Editie 2021Editie 2021

Foto omschrijving: Luchtfoto van Hardinxveld-Giessendam met riviertje de Giessen

Hoe wordt de Nederlandse bodem gebruikt?

De totale oppervlakte van Nederland is 4,2 miljoen hectare, inclusief binnen- en buitenwater. In 2015 werd ongeveer de helft hiervan gebruikt voor de landbouw. Ongeveer een derde was natuur, water of in gebruik voor recreatie. Een relatief klein deel van ons grondgebied is bestemd voor bebouwing en wegen.

Hoe wordt de Nederlandse bodem gebruikt?Bebouwd terreinBebouwd terrein361 526 haAgrarisch terrein2 236 317hectareBuitenwater415 264 haBinnenwater371 941 haRecreatieterreinSemi-bebouwd terrein Verkeersterrein105 418 ha115 563 ha 49 318 ha

Van de totale oppervlakte van Nederland is 54 procent (2,2 miljoen hectare) in gebruik als landbouwterrein, en 13 procent (0,4 miljoen hectare) als bebouwingnoot1 en verkeersterrein. Bebouwd terrein bestaat voornamelijk uit woon- en bedrijventerreinen. Daarnaast bestaat 34 procent uit natuur en binnen- en buitenwaternoot2, waarvan 0,5 miljoen hectare bos en andere typen natuurlijk terrein, zoals heide, stranden en duinen (12 procent van de totale oppervlakte van ons land). Gelderland en Noord-Brabant hebben met de Veluwe en de Biesbosch een relatief groot areaal aan natuurlijk terrein. De verschillende binnenwateren, zoals het IJsselmeer en de rivieren, zijn goed voor 9 procent van de totale oppervlakte. De buitenwateren, waaronder de Waddenzee, de kustzone van de Noordzee, de Westerschelde en Oosterschelde, tekenen voor 10 procent van het bodemgebruik.

Flevoland en Fryslân hebben het grootste aandeel natuur

In Flevoland en Fryslân bestaat ongeveer de helft van het oppervlak uit natuur, water en recreatieterrein. Overijssel heeft het kleinste aandeel natuur en water (19 procent), gevolgd door Drenthe (21 procent). Deze twee provincies hebben met 70 procent naar verhouding de meeste landbouwgrond. In Noord-Holland en Flevoland is het aandeel agrarisch terrein met ongeveer 40 procent het laagst. Het aandeel bebouwd, semi-bebouwd en verkeersterrein is het hoogst in Zuid-Holland, Utrecht en Limburg, en het laagst in Fryslân en Flevoland.

Bodemgebruik per provincie, 2015 (%)
Natuur, water en recreatieterrein Bebouwing en verkeersterrein Agrarisch terrein
Flevoland 53 6,1 40,8
Fryslân 50,1 5,1 44,8
Noord-Holland 46,2 15,5 38,4
Zeeland 45,8 7,8 46,5
Nederland 33,5 12,7 53,8
Zuid-Holland 29,6 22,7 47,6
Gelderland 28,5 13,4 58,1
Groningen 27,9 8,9 63,2
Utrecht 23,3 21,1 55,6
Noord-Brabant 23,1 17 59,9
Limburg 22,4 19 58,5
Drenthe 21,4 9,1 69,5
Overijssel 18,7 11,7 69,5

Gemiddeld 500 meter tot openbaar groen

In 2015 hoefden de meeste Nederlanders niet ver te reizen naar openbare groenvoorzieningen zoals bossen, parken en plantsoenen, en gebieden voor dagrecreatie zoals dierentuinen, pretparken en speelweides. De gemiddelde afstandnoot3 tot openbaar groen was 0,5 kilometer. Voor bewoners van Vlieland was deze afstand met 0,1 kilometer het kleinst, in Littenseradiel met 3,5 kilometer het grootst.

