Hoeveel energie haalt Nederland uit hernieuwbare bronnen?
In 2020 haalde Nederland 11,1 procent van het totale energieverbruiknoot1 uit hernieuwbare bronnen. Een jaar eerder was dit nog 8,8 procent.
Het verbruik van hernieuwbare energienoot2 in 2020 bedroeg 220 PJ (petajoule), 19 procent meer dan een jaar eerder. Vooral het verbruik van zonne-energie (elektriciteit en warmte) nam toe. Het groeide in 2020 vergeleken met een jaar eerder met 49 procent naar 31 PJ.
| Jaartal | Biomassa | Windenergie | Zonne-energie | Overig1) |
|---|---|---|---|---|
| 2000 | 1,45 | 0,13 | 0,02 | 0,02 |
| 2001 | 1,49 | 0,14 | 0,03 | 0,02 |
| 2002 | 1,62 | 0,17 | 0,03 | 0,03 |
| 2003 | 1,55 | 0,22 | 0,03 | 0,04 |
| 2004 | 1,69 | 0,27 | 0,03 | 0,05 |
| 2005 | 2,08 | 0,32 | 0,04 | 0,04 |
| 2006 | 2,28 | 0,40 | 0,04 | 0,06 |
| 2007 | 2,68 | 0,51 | 0,04 | 0,07 |
| 2008 | 2,84 | 0,62 | 0,04 | 0,10 |
| 2009 | 3,36 | 0,73 | 0,05 | 0,13 |
| 2010 | 3,03 | 0,69 | 0,05 | 0,15 |
| 2011 | 3,51 | 0,78 | 0,06 | 0,18 |
| 2012 | 3,56 | 0,81 | 0,08 | 0,21 |
| 2013 | 3,44 | 0,88 | 0,12 | 0,25 |
| 2014 | 3,85 | 1,04 | 0,19 | 0,34 |
| 2015 | 3,80 | 1,20 | 0,25 | 0,41 |
| 2016 | 3,60 | 1,44 | 0,33 | 0,46 |
| 2017 | 3,87 | 1,64 | 0,43 | 0,52 |
| 2018 | 4,35 | 1,70 | 0,68 | 0,61 |
| 2019 | 5,16 | 1,85 | 0,97 | 0,79 |
| 2020** | 6,03 | 2,54 | 1,54 | 0,98 |
| ** nader voorlopige cijfers | ||||
| 1)Waterkracht, aardwarmte, buitenluchtenergie en bodemenergie | ||||
Opgesteld vermogen zonnestroom met bijna de helft gestegen
Het opgestelde vermogen voor zonnestroomnoot3 nam in 2020 vergeleken met een jaar eerder met 48 procent toe naar 10 700 megawatt. Op daken steeg het vermogen naar 8 800 megawatt (+42 procent), in zonneparken naar 1 900 megawatt (+88 procent). Hierbij is aangenomen dat alle installaties tot en met 15 kilowatt op daken zijn geïnstalleerd.
Het vermogen aan zonnestroominstallaties op woningen nam in 2020 toe tot 4 300 megawatt, een toename van 34 procent ten opzichte van een jaar eerder. Gemiddeld bedroeg het vermogen per woninginstallatie 3,5 kilowatt. In het westen en in steden zijn zonnestroominstallaties bij woningen veelal kleiner.
