Jeugdzorg en Veilig Thuis

Jongeren in jeugdzorg en advies- en meldpunt Veilig Thuis

Auteur: Brigitta Struijkenkamp

In 2021 ontvingen 461 duizend jongeren jeugdzorg, 450 duizend daarvan ontvingen jeugdhulp, 41 duizend hadden een jeugdbeschermingsmaatregel en 8 duizend een jeugdreclasseringsmaatregel. Ten opzichte van 2015 is het aantal jongeren met jeugdreclassering met 29 procent gedaald. Het aantal jongeren met jeugdbescherming is in deze periode met 1,4 procent afgenomen. Bij 14 procent van de kinderen met ondertoezichtstelling kan worden vastgesteld dat de ouders van het kind op 1 januari 2021 op hetzelfde adres woonden. Bij jongeren met voogdij kan dit bij 10 procent worden vastgesteld. Het advies- en meldpunt voor iedereen die vermoedens heeft van kindermishandeling of huiselijk geweld (‘Veilig Thuis’) heeft in 2021, in tegenstelling tot de twee jaar daarvoor, meer adviezen gegeven dan meldingen ontvangen.

3.1Jeugdzorg in Nederland

In 2021 kregen 461 duizend jongeren jeugdzorg. Dat is bijna 10 procent van alle jongeren van 0 tot en met 22 jaar in Nederland. 450 duizend jeugdzorgjongeren ontvingen jeugdhulp in 2021.

Bij de decentralisatie van jeugdzorg in 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de jeugdzorg in Nederland. Sinds 2015 is het aantal jeugdhulpontvangers gestegen van 363 duizend naar 423 duizend in 2020.noot1 Jeugdhulp kan zowel rechtstreeks door de gemeente betaald worden (zorg in natura), als door de ouders zelf worden ingekocht met een persoonsgebonden budget (pgb). De groep jongeren met een pgb is sinds 2015 afgenomen, van 32 duizend in 2015 naar 18 duizend in 2021.

In 2021 kregen 41 duizend jongeren jeugdbescherming, 1,4 procent minder dan in 2015. In 2021 ontvingen 8 duizend jongeren jeugdreclassering tegenover 11 duizend in 2015, een afname van 29 procent ten opzichte van 2015.

Toon tabel3.1.1 Ontwikkeling van het aantal jongeren met jeugdzorg (2015=100)Verberg tabel3.1.1 Ontwikkeling van het aantal jongeren met jeugdzorg (2015=100)

3.1.1 Ontwikkeling van het aantal jongeren met jeugdzorg (2015=100)

jaar	Jeugdhulp in natura	Jeugdhulp PGB	Jeugdbescherming	Jeugdreclassering
2015	100,000	100,000	100,000	100,000
2016	108,523	90,728	94,589	95,785
2017	114,600	71,092	94,052	90,897
2018	117,770	66,410	95,495	84,170
2019	121,722	62,359	98,010	81,883
2020	119,451	60,758	98,617	76,726
2021*	.	56,137	98,427	71,345

Regionale verschillen

Het percentage jongeren van 0 t/m 22 jaar dat in 2021 jeugdzorg kreeg, verschilt per gemeente. De gemeenten Vlieland, Staphorst en Raalte hadden in 2021 het laagste aandeel jongeren met jeugdzorg, met respectievelijk 4,2, 5,4 en 5,9 procent. De gemeenten Tiel, Terneuzen en Heerde hadden in 2021 het grootste aandeel jongeren met jeugdzorg, met respectievelijk 18,8, 16,5 en 15,5 procent. In de gemeenten Amsterdam en Den Haag ligt het aandeel rond het landelijke gemiddelde met respectievelijk 10,5 en 10,9 procent. In Rotterdam is het aandeel met 7,8 procent lager en in Utrecht met 13,3 procent hoger. Over het algemeen krijgen jongeren in het noordoosten van Nederland en in Midden-Limburg relatief het vaakst jeugdhulp.

