School
Jongeren in het voortgezet onderwijs
Het slagingspercentage van jongeren in het voortgezet onderwijs is in 2021 gedaald ten opzichte van 2020, maar was nog wel hoger dan de jaren voor COVID-19. Leerlingen met een vmbo-g/t of havo-diploma stroomden in 2021 vaker door binnen het voortgezet onderwijs, en minder vaak naar het mbo of hoger onderwijs. Van de vmbo-gediplomeerden kozen vrouwen vaker voor een opleiding in de zorg en mannen vaker voor bouw, afbouw en techniek.
5.1Vmbo’ers in het derde leerjaar
In schooljaar 2021/’22 zaten 185 duizend leerlingen in het derde leerjaar van het voortgezet onderwijs (exclusief praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs). Iets meer dan de helft van deze leerlingen (50,5 procent) zat op het vmbo, de anderen volgden havo of vwo.
Op het vmbo zijn vier leerwegen te volgen: de beroepsgerichte leerweg (vmbo-b), de kadergerichte leerweg (vmbo-k), de gemengde leerweg (vmbo-g) en de theoretische leerweg (vmbo-t). Het verschil in de leerwegen zit in de tijd die besteed wordt aan de algemeen vormend onderwijs (avo) vakken en het beroepsgerichte programma. Een vmbo-b diploma geeft toegang tot mbo niveau 3 en vmbo-k tot mbo niveau 3 en 4. In schooljaar 2021/’22 volgde bijna 55 procent van de vmbo-leerlingen in het derde leerjaar de gemengde of theoretische leerweg. Vmbo-g en vmbo-t hebben een vergelijkbaar niveau en vormen het hoogste niveau binnen het vmbo. In tegenstelling tot het vmbo-t, volgen leerlingen op het vmbo-g ook een beroepsgericht vak. Een diploma van deze twee leerwegen geeft toegang tot mbo niveau 3 en 4 en de havo.
schoolsoort | leerlingen |
---|---|
Vmbo-b | 8,2 |
Vmbo-k | 14,7 |
Vmbo-g | 8,6 |
Vmbo-t | 19 |
Havo/vwo1) | 3,1 |
Havo | 23,5 |
Vwo | 22,8 |
1)Havo/vwo is algemeen leerjaar 3 |
Hoog aandeel vmbo’ers in Flevoland, Drenthe en Fryslân
Het aandeel vmbo’ers in het derde leerjaar is per gemeente vrij divers. In de gemeenten Ameland, Pekela, Bergen en Oldambt is het percentage vmbo’ers het hoogste met respectievelijk 96, 76, 71 en 71 procent. Het laagste aandeel vmbo’ers is te vinden in Bloemendaal (18 procent), Heemstede (21 procent), Oegstgeest (23 procent) en Wassenaar (23 procent).
In de drie grote steden Utrecht, Amsterdam en Den Haag zat het merendeel van de leerlingen in het derde leerjaar op de havo of vwo. Met respectievelijk 37, 42 en 47 procent was het aandeel vmbo’ers in 2021/’22 relatief laag. In Rotterdam volgde 57 procent van de leerlingen vmbo.
In de provincies Flevoland, Drenthe en Fryslân is het aandeel vmbo’ers met 56 procent het hoogst. Ook in Groningen, Overijssel en Zeeland ging het om een vergelijkbaar aandeel (55 procent). In de provincies Utrecht en Noord-Holland lag de verhouding anders, daar volgde respectievelijk 42 en 45 procent een vmbo-opleiding. In deze provincies zat het merendeel van de leerlingen op de havo of het vwo.
