Statistische bijlage

2.2.1aWerkzame ICT'ers naar achtergrondkenmerken

	Werkzame ICT'ers								Werkzame beroepsbevolking (internationale definitie)
	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2017
	x 1 000
Totaal	336	335	336	339	349	370	378	380	8 579

Positie in werkkring
Werknemers vast dienstverband, vaste uren	252	250	254	253	254	273	279	278	5 206
Werknemers flexibele arbeidsrelatie	31	29	28	36	40	38	42	44	1 948
Zelfstandigen	53	55	53	50	56	59	57	59	1 425
	% van het totale aantal werkzame ICT'ers								% van werkzame beroepsbevolking
Beroepentypering werkkring (ISCO 2008)
ISCO 133	6	5	5	8	8	6	4	5
ISCO 215	4	4	4	4	4	4	3	4
ISCO 250	18	18	17	3	3	3	2	1
ISCO 251	31	27	29	49	51	52	55	56
ISCO 252	28	31	31	19	17	17	17	17
ISCO 350	2	2	1	0	1	1	1	0
ISCO 351	4	3	4	10	10	9	10	10
ISCO 352	3	4	4	4	4	4	4	4
ISCO 742	5	4	5	3	3	3	3	3

Positie in werkkring
Werknemers vast dienstverband, vaste uren	75	75	76	75	73	74	74	73	61
Werknemers flexibele arbeidsrelatie	9	9	8	11	11	10	11	11	23
Zelfstandigen	16	17	16	15	16	16	15	15	17

Arbeidsduur per week
minder dan 12 uur	2	2	3	3	3	3	3	2	11
12 tot 20 uur	1	1	2	1	2	1	1	1	8
20 tot 35 uur	14	14	14	14	14	15	14	16	30
35 uur of meer	82	82	82	81	81	80	82	80	51
Leeftijd
15 tot 25 jaar	7	6	5	6	7	6	6	6	15
25 tot 35 jaar	28	27	27	26	26	26	27	27	21
35 tot 45 jaar	34	33	32	30	30	28	27	26	20
45 tot 55 jaar	23	24	25	25	25	27	27	26	24
55 tot 65 jaar	8	10	10	11	11	12	13	13	17
65 tot 75 jaar	0	0	1	1	1	1	1	1	2

Onderwijsniveau
Basisonderwijs	1	1	1	1	1	1	1	1	5
Vmbo-b/k, mbo1	3	3	3	3	2	2	2	2	9
Vmbo-g/t, havo-, vwo-onderbouw	3	3	3	3	3	3	3	3	7
Mbo2 en mbo3	5	5	5	8	8	8	8	7	16
Mbo4	19	19	19	14	15	15	14	15	16
Havo, vwo	13	14	12	12	11	11	11	11	9
Hbo-, wo-bachelor	36	36	37	36	37	38	38	38	22
Hbo-, wo-master, doctor	20	19	19	21	23	22	22	24	14
Weet niet of onbekend	1	1	1	1	0	1	1	0	1

Geslacht
Man	90	91	90	88	89	88	87	86	54
Vrouw	10	9	10	12	11	12	13	14	46

Herkomst
Nederlandse achtergrond	81	81	79	80	79	80	79	79	80
Niet-westerse migratieachtergrond	9	9	10	9	10	10	10	10	10
Westerse migratieachtergrond	11	10	11	11	12	10	11	11	10
Migratieachtergrond onbekend	0	0	0	0	0	0	0	0	0

Bron:CBS, Enquête Beroepsbevolking.

