Jeugdbescherming

Op 31 december 2019 waren er iets meer dan 32 duizend lopende jeugdbeschermings­maatregelen. In meer dan twee derde van de gevallen betrof het een vorm van ondertoezichtstelling (OTS). In 31 procent van alle maatregelen ging het om een voogdijmaatregel, al dan niet voorlopig of tijdelijk (tabel 1.0.1).

In 2019 was er een stijging te zien in het totaal aantal jeugdbeschermingsmaatregelen. Op 31 december 2019 waren er 2,4 procent meer maatregelen actief dan aan het begin van het jaar. Het totaal aantal ondertoezichtstellingen is met 3,9 procent gestegen. Het totaal aantal voogdijmaatregelen is iets afgenomen, met 0,6 procent.

1.0.1Jeugdbeschermingsmaatregelen, per type maatregel, 2019*

	Beginstand (1-1-2019)	Instroom	Uitstroom	Eindstand (31-12-2019)1)
	aantal maatregelen
Totaal	31 335	12 965	12 205	32 095
Ondertoezichtstelling	20 845	9 330	8 585	21 590
Voorlopige ondertoezichtstelling	350	1 920	1 845	425
Voogdij	9 900	1 345	1 390	9 850
Voorlopige en tijdelijke voogdij	240	375	385	235

Bron:CBS

¹⁾Maatregelen met een einddatum van 31 december tellen niet mee in de eindstand.

1.1Stijgende instroom bij ondertoezichtstellingen

In 2019 is de instroom bij de ondertoezichtstellingen verder gestegen. Ook het aantal beëindigde ondertoezichtstellingen ligt iets hoger dan in 2018. Er worden, net als in 2017 en 2018, nog steeds meer ondertoezichtstellingen gestart dan beëindigd (figuur 1.1.1).

Bij de voogdij zijn er iets meer maatregelen beëindigd dan gestart. Het aantal gestarte voogdijmaatregelen in 2019 is ongeveer gelijk aan het jaar ervoor, maar lager dan in 2016 en 2017.

Toon tabel1.1.1 Instroom en uitstroom jeugdbescherming¹⁾ (maatregelen)Verberg tabel1.1.1 Instroom en uitstroom jeugdbescherming¹⁾ (maatregelen)

1.1.1 Instroom en uitstroom jeugdbescherming¹⁾ (maatregelen)

Maatregel	2019*	2018	2017	2016
Totaal	.	.	.	.
Instroom	12965	12160	12250	12320
Uitstroom	12205	11835	11875	12830
OTS²⁾	.	.	.	.
Instroom	9330	8850	8830	8480
Uitstroom	8585	8455	8625	9620
Voogdij³⁾	.	.	.	.
Instroom	1345	1345	1590	1975
Uitstroom	1390	1430	1405	1400
1)Jeugdbeschermingsmaatregelen bij personen van 0 tot en met 17 jaar.
2)Exclusief voorlopige ondertoezichtstellingen.
3)Exclusief voorlopige voogdij en tijdelijke voogdij.

Bij de voorlopige ondertoezichtstellingen zien we een stijging in zowel het aantal gestarte als het aantal beëindigde maatregelen. Er werden meer maatregelen gestart dan beëindigd. Ook bij de voorlopige en tijdelijke voogdij is er een stijging te zien bij de in- en uitstroom, maar hier lag de uitstroom iets hoger dan de instroom (figuur 1.1.2).

Toon tabel1.1.2 Instroom en uitstroom jeugdbescherming¹⁾ (maatregelen)Verberg tabel1.1.2 Instroom en uitstroom jeugdbescherming¹⁾ (maatregelen)

1.1.2 Instroom en uitstroom jeugdbescherming¹⁾ (maatregelen)

Maatregel	2019*	2018	2017	2016
Vrl. OTS	.	.	.	.
Instroom	1920	1705	1550	1560
Uitstroom	1845	1685	1545	1495
Vrl. en tijd. voogdij	.	.	.	.
Instroom	375	260	280	305
Uitstroom	385	270	300	310
1)Jeugdbeschermingsmaatregelen bij personen van 0 tot en met 17 jaar.

1.2Meer jongeren met ondertoezicht­stelling

Op 31 december 2019 stonden 21 610 jongeren onder toezicht; eind 2018 ging het om 20 770 jongeren (figuur 1.2.1). In de periode 2009 tot en met 2016 daalde het aantal jongeren met een ondertoezichtstelling, sinds 2016 stijgt dit aantal. Het gaat hier uitsluitend om de reguliere ondertoezichtstellingen. De voorlopige ondertoezichtstellingen zijn buiten beschouwing gelaten.

Toon tabel1.2.1 Jongeren met jeugdbescherming¹⁾²⁾ (x 1 000)Verberg tabel1.2.1 Jongeren met jeugdbescherming¹⁾²⁾ (x 1 000)

1.2.1 Jongeren met jeugdbescherming¹⁾²⁾ (x 1 000)

Datum	Voogdij	Ondertoezichtstelling
2005	5,035	23,980
2006	5,210	26,380
2007	5,460	29,605
2008	5,790	32,145
2009	6,380	33,170
2010	6,950	32,565
2011	7,445	31,500
2012	7,535	31,105
2013	8,430	28,145
2014*	8,860	25,320
2015	9,205	21,395
2016	9,755	20,085
2017	9,935	20,380
2018	9,940	20,770
2019*	9,855	21,610
1)Personen van 0 tot en met 17 jaar met voogdij of ondertoezichtstelling op peildatum 31 december, exclusief voorlopige voogdij, tijdelijke voogdij en voorlopige ondertoezichtstelling.
2)Door invoering van de Jeugdwet treedt met ingang van 2015 een methodebreuk op.