Gemeente | vmbo3 |
---|---|
Groningen | 41 |
Almere | 56 |
Stadskanaal | 56 |
Veendam | 69 |
Zeewolde | 40 |
Achtkarspelen | 66 |
Ameland | 96 |
Harlingen | 60 |
Heerenveen | 51 |
Leeuwarden | 52 |
Ooststellingwerf | 57 |
Opsterland | 59 |
Schiermonnikoog | . |
Smallingerland | 58 |
Terschelling | 55 |
Vlieland | . |
Weststellingwerf | 69 |
Assen | 54 |
Coevorden | 63 |
Emmen | 63 |
Hoogeveen | 62 |
Meppel | 52 |
Almelo | 61 |
Borne | 50 |
Dalfsen | 56 |
Deventer | 52 |
Enschede | 59 |
Haaksbergen | 53 |
Hardenberg | 61 |
Hellendoorn | 57 |
Hengelo | 49 |
Kampen | 49 |
Losser | 60 |
Noordoostpolder | 54 |
Oldenzaal | 47 |
Ommen | 53 |
Raalte | 54 |
Staphorst | 59 |
Tubbergen | 56 |
Urk | 67 |
Wierden | 53 |
Zwolle | 48 |
Aalten | 56 |
Apeldoorn | 50 |
Arnhem | 48 |
Barneveld | 62 |
Beuningen | 49 |
Brummen | 55 |
Buren | 58 |
Culemborg | 51 |
Doesburg | 69 |
Doetinchem | 55 |
Druten | 48 |
Duiven | 52 |
Ede | 50 |
Elburg | 56 |
Epe | 54 |
Ermelo | 45 |
Harderwijk | 46 |
Hattem | 52 |
Heerde | 60 |
Heumen | 39 |
Lochem | 49 |
Maasdriel | 58 |
Nijkerk | 56 |
Nijmegen | 47 |
Oldebroek | 61 |
Putten | 53 |
Renkum | 32 |
Rheden | 47 |
Rozendaal | . |
Scherpenzeel | 58 |
Tiel | 58 |
Voorst | 52 |
Wageningen | 37 |
Westervoort | 59 |
Winterswijk | 59 |
Wijchen | 49 |
Zaltbommel | 55 |
Zevenaar | 57 |
Zutphen | 51 |
Nunspeet | 61 |
Dronten | 52 |
Amersfoort | 42 |
Baarn | 41 |
De Bilt | 29 |
Bunnik | 33 |
Bunschoten | 55 |
Eemnes | 50 |
Houten | 35 |
Leusden | 43 |
Lopik | 53 |
Montfoort | 54 |
Renswoude | 67 |
Rhenen | 48 |
Soest | 41 |
Utrecht | 37 |
Veenendaal | 52 |
Woudenberg | 49 |
Wijk bij Duurstede | 57 |
IJsselstein | 47 |
Zeist | 30 |
Nieuwegein | 52 |
Aalsmeer | 43 |
Alkmaar | 53 |
Amstelveen | 28 |
Amsterdam | 42 |
Beemster | 48 |
Bergen (NH.) | 45 |
Beverwijk | 54 |
Blaricum | 35 |
Bloemendaal | 18 |
Castricum | 44 |
Diemen | 41 |
Edam-Volendam | 54 |
Enkhuizen | 52 |
Haarlem | 40 |
Haarlemmermeer | 41 |
Heemskerk | 52 |
Heemstede | 21 |
Heerhugowaard | 55 |
Heiloo | 37 |
Den Helder | 63 |
Hilversum | 33 |
Hoorn | 55 |
Huizen | 44 |
Landsmeer | 39 |
Langedijk | 60 |
Laren | 26 |
Medemblik | 58 |
Oostzaan | 49 |
Opmeer | 44 |
Ouder-Amstel | 29 |
Purmerend | 54 |
Schagen | 58 |
Texel | 54 |
Uitgeest | 41 |
Uithoorn | 46 |
Velsen | 56 |
Weesp | 43 |
Zandvoort | 51 |
Zaanstad | 58 |
Alblasserdam | 55 |
Alphen aan den Rijn | 48 |
Barendrecht | 48 |
Drechterland | 54 |
Brielle | 61 |
Capelle aan den IJssel | 51 |
Delft | 42 |
Dordrecht | 59 |
Gorinchem | 48 |
Gouda | 41 |
's-Gravenhage | 48 |
Hardinxveld-Giessendam | 42 |
Hellevoetsluis | 54 |
Hendrik-Ido-Ambacht | 48 |
Stede Broec | 62 |
Hillegom | 54 |
Katwijk | 52 |
Krimpen aan den IJssel | 55 |
Leiden | 35 |
Leiderdorp | 40 |
Lisse | 54 |
Maassluis | 53 |
Nieuwkoop | 47 |
Noordwijk | 43 |
Oegstgeest | 23 |
Oudewater | 50 |
Papendrecht | 52 |
Ridderkerk | 59 |
Rotterdam | 57 |
Rijswijk | 49 |
Schiedam | 63 |
Sliedrecht | 47 |