| Gemeente | Gemiddeld vermogen van zonnestroominstallaties bij woningen | |
|---|---|---|
| Appingedam | 3,5 | |
| Delfzijl | 3,4 | |
| Groningen | 3,0 | |
| Loppersum | 4,0 | |
| Stadskanaal | 4,5 | |
| Veendam | 3,9 | |
| Pekela | 4,0 | |
| Oldambt | 4,1 | |
| Westerwolde | 4,4 | |
| Midden-Groningen | 3,5 | |
| Het Hogeland | 3,3 | |
| Westerkwartier | 4,0 | |
| Achtkarspelen | 4,4 | |
| Ameland | 4,0 | |
| Harlingen | 2,9 | |
| Heerenveen | 3,6 | |
| Leeuwarden | 3,3 | |
| Ooststellingwerf | 3,3 | |
| Opsterland | 4,1 | |
| Schiermonnikoog | 4,0 | |
| Smallingerland | 3,7 | |
| Terschelling | 4,6 | |
| Vlieland | 3,3 | |
| Weststellingwerf | 4,0 | |
| Tytsjerksteradiel | 3,6 | |
| Dantumadiel | 3,2 | |
| Súdwest-Fryslân | 3,6 | |
| De Fryske Marren | 3,6 | |
| Waadhoeke | 3,6 | |
| Noardeast-Fryslân | 3,5 | |
| Assen | 3,2 | |
| Coevorden | 3,5 | |
| Emmen | 3,9 | |
| Hoogeveen | 3,4 | |
| Meppel | 3,5 | |
| Aa en Hunze | 4,0 | |
| Borger-Odoorn | 4,1 | |
| De Wolden | 3,5 | |
| Noordenveld | 3,6 | |
| Westerveld | 3,5 | |
| Tynaarlo | 3,7 | |
| Midden-Drenthe | 3,5 | |
| Almelo | 3,7 | |
| Borne | 3,7 | |
| Enschede | 3,5 | |
| Haaksbergen | 3,8 | |
| Hellendoorn | 4,1 | |
| Hengelo | 3,8 | |
| Losser | 3,9 | |
| Oldenzaal | 3,8 | |
| Tubbergen | 4,7 | |
| Wierden | 4,5 | |
| Twenterand | 3,9 | |
| Hof van Twente | 3,9 | |
| Rijssen-Holten | 3,6 | |
| Dinkelland | 4,6 | |
| Dalfsen | 3,7 | |
| Deventer | 3,4 | |
| Hardenberg | 4,2 | |
| Kampen | 3,2 | |
| Ommen | 4,0 | |
| Raalte | 3,6 | |
| Staphorst | 3,8 | |
| Zwolle | 3,1 | |
| Steenwijkerland | 3,7 | |
| Olst-Wijhe | 3,6 | |
| Zwartewaterland | 3,6 | |
| Almere | 3,4 | |
| Zeewolde | 3,9 | |
| Noordoostpolder | 4,2 | |
| Urk | 4,1 | |
| Dronten | 3,8 | |
| Lelystad | 3,5 | |
| Aalten | 4,0 | |
| Doetinchem | 3,5 | |
| Winterswijk | 4,0 | |
| Oude IJsselstreek | 4,1 | |
| Oost Gelre | 4,4 | |
| Berkelland | 4,2 | |
| Bronckhorst | 4,0 | |
| Montferland | 4,0 | |
| Arnhem | 3,3 | |
| Beuningen | 3,9 | |
| Doesburg | 3,6 | |
| Druten | 4,1 | |
| Duiven | 3,9 | |
| Heumen | 3,9 | |
| Nijmegen | 3,1 | |
| Renkum | 3,6 | |
| Rheden | 3,7 | |
| Rozendaal | 4,5 | |
| Westervoort | 3,6 | |
| Wijchen | 3,8 | |
| Zevenaar | 3,8 | |
| Lingewaard | 3,7 | |
| Overbetuwe | 4,0 | |
| Berg en Dal | 3,7 | |
| Barneveld | 3,8 | |
| Ede | 3,6 | |
| Nijkerk | 3,6 | |
| Scherpenzeel | 3,7 | |
| Wageningen | 3,0 | |
| Elburg | 3,6 | |
| Ermelo | 3,7 | |
| Harderwijk | 3,2 | |
| Hattem | 3,7 | |
| Oldebroek | 4,4 | |
| Putten | 4,2 | |
