleeskuikens. Dat nam met 2 miljoen dieren af naar 47 miljoen (–4,3 procent). Het aantal leghennen groeide met 119 duizend juist iets naar 43,3 miljoen.
Groei melkgeitenstapel Gelderland en Noord-Brabant gestopt
De laatste twee decennia is het aantal melkgeiten bijna vervijfvoudigd. In 2021 telde Nederland ruim 482 duizend melkgeiten, 1,2 procent meer dan het jaar daarvoor. De meeste melkgeiten worden gehouden in Noord-Brabant (141 duizend) en Gelderland (117 duizend). Meer dan de helft van het aantal melkgeiten in Nederland is dus in deze twee provincies te vinden.
In verband met de mogelijke gezondheidsrisico’s voor omwonenden hebben meerdere provincies een stopnoot2 op de geitenhouderij ingesteld. Toch bleef het aantal dieren in Noord-Brabant en Gelderland tot 2020 toenemen, in 2021 was deze jarenlange stijging afgevlakt.
| Jaartal | Gelderland | Noord-Brabant |
|---|---|---|
| 2011 | 50,26 | 83,20 |
| 2012 | 55,95 | 94,10 |
| 2013 | 58,01 | 93,85 |
| 2014 | 67,85 | 97,53 |
| 2015 | 78,69 | 108,71 |
| 2016 | 84,63 | 106,71 |
| 2017 | 89,10 | 117,36 |
| 2018 | 104,99 | 128,68 |
| 2019 | 113,14 | 134,68 |
| 2020 | 117,38 | 141,37 |
| 2021* | 117,23 | 141,38 |
| * voorlopige cijfers | ||
Rundveestapel nauwelijks gewijzigd
In 2021 telde Nederland 17 duizend (0,4 procent) minder runderen dan een jaar eerder. Er stonden 1,57 miljoen melkkoeien geregistreerd, 1,4 procent minder dan een jaar eerder. Het aantal vleeskalveren is met 2,3 procent afgenomen naar ruim 1 miljoen dieren. In 2018 werd voor het eerst de grens van 1 miljoen vleeskalveren bereikt.
De rundveestapel groeide vooral tussen 2014 en 2016 door het loslaten van de melkquota. Door de sterke toename van het aantal melkkoeien werd het productieplafond voor fosfaat overschreden. In 2017 is het fosfaatreductieplan voor de Nederlandse melkveehouderij in werking getreden, waardoor bedrijven melkvee van de hand moesten doen met het doel de groei van de veestapel te stoppen. De rundveestapel kromp in de jaren 2017, 2018 en 2019. In 2020 was er weer een bescheiden groei van de rundveestapel (+0,7 procent).
| Melk -en kalfkoeien (>= 2 jaar) | Jongvee voor de melkveehouderij | Vleeskalveren | Overig rundvee | |
|---|---|---|---|---|
| 2011 | 1,5 | 1,2 | 0,9 | 0,3 |
| 2012 | 1,5 | 1,2 | 0,9 | 0,3 |
| 2013 | 1,6 | 1,2 | 0,9 | 0,3 |
| 2014 | 1,6 | 1,3 | 0,9 | 0,3 |
| 2015 | 1,6 | 1,3 | 0,9 | 0,3 |
| 2016 | 1,7 | 1,3 | 1,0 | 0,2 |
| 2017 | 1,7 | 1,2 | 1,0 | 0,2 |
| 2018 | 1,6 | 1,0 | 1,0 | 0,2 |
| 2019 | 1,6 | 0,9 | 1,1 | 0,2 |
| 2020 | 1,6 | 0,9 | 1,1 | 0,2 |
| 2021* | 1,6 | 1,0 | 1,0 | 0,2 |
| * voorlopige cijfers | ||||
Bronnen
StatLine – Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar regio
De vragen
- Hoe komt het CBS aan de cijfers?
- Hoeveel woningen telt Nederland?