1.3Aantal jongeren met voogdij licht gedaald

Na een jarenlange stijging is in 2019 het aantal jongeren met een voogdijmaatregel heel licht gedaald. Op de laatste dag van 2019 gold voor 9 855 jongeren een voogdijmaatregel en eind december 2018 waren dit er 9 940 (figuur 1.2.1). Het betreft hier uitsluitend de reguliere voogdij. Voorlopige en tijdelijke voogdij zijn buiten beschouwing gelaten.

1.4Voogdijtrajecten meestal langer dan drie jaar

Van de beëindigde reguliere voogdijmaatregelen in 2019 duurde 70 procent drie jaar of langer (tabel 1.4.1). De meeste reguliere ondertoezichtstellingen duurden één tot drie jaar. Voorlopige ondertoezichtstellingen duurden vaak korter dan 3 maanden; dit is officieel ook de maximale duur van een voorlopige OTS, daarna dient deze ofwel te worden beëindigd ofwel te worden omgezet in een reguliere OTS. Tijdelijke voogdij duurt meestal drie jaar of langer. Dit is een maatregel die wordt toegepast als gevolg van een gezagsvacuüm, bijvoorbeeld als de ouders langdurig in het buitenland verblijven of als de ouders zijn overleden.

1.4.1Duur van jeugdbeschermingsmaatregelen, per type maatregel, 2019*¹⁾

	Totaal beëindigde maatregelen	Duur van de maatregel
		0 tot 3 maanden	3 tot 6 maanden	6 tot 12 maanden	12 tot 36 maanden	langer dan 36 maanden
	aantal maatregelen
Totaal	12 205	2 120	595	2 250	4 470	2 770
Ondertoezichtstelling	8 585	120	435	2 100	4 140	1 785
Voorlopige ondertoezichtstelling	1 845	1 825	20	.	.	.
Voogdij	1 390	10	25	75	315	970
Voorlopige voogdij	355	160	110	70	10	.
Tijdelijke voogdij	25	.	.	.	.	15

Bron:CBS

¹⁾Jeugdbeschermingsmaatregelen bij personen van 0 tot en met 17 jaar, beëindigd in 2019.

De gemiddelde duur van de reguliere voogdijmaatregelen is met 2 053 dagen een stuk langer dan die van de reguliere ondertoezichtstellingen (866 dagen) én is de afgelopen jaren gestegen. Dit in tegenstelling tot de gemiddelde duur van de reguliere ondertoezichtstellingen die de afgelopen jaren juist aan het dalen is (figuur 1.4.2). De gemiddelde duur van de beëindigde tijdelijke voogdijtrajecten ligt een stuk hoger dan vorig jaar. Het gaat in 2019 echter maar om 25 beëindigde tijdelijke voogdijtrajecten (tabel 1.4.1).

Toon tabel1.4.2 Gemiddelde duur beëindigde maatregelen¹⁾ (dagen)Verberg tabel1.4.2 Gemiddelde duur beëindigde maatregelen¹⁾ (dagen)

1.4.2 Gemiddelde duur beëindigde maatregelen¹⁾ (dagen)

Maatregel	2019*	2018	2017	2016
Totaal	863	877	934	1026
OTS	866	888	965	1085
Vrl. OTS	71	73	73	74
Voogdij	2053	1873	1833	1823
Vrl. voogdij	142	174	147	129
Tijd. voogdij	1961	1508	1597	1160
1)Jeugdbeschermingsmaatregelen bij personen van 0 tot en met 17 jaar, beëindigd in gehele jaar.

1.5Ondertoezichtstelling vaker beëindigd volgens plan

In 2019 werden 12 205 jeugdbeschermingsmaatregelen beëindigd, waarvan 10 430 beëindigde ondertoezichtstellingen en 1 775 beëindigde voogdijmaatregelen (zie tabel 1.4.1). De meeste ondertoezichtstellingen werden beëindigd volgens plan en dat aandeel nam ook toe in 2019 (figuur 1.5.1). Deze reden gold voor 8 005 beëindigde maatregelen, wat overeenkomt met 77 procent van alle in deze periode beëindigde ondertoezichtstellingen. In 2016 werden nog 59 procent van de maatregelen beëindigd volgens plan. De afgelopen jaren werden steeds minder ondertoezichtstellingen beëindigd vanwege een gezagsbeëindigende maatregel of het bereiken van de leeftijd van 18 jaar.

