Jongeren in Caribisch Nederland
Op 1 januari 2023 woonden er 7,6 duizend 0- tot 25‑jarigen in Caribisch Nederland: 26 procent van de totale bevolking. Op Bonaire woonden de meeste jongeren in de buurt Nikiboko. Op Sint Eustatius was dat in Union en op Saba in The Bottom. Tussen 2011 en 2016 verlieten in totaal 1 364 op de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba geboren jongeren Bonaire, Sint Eustatius of Saba. Daarvan was binnen zeven jaar ruim 40 procent teruggekeerd. In het schooljaar 2022/’23 volgden bijna 4,9 duizend leerlingen (bekostigd) basisonderwijs, voortgezet onderwijs of middelbaar beroepsonderwijs in Caribisch Nederland. Daarnaast hadden 1 210 jongeren van 15 tot 25 jaar betaald werk.
9.1Jongeren naar leeftijd
Begin 2023 woonden op Bonaire 6,2 duizend jongeren van 0 tot 25 jaar. Dat zijn er ruim 700 meer dan in 2018. Naar verhouding nam de groep jongeren van 0 tot 18 jaar wat toe en de groep jongeren van 18 tot 25 jaar wat af. Wel nam het aandeel jongeren in de totale bevolking af, van 28 procent in 2018 naar 26 procent in 2023.
| leeftijd | 2018 | 2023 |
|---|---|---|
| 0 tot 4 jaar | 822 | 960 |
| 4 tot 12 jaar | 1883 | 2047 |
| 12 tot 18 jaar | 1356 | 1619 |
| 18 tot 25 jaar | 1414 | 1573 |
Begin 2023 woonden op Sint Eustatius 945 jongeren van 0 tot 25 jaar, 29 procent van de totale bevolking. Het aantal jongeren is sinds 2018 vrijwel gelijk gebleven (952 jongeren, 28 procent van de totale bevolking). Het aantal jongeren van 0 tot 4 jaar is tussen 2018 en 2023 toegenomen; het aantal jongeren van 4 tot 12 jaar nam in diezelfde periode af. In de andere leeftijdsgroepen bleef het aantal jongeren vrijwel gelijk.
| jaar | 2018 | 2023 |
|---|---|---|
| 0 tot 4 jaar | 132 | 161 |
| 4 tot 12 jaar | 345 | 299 |
| 12 tot 18 jaar | 272 | 275 |
| 18 tot 25 jaar | 203 | 210 |
Op 1 januari 2023 woonden op Saba 465 jongeren, 23 procent van de totale bevolking. Dat zijn er 113 minder dan begin 2018, het aandeel jongeren bedroeg toen 27 procent. Dit komt door afname van het aantal 18- tot 25‑jarigen. Het zijn vooral studenten uit Noord-Amerika die Saba hebben verlaten sinds het begin van de coronapandemie in 2020.
| jaar | 2018 | 2023 |
|---|---|---|
| 0 tot 4 jaar | 81 | 61 |
| 4 tot 12 jaar | 153 | 158 |
| 12 tot 18 jaar | 115 | 129 |
| 18 tot 25 jaar | 229 | 117 |
9.2Bevolking naar buurt
Op Bonaire telde de buurt Nikiboko de meeste jongeren van 0 tot 25 jaar (1 228), gevolgd door Entrejol Pariba (939). In Lagun Hill, Playa en Mexico woonden begin 2023 nauwelijks jongeren.
Het aandeel jongeren van 0 tot 25 jaar was het hoogst in Amboina (30 procent). Daarna volgden Sabana en Nikiboko (beide 29 procent). In Lagun Hill was het aandeel jongeren het laagst (14 procent).
