Welke bloembollen telen we het meest?

In 2020 werd op 27,1 duizend hectare landbouwgrond bloembollen geteeld. De teelt van bloembollen op de volle grond lag in de periode 2000–2014 rond 23 duizend ha. In de jaren daarna nam het areaal met bijna 4 000 ha toe. De laatste twee jaar is de groei opgehouden. Tulpen en lelies worden het meest geteeld.

De groei van het areaal na 2015 was te danken aan de uitbreiding van de teelt van lelies en tulpen. Het areaal lelies nam in de periode 2015–2018 met 1,2 duizend ha toe, het tulpenareaal zelfs met 2,8 duizend ha. De afgelopen jaren vormde het tulpenareaal al ongeveer de helft van de totale oppervlakte bloembollen. In 2020 nam het areaal volle-grondtulpen tot 15 duizend ha toe, 55 procent van het totale bloembollenareaal. Lelies zijn goed voor een vijfde van het areaal.

Minder gladiolen

De specialisatie van de bloembollenteelt op lelies en tulpen is al jaren aan de gang. Het areaal lelies groeide van 1,1 duizend ha in 1980 tot 5,3 duizend ha in 2020, de oppervlakte tulpen nam toe van 6,3 duizend ha (1980) tot 15 duizend ha (2020). Het areaal gladiolen was in 2020 vergeleken met 1980 met twee derde afgenomen, het areaal narcissen bleef gehandhaafd op 1,5 duizend ha.

Toon tabelAreaal bloembollen (1 000 ha)Verberg tabelAreaal bloembollen (1 000 ha)

Areaal bloembollen (1 000 ha)

	Gladiolen	Hyacinten	Irissen	Lelies	Narcissen	Tulpen
1980	2,4	0,8	.	1,1	1,5	6,3
1981	2,3	0,8	.	1,2	1,5	6,4
1982	2,2	0,9	.	1,4	1,5	6,2
1983	2,0	0,9	0,9	1,5	1,5	6,0
1984	2,1	0,9	1,0	1,6	1,5	6,0
1985	1,9	1,0	1,0	1,5	1,6	6,6
1986	2,2	1,0	0,9	1,5	1,6	6,8
1987	2,5	0,9	0,9	1,8	1,6	7,1
1988	2,2	0,9	0,9	2,0	1,6	7,1
1989	2,3	1,0	0,9	2,3	1,7	7,0
1990	2,0	1,0	0,8	2,4	1,7	6,8
1991	2,2	0,9	0,8	2,5	1,6	7,0
1992	2,1	0,9	0,8	2,7	1,5	7,2
1993	1,8	0,9	0,8	3,0	1,4	7,3
1994	1,9	0,9	0,7	3,1	1,3	7,5
1995	1,8	1,0	0,7	3,3	1,4	8,0
1996	1,6	1,1	0,7	3,3	1,5	8,7
1997	1,7	1,1	0,7	3,4	1,5	9,4
1998	1,9	1,2	0,7	3,8	1,6	10,0
1999	2,0	1,2	0,7	4,5	1,8	10,1
2000	1,6	1,1	0,7	5,1	1,8	9,7
2001	1,5	1,2	0,6	5,0	1,9	10,1
2002	1,5	1,2	0,7	5,1	2,0	10,6
2003	1,3	1,2	0,6	4,9	2,0	11,0
2004	1,4	1,1	0,6	4,5	1,8	11,0
2005	1,4	1,3	0,5	4,3	1,8	10,6
2006	1,3	1,3	0,5	4,9	1,9	10,4
2007	1,4	1,3	0,4	5,0	1,8	10,7
2008	1,2	1,4	0,4	5,0	2,0	11,4
2009	1,1	1,4	0,4	4,3	1,9	11,7
2010	1,1	1,4	0,3	4,7	1,8	11,4
2011	1,2	1,5	0,3	5,1	1,8	11,9
2012	1,1	1,5	0,3	5,1	1,8	11,3
2013	1,1	1,4	0,3	4,9	1,8	11,4
2014	1,0	1,5	0,3	5,2	1,7	11,4
2015	0,9	1,5	0,3	5,8	1,7	12,2
2016	0,9	1,5	0,3	6,1	1,6	13,2
2017	1,0	1,4	0,2	6,4	1,5	13,4
2018	1,0	1,4	0,2	6,4	1,5	14,2
2019	0,8	1,4	0,2	6,0	1,4	14,4
2020*	0,8	1,4	0,1	5,3	1,5	15,0

Bollenboeren

De schaalvergroting in de bloembollenteelt gaat van jaar tot jaar verder. Het aantal bedrijven dat zich met de teelt van bloembollen bezighoudt is sinds 2000 met meer dan 40 procent afgenomen, van 2,7 duizend (2000) tot 1,5 duizend (2020). Het bloembollenareaal groeide van 22,5 duizend ha in 2000 tot 27,1 duizend ha in 2020. Inmiddels heeft de gemiddelde bollenteler bijna 18 hectare bloembollen, dit is 2,2 keer zoveel als in 2000.