Toon tabel1.5.1 Reden beëindiging ondertoezichtstelling¹⁾ (maatregelen)Verberg tabel1.5.1 Reden beëindiging ondertoezichtstelling¹⁾ (maatregelen)

1.5.1 Reden beëindiging ondertoezichtstelling¹⁾ (maatregelen)

Reden <br>beëindiging OTS	2019*	2018	2017	2016
Bereiken meerder- jarigheid	795	1150	1415	1545
Tussentijdse opheffing	275	290	315	325
Niet verlengd	620	715	645	910
Beëindiging volgens plan	8005	7100	6420	6560
Gezags- beëindigende maatregel	605	785	1070	1600
Overlijden jeugdige	.	.	.	.
VOTS naar OTS	120	90	295	175
1)Ondertoezichtstellingen en voorlopige ondertoezichtstellingen, beëindigd in het gehele jaar.

De meest voorkomende reden om voogdij te beëindigen, is het bereiken van meerderjarigheid van de jongere. Het aantal is echter wel afgenomen in 2019 (figuur 1.5.2). Er waren in 2019 1 035 voogdijmaatregelen die werden beëindigd met deze reden, zo’n 58 procent van alle beëindigde voogdijmaatregelen. In de jaren daarvoor was dit in meer dan 70 procent van de gevallen de reden van beëindiging. In 2019 werd een voogdijmaatregel vaker beëindigd door herstel van het gezag of doordat de voogdij naar de pleegouder ging.

Toon tabel1.5.2 Reden beëindiging voogdij¹⁾ (maatregelen)Verberg tabel1.5.2 Reden beëindiging voogdij¹⁾ (maatregelen)

1.5.2 Reden beëindiging voogdij¹⁾ (maatregelen)

	2019*	2018	2017	2016
Bereiken meerderjarigheid	1035	1200	1240	1210
Voogdij naar pleegouder	305	245	270	295
Voogdij naar contactpersoon	10	10	.	.
Herstel gezag	420	240	190	195
Overlijden jeugdige	.	.	.	.
1)Voogdij, tijdelijke voogdij en voorlopige voogdij, beëindigd in gehele jaar.

1.6Samenloop jeugdbescherming met jeugdreclassering neemt af

Van alle 0- tot en met 17‑jarigen die in 2019 jeugdbescherming ontvangen, heeft iets meer dan 3 procent in hetzelfde jaar ook een jeugdreclasseringsmaatregel lopen. Dit percentage neemt de laatste jaren iets af: van 4 procent in 2016 naar 3,3 procent in 2019 (tabel 1.6.1). Dit komt voornamelijk doordat de samenloop bij onder toezicht gestelde jongeren daalde van 4,7 procent in 2016 naar 3,8 procent in 2019. De samenloop van voogdij met jeugdreclassering blijft rond de 1,7 procent liggen.

Het gaat in deze cijfers om alle jongeren die in een jaar op enig moment jeugdbescherming ontvingen. Van hen is bepaald voor welk percentage ook een jeugdreclasseringsmaatregel gold in dezelfde periode.

1.6.1Inzet jeugdreclassering naar type jeugdbescherming (samenloop)¹⁾

	Jongeren met jeugdbescherming en jeugdreclassering	Jongeren met ondertoezichtstelling en jeugdreclassering2)	Jongeren met voogdij en jeugdreclassering3)
	% van totaal aantal jongeren met jeugdbescherming	% van totaal aantal jongeren met ondertoezichtstelling	% van totaal aantal jongeren met voogdij
2016	4,0	4,7	1,6
2017	3,7	4,4	1,6
2018	3,5	4,1	1,7
2019*	3,3	3,8	1,7

Bron:CBS

¹⁾Personen van 0 tot en met 17 jaar met een jeugdbeschermingsmaatregel.

²⁾Inclusief voorlopige ondertoezichtstellingen.

³⁾Inclusief tijdelijke voogdij en voorlopige voogdij.

1.7De meeste jongeren met jeugdbescherming krijgen ook jeugdhulp

In 2019 ontving 76 procent van de jongeren met een ondertoezichtstelling daarnaast ook jeugdhulp (figuur 1.7.1). Het aandeel jongeren dat naast een ondertoezichtstelling ook jeugdhulp met verblijf ontvangt neemt in de laatste jaren af; van 40 procent in 2016 naar 34 procent in 2019. In deze gevallen krijgen jongeren een ondertoezichtstelling en ontvangen zij jeugdhulp die mede inhoudt dat zij niet thuis verblijven.noot1 Het aandeel jongeren met een ondertoezichtstelling en daarnaast ook jeugdhulp zonder verblijf neemt de laatste jaren juist iets toe; van 56 procent in 2016 naar 63 procent in 2019.

Toon tabel1.7.1 Samenloop OTS met jeugdhulp¹⁾ (%)Verberg tabel1.7.1 Samenloop OTS met jeugdhulp¹⁾ (%)

1.7.1 Samenloop OTS met jeugdhulp¹⁾ (%)

Samenloop	2019*	2018	2017	2016
OTS en Jeugdhulp	76	76	76	74
	.	.	.	.
OTS en JH zonder verblijf	63	62	61	56
w.v.	.	.	.	.
Wijkteam	11	14	14	9
Ambulant	39	39	40	36
Daghulp	6	5	5	5
Netwerk jongere	31	29	25	25
	.	.	.	.
OTS en JH met verblijf	34	36	38	40
w.v.	.	.	.	.
Pleegzorg	19	19	21	23
Gezinsgericht	4	5	4	4
Gesloten plaatsing	4	4	4	4
Overig²⁾	13	14	16	15
1)Personen van 0 tot en met 17 jaar met een ondertoezichtstelling én jeugdhulp, als percentage van het totaal aantal jongeren met een ondertoezichtstelling. Jongeren met meerdere jeugdhulpvormen komen meerdere malen in de tabel voor.
2)Verblijf bij een jeugdhulpaanbieder anders dan pleegzorg, gezinsgerichte jeugdhulp of gesloten plaatsing.

