Bijlage A: Armoedegrenzen
Gemiddelde grenzen
In tabel A1 staan voor 35 huishoudenstypen de maandbedragen van de armoedegrenzen voor de jaren 2018 tot en met 2024. Uitgangspunt voor de armoedegrenzen zijn de minimumvoorbeeldbegrotingen van het Nibud (zie hoofdstuk 1). Voor peildatum 1 januari heeft het Nibud per type huishouden bepaald hoe hoog de minimale uitgaven zijn exclusief huur, premie voor de basisverzekering en verplicht eigen risico. Daarbij opgeteld zijn de normbedragen voor huur die het CBS met de Woonbase heeft vastgesteld. De basispremie en het verplichte eigen risico zijn per definitie van het inkomen afgehaald en blijven in de armoedegrenzen daarom buiten beschouwing. In 2024 rekende het CBS met 144 euro basispremie en 32 euro eigen risico per maand voor een volwassene. Aanname is dus dat elke volwassene het jaarlijks eigen risico van 380 euro helemaal besteedt. In de gemiddelde maandelijkse armoedegrenzen gepresenteerd in tabel A1 is rekening gehouden prijsontwikkelingen gedurende het jaar. De bedragen zijn afgerond op 5 euro.
| Aantal volwassenen | Aantal kinderen 13 tot 18 jaar | Aantal kinderen tot 13 jaar | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Omvang huishouden | maandbedrag in euro | |||||||||
| 1 | 1 | 0 | 0 | 1 310 | 1 340 | 1 335 | 1 365 | 1 425 | 1 510 | 1 600 |
| 2 | 1 | 0 | 1 | 1 600 | 1 645 | 1 635 | 1 670 | 1 760 | 1 845 | 1 980 |
| 2 | 1 | 1 | 0 | 1 790 | 1 830 | 1 815 | 1 850 | 1 945 | 2 060 | 2 190 |
| 2 | 2 | 0 | 0 | 1 780 | 1 815 | 1 805 | 1 845 | 1 930 | 2 030 | 2 145 |
| 3 | 1 | 0 | 2 | 1 780 | 1 825 | 1 825 | 1 865 | 1 965 | 2 075 | 2 215 |
| 3 | 1 | 1 | 1 | 1 955 | 1 995 | 1 985 | 2 030 | 2 135 | 2 275 | 2 410 |
| 3 | 1 | 2 | 0 | 2 135 | 2 170 | 2 150 | 2 195 | 2 305 | 2 470 | 2 605 |
| 3 | 2 | 0 | 1 | 1 970 | 2 010 | 2 000 | 2 045 | 2 160 | 2 285 | 2 405 |
| 3 | 2 | 1 | 0 | 2 145 | 2 180 | 2 165 | 2 210 | 2 330 | 2 480 | 2 605 |
| 3 | 3 | 0 | 0 | 2 160 | 2 195 | 2 180 | 2 230 | 2 350 | 2 490 | 2 585 |
| 4 | 1 | 0 | 3 | 1 965 | 2 010 | 2 015 | 2 060 | 2 175 | 2 320 | 2 440 |
| 4 | 1 | 1 | 2 | 2 120 | 2 160 | 2 160 | 2 205 | 2 325 | 2 495 | 2 620 |
| 4 | 1 | 2 | 1 | 2 285 | 2 325 | 2 310 | 2 360 | 2 485 | 2 680 | 2 805 |
| 4 | 1 | 3 | 0 | 2 455 | 2 485 | 2 465 | 2 515 | 2 645 | 2 870 | 2 985 |
| 4 | 2 | 0 | 2 | 2 130 | 2 175 | 2 170 | 2 220 | 2 345 | 2 505 | 2 625 |
| 4 | 2 | 1 | 1 | 2 300 | 2 335 | 2 325 | 2 375 | 2 505 | 2 690 | 2 810 |
| 4 | 2 | 2 | 0 | 2 470 | 2 500 | 2 480 | 2 535 | 2 670 | 2 880 | 3 000 |
| 4 | 3 | 0 | 1 | 2 315 | 2 350 | 2 340 | 2 390 | 2 525 | 2 695 | 2 800 |
| 4 | 3 | 1 | 0 | 2 480 | 2 510 | 2 495 | 2 550 | 2 685 | 2 885 | 2 990 |
| 4 | 4 | 0 | 0 | 2 495 | 2 520 | 2 505 | 2 565 | 2 705 | 2 890 | 2 970 |
| 5 | 1 | 0 | 4 | 2 125 | 2 175 | 2 185 | 2 235 | 2 365 | 2 525 | 2 670 |