In Lima en Sabana nam het aandeel jongeren in 2023 ten opzichte van 2018 het meest toe. In beide buurten was sprake van een toename van het aantal bewoonde woningen. In Amboina en Tera Korá was de afname van het aandeel jongeren het grootst. In de meeste buurten nam het aandeel jongeren af, wat vooral kwam doordat de totale bevolking er harder groeide dan het aantal jongeren.
| buurt | 0 tot 18 jaar | 18 tot 25 jaar |
|---|---|---|
| Amboina | 197 | 75 |
| Belnem | 193 | 55 |
| Entrejol Pabou | 213 | 92 |
| Entrejol Pariba | 706 | 233 |
| Hato | 166 | 57 |
| Lagun Hill | 19 | 5 |
| Lima | 47 | 9 |
| Mexico | 29 | 16 |
| Nawati Noord | 109 | 42 |
| Nawati Zuid | 79 | 14 |
| Nikiboko | 930 | 298 |
| Noord Saliña | 293 | 106 |
| Playa | 22 | 10 |
| Playa Pabou | 303 | 114 |
| Playa Pariba | 175 | 76 |
| Rincon Noord | 201 | 71 |
| Rincon Zuid | 183 | 80 |
| Sabadeco | 53 | 15 |
| Sabana | 144 | 41 |
| Santa Barbara | 104 | 24 |
| Tera Korá | 456 | 135 |
| 1)Exclusief Guatemala vanwege de geringe aantallen. | ||
| buurt | 0 tot 18 jaar | 18 tot 25 jaar |
|---|---|---|
| Amboina | 21,9 | 8,3 |
| Belnem | 17,2 | 4,9 |
| Entrejol Pabou | 16,4 | 7,1 |
| Entrejol Pariba | 20,2 | 6,7 |
| Hato | 20,3 | 7 |
| Lagun Hill | 11,1 | 2,9 |
| Lima | 16,1 | 3,1 |
| Mexico | 15,1 | 8,3 |
| Nawati Noord | 18 | 6,9 |
| Nawati Zuid | 23,9 | 4,2 |
| Nikiboko | 21,7 | 6,9 |
| Noord Saliña | 20,2 | 0 |
| Playa | 11,8 | 5,3 |
| Playa Pabou | 16,2 | 6,1 |
| Playa Pariba | 14,6 | 6,3 |
| Rincon Noord | 20,3 | 7,2 |
| Rincon Zuid | 18,9 | 8,2 |
| Sabadeco | 12,6 | 3,6 |
| Sabana | 22,4 | 6,4 |
| Santa Barbara | 17,7 | 4,1 |
| Tera Korá | 20,9 | 6,2 |
| 1)Exclusief Guatemala vanwege de geringe aantallen. | ||
Meeste jongeren op Sint Eustatius in Union
In absolute zin telde Union de meeste jongeren op Sint Eustatius, gevolgd door Princess Garden en Golden Rock. In Mountain District en Chapel Piece woonden de minste jongeren. Het aandeel jongeren was in Mansion het hoogst (37 procent). Ook in Bay Brow en Wilton Farm woonden relatief veel jongeren. In Mountain District was het aandeel jongeren het laagst, met 18 procent, gevolgd door Oranjestad-Noord.
Het aandeel jongeren is tussen 2018 en 2023 het sterkst toegenomen in Chapel Piece (17 procent). Ook in Oranjestad-Zuid, Wilton Farm en Oranjestad-Noord nam het aandeel jongeren duidelijk toe. Voor de buurten Chapel Piece en Wilton Farm hangt dit onder meer samen met de toename van het aantal bewoonde woningen. In Concordia is het aandeel jongeren het sterkst afgenomen (5 procent). Daarnaast nam het aandeel jongeren vooral af in Golden Rock en Princess Garden.