Albrandswaard | 44 |
Westvoorne | 43 |
Vlaardingen | 60 |
Voorschoten | 29 |
Waddinxveen | 53 |
Wassenaar | 23 |
Woerden | 46 |
Zoetermeer | 52 |
Zoeterwoude | 42 |
Zwijndrecht | 53 |
Borsele | 47 |
Goes | 54 |
West Maas en Waal | 54 |
Hulst | 63 |
Kapelle | 45 |
Middelburg | 54 |
Reimerswaal | 66 |
Terneuzen | 51 |
Tholen | 58 |
Veere | 52 |
Vlissingen | 55 |
De Ronde Venen | 42 |
Tytsjerksteradiel | 54 |
Asten | 48 |
Baarle-Nassau | 36 |
Bergen op Zoom | 52 |
Best | 53 |
Boekel | 62 |
Boxmeer | 52 |
Boxtel | 57 |
Breda | 45 |
Deurne | 62 |
Pekela | 76 |
Dongen | 56 |
Eersel | 55 |
Eindhoven | 49 |
Etten-Leur | 53 |
Geertruidenberg | 60 |
Gilze en Rijen | 54 |
Goirle | 41 |
Grave | 46 |
Helmond | 55 |
's-Hertogenbosch | 49 |
Heusden | 53 |
Hilvarenbeek | 50 |
Loon op Zand | 53 |
Mill en Sint Hubert | 58 |
Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 45 |
Oirschot | 60 |
Oisterwijk | 44 |
Oosterhout | 55 |
Oss | 54 |
Rucphen | 56 |
Sint-Michielsgestel | 41 |
Someren | 57 |
Son en Breugel | 42 |
Steenbergen | 53 |
Waterland | 30 |
Tilburg | 55 |
Uden | 57 |
Valkenswaard | 60 |
Veldhoven | 45 |
Vught | 36 |
Waalre | 39 |
Waalwijk | 54 |
Woensdrecht | 48 |
Zundert | 52 |
Wormerland | 53 |
Landgraaf | 60 |
Beek | 47 |
Beesel | 45 |
Bergen (L.) | 71 |
Brunssum | 56 |
Gennep | 61 |
Heerlen | 60 |
Kerkrade | 62 |
Maastricht | 38 |
Meerssen | 42 |
Mook en Middelaar | 37 |
Nederweert | 62 |
Roermond | 50 |
Simpelveld | 45 |
Stein | 50 |
Vaals | 45 |
Venlo | 58 |
Venray | 55 |
Voerendaal | 42 |
Weert | 52 |
Valkenburg aan de Geul | 42 |
Lelystad | 62 |
Horst aan de Maas | 55 |
Oude IJsselstreek | 65 |
Teylingen | 49 |
Utrechtse Heuvelrug | 32 |
Oost Gelre | 54 |
Koggenland | 49 |
Lansingerland | 42 |
Leudal | 61 |
Maasgouw | 44 |
Gemert-Bakel | 58 |
Halderberge | 46 |
Heeze-Leende | 50 |
Laarbeek | 52 |
Reusel-De Mierden | 65 |
Roerdalen | 60 |
Roosendaal | 53 |
Schouwen-Duiveland | 55 |
Aa en Hunze | 48 |
Borger-Odoorn | 62 |
Cuijk | 51 |
Landerd | 52 |
De Wolden | 56 |
Noord-Beveland | 57 |
Wijdemeren | 42 |
Noordenveld | 49 |
Twenterand | 65 |
Westerveld | 56 |
Sint Anthonis | 62 |
Lingewaard | 52 |
Cranendonck | 65 |
Steenwijkerland | 56 |
Moerdijk | 55 |
Echt-Susteren | 51 |
Sluis | 53 |
Drimmelen | 55 |
Bernheze | 54 |
Alphen-Chaam | 42 |
Bergeijk | 63 |
Bladel | 60 |
Gulpen-Wittem | 43 |
Tynaarlo | 38 |
Midden-Drenthe | 55 |
Overbetuwe | 49 |
Hof van Twente | 53 |
Neder-Betuwe | 64 |
Rijssen-Holten | 57 |
Geldrop-Mierlo | 53 |
Olst-Wijhe | 59 |
Dinkelland | 51 |
Westland | 59 |
Midden-Delfland | 45 |
Berkelland | 61 |
Bronckhorst | 60 |
Sittard-Geleen | 48 |
Kaag en Braassem | 50 |
Dantumadiel | 63 |
Zuidplas | 45 |
Peel en Maas | 55 |
Oldambt | 71 |
Zwartewaterland | 62 |
S�dwest-Frysl�n | 51 |
Bodegraven-Reeuwijk | 44 |
Eijsden-Margraten | 40 |
Stichtse Vecht | 42 |
Hollands Kroon | 62 |
Leidschendam-Voorburg | 42 |
Goeree-Overflakkee | 53 |
Pijnacker-Nootdorp | 43 |