| 5 | 1 | 1 | 3 | 2 285 | 2 335 | 2 335 | 2 385 | 2 520 | 2 705 | 2 850 |
| 5 | 1 | 2 | 2 | 2 450 | 2 495 | 2 485 | 2 535 | 2 675 | 2 890 | 3 025 |
| 5 | 1 | 3 | 1 | 2 615 | 2 650 | 2 635 | 2 690 | 2 835 | 3 075 | 3 205 |
| 5 | 1 | 4 | 0 | 2 775 | 2 810 | 2 785 | 2 840 | 2 985 | 3 255 | 3 380 |
| 5 | 2 | 0 | 3 | 2 300 | 2 345 | 2 350 | 2 400 | 2 540 | 2 720 | 2 845 |
| 5 | 2 | 1 | 2 | 2 465 | 2 505 | 2 500 | 2 555 | 2 700 | 2 900 | 3 025 |
| 5 | 2 | 2 | 1 | 2 625 | 2 665 | 2 650 | 2 705 | 2 855 | 3 085 | 3 200 |
| 5 | 2 | 3 | 0 | 2 790 | 2 820 | 2 795 | 2 860 | 3 010 | 3 270 | 3 380 |
| 5 | 3 | 0 | 2 | 2 475 | 2 515 | 2 510 | 2 570 | 2 715 | 2 905 | 3 025 |
| 5 | 3 | 1 | 1 | 2 640 | 2 675 | 2 660 | 2 720 | 2 875 | 3 090 | 3 205 |
| 5 | 3 | 2 | 0 | 2 805 | 2 830 | 2 810 | 2 875 | 3 030 | 3 275 | 3 385 |
| 5 | 4 | 0 | 1 | 2 655 | 2 685 | 2 675 | 2 735 | 2 890 | 3 095 | 3 195 |
| 5 | 4 | 1 | 0 | 2 815 | 2 840 | 2 825 | 2 890 | 3 050 | 3 280 | 3 380 |
| 5 | 5 | 0 | 0 | 2 830 | 2 855 | 2 835 | 2 905 | 3 065 | 3 285 | 3 355 |
Voor andere huishoudenstypen wordt de armoedegrens bepaald door voor elke extra volwassene, extra kind en extra student een leeftijdsafhankelijk bedrag bij te tellen.
Normbedragen
Een huishouden is arm als er na het betalen van de woon- en energielasten te weinig geld overblijft voor de andere basisbehoeften. In plaats van de normbedragen voor huur en energie wordt bij de armoedeafbakening daarom gebruikgemaakt van de uitgaven aan wonen en energie die huishoudens in de praktijk in dat jaar hadden. Dit betekent dat ieder huishouden zijn eigen armoedegrens heeft, bestaande uit het normbedrag voor minimale levensbehoeften (exclusief de huur- en energienorm) plus de feitelijke uitgaven aan wonen en energie. Het CBS en Nibud hebben zoals gezegd voor de 35 huishoudenstypen wel normbedragen voor de huur en energie bepaald. Dat biedt niet alleen inzicht in de totale minimale levensbehoeften. De normbedragen zijn ook nodig in de armoedeafbakening als de feitelijke uitgaven aan wonen en energie van een huishouden niet bekend zijn. Dit is bij iets minder dan 10 procent van de huishoudens het geval.
De normhuren van de jaren 2018–2022 zijn door het CBS bepaald uit de Woonbase van 2021. Allereerst zijn de medianen bepaald van de januarihuren van huishoudens per combinatie van woningtype en woonoppervlakte van corporatiewoningen met minimaal energielabel C. Daarbij is uitgegaan van een appartement of tussenwoning en (afhankelijk van de huishoudensomvang) van 50 tot 110 vierkante meter woonoppervlak. Januarihuurbedragen voor de andere jaren resulteren hieruit door te corrigeren voor jaarlijkse huurontwikkelingen (zie StatLine). In de uiteindelijke huurnormen is ook gecorrigeerd voor huurontwikkelingen in het betreffende jaar. De normhuren van 2018–2022 zijn te vinden in CBS, Nibud en SCP (2024).