Van alle jongeren die een voogdijmaatregel hebben, ontvangt 91 procent daarnaast ook jeugdhulp (figuur 1.7.2). In 2019 ontving 86 procent van de jongeren met voogdij daarbij ook jeugdhulp met verblijf, dat percentage was ongeveer even groot als in voorgaande jaren. Het percentage van de jongeren die naast voogdij ook jeugdhulp zonder verblijf kregen is iets gestegen de afgelopen jaren; van 40 procent in 2016 naar 45 procent in 2019.

Toon tabel1.7.2 Samenloop voogdij met jeugdhulp¹⁾ (%)Verberg tabel1.7.2 Samenloop voogdij met jeugdhulp¹⁾ (%)

1.7.2 Samenloop voogdij met jeugdhulp¹⁾ (%)

Samenloop	2019*	2018	2017	2016
Voogdij en Jeugdhulp	91	91	93	90
	.	.	.	.
Voogdij en JH zonder verblijf	45	44	44	40
w.v.	.	.	.	.
Wijkteam	5	6	7	3
Ambulant	34	34	35	32
Daghulp	5	4	4	3
Netwerk jongere	12	10	9	9
	.	.	.	.
Voogdij en JH met verblijf	86	86	87	86
w.v.	.	.	.	.
Pleegzorg	66	65	69	69
Gezinsgericht	11	12	11	10
Gesloten plaatsing	3	2	3	3
Overig²⁾	17	18	19	17
1)Personen van 0 tot en met 17 jaar met voogdij én jeugdhulp, als percentage van het totaal aantal jongeren met voogdij. Jongeren met meerdere jeugdhulpvormen komen meerdere malen in de tabel voor.
2)Verblijf bij een jeugdhulpaanbieder anders dan pleegzorg, gezinsgerichte jeugdhulp of gesloten plaatsing.

1.8Aandeel 4- tot 12‑jarigen in jeugdbescherming stijgt

Het aandeel jongeren met jeugdbescherming van 4 tot 12 jaar oud is de laatste jaren gestegen van 43 procent in 2016 naar 45 procent in 2019 (figuur 1.8.2). Absoluut gezien vallen de meeste jongeren met jeugdbescherming op 31 december 2019 in deze leeftijdscategorie (tabel 1.8.1).

Op 31 december 2019 waren 14 440 jongeren met jeugdbescherming tussen de 4 en 12 jaar oud, wat neerkomt op ongeveer 1 procent van alle jongeren in deze leeftijd (tabel 1.8.1). Van alle 12- tot 18‑jarigen in Nederland ontving 1,2 procent jeugdbescherming, dat waren op 31 december 2019 14 320 jongeren. De groep 0- tot 3‑jarigen was het kleinst; 3 275 van hen ontvingen jeugdbescherming (tabel 1.8.1).

1.8.1Jeugdbescherming naar demografische kenmerken van de jongere, peildatum 31 december 2019^*1)

	Totaal jongeren (1-1-2019)	Totaal jongeren met jeugd- bescherming	Voogdij	Voorlopige en tijdelijke voogdij	Ondertoezicht- stelling	Voorlopige ondertoezicht- stelling
	aantal jongeren
Totaal	3 357 755	32 035	9 790	230	21 605	425
Geslacht
Jongens	1 719 958	16 920	5 045	125	11 550	205
Meisjes	1 637 797	15 115	4 745	105	10 055	220
Leeftijd in klassen
0 tot 4 jaar	687 237	3 275	545	50	2 565	120
4 tot 12 jaar	1 472 970	14 440	3 910	70	10 315	150
12 tot 18 jaar	1 197 548	14 320	5 335	115	8 725	155
Migratie(achtergrond)
Nederlands	2 472 386	21 445	6 550	90	14 595	215
Overig westers	276 710	3 135	930	45	2 120	45
Niet-westers	608 659	7 455	2 310	95	4 890	160
Samenstelling huishouden2)
Tweeoudergezin	2 750 612	5 945	210	15	5 605	115
Éénoudergezin	537 919	13 410	470	65	12 635	245
Overig	69 224	12 680	9 110	150	3 365	65

Bron:CBS

¹⁾Personen van 0 tot en met 17 jaar.

²⁾Onder thuiswonende kinderen worden ook begrepen adoptie- en stiefkinderen, maar geen pleegkinderen.

Bij de jongeren met een ondertoezichtstelling is de groep jongeren van 4 tot 12 jaar oud gestegen van 44 procent in 2016 naar 48 procent in 2019 (figuur 1.8.2). Vergeleken met een jaar eerder is de groep 4 tot 12 jarigen ook gestegen bij de jongeren met een voorlopige ondertoezichtstelling en met een voorlopige en tijdelijke voogdijmaatregel.