Toon tabel3.1.2 Jongeren met jeugdzorg tot 23 jaar, 2021*Verberg tabel3.1.2 Jongeren met jeugdzorg tot 23 jaar, 2021*

3.1.2 Jongeren met jeugdzorg tot 23 jaar, 2021*

Gemeente_naam	aandeelJH
's-Gravenhage (gemeente)	10,93
's-Hertogenbosch	9,79
Aa en Hunze	11,18
Aalsmeer	9,93
Aalten	10,42
Achtkarspelen	10,23
Alblasserdam	11,79
Albrandswaard	7,15
Alkmaar	11,45
Almelo	11,68
Almere	10,63
Alphen aan den Rijn	11,38
Alphen-Chaam	9,40
Altena	9,69
Ameland	9,12
Amersfoort	10,40
Amstelveen	9,03
Amsterdam	10,49
Apeldoorn	10,90
Arnhem	10,99
Assen	14,65
Asten	8,59
Baarle-Nassau	7,83
Baarn	10,34
Barendrecht	8,10
Barneveld	9,08
Beek (L.)	12,03
Beekdaelen	11,99
Beemster	8,68
Beesel	12,42
Berg en Dal	9,97
Bergeijk	10,56
Bergen (L.)	10,00
Bergen (NH.)	8,84
Bergen op Zoom	13,30
Berkelland	10,59
Bernheze	10,12
Best	11,43
Beuningen	11,13
Beverwijk	11,45
Bladel	9,66
Blaricum	9,37
Bloemendaal	9,72
Bodegraven-Reeuwijk	10,65
Boekel	8,07
Borger-Odoorn	11,82
Borne	9,36
Borsele	10,18
Boxmeer	9,19
Boxtel	9,53
Breda	9,44
Brielle	6,90
Bronckhorst	10,09
Brummen	10,89
Brunssum	14,13
Bunnik	8,90
Bunschoten	10,38
Buren	12,14
Capelle aan den IJssel	11,22
Castricum	8,53
Coevorden	10,02
Cranendonck	10,01
Cuijk	10,08
Culemborg	11,81
Dalfsen	8,69
Dantumadiel	8,89
De Bilt	9,09
De Fryske Marren	8,08
De Ronde Venen	7,55
De Wolden	9,65
Delft	9,51
Den Helder	13,82
Deurne	8,97
Deventer	9,45
Diemen	6,99
Dinkelland	6,42
Doesburg	12,26
Doetinchem	11,95
Dongen	12,43
Dordrecht	12,24
Drechterland	6,67
Drimmelen	11,82
Dronten	10,06
Druten	10,15
Duiven	11,37
Echt-Susteren	14,01
Edam-Volendam	6,72
Ede	9,10
Eemnes	9,80
Eemsdelta	11,20
Eersel	10,20
Eijsden-Margraten	10,50
Eindhoven	9,16
Elburg	8,87
Emmen	11,93
Enkhuizen	10,44
Enschede	9,80
Epe	9,41
Ermelo	11,95
Etten-Leur	10,65
Geertruidenberg	14,80
Geldrop-Mierlo	12,52
Gemert-Bakel	7,51
Gennep	11,97
Gilze en Rijen	11,34
Goeree-Overflakkee	8,03
Goes	12,00
Goirle	11,57
Gooise Meren	10,64
Gorinchem	10,30
Gouda	12,99
Grave	11,44
Groningen (gemeente)	8,61
Gulpen-Wittem	9,08
Haaksbergen	9,26
Haarlem	9,71
Haarlemmermeer	10,41
Halderberge	10,83
Hardenberg	10,06
Harderwijk	12,43
Hardinxveld-Giessendam	8,35
Harlingen	10,67
Hattem	7,86
Heemskerk	10,66
Heemstede	9,70
Heerde	15,46
Heerenveen	10,13
Heerhugowaard	11,29
Heerlen	13,77
Heeze-Leende	9,37
Heiloo	9,43
Hellendoorn	8,86
Hellevoetsluis	8,55
Helmond	9,40
Hendrik-Ido-Ambacht	10,90
Hengelo (O.)	10,89
Het Hogeland	12,29
Heumen	9,81
Heusden	11,63
Hillegom	13,23
Hilvarenbeek	8,88
Hilversum	10,35
Hoeksche Waard	10,11
Hof van Twente	8,82
Hollands Kroon	11,11
Hoogeveen	12,02
Hoorn	11,09
Horst aan de Maas	11,10
Houten	9,37
Huizen	10,92
Hulst	12,55
IJsselstein	10,19
Kaag en Braassem	11,82
Kampen	10,10
Kapelle	10,95
Katwijk	9,47
Kerkrade	13,85
Koggenland	9,19
Krimpen aan den IJssel	15,24
Krimpenerwaard	9,78
Laarbeek	8,00
Landerd	8,86
Landgraaf	12,25
Landsmeer	9,30
Langedijk	9,22
Lansingerland	8,59
Laren (NH.)	9,49
Leeuwarden	11,85
Leiden	11,41
Leiderdorp	12,89
Leidschendam-Voorburg	11,03
Lelystad	10,32