2.2.2aWerkzame ICT'ers naar bedrijfstak (SBI 2008)

	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2016
	x 1 000							% van werkzame beroepsbevolking (internationaal)
Totaal bedrijfstakken	336	335	336	339	349	370	378	4,5
A - Landbouw, bosbouw en visserij	0	0	0	0	0	1	1	0,3
B - Winning van delfstoffen	0	1	1	1	1	1	1	.
C - Industrie	27	28	30	30	30	30	30	3,7
D - Energie	4	3	4	4	3	3	4	11,8
E - Water	2	1	1	2	1	1	1	2,2
F - Bouwnijverheid	8	7	7	9	10	10	9	2,2
G - Handel	18	22	23	25	29	29	30	2,4
H - Vervoer en opslag	7	7	7	6	7	9	9	2,4
I - Logies, maaltijd- en drankverstrekking	1	1	0	1	1	1	1	0,3
J - Informatie en communicatie	156	149	142	114	117	126	134	47,9
JA - Media	7	10	9	7	7	9	8	13,5
JB – Telecommunicatie.	16	13	15	9	10	12	11	34,4
JC – Informatiedienstverlening	133	126	117	98	99	105	115	61,8
K - Financiële instellingen	19	19	22	31	28	30	34	12,6
L - Onroerend goed	1	2	2	1	1	1	1	1,8
M – Advies en onderzoek	22	22	25	30	33	35	29	4,9
N - Overige zakelijke dienstverlening	9	10	10	11	11	12	11	2,4
O - Overheid	22	23	23	29	30	32	30	6,1
P - Onderwijs	11	13	11	11	10	12	12	2,1
Q - Gezondheids- en welzijnszorg	13	13	13	13	14	14	14	1,1
R - Cultuur, sport en recreatie	4	4	4	4	5	4	4	2,3
S - Overige dienstverlening	6	5	4	4	4	6	4	2,4
T - Huishoudens als werkgever van huishoudelijk personeel	0	0	0	0	0	0	0	.
U - Extraterritoriale organisaties en lichamen	0	0	0	0	0	0	0	.
Onbekend	5	5	6	13	14	15	18	4,0

Bron:CBS, Enquête Beroepsbevolking.

2.4.2aExportwaarde van ICT-diensten¹⁾

	2007	2011	2015
	% van totale waarde wereldexport ICT-diensten²⁾
Ierland	.	11,56	13,65
India	10,11	12,28	11,67
Nederland	.	.	7,83
Verenigde Staten	7,12	7,61	7,61
Duitsland	5,77	6,16	5,99
China	1,95	3,63	5,21
Verenigd Koninkrijk	6,81	5,48	5,15
Frankrijk	.	3,94	3,53
Zweden	2,86	3,30	3,34
Zwitserland	2,12	2,38	2,89
België	.	2,44	2,34
Israël	2,13	1,92	2,01
Italië	3,09	2,22	1,82
Canada	2,32	2,61	1,37
Singapore	0,66	1,01	1,36
Polen	0,39	0,68	0,93
Rusland	0,80	0,81	0,84
Denemarken	0,90	0,67	0,82
Zuid-Korea	0,32	0,34	0,74
Filippijnen	0,48	0,72	0,73
Japan	0,54	0,51	0,69
Hongkong	0,29	0,57	0,60
Maleisië	0,51	0,63	0,56
Tsjechië	0,54	0,61	0,55

Bron:UNCTAD.

¹⁾ICT-diensten zijn hier gedefinieerd als telecommunicatie en computer- en informatiediensten.

²⁾Gemeten in US-dollars.

2.4.3aExport en import van ICT-goederen, 2015¹⁾

	Export	Import
	x mln US-dollar
Hongkong	302 010	312 383
Verenigde Staten	210 526	443 853
Duitsland	149 289	154 924
Zuid-Korea	143 929	82 341
Japan	107 472	110 226
Nederland	69 545	73 900
Frankrijk	40 951	64 404
Tsjechië	35 211	32 189
Verenigd Koninkrijk	31 825	74 675
Italië	28 189	37 445
Polen	27 989	27 186
Hongarije	23 708	20 159
Oostenrijk	20 828	22 732
België	17 992	21 665
Slowakije	17 308	16 171
Zweden	15 772	21 638
Canada	14 471	48 815
Ierland	13 299	8 351
Denemarken	6 907	10 804
Finland	4 495	7 521

Bron:OESO, ICTS-database.

¹⁾ICT-goederen betreffen de goederengroepen 75,76 en 77 volgens de Standard International Trade Classification (SITC3).