Nissewaard | 63 |
Krimpenerwaard | 53 |
De Fryske Marren | 54 |
Gooise Meren | 27 |
Berg en Dal | 53 |
Meierijstad | 55 |
Waadhoeke | 58 |
Westerwolde | 66 |
Midden-Groningen | 60 |
Beekdaelen | 44 |
Montferland | 63 |
Altena | 54 |
West Betuwe | 51 |
Vijfheerenlanden | 52 |
Hoeksche Waard | 56 |
Het Hogeland | 57 |
Westerkwartier | 56 |
Noardeast-Frysl�n | 58 |
Molenlanden | 51 |
Eemsdelta | 67 |
5.2Onderwijspositie van leerlingen in volgend schooljaar
Scholen mogen zelf het beleid voor overgaan en zittenblijven bepalen. Hierbij wordt voornamelijk gekeken naar de behaalde cijfers, maar ook naar leerhouding en eventuele omstandigheden. In 2020 hebben scholen naar aanleiding van de coronacrisis hun beleid van overgaan en zittenblijven (tijdelijk) gewijzigd. Het aandeel leerlingen in de bovenbouw dat het daaropvolgend schooljaar in een hoger leerjaar met hetzelfde niveau zat, was dan ook hoger dan in de voorgaande jaren. In 2021 was dit aandeel weer lager.
Stijging zittenblijvers op havo 4 en vwo 5
In 2021 was het aandeel bovenbouwleerlingen uit 2020/’21 dat in hetzelfde of lager leerjaar zat met hetzelfde niveau bij alle onderwijssoorten hoger dan in 2020. Bij de havo-4 en vwo-5 leerlingen is dit verschil het grootst. In 2020/’21 zaten bijna 62 duizend leerlingen in havo 4. Het aandeel havo 4‑leerlingen dat het schooljaar daarop in een gelijk of lager leerjaar zat met hetzelfde niveau is met 6,6 procentpunt gestegen ten opzichte van een jaar eerder. Ook vergeleken met schooljaar 2018/’19 zijn er in 2021 naar verhouding meer havo 4‑leerlingen die opnieuw in havo 4 zaten (1,9 procentpunt). Naast de leerlingen in havo 4, is het aandeel leerlingen in vwo 5 die het jaar erop nog een keer in vwo 5 zitten hoger vergeleken met de periode voor COVID-19. In 2019 en 2020 was dit aandeel respectievelijk 6,7 en 4,2 procent. In 2021 deed 7,9 procent vwo 5 nog een keer.
Niveau | 2021* | 2020 | 2019 | 2018 | 2017 |
---|---|---|---|---|---|
vmbo-b 3 | 5,3 | 4,4 | 5,9 | 5,6 | 5,5 |
vmbo-k 3 | 3,7 | 2,7 | 4 | 3,5 | 2,9 |
vmbo-gt 3 | 7,3 | 4,1 | 7 | 6,5 | 5,9 |
havo 3 | 6,9 | 3,2 | 6,3 | 5,9 | 5,8 |
havo 4 | 16,3 | 9,7 | 14,4 | 13,7 | 13,2 |
vwo 3 | 2,6 | 1,2 | 2,2 | 2,1 | 2,1 |
vwo 4 | 6,5 | 3,3 | 5,7 | 5,6 | 5,4 |
vwo 5 | 7,9 | 4,2 | 6,7 | 6,8 | 6,3 |
5.3Geslaagden in het voortgezet onderwijs
Slaag-zakregeling in 2020
In 2020 gingen de centrale examens niet door en werd het diploma gegeven op basis van de resultaten van de schoolexamens. Ook mochten de examenkandidaten maximaal twee resultaatverbeteringstoetsen maken die voor 50 procent meetelden voor het eindcijfer (als het cijfer hoger was dan het cijfer van het schoolexamen). Leerlingen op vmbo-b en vmbo-k mochten daarnaast nog een resultaatverbeteringstoets maken voor hun beroepsgerichte profielvak. Net als in 2021 kregen de examenkandidaten meer tijd om zich voor te bereiden, omdat scholen langer de tijd kregen om de schoolexamens veilig te organiseren.