Leudal	12,91
Leusden	8,92
Lingewaard	11,65
Lisse	11,62
Lochem	9,64
Loon op Zand	10,82
Lopik	7,75
Losser	9,21
Maasdriel	10,31
Maasgouw	11,63
Maassluis	6,52
Maastricht	9,58
Medemblik	9,67
Meerssen	12,13
Meierijstad	10,00
Meppel	12,14
Middelburg (Z.)	11,13
Midden-Delfland	6,97
Midden-Drenthe	11,17
Midden-Groningen	12,98
Mill en Sint Hubert	8,74
Moerdijk	12,89
Molenlanden	10,06
Montferland	11,06
Montfoort	7,55
Mook en Middelaar	9,01
Neder-Betuwe	10,63
Nederweert	11,60
Nieuwegein	10,95
Nieuwkoop	8,67
Nijkerk	10,42
Nijmegen	9,03
Nissewaard	12,54
Noardeast-Fryslân	9,54
Noord-Beveland	8,82
Noordenveld	10,57
Noordoostpolder	8,68
Noordwijk	12,31
Nuenen, Gerwen en Nederwet	9,57
Nunspeet	9,29
Oegstgeest	11,89
Oirschot	9,51
Oisterwijk	9,88
Oldambt	13,03
Oldebroek	8,93
Oldenzaal	8,98
Olst-Wijhe	8,48
Ommen	9,57
Oost Gelre	12,56
Oosterhout	11,61
Ooststellingwerf	11,06
Oostzaan	7,23
Opmeer	6,96
Opsterland	9,75
Oss	13,00
Oude IJsselstreek	12,31
Ouder-Amstel	9,11
Oudewater	8,30
Overbetuwe	10,74
Papendrecht	12,58
Peel en Maas	9,27
Pekela	12,66
Pijnacker-Nootdorp	9,02
Purmerend	9,62
Putten	10,21
Raalte	5,94
Reimerswaal	9,11
Renkum	12,83
Renswoude	7,37
Reusel-De Mierden	9,54
Rheden	11,85
Rhenen	7,89
Ridderkerk	8,89
Rijssen-Holten	10,41
Rijswijk (ZH.)	10,76
Roerdalen	12,83
Roermond	12,96
Roosendaal	11,53
Rotterdam	7,88
Rozendaal	8,32
Rucphen	12,34
Schagen	9,26
Scherpenzeel	9,09
Schiedam	6,33
Schiermonnikoog	6,21
Schouwen-Duiveland	10,11
Simpelveld	10,85
Sint Anthonis	8,22
Sint-Michielsgestel	7,99
Sittard-Geleen	13,71
Sliedrecht	13,47
Sluis	10,50
Smallingerland	12,25
Soest	9,80
Someren	7,81
Son en Breugel	10,78
Stadskanaal	12,05
Staphorst	5,44
Stede Broec	10,88
Steenbergen	11,20
Steenwijkerland	9,90
Stein (L.)	11,87
Stichtse Vecht	9,39
Súdwest-Fryslân	10,33
Terneuzen	16,54
Terschelling	9,12
Texel	11,72
Teylingen	12,53
Tholen	10,35
Tiel	18,78
Tilburg	10,41
Tubbergen	7,05
Twenterand	10,70
Tynaarlo	10,34
Tytsjerksteradiel	9,60
Uden	9,91
Uitgeest	8,17
Uithoorn	11,17
Urk	6,67
Utrecht (gemeente)	13,25
Utrechtse Heuvelrug	10,63
Vaals	8,71
Valkenburg aan de Geul	12,43
Valkenswaard	10,25
Veendam	15,33
Veenendaal	14,07
Veere	8,21
Veldhoven	11,46
Velsen	11,42
Venlo	10,78
Venray	9,48
Vijfheerenlanden	9,06
Vlaardingen	7,56
Vlieland	4,17
Vlissingen	12,34
Voerendaal	6,63
Voorschoten	11,03
Voorst	9,28
Vught	9,24
Waadhoeke	9,82
Waalre	10,01
Waalwijk	12,36
Waddinxveen	10,18
Wageningen	7,80
Wassenaar	8,94
Waterland	9,15
Weert	12,63
Weesp	7,87
West Betuwe	10,87
West Maas en Waal	10,16
Westerkwartier	11,29
Westerveld	11,12
Westervoort	14,14
Westerwolde	9,90
Westland	9,54
Weststellingwerf	9,26
Westvoorne	5,52
Wierden	8,02
Wijchen	10,93
Wijdemeren	9,85
Wijk bij Duurstede	11,08
Winterswijk	11,66
Woensdrecht	11,89
Woerden	9,27
Wormerland	7,15
Woudenberg	9,10
Zaanstad	8,79
Zaltbommel	12,29
Zandvoort	8,93
Zeewolde	12,61
Zeist	12,22
Zevenaar	12,32
Zoetermeer	12,42
Zoeterwoude	12,15
Zuidplas	10,18
Zundert	8,49
Zutphen	13,24
Zwartewaterland	7,80
Zwijndrecht	13,80
Zwolle	10,01