Toon tabel1.8.2 Jongeren naar leeftijd¹⁾²⁾ (%)Verberg tabel1.8.2 Jongeren naar leeftijd¹⁾²⁾ (%)

1.8.2 Jongeren naar leeftijd¹⁾²⁾ (%)

Jaar	0 tot 4 jaar	4 tot 12 jaar	12 tot 18 jaar
Nederland	.	.	.
2019*	20,47	43,87	35,67
2018	20,49	43,63	35,88
2017	20,39	43,64	35,97
2016	20,36	43,76	35,88
OTS	.	.	.
2019*	11,86	47,76	40,38
2018	12,45	46,5	41,05
2017	12,51	45,42	42,08
2016	12,84	44,44	42,72
Vrl. OTS	.	.	.
2019*	28,07	35,61	36,32
2018	21,14	32,57	46,29
2017	19,81	38,08	42,11
2016	28,4	36,42	35,19
Voogdij	.	.	.
2019*	5,56	39,96	54,48
2018	5,59	39,97	54,44
2017	5,74	40,03	54,23
2016	5,98	40,95	53,07
Vrl. en tijd. voogdij	.	.	.
2019*	21,12	29,31	49,57
2018	24,61	26,7	48,69
2017	29,86	33,33	36,81
2016	37,5	20,59	41,91
1)Personen van 0 tot en met 17 jaar.
2)Voor het totaal aantal jongeren in Nederland is gekeken naar peildatum 1 januari en voor de jongeren met jeugdbescherming naar peildatum 31 december.

Bij jongeren die jeugdbescherming ontvangen gaat het net iets vaker om jongens dan om meisjes. In totaal ontvingen 16 920 jongens op 31 december 2019 jeugdbescherming, wat overeenkomt met 1 procent van alle jongens van 0 tot en met 17 jaar. Bij meisjes bedroeg dit aantal 15 115, wat gelijkstaat aan 0,9 procent van alle meisjes in deze leeftijd (tabel 1.8.1).

Jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond zijn oververtegenwoordigd in de jeugdbescherming. Van alle 0- tot en met 17‑jarigen in Nederland heeft 18 procent een niet-westerse migratieachtergrond, bij jongeren met jeugdbescherming is dat 23 procent. Op peildatum 31 december 2019 ontvingen 7 455 jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond jeugdbescherming. Dit komt overeen met 1,2 procent van alle jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond in Nederland. Bij jongeren met een Nederlandse respectievelijk een westerse migratieachtergrond bedroegen deze aandelen 0,9 en 1,1 procent (tabel 1.8.1). Bij de reguliere voogdijmaatregelen en ondertoezichtstellingen is het aandeel jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond de afgelopen jaren aan het dalen. Het aandeel met een Nederlandse achtergrond is bij deze maatregelen aan het stijgen (figuur 1.8.3).

Toon tabel1.8.3 Jongeren naar migratieachtergrond¹⁾²⁾ (%)Verberg tabel1.8.3 Jongeren naar migratieachtergrond¹⁾²⁾ (%)

1.8.3 Jongeren naar migratieachtergrond¹⁾²⁾ (%)

Jaar	NL	Westers	Niet-westers
Nederland	.	.	.
2019*	73,63	8,24	18,13
2018	74,14	8	17,86
2017	74,71	7,8	17,49
2016	75,31	7,62	17,07
OTS	.	.	.
2019*	67,55	9,81	22,64
2018	67,55	9,41	23,04
2017	67,07	9,85	23,08
2016	66,59	9,86	23,55
Vrl. OTS	.	.	.
2019*	51,18	10,61	38,21
2018	58	12,86	29,14
2017	50,15	15,17	34,67
2016	58,64	11,42	29,94
Voogdij	.	.	.
2019*	66,91	9,48	23,62
2018	66,15	9,46	24,4
2017	65,43	9,37	25,2
2016	65,15	9,04	25,82
Vrl. en tijd. voogdij	.	.	.
2019*	38,79	19,83	41,38
2018	41,88	18,32	39,79
2017	35,42	22,92	41,67
2016	49,26	25,74	25
1)Personen van 0 tot en met 17 jaar.
2)Voor het totaal aantal jongeren in Nederland is gekeken naar peildatum 1 januari en voor de jongeren met jeugdbescherming naar peildatum 31 december.

In totaal woonden op 31 december 2019 13 410 jongeren met jeugdbescherming in een éénoudergezin, wat gelijk staat aan 2,5 procent van alle jongeren die in een éénoudergezin wonen. Bij de overige huishoudens is dit aandeel het hoogst: 18,3 procent van alle jongeren in een overig huishouden ontvangen jeugdbescherming. Een overig huishouden is bijvoorbeeld een institutioneel huishouden of een huishouden bestaande uit één persoon. Ongeveer 4 op de 5 jongeren met jeugdbescherming woont op 31 december 2019 niet in een tweeoudergezin (tabel 1.8.1). Het aandeel eenoudergezinnen is bij de jongeren met een reguliere of voorlopige ondertoezichtstelling de laatste jaren aan het stijgen (figuur 1.8.4).