Afstand over de weg tot openbaar groen, 2015
Gemeente Afstand tot openbaar groen
Vlieland 0,1
Muiden 0,2
Rozendaal 0,2
Alblasserdam 0,3
Albrandswaard 0,3
Almere 0,3
Arnhem 0,3
Baarn 0,3
Bergen (NH.) 0,3
Blaricum 0,3
Castricum 0,3
Culemborg 0,3
Diemen 0,3
Doesburg 0,3
Edam-Volendam 0,3
Enkhuizen 0,3
Groningen 0,3
Harderwijk 0,3
Heemskerk 0,3
Heerlen 0,3
Hellevoetsluis 0,3
Huizen 0,3
Kerkrade 0,3
Krimpen aan den IJssel 0,3
Landsmeer 0,3
Leiderdorp 0,3
Lelystad 0,3
Maassluis 0,3
Nieuwegein 0,3
Nissewaard 0,3
Oegstgeest 0,3
Renkum 0,3
Rijswijk (ZH.) 0,3
Schiedam 0,3
Sliedrecht 0,3
Stede Broec 0,3
Utrecht 0,3
Utrechtse Heuvelrug 0,3
Velsen 0,3
Vlaardingen 0,3
Voorschoten 0,3
Wassenaar 0,3
Westervoort 0,3
Wijk bij Duurstede 0,3
Zandvoort 0,3
Zeewolde 0,3
Zeist 0,3
Zoetermeer 0,3
Zutphen 0,3
Zwijndrecht 0,3
Alkmaar 0,4
Almelo 0,4
Amersfoort 0,4
Amstelveen 0,4
Amsterdam 0,4
Apeldoorn 0,4
Assen 0,4
Barendrecht 0,4
Bellingwedde 0,4
Bergeijk 0,4
Bergen (L.) 0,4
Bergen op Zoom 0,4
Beverwijk 0,4
De Bilt 0,4
Bloemendaal 0,4
Brielle 0,4
Brummen 0,4
Brunssum 0,4
Capelle aan den IJssel 0,4
Delfzijl 0,4
Deventer 0,4
Doetinchem 0,4
Dordrecht 0,4
Dronten 0,4
Eersel 0,4
Eindhoven 0,4
Elburg 0,4
Enschede 0,4
Ermelo 0,4
Etten-Leur 0,4
Geertruidenberg 0,4
Geldrop-Mierlo 0,4
Goirle 0,4
Gorinchem 0,4
Gouda 0,4
Grave 0,4
Haarlem 0,4
Haarlemmermeer 0,4
Haren 0,4
Hattem 0,4
Heerenveen 0,4
Heeze-Leende 0,4
Heiloo 0,4
Hellendoorn 0,4
Helmond 0,4
Hendrik-Ido-Ambacht 0,4
's-Hertogenbosch 0,4
Hoogeveen 0,4
Hoogezand-Sappemeer 0,4
Hoorn 0,4
Houten 0,4
IJsselstein 0,4
Laren (NH.) 0,4
Leiden 0,4
Leidschendam-Voorburg 0,4
Maasgouw 0,4
Maastricht 0,4
Meppel 0,4
Midden-Drenthe 0,4
Mill en Sint Hubert 0,4
Mook en Middelaar 0,4
Naarden 0,4
Nijmegen 0,4
Noordwijk 0,4
Nuenen, Gerwen en Nederwetten 0,4
Oisterwijk 0,4
Oldambt 0,4
Ommen 0,4
Oost Gelre 0,4
Oosterhout 0,4
Oud-Beijerland 0,4
Papendrecht 0,4
Purmerend 0,4
Putten 0,4
Rheden 0,4
Ridderkerk 0,4
Rijnwaarden 0,4
Rijssen-Holten 0,4
Roermond 0,4
Roosendaal 0,4
Rotterdam 0,4
Schiermonnikoog 0,4
Sint-Oedenrode 0,4
Soest 0,4
Terschelling 0,4
Tiel 0,4
Tilburg 0,4
Tynaarlo 0,4
Uden 0,4
Uitgeest 0,4
Uithoorn 0,4
Urk 0,4
Valkenburg aan de Geul 0,4
Valkenswaard 0,4
Veendam 0,4
Veenendaal 0,4
Veldhoven 0,4
Venlo 0,4
Vught 0,4
Waalre 0,4
Weert 0,4
Wijchen 0,4
Wijdemeren 0,4
Woudenberg 0,4
Zaanstad 0,4
Zwolle 0,4
Aa en Hunze 0,5
Aalten 0,5
Alphen aan den Rijn 0,5
Asten 0,5
Best 0,5
Beuningen 0,5
Bladel 0,5
Borne 0,5
Boxtel 0,5
Breda 0,5
Bussum 0,5
Coevorden 0,5
Cuijk 0,5
Delft 0,5
Dongen 0,5
Druten 0,5
Duiven 0,5
Emmen 0,5
Gilze en Rijen 0,5
s-Gravenhage 0,5
Haaksbergen 0,5
Hardinxveld-Giessendam 0,5
Harlingen 0,5
Heemstede 0,5
Heerhugowaard 0,5
Den Helder 0,5
Heumen 0,5
Heusden 0,5
Hillegom 0,5
Hilversum 0,5
Hulst 0,5
Kampen 0,5
Katwijk 0,5
Landgraaf 0,5
Lansingerland 0,5
Leeuwarderadeel 0,5
Leusden 0,5
Lingewaal 0,5
Lisse 0,5
Lochem 0,5
Loon op Zand 0,5
Meerssen 0,5