In verband met de pandemie is de slaag-zakregeling voor eindexamenkandidaten in 2020 en 2021 aangepast. In 2021 gingen de schoolexamens en het centraal examen door. Er waren wel een aantal maatregelen van kracht. Zo mochten examenkandidaten de centrale examens spreiden over twee tijdvakken, waardoor het mogelijk was om extra voorbereidingstijd te hebben voor deze vakken. Tevens waren er twee herkansingsmogelijkheden in plaats van één en was het mogelijk om het eindcijfer van één vak (niet Nederlands, Engels of wiskunde) niet te betrekken bij de uitslagbepaling. Het beroepsgerichte profielvak in het vmbo werd afgesloten met een schoolexamen in plaats van een centraal examen. De groep leerlingen die in 2021 examen deed is anders van samenstelling dan voor de pandemie, omdat er vrijwel geen leerlingen waren die het schooljaar daarvoor gezakt waren.
Slagingspercentage vmbo-g blijft hoog
In 2020 slaagde bijna 100 procent van de examenkandidaten in het voortgezet onderwijs. In 2021 was het slagingspercentage 3,9 procentpunt lager. Het slagingspercentage is echter nog steeds hoger dan in de jaren voor COVID-19. Op de havo was de daling het grootst, in 2021 slaagde 91 procent van de bijna 54 duizend examenkandidaten, in 2020 was dit nog 98 procent. Het slagingspercentage lag in 2021 alsnog 2,5 procentpunt hoger dan in 2019.
Het slagingspercentage op vmbo-b en -k is vrijwel niet veranderd. In vergelijking met de periode voor COVID-19 zat vmbo-g in 2021 met 7 procentpunt verschil nog het verst verwijderd van het gebruikelijke slagingspercentage (rond de 90 procent). In de afgelopen vijf jaar gingen per jaar rond de 7 duizend leerlingen op voor het vmbo-g examen.
Jaar | Vmbo-b | Vmbo-k | Vmbo-g | Vmbo-t | Havo | Vwo |
---|---|---|---|---|---|---|
2017 | 98 | 96 | 90 | 93 | 87 | 91 |
2018 | 98 | 95 | 90 | 93 | 88 | 92 |
2019 | 98 | 96 | 90 | 93 | 88 | 91 |
2020 | 99 | 99 | 100 | 99 | 98 | 99 |
2021* | 99 | 99 | 97 | 96 | 91 | 94 |
Meer havo-gediplomeerden naar vwo
De doorstroom van havo-gediplomeerden naar het vwo was in 2021 met 7 procent hoger dan gebruikelijk. De voorgaande jaren lag dit rond de 5 procent. Per 1 augustus 2020 is wettelijk geregeld dat havoleerlingen zonder voorwaarden kunnen doorstromen naar het vwo. In 2020 was nog geen grote toename in de doorstroom van havo-gediplomeerden naar het vwo te zien, maar in 2021 wel.
Het aandeel havo-gediplomeerden dat een jaar later een hbo-opleiding volgde is afgenomen, van 77 procent in 2020 naar 72 procent in 2021. De jaren daarvoor lag het aandeel havo-gediplomeerden dat naar het hbo ging rond de 75 procent. In 2021 verliet 16,4 procent het onderwijs, in 2020 en 2019 was dit respectievelijk 13,7 en 17,0 procent. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld een tussenjaar nemen of gaan werken.