| buurt | 0 tot 18 jaar | 18 tot 25 jaar |
|---|---|---|
| Bay Brow | 61 | 18 |
| Chapel Piece | 30 | 12 |
| Cherry Tree | 73 | 18 |
| Concordia | 49 | 15 |
| Golden Rock | 68 | 34 |
| Jeems | 35 | 10 |
| Mansion | 46 | 15 |
| Mountain District | 33 | 8 |
| Oranjestad-Noord | 46 | 11 |
| Oranjestad-Zuid | 44 | 13 |
| Princess Garden | 90 | 21 |
| Union | 96 | 19 |
| Wilton Farm | 64 | 15 |
| buurt | 0 tot 18 jaar | 18 tot 25 jaar |
|---|---|---|
| Bay Brow | 26,2 | 7,7 |
| Chapel Piece | 22,9 | 9,2 |
| Cherry Tree | 24,7 | 6,1 |
| Concordia | 19,8 | 6 |
| Golden Rock | 20,1 | 10,1 |
| Jeems | 23 | 6,6 |
| Mansion | 27,7 | 9 |
| Mountain District | 14,2 | 3,4 |
| Oranjestad-Noord | 17,3 | 4,1 |
| Oranjestad-Zuid | 23 | 6,8 |
| Princess Garden | 23,2 | 5,4 |
| Union | 23,7 | 4,7 |
| Wilton Farm | 26,4 | 6,2 |
Op Saba meeste jongeren in The Bottom
Op Saba woonden in The Bottom de meeste jongeren. St. John’s telde de minste jongeren. Het aandeel jongeren was het hoogst in Zion’s Hill (26 procent). In Windwardside was het aandeel jongeren het laagst (20 procent).
Tussen 2018 en 2023 is het aandeel jongeren in alle buurten op Saba afgenomen. De afname was het sterkst in Windwardside en het kleinst in Zion’s Hill. Met uitzondering van St John’s nam het aantal bewoonde woningen in alle buurten op Saba af.
| buurt | 0 tot 18 jaar | 18 tot 25 jaar |
|---|---|---|
| St John's | 42 | 12 |
| The Bottom | 114 | 61 |
| Windwardside | 105 | 25 |
| Zion's Hill | 86 | 19 |
| buurt | 0 tot 18 jaar | 18 tot 25 jaar |
|---|---|---|
| St John's | 17,3 | 4,9 |
| The Bottom | 15,9 | 8,5 |
| Windwardside | 15,8 | 3,8 |
| Zions's Hill | 21 | 4,6 |
9.3Emigratie, retourmigratie en verblijfsduur
Tussen 2011 en 2016 verlieten 1 009 jongeren, geboren op de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba, Bonaire. Daarvan was binnen zeven jaar 44 procent teruggekeerd naar Bonaire. Op Sint Eustatius vertrokken in diezelfde periode 277 jongeren die zijn geboren op de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba, waarvan zeven jaar later 36 procent was teruggekeerd. 78 jongeren verlieten Saba, van hen keerde 40 procent terug.
| verblijfsduur in buitenland in jaren | Bonaire | Sint Eustatius | Saba |
|---|---|---|---|
| 0 | 5 | 4,3 | 1,3 |
| 1 | 18,1 | 13,4 | 7,7 |
| 2 | 25,2 | 20,6 | 24,4 |
| 3 | 31,1 | 27,4 | 30,8 |
| 4 | 35 | 31,8 | 37,2 |
| 5 | 38,4 | 34,3 | 38,5 |
| 6 | 40,9 | 35,7 | 39,7 |
| 7 | 43,9 | 36,1 | 39,7 |
| 1)0 tot 25 jaar op het moment van emigratie, geboren op de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba, vertrokken tussen 2011 en 2016. | |||
Jongeren die zijn geboren op de Nederlandse Antillen of Aruba en tussen 2011 en 2016 Bonaire hebben verlaten, zijn het vaakst één jaar weggeweest. Op afstand volgen jongeren die twee of drie jaar in het buitenland woonden.
| verblijfsduur in buitenland in jaren | Bonaire |
|---|---|
| 0 | 50 |
| 1 | 133 |
| 2 | 71 |
| 3 | 60 |
| 4 | 39 |
| 5 | 34 |
| 6 | 26 |
| 7 | 30 |
| 1)0 tot 25 jaar op het moment van emigratie, geboren op de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba, vertrokken tussen 2011 en 2016. | |
Ook op Sint Eustatius was de verblijfsduur in het buitenland van jongeren die tussen 2011 en 2016 zijn vertrokken en die zijn geboren op de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba het vaakst één jaar. Een aanzienlijk deel is twee of drie jaar weggeweest.