Menterwolde 0,5
Middelburg (Z.) 0,5
Midden-Delfland 0,5
Noordenveld 0,5
Noordoostpolder 0,5
Noordwijkerhout 0,5
Nunspeet 0,5
Oirschot 0,5
Oldenzaal 0,5
Ooststellingwerf 0,5
Oostzaan 0,5
Opsterland 0,5
Oss 0,5
Ouder-Amstel 0,5
Pekela 0,5
Scherpenzeel 0,5
Schijndel 0,5
Schinnen 0,5
Schouwen-Duiveland 0,5
Sittard-Geleen 0,5
Smallingerland 0,5
Son en Breugel 0,5
Steenwijkerland 0,5
Teylingen 0,5
Vaals 0,5
Veghel 0,5
Vianen 0,5
Vlissingen 0,5
Waddinxveen 0,5
Wageningen 0,5
Weesp 0,5
Weststellingwerf 0,5
Westvoorne 0,5
Winterswijk 0,5
Woensdrecht 0,5
Woerden 0,5
Wormerland 0,5
Zevenaar 0,5
Zwartewaterland 0,5
Baarle-Nassau 0,6
Barneveld 0,6
Bedum 0,6
Beesel 0,6
Berkelland 0,6
Binnenmaas 0,6
Boekel 0,6
Borger-Odoorn 0,6
Boxmeer 0,6
Bronckhorst 0,6
Cranendonck 0,6
Dantumadiel 0,6
Deurne 0,6
Dinkelland 0,6
Dongeradeel 0,6
Ede 0,6
Epe 0,6
Franekeradeel 0,6
De Friese Meren 0,6
Gemert-Bakel 0,6
Gennep 0,6
Goeree-Overflakkee 0,6
Goes 0,6
Groesbeek 0,6
Halderberge 0,6
Hardenberg 0,6
Heerde 0,6
Hengelo (O.) 0,6
Hof van Twente 0,6
Laarbeek 0,6
Leek 0,6
Leerdam 0,6
Leeuwarden 0,6
Leudal 0,6
Losser 0,6
Olst-Wijhe 0,6
Oude IJsselstreek 0,6
Pijnacker-Nootdorp 0,6
Raalte 0,6
Renswoude 0,6
Rhenen 0,6
Roerdalen 0,6
De Ronde Venen 0,6
Rucphen 0,6
Simpelveld 0,6
Slochteren 0,6
Someren 0,6
Stadskanaal 0,6
Stein (L.) 0,6
Stichtse Vecht 0,6
Terneuzen 0,6
Tytsjerksteradiel 0,6
Venray 0,6
Vlagtwedde 0,6
Voerendaal 0,6
Voorst 0,6
Werkendam 0,6
Westerveld 0,6
Woudrichem 0,6
Zeevang 0,6
Zuidplas 0,6
Ameland 0,7
Appingedam 0,7
Beek (L.) 0,7
Bunschoten 0,7
Echt-Susteren 0,7
Eemnes 0,7
Haaren 0,7
Hollands Kroon 0,7
Kapelle 0,7
Korendijk 0,7
Landerd 0,7
Langedijk 0,7
Lingewaard 0,7
Maasdriel 0,7
De Marne 0,7
Medemblik 0,7
Moerdijk 0,7
Montfoort 0,7
Neder-Betuwe 0,7
Nijkerk 0,7
Opmeer 0,7
Peel en Maas 0,7
Schagen 0,7
Sint-Michielsgestel 0,7
Sluis 0,7
Steenbergen 0,7
Tholen 0,7
Tubbergen 0,7
Veere 0,7
Waalwijk 0,7
De Wolden 0,7
Zaltbommel 0,7
Zoeterwoude 0,7
Aalsmeer 0,8
Bernheze 0,8
Borsele 0,8
Bunnik 0,8
Dalfsen 0,8
Eemsmond 0,8
Geldermalsen 0,8
Hilvarenbeek 0,8
Horst aan de Maas 0,8
Krimpenerwaard 0,8
Loppersum 0,8
Marum 0,8
Montferland 0,8
Oldebroek 0,8
Onderbanken 0,8
Oudewater 0,8
Staphorst 0,8
S�dwest-Frysl�n 0,8
Texel 0,8
Twenterand 0,8
West Maas en Waal 0,8
Westland 0,8
Bodegraven-Reeuwijk 0,9
Drimmelen 0,9
Eijsden-Margraten 0,9
Haarlemmerliede en Spaarnwoude 0,9
Menameradiel 0,9
Neerijnen 0,9
Noord-Beveland 0,9
Nuth 0,9
Overbetuwe 0,9
Sint Anthonis 0,9
Waterland 0,9
Wierden 0,9
Zundert 0,9
Achtkarspelen 1
Alphen-Chaam 1
het Bildt 1
Buren 1
Drechterland 1
Gulpen-Wittem 1
Koggenland 1
Reusel-De Mierden 1
Strijen 1
Ten Boer 1,1
Grootegast 1,1
Kollumerland en Nieuwkruisland 1,1
Nieuwkoop 1,1
Reimerswaal 1,1
Beemster 1,2
Giessenlanden 1,2
Kaag en Braassem 1,2
Lopik 1,2
Molenwaard 1,2
Winsum 1,2
Zederik 1,2
Ferwerderadiel 1,3
Nederweert 1,7
Zuidhorn 1,9
Cromstrijen 2,1
Aalburg 2,4
Littenseradiel 3,5