| Nunspeet | 3,9 | |
| Buren | 4,0 | |
| Culemborg | 3,1 | |
| Maasdriel | 3,7 | |
| Tiel | 3,6 | |
| Zaltbommel | 3,6 | |
| West Maas en Waal | 3,6 | |
| Neder-Betuwe | 3,8 | |
| West Betuwe | 3,8 | |
| Apeldoorn | 3,1 | |
| Brummen | 3,7 | |
| Epe | 4,0 | |
| Heerde | 4,0 | |
| Lochem | 3,9 | |
| Voorst | 4,2 | |
| Zutphen | 3,1 | |
| Renswoude | 3,9 | |
| Rhenen | 3,4 | |
| Veenendaal | 3,2 | |
| Amersfoort | 2,9 | |
| Baarn | 2,7 | |
| Bunschoten | 3,6 | |
| Eemnes | 3,0 | |
| Leusden | 3,5 | |
| Soest | 3,6 | |
| Woudenberg | 3,1 | |
| De Bilt | 3,5 | |
| Bunnik | 3,5 | |
| Houten | 3,3 | |
| Lopik | 3,9 | |
| Montfoort | 3,7 | |
| Utrecht | 2,9 | |
| Wijk bij Duurstede | 3,5 | |
| IJsselstein | 3,4 | |
| Zeist | 3,2 | |
| Nieuwegein | 3,1 | |
| Oudewater | 3,8 | |
| Woerden | 3,2 | |
| De Ronde Venen | 3,2 | |
| Utrechtse Heuvelrug | 3,3 | |
| Stichtse Vecht | 3,2 | |
| Vijfheerenlanden | 3,1 | |
| Den Helder | 2,7 | |
| Schagen | 3,6 | |
| Texel | 3,6 | |
| Hollands Kroon | 3,6 | |
| Alkmaar | 3,0 | |
| Bergen (NH.) | 3,1 | |
| Castricum | 3,0 | |
| Heerhugowaard | 3,1 | |
| Heiloo | 3,1 | |
| Langedijk | 3,1 | |
| Uitgeest | 3,0 | |
| Enkhuizen | 3,1 | |
| Hoorn | 2,9 | |
| Medemblik | 3,2 | |
| Opmeer | 3,6 | |
| Drechterland | 3,5 | |
| Stede Broec | 3,0 | |
| Koggenland | 3,6 | |
| Amsterdam | 3,0 | |
| Beverwijk | 3,0 | |
| Bloemendaal | 3,3 | |
| Haarlem | 3,0 | |
| Heemskerk | 3,2 | |
| Heemstede | 2,8 | |
| Velsen | 2,9 | |
| Zandvoort | 3,6 | |
| Beemster | 3,9 | |
| Edam-Volendam | 3,6 | |
| Landsmeer | 4,2 | |
| Oostzaan | 3,4 | |
| Purmerend | 3,1 | |
| Zaanstad | 3,1 | |
| Waterland | 3,1 | |
| Wormerland | 3,0 | |
| Blaricum | 3,6 | |
| Hilversum | 2,7 | |
| Huizen | 2,8 | |
| Laren | 4,1 | |
| Weesp | 2,9 | |
| Wijdemeren | 3,3 | |
| Gooise Meren | 3,2 | |
| Haarlemmermeer | 3,1 | |
| Aalsmeer | 3,6 | |
| Amstelveen | 3,2 | |
| Diemen | 3,2 | |
| Ouder-Amstel | 3,2 | |
| Uithoorn | 3,4 | |
| Gorinchem | 3,3 | |
| Molenlanden | 3,7 | |
| Alblasserdam | 3,3 | |
| Dordrecht | 3,2 | |
| Hardinxveld-Giessendam | 2,7 | |
| Hendrik-Ido-Ambacht | 3,1 | |
| Papendrecht | 3,1 | |
| Sliedrecht | 3,3 | |
| Zwijndrecht | 3,0 | |
| Goeree-Overflakkee | 3,3 | |
| Hoeksche Waard | 3,4 | |
| Alphen aan den Rijn | 3,3 | |
| Hillegom | 2,8 | |
| Katwijk | 3,0 | |
| Leiden | 3,1 | |
| Leiderdorp | 3,3 | |
| Lisse | 2,6 | |
| Nieuwkoop | 3,8 | |
| Noordwijk | 3,3 | |
| Oegstgeest | 3,1 | |
| Voorschoten | 3,3 | |
| Zoeterwoude | 3,2 | |
| Teylingen | 3,0 | |
| Kaag en Braassem | 3,7 | |