- Hoe snel groeit de bevolking op een doorsneedag?
- Hoe lang zijn Nederlanders?
- Hoeveel landbouwdieren telt ons land?
- Bij wie zijn werk en privé vaak uit balans?
- Hoeveel diamanten bruidsparen zijn er?
- Hoeveel energie haalt Nederland uit hernieuwbare bronnen?
- Hoeveel mensen zijn slachtoffer van huiselijk geweld?
- Hoeveel Nederlanders gebruiken het internet der dingen?
- Welk geloof hangen we aan?
- In welke richting halen jongeren een diploma?
- Waaraan overlijden mensen op een doorsneedag?
- Hoeveel water gebruiken we?
- Wat kopen we online?
- Hoe gaat het met de verschillende diersoorten?
- Hoeveel jongeren ontvangen hulp?
- Welke bloembollen telen we het meest?
- Hoeveel bedrijven telt Nederland?
- Hoe wonen kinderen in Caribisch Nederland?
- Hoe wordt de Nederlandse bodem gebruikt?
- Hoeveel stekkerauto’s rijden er rond?
- Waar komt psychische vermoeidheid het meest voor?
- Hoeveel stikstof produceert de veehouderij?
- Hoeveel werknemers zijn lid van een vakbond?
- Hoeveel duurder werd voeding?
- Waar zijn de inwoners van Caribisch Nederland geboren?
- Hoeveel gezinnen lopen risico op armoede?
- Hoe duurzaam is ons gedrag?
- Wat importeren we uit China?
- Hoeveel tieners worden moeder?
- Hoe gaat het met onze koopkracht?
- Hoeveel volwassenen roken?
- Hoeveel miljonairs wonen in Nederland?
- Hoeveel toeristen overnachten in Nederland?
- Hoe gaat het CBS om met je privacy?
Noten
Stoppersregeling Actieplan Ammoniak Veehouderij en Subsidieregeling sanering varkenshouderij (SRV)
Sinds 1 januari 2013 moeten intensieve veehouderijen voldoen aan het Besluit emissiearme huisvesting. In dit besluit zijn de maximale emissiewaarden voor ammoniak opgenomen. Het Actieplan Ammoniak Veehouderij was landelijk gedoogbeleid bij het Besluit emissiearme huisvesting. Bedrijven die op termijn wilden stoppen, konden tot 1 januari 2020 de stoppersregeling gebruiken om te voldoen aan het Besluit emissiearme huisvesting. Varkenshouders die deelnamen aan de stoppersregeling Actieplan Ammoniak Veehouderij hoefden hun stallen niet aan te passen aan de besluithuisvesting. Wel dienden zij vanaf 1 januari 2013 met andere maatregelen een even grote emissiereductie te realiseren als wanneer zij emissiearme stalsystemen zouden hebben toegepast om aan het Besluit emissiearme huisvesting te voldoen. Met deze regeling kregen ondernemers die binnen aanzienbare tijd met het bedrijf wilden stoppen, de mogelijkheid om hun bedrijf nog enkele jaren voort te zetten. Deze ondernemers wilden liever geen grote investeringen meer in het bedrijf doen. Varkenshouders die wilden stoppen, konden zich eveneens opgeven voor de Subsidieregeling sanering varkenshouderij (SRV). Deelnemers aan de stoppersregeling konden niet meedoen aan de SRV en ontvingen dan ook geen vergoeding voor het waardeverlies of de sloop van de stallen.
Geitenhouderijstop
Op 7 juli 2017 werd door de provincie Noord-Brabant een geitenstop ingesteld in verband met de mogelijke gezondheidsrisico’s voor omwonenden. Ruim een maand later volgde de provincie Gelderland met een geitenstop. Later volgden meer provincies. Bestaande geitenboerderijen mogen niet meer uitbreiden, nieuwe geitenbedrijven mogen zich niet in de provincie vestigen en het omzetten van een bedrijf naar een geitenhouderij is niet toegestaan.