| verblijfsduur in buitenland in jaren | Sint Eustatius |
|---|---|
| 0 | 12 |
| 1 | 25 |
| 2 | 20 |
| 3 | 19 |
| 4 | 12 |
| 5 | 7 |
| 6 | 4 |
| 7 | 1 |
| 1)0 tot 25 jaar op het moment van emigratie, geboren op de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba, vertrokken tussen 2011 en 2016. | |
Op Saba komt bij jongeren die op de Nederlandse Antillen zijn geboren en tussen 2011 en 2016 naar het buitenland zijn vertrokken een verblijfsduur in het buitenland van twee jaar het vaakst voor. Het komt op Saba vrijwel niet voor dat jongeren emigreren voor een periode korter dan één jaar.
| verblijfsduur in buitenland in jaren | Saba |
|---|---|
| 0 | 1 |
| 1 | 5 |
| 2 | 13 |
| 3 | 5 |
| 4 | 5 |
| 5 | 1 |
| 6 | 1 |
| 7 | 0 |
| 1)0 tot 25 jaar op het moment van emigratie, geboren op de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba, vertrokken tussen 2011 en 2016. | |
9.4Onderwijsdeelname
Bijna 5 duizend leerlingen in po, vo, mbo en cvq
In het schooljaar 2022/’23 volgden bijna 4,9 duizend leerlingen (bekostigd) basisonderwijs, voortgezet onderwijs of middelbaar beroepsonderwijs in Caribisch Nederland. Ruim de helft van deze leerlingen zat op het voortgezet onderwijs of middelbaar beroepsonderwijs.
Caribisch Nederland kent verschillende onderwijssystemen voor het door de overheid (ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) bekostigd voortgezet onderwijs. Bonaire hanteert het Europees-Nederlandse systeem met praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo, en daarnaast enkele speciale lesplaatsen voor kinderen die extra zorg nodig hebben. Vanaf schooljaar 2019/’20 zijn Sint Eustatius en Saba overgestapt op een Caribisch onderwijssysteem voor voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs. Na een driejarige onderbouw kiezen leerlingen in dit systeem voor twee niveaus van algemeen vormend onderwijs, of voor een beroepsopleiding binnen de Caribbean Vocational Qualification (CVQ), dat enigszins te vergelijken is met het mbo.
Het voortgezet onderwijs op Caribisch Nederland telde 1 615 leerlingen in het schooljaar 2022/’23. Op Bonaire volgden 748 leerlingen een opleiding in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Op Saba en Sint Eustatius volgden respectievelijk 14 en 71 leerlingen les op het CVQ.
Veel mbo’ers op Bonaire in sectoren economie en zorg en welzijn
In het schooljaar 2022/’23 waren er op Bonaire 748 mbo-leerlingen. Daarvan volgde 34 procent een opleiding in de sector economie, bijvoorbeeld tot financieel administratief medewerker, secretaresse, of tot leisure en hospitality host. Met die laatste opleiding kunnen gediplomeerden aan het werk in het toerisme. Daarnaast volgde 16 procent een opleiding in de technische sector (bijvoorbeeld een opleiding tot monteur) en 34 procent een opleiding in de sector zorg (bijvoorbeeld in helpende zorg en welzijn). Tot slot volgde 16 procent van de leerlingen een combinatie-opleiding. Hieronder vallen alle assistentopleidingen (mbo-entreeopleiding), zoals de opleidingen tot assistent horeca, voeding of voedingsindustrie en assistent dienstverlening en zorg. Van de 748 mbo’ers volgde 22 procent mbo op niveau 4, waarmee doorstroming naar het hbo mogelijk is.