In tabel A2 zijn voor elk van de 35 huishoudenstypen de normbedragen voor huur van 2023 en 2024 opgenomen. Vanaf 2023 worden de normhuren niet meer met indexering uit 2021‑bedragen bepaald, maar met de januarihuren in de Woonbase van het betreffende jaar. Net als voorheen worden mediane januarihuurbedragen berekend voor 35 huishoudenstypen. Gecorrigeerd voor de huurontwikkeling binnen het betreffende jaar geeft dat de normhuren. Per 1 juli 2023 is de huur van huishoudens met een inkomen tot 120 procent van het sociaal minimum verlaagd naar 575 euro (zie Ministerie van VRO, 2025). Bijna 600 duizend huishoudens hadden profijt van de huurverlaging, die meegenomen is in de berekening van de normhuren van 2023. De verlaging leidde ertoe dat de normhuur in 2024 voor sommige huishoudenstypen lager uitkwam dan in 2023.
De energienormen worden jaarlijks door het Nibud voor woningtypen passend bij de 35 huishoudenstypen bepaald. Een uitgebreide beschrijving hiervan is te vinden in een rapport van CBS, Nibud en SCP (2023). De Nibud-bedragen gelden voor 1 januari. Om te komen tot jaarnormen corrigeert het CBS deze voor ontwikkelingen in de energieprijzen in het betreffende jaar.
| Aantal volwassenen | Aantal kinderen 13 tot 18 jaar | Aantal kinderen tot 13 jaar | 20231) | 2024 | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| norm huur | norm energie | norm huur | norm energie | ||||
| Omvang huishouden | maandbedrag in euro | ||||||
| 1 | 1 | 0 | 0 | 595 | 130 | 610 | 145 |
| 2 | 1 | 0 | 1 | 610 | 190 | 615 | 205 |
| 2 | 1 | 1 | 0 | 610 | 190 | 615 | 205 |
| 2 | 2 | 0 | 0 | 610 | 155 | 615 | 175 |
| 3 | 1 | 0 | 2 | 615 | 220 | 615 | 220 |
| 3 | 1 | 1 | 1 | 615 | 220 | 615 | 220 |
| 3 | 1 | 2 | 0 | 615 | 220 | 615 | 220 |
| 3 | 2 | 0 | 1 | 615 | 220 | 615 | 220 |
| 3 | 2 | 1 | 0 | 615 | 220 | 615 | 220 |
| 3 | 3 | 0 | 0 | 615 | 220 | 615 | 220 |
| 4 | 1 | 0 | 3 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 1 | 1 | 2 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 1 | 2 | 1 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 1 | 3 | 0 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 2 | 0 | 2 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 2 | 1 | 1 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 2 | 2 | 0 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 3 | 0 | 1 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 3 | 1 | 0 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 4 | 4 | 0 | 0 | 620 | 255 | 615 | 235 |
| 5 | 1 | 0 | 4 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 1 | 1 | 3 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 1 | 2 | 2 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 1 | 3 | 1 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 1 | 4 | 0 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 2 | 0 | 3 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 2 | 1 | 2 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 2 | 2 | 1 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 2 | 3 | 0 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 3 | 0 | 2 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 3 | 1 | 1 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 3 | 2 | 0 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 4 | 0 | 1 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 4 | 1 | 0 | 625 | 275 | 620 | 245 |
| 5 | 5 | 0 | 0 | 625 | 275 | 620 | 245 |
1)De huurnormen van 2023 verschillen met de normen in bijlage 2 van CBS, Nibud en SCP (2024), die nog met indexering van 2021‑bedragen zijn gemaakt.
Literatuur
Literatuur
CBS, Nibud en SCP (2023). Op weg naar een nieuwe armoedegrens. Tussenrapport van het gezamenlijke project ‘Uniformering armoedeafbakening’. Uitgave van het Centraal Bureau voor de Statistiek, Nibud & Sociaal en Cultureel Planbureau. CBS, Nibud en SCP werken aan nieuwe armoedegrens | CBS
CBS, Nibud en SCP (2024). De nieuwe methode om armoede in Nederland te meten. Uitgave van het Centraal Bureau voor de Statistiek, Nibud & Sociaal en Cultureel Planbureau. De nieuwe methode om armoede in Nederland te meten | CBS
Ministerie van VRO (2025). Evaluatie Wet huurverlaging 2023 voor huurders met een laag inkomen. Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening, april.