| Gouda | 2,9 | |
| Waddinxveen | 3,4 | |
| Zuidplas | 3,3 | |
| Bodegraven-Reeuwijk | 3,5 | |
| Krimpenerwaard | 3,4 | |
| Barendrecht | 3,3 | |
| Brielle | 3,2 | |
| Capelle aan den IJssel | 2,7 | |
| Delft | 2,7 | |
| 's-Gravenhage | 2,7 | |
| Hellevoetsluis | 3,3 | |
| Krimpen aan den IJssel | 3,5 | |
| Maassluis | 3,1 | |
| Ridderkerk | 3,0 | |
| Rotterdam | 2,9 | |
| Rijswijk | 3,0 | |
| Schiedam | 3,3 | |
| Albrandswaard | 3,4 | |
| Westvoorne | 3,7 | |
| Vlaardingen | 2,7 | |
| Wassenaar | 2,9 | |
| Zoetermeer | 3,3 | |
| Lansingerland | 3,0 | |
| Westland | 3,7 | |
| Midden-Delfland | 3,2 | |
| Leidschendam-Voorburg | 3,1 | |
| Pijnacker-Nootdorp | 3,3 | |
| Nissewaard | 2,8 | |
| Borsele | 3,1 | |
| Goes | 3,0 | |
| Hulst | 3,1 | |
| Kapelle | 3,1 | |
| Middelburg | 2,8 | |
| Reimerswaal | 3,1 | |
| Terneuzen | 3,2 | |
| Tholen | 3,1 | |
| Veere | 3,3 | |
| Vlissingen | 2,5 | |
| Schouwen-Duiveland | 3,2 | |
| Noord-Beveland | 3,4 | |
| Sluis | 3,4 | |
| Dongen | 4,0 | |
| Gilze en Rijen | 4,3 | |
| Goirle | 4,0 | |
| Heusden | 4,2 | |
| Hilvarenbeek | 4,5 | |
| Loon op Zand | 4,0 | |
| Oisterwijk | 4,0 | |
| Tilburg | 3,3 | |
| Waalwijk | 4,2 | |
| Asten | 4,5 | |
| Best | 3,9 | |
| Deurne | 4,3 | |
| Eersel | 4,6 | |
| Eindhoven | 3,3 | |
| Helmond | 3,4 | |
| Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 3,9 | |
| Oirschot | 4,9 | |
| Someren | 4,7 | |
| Son en Breugel | 4,1 | |
| Valkenswaard | 3,7 | |
| Veldhoven | 3,8 | |
| Waalre | 3,9 | |
| Gemert-Bakel | 4,0 | |
| Heeze-Leende | 4,5 | |
| Laarbeek | 4,3 | |
| Reusel-De Mierden | 5,1 | |
| Cranendonck | 4,3 | |
| Bergeijk | 4,8 | |
| Bladel | 4,5 | |
| Geldrop-Mierlo | 3,8 | |
| Boekel | 5,2 | |
| Boxmeer | 4,6 | |
| Boxtel | 3,9 | |
| Grave | 3,9 | |
| Haaren | 4,3 | |
| 's-Hertogenbosch | 3,5 | |
| Mill en Sint Hubert | 4,8 | |
| Oss | 4,0 | |
| Sint-Michielsgestel | 4,2 | |
| Uden | 3,5 | |
| Vught | 3,7 | |
| Cuijk | 3,8 | |
| Landerd | 4,6 | |
| Sint Anthonis | 5,2 | |
| Bernheze | 4,4 | |
| Meierijstad | 3,8 | |
| Baarle-Nassau | 4,3 | |
| Bergen op Zoom | 2,9 | |
| Breda | 3,7 | |
| Etten-Leur | 4,1 | |
| Geertruidenberg | 3,7 | |
| Oosterhout | 3,5 | |
| Rucphen | 4,3 | |
| Steenbergen | 3,5 | |
| Woensdrecht | 3,8 | |
| Zundert | 4,4 | |
| Halderberge | 3,7 | |
| Roosendaal | 4,0 | |
| Moerdijk | 3,7 | |
| Drimmelen | 3,9 | |
| Alphen-Chaam | 4,9 | |
| Altena | 3,7 | |
| Beesel | 4,0 | |
| Bergen (L.) | 4,4 | |
| Gennep | 4,0 | |
| Mook en Middelaar | 4,1 | |
| Nederweert | 4,4 | |