De vragen

Noten

Bebouwing

Hieronder wordt in deze tekst verstaan bebouwd terrein en semi-bebouwd terrein. Bebouwd terrein is in gebruik voor wonen, werken, winkelen, uitgaan, cultuur en openbare voorzieningen. Semi-bebouwd terrein is (verhard) terrein dat niet in gebruik is als verkeersterrein of bebouwd terrein. Dit zijn onder andere stortplaatsen, bouwterreinen en begraafplaatsen.

Binnen- en buitenwater

De Nederlandse binnenwateren bestaan voornamelijk uit het IJsselmeer en Markermeer, de Rijn en Maas, en diverse andere kleinere rivieren, kanalen en meren. Het Nederlandse buitenwater bestaat uit de Waddenzee, Eems, Dollard, de Oosterschelde en Westerschelde, en een deel van de Noordzee.

Gemiddelde afstand

Afstand berekend over de (auto)weg van het huisadres tot de dichtstbijzijnde voorziening. Dit hoeft dus niet de voorziening te zijn waar mensen ook daadwerkelijk gebruik van maken. Bij de afstandsberekening worden gemeentegrenzen buiten beschouwing gelaten, want voor mensen die nabij een gemeentegrens wonen, is het mogelijk dat een voorziening in een buurgemeente dichterbij is.