Bollenstreken

De bloembollenteelt is regionaal sterk geclusterd. In acht gemeenten is meer dan 1 000 ha met bloembollen geplant. Dat zijn Den Helder, Hollands Kroon, Schagen, Medemblik, Midden-Drenthe, Noordoostpolder, Noordwijk en Koggenland. Het grootste aaneengesloten bloembollengebied is in de kop van Noord-Holland. In de gemeenten Hollands Kroon, Schagen en Den Helder, de zogeheten Noordelijke Bollenstreek, stond in 2019 28 procent van alle bloembollen (areaal).

Een centrum van bollenteelt is ook het duingebied ten westen van Haarlem, het Kennemerland. De bollenteelt is daar al in de zestiende eeuw begonnen. Rijke kooplieden uit Haarlem en Amsterdam begonnen ermee op afgegraven stukken duin bij hun landgoederen. Daar ontwikkelde zich in de zestiende een heuse tuincultuur met een hoofdrol voor de bloembol.

Echte bollenstreken

De bollen waren gewild, schaars en dus duur. Bollenhandelaren waren bereid er veel geld voor te betalen. In herbergen in Amsterdam, Haarlem, Alkmaar en Enkhuizen sloten zij contracten af met verkopers. Dat gebeurde in de wintermaanden, als de bollen nog in de grond zaten. De koper ging ervan uit dat hij in het voorjaar zou krijgen wat was afgesproken. Onderpand in de vorm van kapitaal, zoals dat op dat moment gebruikelijk was in de termijnhandel in VOC-aandelen op de Amsterdamse Beurs, werd niet verlangd. De tulpenhandel dreef op het vertrouwen dat kopers en verkopers hadden in elkaar.

De semper augustus werd in 1625 in Haarlem al voor 3 duizend gld verkocht. In februari 1637, op het hoogtepunt van de tulpenbubbel, zou bij een veiling 4 200 gulden betaald zijn voor een Viceroy en 5 200 gulden voor een Admirael van Enchuysen. Kort daarna stortte de markt in.