| sector | Mbo-entreeopleiding | Mbo niveau 2 | Mbo niveau 3 | Mbo niveau 4 |
|---|---|---|---|---|
| Sector economie | 0 | 93 | 76 | 84 |
| Sector techniek | 0 | 57 | 40 | 23 |
| Sector zorg en welzijn | 0 | 74 | 122 | 59 |
| Combinatie van sectoren | 120 | 0 | 0 | 0 |
9.5Arbeidsdeelname
1 210 jongeren aan het werk
In 2022 had 45,1 procent van de 2 680 15- tot 25‑jarigen in Caribisch Nederland betaald werk. Van de vrouwen werkte 48,7 procent, van de mannen 40,9 procent. Het aandeel werkende jongeren op de eilanden was lager dan het aandeel werkende jongeren in Europees Nederland (75,5 procent). Het aandeel werkende jongeren was in 2022 het hoogst op Bonaire (49,5 procent). Op Saba had 18,3 procent werk en op Sint Eustatius 30,4 procent.
Het lagere aandeel werkzame jongeren op de eilanden kwam vooral doordat de 1 550 onderwijsvolgende jongeren in Caribisch Nederland naast hun studie minder vaak betaald werk hadden (20,3 procent) dan jongeren in Europees Nederland (72,6 procent). De arbeidsdeelname onder de 1 130 niet-onderwijsvolgende jongeren verschilde minder met die van de niet-onderwijsvolgende jongeren in Europees Nederland (respectievelijk 79,1 procent en 85,4 procent).
Drie Zuid-Amerikaanse landen (Colombia, Costa Rica en Mexico) rapporteerden in 2021 cijfers over de arbeidsdeelname van jongeren aan de OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development). De opgaven van deze landen in 2021 over de arbeidsdeelname van onderwijsvolgende 15- tot 25 jarigen waren vergelijkbaar met die van Caribisch Nederland uit 2020 en 2022.
1 470 jongeren zonder werk
Naast de werkende jongeren hadden 1 470 jongeren geen betaald werk in 2022. Hiervan waren 150 jongeren werkloos. Zij waren recent op zoek naar werk én hiervoor ook direct beschikbaar. Samen met de werkende jongeren maken zij deel uit van de beroepsbevolking. In Caribisch Nederland was in 2022 10,7 procent van de beroepsbevolking van 15 tot 25 jaar werkloos, tegenover 7,6 procent van de jongeren in Europees Nederland.
Vergeleken met Europees Nederland waren in Caribisch Nederland relatief veel jongeren die niet werken en daarnaast geen onderwijs volgen (de zogenoemde NEET’s: Not in Employment, Education or Training): 8,6 procent van alle 15- tot 25‑jarigen. In Europees Nederland was 3,4 procent van de jongeren NEET. Het percentage NEET’s in Caribisch Nederland was laag vergeleken met de opgaves van Colombia, Costa Rica en Mexico (respectievelijk 26,7, 25,2 en 18,1 procent).
Werkende jongeren op Bonaire
Bonaire is het eiland met het grootste aantal werkende jongeren. Van de 1 080 werkende jongeren op Bonaire volgden er 300 onderwijs en 780 niet. Van de jongeren die geen onderwijs volgden, werkten de meesten voltijds (87 procent). Onder de jongeren die nog les volgden, was dat met 30 procent beduidend lager. Jongeren die geen onderwijs volgden, werkten gemiddeld 38 uur per week. Jongeren die wel onderwijs volgden, werkten 23 uur per week.
Van de werkende jongeren op Bonaire werkte ruim de helft in de horeca, de handel of het onderwijs. Van de onderwijsvolgenden werkte 40 procent in de horeca. Van de niet-onderwijsvolgenden was dat 21 procent. Jonge mannen werkten relatief vaak in vervoer en opslag (23 procent) en de bouwnijverheid (21 procent). Jonge vrouwen werkten relatief vaak in het onderwijs (20 procent) en de gezondheids- en welzijnszorg (11 procent).