3.2Jeugdbescherming en jeugdreclassering

Jongens vaker jeugdreclassering dan meisjes

In 2021 stroomden 7 910 jongeren nieuwnoot2 in de jeugdbescherming, dit is 16,2 procent minder ten opzichte van 2019. De groep nieuwe instromers in de jeugdbescherming bestaat uit meer jongens dan meisjes, maar sinds 2019 verschuift de verhouding tussen jongens en meisjes. In 2019 stroomden nog 52,4 procent jongens in in de jeugdbescherming, in 2021 was dit 51,2 procent.

Ook bij de jeugdreclassering neemt het aantal nieuw instromende jongeren af sinds 2019. In 2019 ging het nog om 3 480 jongeren, in 2021 waren dit er 2 810. In 2021 kregen, net als in 2020 en 2019, in ieder type jeugdreclassering, meer jongens dan meisjes een jeugdreclasseringstraject; 87 procent jongens en 13 procent meisjes in 2021.

Toon tabel3.2.1 Jongeren die nieuw instroomden¹⁾ in de jeugdbescherming/-reclassering (%)Verberg tabel3.2.1 Jongeren die nieuw instroomden¹⁾ in de jeugdbescherming/-reclassering (%)

3.2.1 Jongeren die nieuw instroomden¹⁾ in de jeugdbescherming/-reclassering (%)

Type jeugdzorg	Jaar	Jongens	Meisjes
Jeugdbescherming	2021, Jeugdbescherming	51,23	48,77
Jeugdbescherming	2020, Jeugdbescherming	51,89	48,11
Jeugdbescherming	2019, Jeugdbescherming	52,38	47,62
Jeugdreclassering	2021*, Jeugdreclassering	87,01	12,99
Jeugdreclassering	2020, Jeugdreclassering	88,03	11,97
Jeugdreclassering	2019, Jeugdreclassering	84,38	15,62
1)Onder nieuwe instromers verstaan we jongeren die in de vier jaar voor het verslagjaar niet eerder zijn ingestroomd.

Sterkste daling nieuwe instroom jeugdbescherming bij baby’s en peuters

Onder de in 2021 nieuw ingestroomde jongeren in de jeugdbescherming is de leeftijdsgroep 0- tot 3‑jarigen het meest afgenomen ten opzichte van 2020. Deze groep telde in 2021 1 365 baby’s en peuters, in 2020 waren dit er nog 1 575. De meerderheid van de nieuwe instroom in 2021 in de jeugdbescherming bestond uit 6- tot 15‑jarigen.

Onder nieuwe instromende jongeren in de jeugdreclassering waren de 15- tot en met 17‑jarigen het ruimst vertegenwoordigd. In 2021 waren dit 2 115 jongeren, 75 procent van alle nieuwe instromers binnen de jeugdreclassering. Bij de leeftijdscategorie 12 tot en met 14 jaar en bij de jongeren vanaf 18 jaar was het aantal nieuwe instromers respectievelijk 585 en 100 jongeren. De jongeren in de laatste groep zijn vóór hun 18^e al ingestroomd, toen ze nog minderjarig waren. Na verloop van tijd zijn zij 18 jaar geworden en vielen zij onder het volwassenrecht. De aandelen per leeftijdsklasse veranderen niet veel van jaar tot jaar.