Toon tabel1.8.4 Jongeren naar samenstelling huishouden¹⁾²⁾ (%)Verberg tabel1.8.4 Jongeren naar samenstelling huishouden¹⁾²⁾ (%)

1.8.4 Jongeren naar samenstelling huishouden¹⁾²⁾ (%)

Jaar	Tweeoudergezin	Éénoudergezin	Overig³⁾
Nederland	.	.	.
2019*	81,92	16,02	2,06
2018	82,05	15,78	2,16
2017	82,27	15,53	2,2
2016	82,53	15,43	2,03
OTS	.	.	.
2019*	25,94	58,48	15,58
2018	25,42	55,48	19,1
2017	24,88	52,43	22,69
2016	24,46	49,12	26,42
Vrl. OTS	.	.	.
2019*	27,59	57,55	14,86
2018	20,57	49,71	29,71
2017	21,98	45,2	32,82
2016	21,3	33,33	45,37
Voogdij	.	.	.
2019*	2,15	4,81	93,04
2018	2,29	4,72	92,99
2017	2,3	4,63	93,06
2016	2,42	4,83	92,75
Vrl. en tijd. voogdij	.	.	.
2019*	6,47	28,02	65,52
2018	4,71	23,04	72,25
2017	2,08	22,22	75,69
2016	5,88	25,74	68,38
1)Personen van 0 tot en met 17 jaar.
2)Voor het totaal aantal jongeren in Nederland is gekeken naar peildatum 1 januari en voor de jongeren met jeugdbescherming naar peildatum 31 december.
3)Onder overig vallen bijvoorbeeld institutionele huishoudens en éénpersoonshuishoudens.

1.9Jeugdbescherming vooral in Limburg en Groningen

In bepaalde gemeenten in Limburg en Groningen wonen relatief gezien de meeste jongeren die jeugdbescherming ontvangen.noot2 Ook in Overijssel, Noord-Holland en Gelderland liggen gemeenten waarbij meer dan 1,8 procent van de jongeren jeugdbescherming ontvangt (figuur 1.9.1).

Toon tabel1.9.1 Jeugdbescherming bij 0 t/m 17-jarigen¹⁾Verberg tabel1.9.1 Jeugdbescherming bij 0 t/m 17-jarigen¹⁾