| eiland | Onderwerp | Werkzaam | Werkloos | Niet-beroepsbevolking |
|---|---|---|---|---|
| Caribisch Nederland |
Volgt onderwijs, Caribisch Nederland |
310 | 80 | 1150 |
| Caribisch Nederland |
Volgt geen onderwijs, Caribisch Nederland |
890 | 60 | 170 |
| Bonaire | Volgt onderwijs, Bonaire |
300 | 80 | 900 |
| Bonaire | Volgt geen onderwijs, Bonaire |
780 | 50 | 70 |
| Sint Eustatius |
Volgt onderwijs, Sint Eustatius |
0 | 0 | 130 |
| Sint Eustatius |
Volgt geen onderwijs, Sint Eustatius |
100 | 20 | 90 |
| Saba | Volgt onderwijs, Saba |
10 | 0 | 130 |
| Saba | Volgt geen onderwijs, Saba |
20 | 0 | 10 |
9.6Begrippen
Caribisch Nederland
De benaming van de Nederlandse eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius
Emigratie
Vertrek van personen naar het buitenland. Het gaat hier om de aan de gemeente gemelde emigratie. Bij Bonaire, Sint Eustatius en Saba wordt ook vertrek naar Europees Nederland hierbij geteld. Om als emigrant te kunnen worden geteld dienen deze personen ingeschreven te worden in het gemeentelijke bevolkingsregister.
Europees Nederland
Het Europese deel van Nederland is het deel van Nederland dat in Europa ligt, ter onderscheiding van Caribisch Nederland dat in het Caribisch gebied ligt.
Geboorteland
Het land waar een persoon geboren is.
Retourmigratie
Terugkeer van een persoon na verhuizing naar een ander woonadres in het buitenland.
Verblijfsduur
De periode dat men in het buitenland woont.
(Voormalige) Nederlandse Antillen of Aruba
Betreft een samentelling van de eilanden die tot het grondgebied van de Nederlandse Antillen van vóór 10 oktober 2010 en Aruba behoorden.
- Het gaat om de eilanden Bonaire, Curaçao, Saba, Sint-Eustatius, Sint-Maarten en Aruba.
- Vanaf 10 oktober 2010 zijn de Nederlandse Antillen ontbonden.
- Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat dan uit vier landen: Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Alle eilanden hebben een nieuwe status.
- Curaçao en Sint Maarten zijn nieuwe landen binnen het Koninkrijk. Met een ‘Status aparte’ binnen het Koninkrijk zijn Curaçao en Sint Maarten autonome landen. De landen hebben een zelfstandig bestuur en zijn niet meer afhankelijk van Nederland.
- De openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, ook wel Caribisch Nederland, hebben een diepere band met Nederland en functioneren als bijzondere gemeenten van Nederland.
- Op 1 januari 1986 werd Aruba afgescheiden van de Nederlandse Antillen. Sinds die datum is Aruba een nieuw land binnen het Koninkrijk de Nederlanden. Met een ‘Status aparte’ binnen het Koninkrijk is Aruba een autonoom land. Aruba heeft een zelfstandig bestuur en is niet meer afhankelijk van Nederland.
9.7Meer informatie en literatuur
Meer informatie
Cijfers over de bevolking van Caribisch Nederland naar leeftijd zijn te vinden op StatLine en Jeugdmonitor StatLine.
Cijfers over de bevolkingsontwikkeling van Caribisch Nederland zijn te vinden op StatLine.
Cijfers over leerlingen en studenten in po, vo en mbo zijn te vinden op Jeugdmonitor StatLine.
Cijfers over deelnemers mbo, niveau, sector, domein in Caribisch NL zijn te vinden op Jeugdmonitor StatLine.
Cijfers over de arbeidsdeelname van jongeren in Caribisch NL zijn te vinden op Jeugdmonitor StatLine.
Meer informatie over jongeren in Caribisch Nederland is te vinden in de Jeugdmonitor.
Literatuur
CBS, 17 april 2023. Bevolking Caribisch Nederland in 2022 met bijna 1,7 duizend toegenomen. CBS nieuwsbericht.