3.1.2aHuishoudens met (breedband)internet, 2017

	Huishoudens met internet	Huishoudens met breedbandinternet
	% van huishoudens¹⁾
Nederland	98	98
Luxemburg	97	97
Zweden	95	93
Finland	94	93
Verenigd Koninkrijk	94	93
Denemarken	97	92
Duitsland	93	92
Oostenrijk	89	88
Ierland	88	88
Estland	88	87
EU-28	87	85
Malta	85	85
België	86	84
Spanje	83	83
Tsjechië	83	83
Slovenië	82	82
Hongarije	82	82
Frankrijk	86	79
Italië	81	79
Slowakije	81	79
Cyprus	79	79
Polen	82	78
Letland	79	76
Portugal	77	76
Kroatië	76	76
Litouwen	75	75
Roemenië	76	74
Griekenland	71	71
Bulgarije	67	67

Bron:Eurostat.

¹⁾Particuliere huishoudens met ten minste één persoon van 16 tot en met 74 jaar

3.4.3aTotale ICT-vaardigheden in EU, 2016¹⁾

	Geen	Weinig	Basis	Meer dan basis
	% van personen van 16 tot en met 74 jaar
Luxemburg	0	11	32	54
Denemarken	1	19	25	53
Nederland	0	17	32	45
Finland	1	20	29	44
Verenigd Koninkrijk	1	25	26	43
Zweden	1	24	30	39
Estland	1	26	26	35
Oostenrijk	0	18	31	35
Duitsland	0	22	34	33
Kroatië	1	17	21	33
België	0	25	29	32
Malta	1	27	18	31
Spanje	2	25	23	31
EU-28	1	25	27	29
Litouwen	1	22	22	29
Slowakije	0	25	26	29
Frankrijk	1	29	28	28
Portugal	1	22	19	28
Slovenië	1	21	25	28
Letland	0	29	24	27
Ierland	1	37	19	25
Hongarije	0	28	28	24
Tsjechië	1	28	33	20
Cyprus	1	32	22	20
Griekenland	1	23	26	19
Italië	2	23	24	19
Polen	1	28	25	19
Bulgarije	1	33	16	10
Roemenië	.	32	19	9

Bron:Eurostat.

¹⁾De percentages hebben betrekking op personen die in de drie maanden voorafgaand aan het onderzoek internet gebruikt hebben. Om die reden tellen ze niet op tot 100: niet iedereen heeft in die drie maanden internet gebruikt.

4.1.3aBedrijven die aan het personeel apparatuur verstrekken voor mobiel internet, 2017¹⁾

	% van bedrijven²⁾
Denemarken	92
Finland	92
Litouwen	88
Kroatië	83
Slowakije	82
Oostenrijk	81
Slovenië	81
Spanje	80
Tsjechië	79
Luxemburg	79
Noorwegen	79
Malta	78
Nederland	77
Zweden	77
Ierland	76
Frankrijk	75
Estland	74
Letland	73
België	72
Italië	71
Portugal	71
EU-28	70
Hongarije	70
Polen	70
Duitsland	66
Cyprus	61
Griekenland	52
Bulgarije	51
Roemenië	50

Bron:Eurostat.

¹⁾Door het bedrijf verstrekte draagbare apparatuur, zoals draagbare computers of smartphones, waarmee voor het eigen werk een mobiele verbinding gelegd kan worden met het internet. Wanneer de verbinding uitsluitend via wifi gelegd kan worden, en niet via mobiele-telefoonnetwerken, wordt deze apparatuur niet meegeteld.

²⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen, exclusief financiële instellingen en gezondheidszorg.