Bij de vwo-gediplomeerden is de doorstroom naar het hoger onderwijs in 2021 ten opzichte van 2020 gedaald met 4 procentpunt, maar is ongeveer gelijk met de jaren voor 2020. Net als bij de havo stroomden in 2021 ten opzichte van 2020 meer vwo-gediplomeerden uit het onderwijs. Ook deze uitstroom is nu vergelijkbaar met de jaren voor COVID-19.
schoolniveau | Jaar | Voortgezet onderwijs | Vavo | Mbo | Hoger onderwijs | Niet in onderwijs |
---|---|---|---|---|---|---|
vmbo-g 4 met diploma | 2021*, vmbo-g 4 met diploma | 6,7 | 0,2 | 91,8 | 0,0 | 1,4 |
vmbo-g 4 met diploma | 2020, vmbo-g 4 met diploma | 4,9 | 0,2 | 93,7 | 0,0 | 1,3 |
vmbo-g 4 met diploma | 2019, vmbo-g 4 met diploma | 4,4 | 0,1 | 94,1 | 0,0 | 1,3 |
vmbo-g 4 met diploma | 2018, vmbo-g 4 met diploma | 5,4 | 0,1 | 93,0 | 0,0 | 1,5 |
vmbo-g 4 met diploma | 2017, vmbo-g 4 met diploma | 6,0 | 0,1 | 92,1 | 0,0 | 1,7 |
vmbo-t 4 met diploma | 2021*, vmbo-t 4 met diploma | 20,4 | 0,3 | 77,8 | 0,0 | 1,6 |
vmbo-t 4 met diploma | 2020, vmbo-t 4 met diploma | 16,3 | 0,3 | 81,8 | 0,0 | 1,5 |
vmbo-t 4 met diploma | 2019, vmbo-t 4 met diploma | 15,8 | 0,4 | 81,9 | 0,0 | 1,9 |
vmbo-t 4 met diploma | 2018, vmbo-t 4 met diploma | 16,8 | 0,4 | 80,9 | 0,0 | 1,8 |
vmbo-t 4 met diploma | 2017, vmbo-t 4 met diploma | 18,0 | 0,4 | 79,3 | 0,0 | 2,2 |
havo 5 met diploma | 2021*, havo 5 met diploma | 7,2 | 0,8 | 3,3 | 72,3 | 16,4 |
havo 5 met diploma | 2020, havo 5 met diploma | 5,3 | 0,8 | 3,1 | 77,1 | 13,7 |
havo 5 met diploma | 2019, havo 5 met diploma | 5,0 | 1,0 | 2,8 | 74,2 | 17,0 |
havo 5 met diploma | 2018, havo 5 met diploma | 4,9 | 1,2 | 2,9 | 74,7 | 16,4 |
havo 5 met diploma | 2017, havo 5 met diploma | 5,4 | 1,2 | 2,8 | 74,7 | 15,9 |
vwo 6 met diploma | 2021*, vwo 6 met diploma | 0,0 | 0,6 | 0,1 | 81,7 | 17,6 |
vwo 6 met diploma | 2020, vwo 6 met diploma | 0,0 | 0,4 | 0,1 | 85,2 | 14,3 |
vwo 6 met diploma | 2019, vwo 6 met diploma | 0,0 | 0,5 | 0,1 | 81,0 | 18,4 |
vwo 6 met diploma | 2018, vwo 6 met diploma | 0,0 | 0,4 | 0,1 | 82,4 | 17,1 |
vwo 6 met diploma | 2017, vwo 6 met diploma | 0,0 | 0,4 | 0,1 | 83,1 | 16,5 |
Meer doorstroom binnen vo na vmbo-g/t
Van de vmbo-gediplomeerden volgde bijna iedereen het jaar erop bekostigd onderwijs. Leerlingen met een vmbo-diploma hebben nog geen startkwalificatie behaald en zijn nog kwalificatieplichtig. In de afgelopen vijf jaar is de doorstroom van vmbo-b/k-gediplomeerden naar voortgezet onderwijs, vavo en mbo ongeveer gelijk gebleven. Leerlingen met een diploma van de gemengde leerweg en de theoretische leerweg in het vmbo stroomden in 2021 vaker door binnen het voortgezet onderwijs, en minder vaak naar het mbo dan in 2020. Ook voor vmbo-g/t is per 1 augustus 2020 de wet gewijzigd, waardoor geslaagden met een extra vak toegelaten moeten worden tot de havo. Van de vmbo-t-gediplomeerden uit 2020/’21 stroomde 20 procent in 2021 door naar de havo, een stijging van 4 procentpunt ten opzichte van 2020. Het aandeel dat in 2021 doorstroomde naar het mbo was 78 procent, in 2020 was dit nog 82 procent.