Toon tabel3.2.2 Jongeren die nieuw instroomden ¹⁾ in de jeugdbescherming/-reclassering (%)Verberg tabel3.2.2 Jongeren die nieuw instroomden ¹⁾ in de jeugdbescherming/-reclassering (%)

3.2.2 Jongeren die nieuw instroomden ¹⁾ in de jeugdbescherming/-reclassering (%)

type jeugdzorg	jaar	0 tot 3 jaar	3 tot 6 jaar	6 tot 9 jaar	9 tot 12 jaar	12 tot 15 jaar	15 tot 18 jaar	ouder dan 18 jaar
Jeugdbescherming	2021*, Jeugdbescherming	17,3	14,3	18	18,5	18,2	13,7	0
Jeugdbescherming	2020, Jeugdbescherming	18,5	14,5	17,1	18,6	17,7	13,6	0
Jeugdbescherming	2019, Jeugdbescherming	17,4	14,8	17,8	17,6	18,8	13,6	0
Jeugdreclassering	2021*, Jeugdreclassering	0	0	0	0,2	20,8	75,3	3,6
Jeugdreclassering	2020, Jeugdreclassering	0	0	0	0,3	20,3	76,3	3,1
Jeugdreclassering	2019, Jeugdreclassering	0	0	0	0	20,7	76,9	2,4
1) Onder nieuwe instromers verstaan we jongeren die in de vier jaar voor het verslagjaar niet eerder zijn ingestroomd.

3.3Ondertoezichtstelling en voogdij

Ouders van jongeren met OTS of voogdij wonen vaker niet bij elkaar dan wel

Vaak gaat een jeugdbeschermingsmaatregel samen met een (verplichte of vrijwillige) uithuisplaatsing. Om een beeld te krijgen van de huishoudenssamenstelling van het gezin van deze jongeren, is gekeken of beide juridische ouders van de jongere bij elkaar in hetzelfde huishouden wonen. Omdat niet van elke jongere met jeugdbescherming beide ouders bekend zijn in de Basisregistratie Personen (BRP), of niet van beide ouders een adres bekend is, kan dit niet voor elke jongere bepaald worden.

In 2021 waren bijna 31 duizend jongeren onder toezicht gesteld, en bij 11,4 duizend jongeren was er een voogdijmaatregel van kracht. Van bijna 81 procent van deze jongeren met OTS en ruim 54 procent van de jongeren met voogdij zijn beide ouders én hun adressen bekend. Van deze groep jongeren, is in kaart gebracht of beide ouders op 1 januari 2021 op hetzelfde adres woonden. Bij jongeren met OTS was dit in 17,6 procent het geval en bij jongeren met voogdij in 18,3 procent.

Bij 25,3 procent van de jongeren met voogdij is de vader niet bekend in de BRP, bij jongeren met OTS is dit bij 12,1 procent. Dit kan bijvoorbeeld als de vader het kind niet heeft erkend bij de geboorte. Uitgaande van alle jongeren met OTS of voogdij, kan bij 14 procent van de kinderen met OTS worden vastgesteld dat de ouders op 1 januari 2021 op hetzelfde adres woonden. Bij jongeren met voogdij kan dit bij 10 procent worden vastgesteld.

Van 1996 tot en met 2015 heeft het CBS bijgehouden welk percentage kinderen in Nederland met beide juridische ouders samen woonde. Dit nam af van 86 procent in 1996 naar 80 procent in 2015.

Toon tabel3.3.1 Jongeren met OTS/voogdij in 2021* naar samenwoonrelatie ouders, 1 januari 2021 (%)Verberg tabel3.3.1 Jongeren met OTS/voogdij in 2021* naar samenwoonrelatie ouders, 1 januari 2021 (%)

3.3.1 Jongeren met OTS/voogdij in 2021* naar samenwoonrelatie ouders, 1 januari 2021 (%)

categorie	Beide ouders onbekend	Moeder onbekend	Vader onbekend	Beide ouders bekend, maar niet van beide ouders adres bekend	Ouders wonen in hetzelfde huishouden	Ouders wonen niet in hetzelfde huishouden
Ondertoezichtstelling	0,8	0,6	12,1	5,5	14,3	66,7
Voogdij	3,3	0,8	25,3	16,5	9,9	44,2