1.9.1 Jeugdbescherming bij 0 t/m 17-jarigen¹⁾

Gemeente_naam	Jeugdbescherming
Appingedam	1,58
Delfzijl	2
Groningen	1,06
Loppersum	0,88
Almere	0,83
Stadskanaal	2,08
Veendam	1,83
Zeewolde	0,96
Achtkarspelen	1,2
Ameland	0,71
Harlingen	1,05
Heerenveen	1,13
Leeuwarden	1,54
Ooststellingwerf	1,36
Opsterland	1,63
Schiermonnikoog	0
Smallingerland	1,56
Terschelling	0,42
Vlieland	0
Weststellingwerf	1,23
Assen	0,89
Coevorden	0,87
Emmen	1,4
Hoogeveen	1,08
Meppel	0,79
Almelo	1,68
Borne	1,07
Dalfsen	0,52
Deventer	0,89
Enschede	1,48
Haaksbergen	0,7
Hardenberg	0,96
Hellendoorn	0,88
Hengelo	1,6
Kampen	1,05
Losser	1,09
Noordoostpolder	1,2
Oldenzaal	0,82
Ommen	0,76
Raalte	0,81
Staphorst	0,43
Tubbergen	1,05
Urk	1,38
Wierden	1,12
Zwolle	1,18
Aalten	1,13
Apeldoorn	1,54
Arnhem	1,01
Barneveld	1,16
Beuningen	0,85
Brummen	1,26
Buren	0,92
Culemborg	0,65
Doesburg	1,62
Doetinchem	1,47
Druten	0,75
Duiven	0,59
Ede	0,88
Elburg	0,93
Epe	0,78
Ermelo	1,81
Harderwijk	0,93
Hattem	0,76
Heerde	1,07
Heumen	0,22
Lochem	0,71
Maasdriel	0,97
Nijkerk	0,83
Nijmegen	1,03
Oldebroek	0,92
Putten	1,11
Renkum	1,32
Rheden	1,25
Rozendaal	0
Scherpenzeel	0,82
Tiel	1,28
Voorst	1,21
Wageningen	0,64
Westervoort	1,31
Winterswijk	0,92
Wijchen	0,83
Zaltbommel	0,46
Zevenaar	1,03
Zutphen	1,26
Nunspeet	0,92
Dronten	1,28
Amersfoort	0,82
Baarn	0,71
DeBilt	0,84
Bunnik	0,51
Bunschoten	0,75
Eemnes	0,21
Houten	0,66
Leusden	0,79
Lopik	1,34
Montfoort	0,54
Renswoude	1,02
Rhenen	0,59
Soest	1,07
Utrecht	0,67
Veenendaal	1,17
Woudenberg	1,07
WijkbijDuurstede	0,89
IJsselstein	0,68
Zeist	0,84
Nieuwegein	0,83
Aalsmeer	0,34
Alkmaar	1,02
Amstelveen	0,36
Amsterdam	0,65
Beemster	0,81
Bergen(NH.)	0,75
Beverwijk	0,89
Blaricum	0,41
Bloemendaal	0,61
Castricum	0,76
Diemen	0,44
Edam-Volendam	0,33
Enkhuizen	0,93
Haarlem	0,7
Haarlemmermeer	0,51
Heemskerk	0,71
Heemstede	0,29
Heerhugowaard	1,21
Heiloo	0,31
DenHelder	1,84
Hilversum	0,57
Hoorn	1,06
Huizen	0,68
Landsmeer	0,59
Langedijk	1,37
Laren	0,59
Medemblik	1,3
Oostzaan	0,57
Opmeer	1,39
Ouder-Amstel	0,27
Purmerend	0,83
Schagen	0,74
Texel	1,01
Uitgeest	0,67
Uithoorn	0,55
Velsen	1,16
Weesp	0,9
Zandvoort	0,94
Zaanstad	0,88
Alblasserdam	1,36
AlphenaandenRijn	0,96
Barendrecht	0,51
Drechterland	0,76
Brielle	0,3
CapelleaandenIJssel	1,16
Delft	0,98
Dordrecht	1,09
Gorinchem	0,97
Gouda	1,43
's-Gravenhage	0,81
Hardinxveld-Giessendam	1,14
Hellevoetsluis	1,14
Hendrik-Ido-Ambacht	0,61
StedeBroec	1,09
Hillegom	0,59
Katwijk	0,79
KrimpenaandenIJssel	1,01
Leiden	0,85
Leiderdorp	0,67
Lisse	0,72
Maassluis	1,25
Nieuwkoop	0,52
Noordwijk	0,32
Oegstgeest	0,53
Oudewater	1,12
Papendrecht	0,73
Ridderkerk	0,97
Rotterdam	1,22
Rijswijk	0,75
Schiedam	1,27
Sliedrecht	1,37
Albrandswaard	0,38
Westvoorne	0,62
Vlaardingen	1,21
Voorschoten	0,48
Waddinxveen	1,33
Wassenaar	0,42
Woerden	0,61
Zoetermeer	1,26
Zoeterwoude	0,5
Zwijndrecht	1,25
Borsele	0,87
Goes	1,39
WestMaasenWaal	0,67
Hulst	0,88
Kapelle	0,73
Middelburg	1,14
Reimerswaal	0,81
Terneuzen	1,39
Tholen	1,18
Veere	1,06
Vlissingen	1,47
DeRondeVenen	0,62
Tytsjerksteradiel	1,34
Asten	0,97
Baarle-Nassau	0,26
BergenopZoom	1,06
Best	0,54
Boekel	0,68
Boxmeer	1,16
Boxtel	0,98
Breda	0,6
Deurne	0,88
Pekela	1,94
Dongen	0,89
Eersel	0,77
Eindhoven	0,97
Etten-Leur	0,72
Geertruidenberg	0,5
GilzeenRijen	0,85
Goirle	0,93
Grave	1,29
Haaren	0,71
Helmond	0,74
's-Hertogenbosch	1,05
Heusden	0,68
Hilvarenbeek	0,52
LoonopZand	0,62
MillenSintHubert	1,27
Nuenen,GerwenenNederwetten	0,46
Oirschot	0,35
Oisterwijk	0,77
Oosterhout	0,68
Oss	1,29
Rucphen	1,13
Sint-Michielsgestel	0,61
Someren	0,34
SonenBreugel	0,26
Steenbergen	0,82
Waterland	0,41
Tilburg	1,05
Uden	1
Valkenswaard	0,62
Veldhoven	0,73
Vught	0,42
Waalre	0,74
Waalwijk	0,72
Woensdrecht	1,13
Zundert	0,78
Wormerland	0,97
Landgraaf	1,38
Beek	0,86
Beesel	1,2
Bergen(L.)	1,08
Brunssum	1,27
Gennep	1,04
Heerlen	2,16
Kerkrade	1,91
Maastricht	1,57
Meerssen	0,74
MookenMiddelaar	0,85
Nederweert	0,79
Roermond	1,36
Simpelveld	1,45
Stein	0,91
Vaals	0,63
Venlo	1,57
Venray	1,11
Voerendaal	0,8
Weert	0,67
ValkenburgaandeGeul	1,29
Lelystad	1,16
HorstaandeMaas	1,13
OudeIJsselstreek	1,42
Teylingen	0,54
UtrechtseHeuvelrug	1,15
OostGelre	1,03
Koggenland	0,89
Lansingerland	0,53
Leudal	1,47
Maasgouw	0,81
Gemert-Bakel	0,95
Halderberge	0,59
Heeze-Leende	0,35
Laarbeek	0,8
Reusel-DeMierden	1
Roerdalen	1,07
Roosendaal	0,87
Schouwen-Duiveland	0,92
AaenHunze	1,19
Borger-Odoorn	1,76
Cuijk	1,09
Landerd	0,98
DeWolden	0,46
Noord-Beveland	1,32
Wijdemeren	0,43
Noordenveld	0,57
Twenterand	1,92
Westerveld	0,5
SintAnthonis	0,84
Lingewaard	0,52
Cranendonck	0,88
Steenwijkerland	1,3
Moerdijk	0,93
Echt-Susteren	1,17
Sluis	1,12
Drimmelen	0,64
Bernheze	0,87
Alphen-Chaam	1,11
Bergeijk	0,91
Bladel	0,54
Gulpen-Wittem	0,7
Tynaarlo	0,62
Midden-Drenthe	0,87
Overbetuwe	0,81
HofvanTwente	0,85
Neder-Betuwe	0,91
Rijssen-Holten	0,8
Geldrop-Mierlo	0,6
Olst-Wijhe	1,08
Dinkelland	1,05
Westland	0,69
Midden-Delfland	0,41
Berkelland	0,79
Bronckhorst	1,27
Sittard-Geleen	1,26
KaagenBraassem	0,66
Dantumadiel	1,39
Zuidplas	1,28
PeelenMaas	0,81
Oldambt	1,68
Zwartewaterland	0,78
Súdwest-Fryslân	0,99
Bodegraven-Reeuwijk	1,16
Eijsden-Margraten	0,76
StichtseVecht	0,65
HollandsKroon	1,05
Leidschendam-Voorburg	0,87
Goeree-Overflakkee	0,92
Pijnacker-Nootdorp	0,37
Nissewaard	1,29
Krimpenerwaard	1,24
DeFryskeMarren	0,66
GooiseMeren	0,5
BergenDal	1,06
Meierijstad	0,73
Waadhoeke	1,17
Westerwolde	1,42
Midden-Groningen	1,29
Beekdaelen	0,96
Montferland	1,06
Altena	0,74
WestBetuwe	0,63
Vijfheerenlanden	1,07
HoekscheWaard	0,77
HetHogeland	0,78
Westerkwartier	0,69
Noardeast-Fryslân	1,15
Molenlanden	0,98
1)De peildatum van het totale aantal jongeren is 1 januari 2019 en komt dus niet overeen met de peildatum van het aantal jongeren met jeugdbescherming (31 december 2019).