Colofon

Deze website is ontwikkeld door het CBS in samenwerking met Textcetera Den Haag.
Heb je een vraag of opmerking over deze website, neem dan contact op met het CBS.

Disclaimer en copyright

Cookies

CBS maakt op deze website gebruik van functionele cookies om de site goed te laten werken. Deze cookies bevatten geen persoonsgegevens en hebben nauwelijks gevolgen voor de privacy. Daarnaast gebruiken wij ook analytische cookies om bezoekersstatistieken bij te houden. Bijvoorbeeld hoe vaak pagina's worden bezocht, welke onderwerpen gebruikers naar op zoek zijn en hoe bezoekers op onze site komen. Het doel hiervan is om inzicht te krijgen in het functioneren van de website om zo de gebruikerservaring voor u te kunnen verbeteren. De herleidbaarheid van bezoekers aan onze website beperken wij zo veel mogelijk door de laatste cijfergroep (octet) van ieder IP-adres te anonimiseren. Deze gegevens worden niet gedeeld met andere partijen. CBS gebruikt geen trackingcookies. Trackingcookies zijn cookies die bezoekers tijdens het surfen over andere websites kunnen volgen.

De geplaatste functionele en analytische cookies maken geen of weinig inbreuk op uw privacy. Volgens de regels mogen deze zonder toestemming geplaatst worden.

Meer informatie: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/telecommunicatie/vraag-en-antwoord/mag-een-website-ongevraagd-cookies-plaatsen

Leeswijzer

Verklaring van tekens

niets (blanco) een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen
. het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim
0 (0,0) het cijfer is kleiner dan de helft van de gekozen eenheid
* voorlopige cijfers
** nader voorlopige cijfers
- (indien voorkomend tussen twee getallen) tot en met
2016-2017 2016 tot en met 2017
2016/2017 het gemiddelde over de jaren 2016 tot en met 2017
2016/'17 oogstjaar, boekjaar, schooljaar, enz. beginnend in 2016 en eindigend in 2017
2004/'05-2016/'17 oogstjaar enz., 2004/'05 tot en met 2016/'17

In geval van afronding kan het voorkomen dat het weergegeven totaal niet overeenstemt met de som van de getallen.

Over het CBS

De wettelijke taak van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is om officiële statistieken te maken en de uitkomsten daarvan openbaar te maken. Het CBS publiceert betrouwbare en samenhangende statistische informatie, die het deelt met andere overheden, burgers, politiek, wetenschap, media en bedrijfsleven. Zo zorgt het CBS ervoor dat maatschappelijke debatten gevoerd kunnen worden op basis van betrouwbare statistische informatie.

Het CBS maakt inzichtelijk wat er feitelijk gebeurt. De informatie die het CBS publiceert, gaat daarom over onderwerpen die de mensen in Nederland raken. Bijvoorbeeld economische groei en consumentenprijzen, maar ook criminaliteit en vrije tijd.

Naast de verantwoordelijkheid voor de nationale (officiële) statistieken is het CBS ook belast met de productie van Europese (communautaire) statistieken. Dit betreft het grootste deel van het werkprogramma.

Voor meer informatie over de taken, organisatie en publicaties van het CBS, zie cbs.nl.

Contact

Met vragen kunt u contact opnemen met het CBS.

Medewerkers

Concept & beeldredactie

Irene van Kuik

Infographics

Janneke Hendriks

Richard Jollie

Hendrik Zuidhoek

Redactie

Ronald van der Bie

Annelie Hakkenes-Tuinman

Michel van Kooten

Sidney Vergouw

Paul de Winden

Karolien van Wijk

Gert Jan Wijma

Vertaling

Frans Dinnissen

Gaby de Vet

Eindredactie

Elma Wobma

Dank aan alle CBS-collega’s die hebben bijgedragen aan deze editie