Toon tabelBloembollen, 2019Verberg tabelBloembollen, 2019

Bloembollen, 2019

Gemeentenaam	Hectare bloembollen
Aa en Hunze	5,1
Aalsmeer	36,6
Aalten	45,8
Alkmaar	174,4
Almelo	8,3
Almere	8,9
Alphen aan den Rijn	30,3
Altena	0,4
Apeldoorn	6,4
Assen	11,1
Baarle-Nassau	2,8
Beemster	28,6
Beesel	7,4
Bergeijk	0,2
Bergen (L.)	60,6
Bergen (NH.)	512,9
Bergen op Zoom	10,6
Berkelland	1,4
Bernheze	24,6
Best	11,7
Beverwijk	13,0
Bloemendaal	33,8
Boekel	49,2
Borger-Odoorn	161,8
Borsele	50,1
Boxmeer	53,7
Breda	3,3
Bronckhorst	24,2
Brummen	0,6
Castricum	75,9
Coevorden	127,9
Cranendonck	5,3
Cuijk	3,1
Dalfsen	129,8
De Fryske Marren	183,4
De Wolden	2,5
Delfzijl	36,8
Den Helder	1344,6
Deurne	55,9
Deventer	8,4
Doetinchem	46,3
Drechterland	914,1
Dronten	522,4
Echt-Susteren	20,7
Ede	6,8
Eersel	16,1
Eijsden-Margraten	11,7
Emmen	52,9
Enkhuizen	60,4
Etten-Leur	4,8
Gemert-Bakel	22,7
Gennep	20,3
Goeree-Overflakkee	872,4
Goes	29,1
Haarlem	1,1
Haarlemmermeer	177,1
Halderberge	11,5
Hardenberg	490,4
Harlingen	16,6
Heemskerk	48,8
Heerenveen	117,5
Heerhugowaard	158,4
Heiloo	35,4
Hellendoorn	36,5
Het Hogeland	135,0
Heumen	9,2
Hillegom	436,7
Hilvarenbeek	13,0
Hoeksche Waard	26,4
Hollands Kroon	3512,1
Hoorn	14,0
Horst aan de Maas	168,2
Hulst	89,3
Kaag en Braassem	5,1
Kapelle	4,3
Katwijk	0,4
Koggenland	1126,4
Landerd	95,0
Leidschendam-Voorburg	0,7
Lelystad	123,1
Leudal	224,0
Lisse	371,9
Loppersum	38,2
Maasdriel	0,8
Medemblik	1223,4
Meierijstad	33,0
Middelburg	5,8
Midden-Drenthe	1293,6
Midden-Groningen	5,6
Mill en Sint Hubert	44,5
Moerdijk	9,5
Neder-Betuwe	0,9
Nederweert	61,2
Nieuwkoop	6,1
Noardeast-Fryslân	11,4
Noordenveld	18,0
Noordoostpolder	2790,4
Noordwijk	1180,4
Nuenen, Gerwen en Nederwetten	3,9
Oirschot	0,1
Oldambt	27,6
Ommen	38,6
Oost Gelre	2,5
Ooststellingwerf	3,4
Opmeer	167,2
Opsterland	6,8
Oss	15,0
Oude IJsselstreek	26,1
Peel en Maas	108,4
Pekela	16,6
Putten	48,9
Raalte	42,8
Reimerswaal	2,0
Reusel-De Mierden	0,4
Roerdalen	30,0
Roermond	3,0
Roosendaal	112,1
Rucphen	24,0
Schagen	2678,8
Scherpenzeel	0,5
Schouwen-Duiveland	20,2
's-Hertogenbosch	7,0
Sint Anthonis	178,9
Sint-Michielsgestel	43,8
Sluis	13,8
Someren	28,2
Stadskanaal	1,0
Stede Broec	668,0
Steenbergen	45,7
Steenwijkerland	19,7
Stichtse Vecht	0,1
Súdwest-Fryslân	43,3
Texel	325,4
Teylingen	369,4
Tholen	50,5
Tubbergen	16,3
Twenterand	84,1
Tynaarlo	0,5
Uden	37,4
Uithoorn	1,1
Utrechtse Heuvelrug	6,0
Valkenswaard	0,4
Veldhoven	2,8
Velsen	3,1
Venray	266,6
Vlissingen	0,7
Voorschoten	1,1
Voorst	4,3
Waadhoeke	48,3
Wageningen	0,2
Wassenaar	0,2
Weert	106,4
Westerkwartier	8,9
Westerveld	377,6
Westerwolde	94,0
Westland	7,2
Weststellingwerf	181,7
Wierden	12,9
Winterswijk	30,6
Woensdrecht	11,3
Wormerland	7,8
Zaltbommel	5,4
Zeewolde	568,6
Zevenaar	17,6
Zundert	18,1
Wijdemeren	0,0
Achtkarspelen	0
Alblasserdam	0
Albrandswaard	0
Alphen-Chaam	0
Ameland	0
Amersfoort	0
Amstelveen	0
Amsterdam	0
Appingedam	0
Arnhem	0
Asten	0
Baarn	0
Barendrecht	0
Barneveld	0
Beek	0
Beekdaelen	0
Berg en Dal	0
Beuningen	0
Bladel	0
Blaricum	0
Bodegraven-Reeuwijk	0
Borne	0
Boxtel	0
Brielle	0
Brunssum	0
Bunnik	0
Bunschoten	0
Buren	0
Capelle aan den IJssel	0
Culemborg	0
Dantumadiel	0
De Bilt	0
De Ronde Venen	0
Delft	0
Diemen	0
Dinkelland	0
Doesburg	0
Dongen	0
Dordrecht	0
Drimmelen	0
Druten	0
Duiven	0
Edam-Volendam	0
Eemnes	0
Eindhoven	0
Elburg	0
Enschede	0
Epe	0
Ermelo	0
Geertruidenberg	0
Geldrop-Mierlo	0
Gilze en Rijen	0
Goirle	0
Gooise Meren	0
Gorinchem	0
Gouda	0
Grave	0
Groningen	0
Gulpen-Wittem	0
Haaksbergen	0
Haaren	0
Harderwijk	0
Hardinxveld-Giessendam	0
Hattem	0
Heemstede	0
Heerde	0
Heerlen	0
Heeze-Leende	0
Hellevoetsluis	0
Helmond	0
Hendrik-Ido-Ambacht	0
Hengelo	0
Heusden	0
Hilversum	0
Hof van Twente	0
Hoogeveen	0
Houten	0
Huizen	0
IJsselstein	0
Kampen	0
Kerkrade	0
Krimpen aan den IJssel	0
Krimpenerwaard	0
Laarbeek	0
Landgraaf	0
Landsmeer	0
Langedijk	0
Lansingerland	0
Laren	0
Leeuwarden	0
Leiden	0
Leiderdorp	0
Leusden	0
Lingewaard	0
Lochem	0
Loon op Zand	0
Lopik	0
Losser	0
Maasgouw	0
Maassluis	0
Maastricht	0
Meerssen	0
Meppel	0
Midden-Delfland	0
Molenlanden	0
Montferland	0
Montfoort	0
Mook en Middelaar	0
Nieuwegein	0
Nijkerk	0
Nijmegen	0
Nissewaard	0
Noord-Beveland	0
Nunspeet	0
Oegstgeest	0
Oisterwijk	0
Oldebroek	0
Oldenzaal	0
Olst-Wijhe	0
Oosterhout	0
Oostzaan	0
Ouder-Amstel	0
Oudewater	0
Overbetuwe	0
Papendrecht	0
Pijnacker-Nootdorp	0
Purmerend	0
Renkum	0
Renswoude	0
Rheden	0
Rhenen	0
Ridderkerk	0
Rijssen-Holten	0
Rijswijk	0
Rotterdam	0
Rozendaal	0
Schiedam	0
Schiermonnikoog	0
's-Gravenhage	0
Simpelveld	0
Sittard-Geleen	0
Sliedrecht	0
Smallingerland	0
Soest	0
Son en Breugel	0
Staphorst	0
Stein	0
Terneuzen	0
Terschelling	0
Tiel	0
Tilburg	0
Tytsjerksteradiel	0
Uitgeest	0
Urk	0
Utrecht	0
Vaals	0
Valkenburg aan de Geul	0
Veendam	0
Veenendaal	0
Veere	0
Venlo	0
Vijfheerenlanden	0
Vlaardingen	0
Vlieland	0
Voerendaal	0
Vught	0
Waalre	0
Waalwijk	0
Waddinxveen	0
Waterland	0
Weesp	0
West Betuwe	0
West Maas en Waal	0
Westervoort	0
Westvoorne	0
Wijchen	0
Wijk bij Duurstede	0
Woerden	0
Woudenberg	0
Zaanstad	0
Zandvoort	0
Zeist	0
Zoetermeer	0
Zoeterwoude	0
Zuidplas	0
Zutphen	0
Zwartewaterland	0
Zwijndrecht	0
Zwolle	0