5.4Studenten in het mbo
Het merendeel van de vmbo-leerlingen stroomt door naar een opleiding in het mbo. In het schooljaar 2020/’21* stroomde 88,1 procent van de leerlingen met een vmbo-diploma door naar het mbo in 2021/’22. In studiejaar 2021/’22* telde het mbo ruim 437 duizend studenten (exclusief extranei) jonger dan 25 jaar.
Meisjes vaker op hoger mbo-niveau dan jongens
Van de jongeren in het mbo in studiejaar 2021/22* waren 53 procent jongens en 47 procent meisjes. Jongens volgden relatief vaker een entree-, niveau-2 of niveau-3 opleiding, terwijl meisjes vaker een opleiding op niveau-4 volgden. Op niveau-2 is bijvoorbeeld 64 procent van de studenten jongen, terwijl jongens op niveau-4 met 47 procent in de minderheid zijn.
mbo niveau | Mannen | Vrouwen |
---|---|---|
Entreeopleiding | 62 | 38 |
Niveau 2 (Basisberoepsopleiding) | 64 | 36 |
Niveau 3 (Vakopleiding) | 59 | 41 |
Niveau 4 (Middenkader-/specialistenopleiding) | 47 | 53 |
Meisjes oververtegenwoordigd in zorgopleidingen
Er zijn grote verschillen tussen jongens en meisjes en de studierichtingen die zij kiezen binnen het mbo. Van de meisjes volgde in 2021/’22* 45 procent een opleiding in zorg en welzijn, terwijl dat bij de jongens 9 procent is. Jongens volgden relatief vaker een opleiding in de richtingen bouw, techniek, mobiliteit of informatie. De richtingen bouw, afbouw en techniek samen trokken in 2021/’22* bijna 22 procent van alle jongens. In de handel, economie, horeca en voedselopleidingen waren jongens en meisjes meer gelijk vertegenwoordigd.
studierichting | Mannen | Vrouwen |
---|---|---|
Bouw en infra | 6 | 0 |
Afbouw, hout en onderhoud | 3 | 1 |
Techniek en procesindustrie | 13 | 0 |
Ambacht, laboratorium en gezondheidstechniek |
1 | 2 |
Media en vormgeving | 4 | 6 |
Informatie en communicatietechnologie |
9 | 0 |
Mobiliteit en voertuigen | 6 | 0 |
Transport, scheepvaart en logistiek | 5 | 2 |
Handel en ondernemerschap | 6 | 7 |
Economie en administratie | 11 | 10 |
Veiligheid en sport | 9 | 4 |
Uiterlijke verzorging | 1 | 6 |
Horeca en bakkerij | 5 | 5 |
Toerisme en recreatie | 1 | 2 |
Zorg en welzijn | 9 | 45 |
Voedsel, natuur en leefomgeving | 5 | 5 |
Onbekend | 5 | 4 |
Meeste mbo-geslaagden in zorg en welzijn
In totaal hebben in het studiejaar 2020/’21* bijna 130 duizend jongeren een mbo-diploma behaald. De meeste diploma’s werden behaald in het domein zorg en welzijn. Onder de domeincode onbekend vallen de entreeopleidingen, en niet in te delen interdisciplinaire ‘cross-over’ studies.
rechting | Aantal |
---|---|
Bouw en infra | 3,7 |
Afbouw, hout en onderhoud | 2,3 |
Techniek en procesindustrie | 8,9 |
Ambacht, laboratorium en gezondheidstechniek | 1,5 |
Media en vormgeving | 6,0 |
Informatie en communicatietechnologie | 5,6 |
Mobiliteit en voertuigen | 4,2 |
Transport, scheepvaart en logistiek | 5,4 |
Handel en ondernemerschap | 9,2 |
Economie en administratie | 14,5 |
Veiligheid en sport | 8,1 |
Uiterlijke verzorging | 4,0 |
Horeca en bakkerij | 6,8 |
Toerisme en recreatie | 2,4 |
Zorg en welzijn | 28,9 |
Voedsel, natuur en leefomgeving | 6,5 |
Onbekend | 11,6 |
5.5Begrippen
Bekostigd onderwijs
Onderwijs dat wordt bekostigd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Domein
Op basis van de Herziene Kwalificatiestructuur (HKS) kan een opleidingscode (crebocode) in het mbo ingedeeld worden in een domein. Dit is een ordening van verwante mbo-opleidingen. Crebocode wordt bij domein ingedikte in 18 klassen.