| Roermond | 3,9 | |
| Venlo | 3,3 | |
| Venray | 3,5 | |
| Weert | 3,9 | |
| Horst aan de Maas | 4,2 | |
| Leudal | 4,5 | |
| Maasgouw | 4,0 | |
| Roerdalen | 4,0 | |
| Echt-Susteren | 4,1 | |
| Peel en Maas | 4,1 | |
| Landgraaf | 3,6 | |
| Brunssum | 3,7 | |
| Heerlen | 3,6 | |
| Kerkrade | 3,3 | |
| Simpelveld | 3,9 | |
| Voerendaal | 4,1 | |
| Beekdaelen | 4,1 | |
| Maastricht | 3,3 | |
| Meerssen | 3,9 | |
| Vaals | 3,3 | |
| Valkenburg aan de Geul | 4,3 | |
| Gulpen-Wittem | 4,0 | |
| Eijsden-Margraten | 4,2 | |
| Beek | 3,6 | |
| Stein | 3,8 | |
| Sittard-Geleen | 3,7 | |
| * voorlopige cijfers | ||
Meer windenergie door park bij Borssele
Het verbruik van energie uit wind nam in 2020 vergeleken met een jaar eerder met 29 procent toe naar 50 PJ. De belangrijkste reden voor deze stijging is de toename van de opgestelde capaciteit van windmolens op zee door de realisatie van het windmolenpark bij Borssele. In totaal nam de opgestelde capaciteit op zee het laatste jaar met 157 procent toe naar 2 500 megawatt.
Ook op land zijn meer windmolens geplaatst. De totale capaciteit van windmolens ging van 4 500 megawatt eind 2019 naar 6 600 megawatt eind 2020 (+32 procent).
Verbruik energie uit biomassa gestegen
Biomassa is met 54 procent de grootste bron van hernieuwbare energie. Het energieverbruik uit deze bron steeg in 2020 met 10 procent naar 119 PJ. Deze toename is grotendeels te danken aan de hogere inzet van biomassa in kolencentrales. Ook het verbruik van biogas en vaste en vloeibare biomassa in ketels bij bedrijven nam toe.
De productie van elektriciteit en warmte uit het meestoken in kolencentrales steeg van 8 naar 20 PJ. Het aandeel biomassa in kolencentrales groeide van 10 procent in 2019 naar 39 procent in 2020. De toename is gestimuleerd door subsidie en stijging in de CO2‑prijs voor CO2 uit steenkool.
Het verbruik van biotransportbrandstoffen nam af van 28 PJ in 2019 naar 24 PJ in 2020, ondanks een verhoging van het verplichte percentage hernieuwbare energie voor vervoernoot4 voor leveranciers van motorbrandstoffen.
Bronnen
StatLine – Hernieuwbare energie; verbruik
Relevante links
Publicatie – Hernieuwbare energie in Nederland 2020
Nieuwsbericht – Energieverbruik met 3 procent gedaald in 2020
De vragen
- Hoe komt het CBS aan de cijfers?
- Hoeveel woningen telt Nederland?
- Hoe snel groeit de bevolking op een doorsneedag?
- Hoe lang zijn Nederlanders?
- Hoeveel landbouwdieren telt ons land?
- Bij wie zijn werk en privé vaak uit balans?
- Hoeveel diamanten bruidsparen zijn er?