Voogdijtrajecten vaakst beëindigd met reden ‘Herstel gezag’

Het aantal beëindigde voogdijtrajecten binnen de jeugdbescherming nam tussen 2015 en 2019 geleidelijk toe van 1 525 naar 1 790 trajecten. Vanaf 2019 is dit afgenomen naar 1 700 in 2021. Er is een verschuiving in de redenen waarom een voogdijtraject is beëindigd. Het aandeel trajecten dat wordt afgesloten omdat het gezag van de ouders wordt hersteld is in 2021 toegenomen ten opzichte van 2020, van 32 naar 53 procent. Het aandeel trajecten dat wordt afgesloten omdat de jongere meerderjarig wordt, is in dezelfde periode afgenomen. Ook het aandeel trajecten waarbij de voogdij naar een pleegouder gaat, is afgenomen van 10 procent in 2020 naar 3 procent in 2021.

Toon tabel3.3.2 Beëindigde voogdijtrajecten naar reden beëindiging (%)Verberg tabel3.3.2 Beëindigde voogdijtrajecten naar reden beëindiging (%)

3.3.2 Beëindigde voogdijtrajecten naar reden beëindiging (%)

Jaar	Bereiken meerderjarigheid jeugdige	Voogdij naar pleegouder	Voogdij naar contactpersoon	Herstel gezag
2015	69,51	20,66	0,00	9,84
2016	70,76	17,25	0,00	11,40
2017	72,73	15,84	0,00	11,14
2018	70,80	14,45	0,59	14,16
2019	58,66	17,32	0,56	23,18
2020	56,73	10,32	0,57	32,38
2021*	42,65	3,24	0,59	53,24

3.4Vergroting bereik Veilig Thuis

Veilig Thuis is het advies- en meldpunt voor iedereen die vermoedens heeft van kindermishandeling of huiselijk geweld. Veilig Thuis geeft de beller aanwijzingen, raadgevingen en tips om zelf verder te handelen in situaties van (vermoedelijk) huiselijk geweld en/of kindermishandeling. Is dit niet mogelijk, of is de situatie te complex of ernstig, dan kan de beller een melding doen en komt Veilig Thuis in actie.

In 2021 ontvingen de Veilig Thuis organisaties 119 duizend meldingen over (vermoedens van) kindermishandeling of huiselijk geweld, in 2020 waren dit er nog 127 duizend. Daarnaast gaf Veilig Thuis 134 duizend keer advies aan slachtoffers, omstanders of professionals. Dat waren er bijna 12 duizend meer dan in 2020. Het aantal meldingen neemt sinds het tweede halfjaar 2019 af. Het aantal adviezen nam tot en met het eerste halfjaar 2021 toe, maar is in het tweede halfjaar van 2021afgenomen. De afname van het aantal meldingen sinds het tweede halfjaar van 2019 wordt deels veroorzaakt door een afname van het aantal meldingen vanuit de politie. De toename van het aantal adviesvragen komt vooral op het conto van burgers die Veilig Thuis om advies vragen: in het eerste halfjaar 2019 vroegen burgers ruim 18 duizend keer advies aan Veilig Thuis, in het tweede halfjaar 2021 ging het om ruim 29 duizend adviesvragen.

Toon tabel3.4.1 Gestarte adviezen en ontvangen meldingen bij Veilig Thuis (x 1 000)Verberg tabel3.4.1 Gestarte adviezen en ontvangen meldingen bij Veilig Thuis (x 1 000)

3.4.1 Gestarte adviezen en ontvangen meldingen bij Veilig Thuis (x 1 000)

Perioden	Gestarte adviezen	Ontvangen meldingen
1e halfjaar 2019	53,15	65,08
2e halfjaar 2019	54,54	66,73
1e halfjaar 2020	58,58	64,51
2e halfjaar 2020	63,48	62,91
1e halfjaar 2021**	67,54	60,86
2e halfjaar 2021*	66,37	58,33

3.5Begrippen

Jeugdhulp

Hulp en zorg zoals deze bedoeld en beschreven is in de Jeugdwet (2014). Het betreft hulp en zorg aan jongeren en hun ouders bij psychische, psychosociale en of gedragsproblemen, een verstandelijke beperking van de jongere, of opvoedingsproblemen van de ouders.