Extranei
Studenten die alleen staan ingeschreven om examen(s) te doen, zij volgen dus geen onderwijs.
Havo
De havo is een onderwijssoort in het voortgezet onderwijs die vooral bedoeld is als voorbereiding op het hoger beroepsonderwijs. Met een havo-diploma is het tevens mogelijk om door te stromen naar het vijfde leerjaar van het vwo. De havo heeft vijf leerjaren. In de tweede fase (leerjaren 4 en 5) kiezen leerlingen uit vier profielen.
Niveau
Het mbo bestaat uit 4 niveaus:
Entreeopleiding
Niveau 2 (basisberoepsopleiding)
Niveau 3 (vakopleiding)
Niveau 4 (middenkaderopleiding en specialistenopleiding).
Onderwijssoorten
vso= voortgezet speciaal onderwijs
vmbo = voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs
havo = hoger algemeen voortgezet onderwijs
vwo = voorbereidend wetenschappelijk onderwijs
mbo = middelbaar beroepsonderwijs
vavo = voortgezet algemeen volwassenenonderwijs
hbo = hoger beroepsonderwijs
wo = wetenschappelijk onderwijs
ho = hoger onderwijs. Hieronder vallen hbo en wo
Startkwalificatie
Een startkwalificatie is een diploma op minimaal havo, vwo of mbo niveau 2.
Een startkwalificatie wordt gezien als het minimale niveau dat nodig is om een volwaardige plaats op de arbeidsmarkt te veroveren.
Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo)
Het vmbo bestaat uit vier leerwegen:
- de basisberoepsgerichte leerweg (vmbo-b)
- de kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo-k)
- de gemengde leerweg (vmbo-g)
- de theoretische leerweg (vmbo-t).
Vmbo-b is de vooropleiding voor de basisberoepsopleiding (niveau 2) van het mbo.
Vmbo-k is de minimale vooropleiding voor de vakopleiding (niveau 3) en de middenkaderopleiding (niveau 4) van het mbo.
Vmbo-g en vmbo-t hebben een vergelijkbaar niveau en vormen het hoogste niveau binnen het vmbo. In tegenstelling tot vmbo-t, volgen leerlingen op vmbo-g ook een beroepsgericht vak. Met deze opleidingen kan worden ingestroomd in de middenkaderopleiding (niveau 4) van het mbo. Het is na diplomering, met een extra vak, tevens mogelijk om vanuit vmbo-g en vmbo-t door te stromen naar het vierde leerjaar van de havo.
Vwo
Het vwo is een onderwijssoort in het voortgezet onderwijs, die vooral bedoeld is als voorbereiding op het wetenschappelijk onderwijs (wo). Het vwo heeft zes leerjaren. Leerlingen kunnen in de tweede fase (leerjaren 4, 5 en 6) kiezen uit vier profielen. Het vwo kent twee onderwijssoorten: het atheneum en het gymnasium. Op het gymnasium krijgen alle leerlingen Grieks en Latijn in de onderbouw en minimaal één van deze klassieke talen in de bovenbouw.
5.6Meer informatie en literatuur
Meer informatie
Onderwijscijfers van de groep tot 25 jaar zijn te vinden op Jeugdmonitor StatLine.
Cijfers over gediplomeerden in het voortgezet onderwijs zijn te vinden op Jeugdmonitor Statline.
Cijfers over examenkandidaten en slagingspercentages in het voortgezet onderwijs zijn te
vinden op StatLine.
Cijfers over door- en uitstroom in het voortgezet onderwijs zijn te vinden op StatLine.
Voor meer informatie over VO examens en de aanpak van het coronavirus zie Servicedocument VO examens 2020–2021 en Servicedocument VO examens 2019–2020.
Voor meer informatie over examens in het voortgezet onderwijs zie website van de Rijksoverheid.