Dat er in Limburg relatief veel jongeren met jeugdbescherming wonen blijkt ook uit de cijfers per jeugdregio (figuur 1.9.2). In de top vijf van jeugdregio’s met het grootste aandeel jeugdbescherming staan twee Limburgse jeugdregio’s, namelijk Zuid- en Noord-Limburg. Ook Midden Holland, Twente en Midden IJssel/Oost Veluwe scoren hoog. De laagst scorende regio’s liggen in de provincies Noord-Holland en West-Brabant (tabel 1.9.3).

Toon tabel1.9.2 Jeugdbescherming bij 0 t/m 17-jarigen¹⁾Verberg tabel1.9.2 Jeugdbescherming bij 0 t/m 17-jarigen¹⁾

1.9.2 Jeugdbescherming bij 0 t/m 17-jarigen¹⁾

Jeugdzorgregios_naam	Jeugdbescherming
Groningen	1,23
Friesland(Fryslân)	1,23
KopvanNoord-Holland	1,21
Drenthe	0,99
WestFriesland	1,07
Alkmaar(Noord-Kennemerland)	0,97
IJsselland	0,97
Flevoland	1,01
Zaanstreek-Waterland	0,77
IJmond(MiddenKennemerland)	0,97
ZuidKennemerland	0,65
Noord-Veluwe	1,07
Amsterdam-Amstelland	0,59
Twente	1,29
Haarlemmermeer	0,51
GooienVechtstreek	0,57
MiddenIJssel/OostVeluwe	1,26
HollandRijnland	0,73
UtrechtWest	0,65
Eemland	0,84
FoodValley	0,97
UtrechtStad	0,67
ZuidoostUtrecht	0,89
Haaglanden	0,81
Achterhoek	1,16
Lekstroom	0,86
MiddenHolland	1,3
Arnhem	0,95
Rijnmond	1,09
Rivierenland	0,81
Zuid-HollandZuid	1
Nijmegen	0,92
NoordoostBrabant	0,97
WestBrabantOost	0,64
Midden-Brabant	0,89
WestBrabantWest	0,89
Noord-Limburg	1,23
Zeeland	1,14
Zuidoost-Brabant	0,77
Zuid-Limburg	1,39
Midden-LimburgOost	1,19
Midden-LimburgWest	0,96
1)De peildatum van het totale aantal jongeren is 1 januari 2019 en komt dus niet overeen met de peildatum van het aantal jongeren met jeugdbescherming (31 december 2019).

1.9.3Jeugdregio's met de hoogste en laagste aandelen jongeren met jeugdbescherming, peildatum 31 december 2019*¹⁾

	% van het totale aantal personen van 0 tot en met 17 jaar2)
Grootste aandelen
Zuid-Limburg	1,39
Midden Holland	1,30
Twente	1,29
Midden IJssel/Oost Veluwe	1,26
Noord-Limburg	1,23
Kleinste aandelen
Haarlemmermeer	0,51
Gooi en Vechtstreek	0,57
Amsterdam-Amstelland	0,59
West Brabant Oost	0,64
Zuid Kennemerland	0,65

Bron:CBS

¹⁾Personen van 0 tot en met 17 jaar met jeugdbescherming.

²⁾De peildatum van het totale aantal jongeren is 1 januari 2019 en komt dus niet overeen met de peildatum van het aantal jongeren met jeugdbescherming (31 december 2019).