- Hoeveel energie haalt Nederland uit hernieuwbare bronnen?
- Hoeveel mensen zijn slachtoffer van huiselijk geweld?
- Hoeveel Nederlanders gebruiken het internet der dingen?
- Welk geloof hangen we aan?
- In welke richting halen jongeren een diploma?
- Waaraan overlijden mensen op een doorsneedag?
- Hoeveel water gebruiken we?
- Wat kopen we online?
- Hoe gaat het met de verschillende diersoorten?
- Hoeveel jongeren ontvangen hulp?
- Welke bloembollen telen we het meest?
- Hoeveel bedrijven telt Nederland?
- Hoe wonen kinderen in Caribisch Nederland?
- Hoe wordt de Nederlandse bodem gebruikt?
- Hoeveel stekkerauto’s rijden er rond?
- Waar komt psychische vermoeidheid het meest voor?
- Hoeveel stikstof produceert de veehouderij?
- Hoeveel werknemers zijn lid van een vakbond?
- Hoeveel duurder werd voeding?
- Waar zijn de inwoners van Caribisch Nederland geboren?
- Hoeveel gezinnen lopen risico op armoede?
- Hoe duurzaam is ons gedrag?
- Wat importeren we uit China?
- Hoeveel tieners worden moeder?
- Hoe gaat het met onze koopkracht?
- Hoeveel volwassenen roken?
- Hoeveel miljonairs wonen in Nederland?
- Hoeveel toeristen overnachten in Nederland?
- Hoe gaat het CBS om met je privacy?
Noten
Energieverbruik
Voor de berekening van het aandeel hernieuwbare energie wordt, in overeenstemming met Europese afspraken, uitgegaan van het bruto energetisch eindverbruik van energie. Dit is verbruik van energie door eindverbruikssectoren (industrie, huishoudens, diensten, landbouw en vervoer) voor energetische toepassingen. Dit is dus exclusief het gebruik voor niet-energetische toepassingen zoals aardolie als grondstof voor plastic en de verliezen bij energie-omzetting. Bij de berekening worden de rekenregels gevolgd uit de EU-Richtlijn Hernieuwbare Energie. Deze wijken wat af van de regels voor de nationale energiebalans en daardoor is het eindverbruik van energie in de statistiek hernieuwbare energie niet precies gelijk aan het energetisch eindverbruik uit de nationale energiebalans.
Hernieuwbare energie
Energie uit hernieuwbare niet-fossiele bronnen, namelijk: wind, zon, warmte uit de aarde en bodem, de buitenlucht en oppervlaktewater, waterkracht en energie uit de oceanen, biomassa, stortgas, gas van rioolwaterzuiveringsinstallaties en biogassen.
Zonnestroom
Het opgesteld vermogen aan zonnestroominstallaties in Nederland wordt berekend op basis van het combineren van data uit een aantal registraties (PIR, Ceres, Certiq, BTW, RVO en EIA).
Verplicht percentage hernieuwbare energie voor vervoer
Leveranciers van motorbrandstoffen zijn verplicht volgens de regelgeving Energie voor Vervoer om een bepaald aandeel hernieuwbare energie te leveren. Dit aandeel is een percentage van de totale geleverde benzine en diesel aan het wegverkeer en het spoor. In 2017 was dit percentage 8,5, in 2019 12,5 en in 2020 16,4. Leveranciers van motorbrandstoffen voldoen met name aan de verplichting door biobrandstoffen bij te mengen.
Leveringen aan schepen die naar het buitenland varen kunnen meetellen voor het voldoen aan de verplichting en biobrandstoffen uit afval mogen dubbel tellen. Ook is het mogelijk om een extra levering van hernieuwbare energie in een bepaald jaar door te schuiven naar een later jaar. De leveringen aan schepen die naar het buitenland varen, de dubbeltelling en de administratieve schuif gelden niet voor de bijdrage van biobrandstoffen aan de doelstelling voor totaal hernieuwbare energie zoals besproken in dit artikel.