De vragen

1. Hoe komt het CBS aan de cijfers?
2. Hoe wordt de Nederlandse bodem gebruikt?
3. Hoe snel groeit de bevolking?
4. Hoe gaat het met de verschillende diersoorten?
5. Waar maken we ons zorgen over?
6. Waar emigreren we heen?
7. Wie gebruikt het vaakst sociale media?
8. Hoe eenzaam voelen we ons?
9. Op welke dagen trouwen we het liefst? En hoe zit dat met partnerschaps­registraties?
10. Hoeveel jongeren tot 18 jaar ontvangen er hulp?
11. Hoe zit het met cybercrime?
12. In welke richting studeren jongeren af?
13. Welk geloof hangen we aan?
14. Hoe vaak overnachten we buitenshuis?
15. Welk percentage van Nederlanders koopt online? En wat...
16. Wie mogen er stemmen?
17. Wat voeren jongeren online uit?
18. Hoeveel volwassenen roken of hebben gerookt?
19. Waar zijn de inwoners van Caribisch Nederland geboren?
20. Hoe wonen kinderen in Caribisch Nederland?
21. Hoeveel Caribische Nederlanders hebben internet?
22. Hoeveel mensen werken (nooit) thuis?
23. Hoeveel miljonairs wonen er in Nederland?
24. Hoe ging het met onze koopkracht?
25. Waar komt psychische vermoeidheid het meest voor?
26. Welk percentage van de werknemers is lid van een vakbond?
27. Hoeveel passagiers vlogen vanuit en naar Nederland?
28. Hoeveel stikstof produceert de veehouderij?
29. Hoeveel woningen telt Nederland?
30. Hoe ver rijden we gemiddeld met onze stekkerauto?
31. Wat importeren we uit China?
32. Wat is duurder geworden en wat goedkoper?
33. Hoeveel diepvriespatat produceren we?
34. Hoeveel bedrijven telt Nederland?
35. Hoeveel energie halen we uit biomassa?
36. Hoeveel recyclen we?
37. Welke bloembollen telen we het meest?
38. Welke impact heeft het coronavirus?