Jeugdhulp PGB

Persoonsgebonden budget (pgb) voor jeugdhulp is een geldbedrag waarmee de zorggebruiker zelf hulp en zorg vallend onder de Jeugdwet in kan kopen. Het pgb wordt verstrekt via de Sociale verzekeringsbank (SVB), maar is afkomstig van de gemeente.

Jeugdhulp in natura

Hulp en zorg zoals deze bedoeld en beschreven is in de Jeugdwet (2014), en in natura door de zorgaanbieder is geleverd. Pcb-gefinancierde hulp en zorg valt hier dus buiten. Het betreft hulp en zorg aan jongeren en hun ouders bij psychische, psychosociale en of gedragsproblemen, een verstandelijke beperking van de jongere, of opvoedingsproblemen van de ouders.

Jeugdbescherming

Een maatregel die de rechter dwingend oplegt. Het doel van de kinderbeschermingsmaatregelen is het opheffen van de bedreiging voor de veiligheid en ontwikkeling van het kind. Een kind of jongere wordt dan ‘onder toezicht gesteld’ of ‘onder voogdij geplaatst’.

OTS

Ondertoezichtstelling is een gezagbeperkende maatregel. Als de ontwikkeling van een kind ernstig bedreigd wordt en de zorg die in verband met het wegnemen van de bedreiging noodzakelijk is voor de minderjarige of voor zijn ouders, of de ouder die het gezag uitoefenen, door dezen niet of onvoldoende wordt geaccepteerd, dan kan de rechter op verzoek van de Raad voor de Kinderbescherming of het Openbaar Ministerie een ondertoezichtstelling uitspreken.

Voogdij

Bij voogdij is het gezag van ouders beëindigd en overgedragen aan een instelling of pleegouder als voogd. De maatregel wordt opgelegd als een kind zodanig opgroeit dat het in zijn ontwikkeling ernstig wordt bedreigd en de ouder niet in staat is de verantwoordelijkheid voor de verzorging en opvoeding te dragen, binnen een voor het kind aanvaardbare termijn, of als de ouder het gezag misbruikt. De rechter bepaalt dan dat een ander voor bepaalde of onbepaalde tijd het gezag over het kind krijgt. De voogdij zal meestal uitgevoerd worden door een gecertificeerde instelling. Het kind wordt opgevoed in een pleeggezin of tehuis.

Jeugdreclassering

Een combinatie van begeleiding en controle voor jongeren vanaf 12 jaar, die voor hun 18e verjaardag met de politie of leerplichtambtenaar in aanraking zijn geweest en een proces-verbaal hebben gekregen. Indien gewenst kan het jeugdstrafrecht eveneens worden toegepast op jongvolwassenen in de leeftijd 18 tot en met 22 jaar. De jongere krijgt op maat gesneden begeleiding van een jeugdreclasseringswerker om te voorkomen dat hij of zij opnieuw de fout ingaat.

Advies kindermishandeling

Een op de behoefte van de adviesvrager afgestemde set van aanwijzingen, raadgevingen en tips die Veilig Thuis met de adviesvrager deelt, met als doel de adviesvrager in staat te stellen zelf verder te kunnen handelen in situaties van huiselijk geweld en/of kindermishandeling of bij een vermoeden daarvan. De adviesvrager blijft zelf verantwoordelijk voor eventuele verdere stappen, Veilig Thuis onderneemt geen verdere actie richting de directbetrokkenen bij het huiselijk geweld of de kindermishandeling.

Melding kindermishandeling

Het kenbaar maken aan Veilig Thuis van een situatie of vermoeden van huiselijk geweld en/of kindermishandeling met vermelding van de persoonsgegevens van de betrokkene(n). Het verschil met een advies is dat bij een melding de verantwoordelijkheid voor het zicht op de veiligheid van de directbetrokkenen is overgedragen van de melder aan Veilig Thuis.

3.6Meer informatie en literatuur

Meer informatie

In de onderzoeksbeschrijvingen Beleidsinformatie Jeugd en Huiselijk geweld en kindermishandeling staat beschreven hoe de cijfers worden samengesteld.

Cijfers over jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering en over kindermishandeling zijn te vinden in Jeugdmonitor StatLine.

De ontwikkeling van de jeugdhulp is nader beschreven in de Rapportage Jeugdhulp 2021.

De ontwikkeling van de jeugdbescherming en jeugdreclassering is nader beschreven in de Rapportage Jeugdbescherming en jeugdreclassering 2021.