Voorwoord
Waar de Internationaliseringsmonitor elk kwartaal een specifiek thema belicht, geeft Nederland Handelsland 2019, export, investeringen en werkgelegenheid een overzicht van de belangrijkste cijfers op het gebied van de internationalisering van Nederland. Veel van de cijfers hierover zijn beschikbaar in diverse CBS-publicaties en -tabellen, maar ze zijn niet bij elkaar in één publicatie beschikbaar. Op verzoek van het ministerie van Buitenlandse Zaken is daarom door het Expertisecentrum Globalisering van het CBS Nederland Handelsland 2019 ontwikkeld, een publicatie die in 2019 voor het eerst verschijnt. Deze publicatie voorziet een brede doelgroep van objectieve informatie over de internationalisering van het Nederlandse bedrijfsleven en de economie van Nederland in brede zin. Tevens biedt het onafhankelijke cijfers voor het handelsbeleid van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Naast de tabellenset met de belangrijkste kerncijfers worden in deze publicatie de belangrijkste trends en ontwikkelingen zoals de cijfers die laten zien, beschreven.
Exporteren levert Nederland veel inkomsten en werkgelegenheid op. Dit, en meer, laat deze eerste publicatie van Nederland Handelsland 2019 – export, investeringen en werkgelegenheid zien. Hoeveel er aan de export wordt verdiend, hangt daarbij wel af van het type export. Met de export van diensten verdient Nederland per euro het meeste, met wederuitvoer het minste. Om te kunnen exporteren, importeert Nederland veel intermediaire producten als grondstoffen en halffabricaten. Veel van deze intermediaire producten worden door de industrie verbruikt, ingezet in het productieproces of verhandeld. Van de zelf geproduceerde intermediaire producten komt weer een deel bij de buitenlandse consument terecht.
De groep bedrijven die goederen of diensten importeert en exporteert, is geen uniforme groep. Deze verschilt onderling op een groot aantal punten, zoals in welke goederen en diensten ze handelen, waar ze gevestigd zijn, hoe groot ze zijn en of ze onder Nederlands danwel buitenlands zeggenschap vallen. Met mainports als het haven-industriecomplex in Rotterdam, de luchthaven Schiphol en talloze logistieke hubs is Nederland ook een distributieland bij uitstek. Door onder andere de logistiek gunstige ligging, de kwaliteit van infrastructuur en kennis van internationale handel vervult Nederland een grote rol bij het bevoorraden van het Europese achterland. Ongeveer de helft van de Nederlandse goederenhandel bestaat dan ook uit wederuitvoer waarvan het merendeel een bestemming in Europa heeft. Naast handelsland en distributieland is Nederland ook een investeringsland. In vergelijking met andere landen in de wereld staat Nederland in de top van de ranglijst voor wat betreft de waarde van inkomende en uitgaande directe buitenlandse investeringen. Deze investeringen komen onder andere tot uitdrukking in het aantal multinationals dat in Nederland actief is en het aantal werknemers bij deze bedrijven.
Meer nieuws en rapporten op het gebied van globalisering en internationalisering is te vinden via www.cbs.nl/globalisering.
De Directeur-Generaal
Dr. T.B.P.M. Tjin-A-Tsoi
Den Haag/Heerlen/Bonaire, september 2019