4.2.6aBedrijven met ICT-vacatures, 2017¹⁾

	had ICT-vacatures	had ICT-vacatures, maar geen moeite om deze te vervullen	had moeite om de ICT-vacatures te vervullen
	% van bedrijven²⁾
België	13	6	7
Estland	13	6	8
Luxemburg	13	5	9
Nederland	13	5	8
Denemarken	12	5	7
Ierland	12	6	6
Malta	12	4	8
Spanje	11	8	2
Hongarije	11	5	6
Oostenrijk	10	3	6
Finland	10	4	6
Zweden	10	4	5
Verenigd Koninkrijk	10	5	5
IJsland	10	7	2
Frankrijk	9	5	4
Cyprus	9	5	4
Litouwen	9	5	4
EU-28	8	4	4
Bulgarije	8	4	4
Duitsland	8	3	5
Kroatië	8	3	5
Tsjechië	7	2	5
Slovenië	7	3	4
Griekenland	6	3	3
Italië	6	3	2
Portugal	6	4	2
Slowakije	6	3	3
Noorwegen	6	5	2
Polen	5	4	2
Letland	4	2	2
Roemenië	4	3	1

Bron:Eurostat.

¹⁾Bedrijven die ICT-specialisten hebben aangenomen, of hadden willen aannemen.

²⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen, exclusief financiële instellingen en gezondheidszorg.

4.3.3aBedrijven die sociale media gebruiken, 2017

	% van bedrijven¹⁾
IJsland	79
Malta	74
Noorwegen	72
Denemarken	68
Ierland	68
Nederland	68
Cyprus	67
Zweden	65
Finland	63
Verenigd Koninkrijk	63
België	58
Luxemburg	54
Oostenrijk	53
Spanje	51
Griekenland	50
Litouwen	50
EU-28	47
Slovenië	47
Portugal	46
Duitsland	45
Kroatië	45
Italië	44
Frankrijk	41
Estland	40
Slowakije	39
Hongarije	38
Tsjechië	36
Roemenië	35
Bulgarije	34
Letland	30
Polen	27

Bron:Eurostat.

¹⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen, exclusief financiële instellingen en gezondheidszorg.

4.3.5aGebruik van typen sociale media per bedrijfstak, 2017

	Sociale netwerken (bijv. Facebook)	(Micro)blogs (bijv. Twitter)	Multimedia (bijv. YouTube, Flickr, Picasa)	Wiki's
	% van bedrijven¹⁾
Totaal	67	29	29	7

Informatie en communicatie	81	57	50	30
ICT-sector	80	53	47	29
Horeca	77	27	23	3
Onroerend goed	74	44	35	8
Advies en onderzoek	73	44	34	10
w.o. Researchinstellingen	71	46	39	12
Gezondheidszorg	68	33	28	5
Handel	67	27	30	6
Financiële instellingen	65	42	34	14
Overige dienstverlening	65	27	21	7
Energie & water	64	32	29	8
Industrie	61	21	29	5
Bouw	58	21	22	2
Transport	52	16	21	6

Bron:CBS, ICT-gebruik bedrijven.

¹⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen.

4.3.6aGebruik van typen sociale media door bedrijven, 2017

	Sociale netwerken (bijv. Facebook)	(Micro)blogs (bijv. Twitter)	Multimedia (bijv. YouTube, Flickr, Picasa)	Wiki's
	% van bedrijven¹⁾
IJsland	77	16	17	3
Malta	73	15	21	5
Noorwegen	71	11	15	5
Denemarken	67	12	25	5
Ierland	67	32	23	6
Nederland	66	29	29	7
Cyprus	65	28	27	5
Zweden	63	14	20	8
Finland	61	17	24	6
Verenigd Koninkrijk	60	42	19	5
België	57	17	17	7
Luxemburg	52	13	15	9
Oostenrijk	51	10	18	6
Griekenland	49	13	15	3
Spanje	49	21	23	5
Litouwen	47	10	17	12
EU-28	45	14	16	5
Portugal	45	7	15	3
Slovenië	45	7	17	2
Italië	42	8	16	3
Kroatië	41	7	13	7
Duitsland	40	7	14	7
Estland	39	7	11	5
Frankrijk	39	12	11	4
Hongarije	36	5	13	5
Slowakije	35	8	14	6
Bulgarije	34	4	7	3
Tsjechië	34	7	11	4
Roemenië	34	5	7	3
Letland	29	9	9	3
Polen	26	5	9	2

Bron:Eurostat.

¹⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen, exclusief financiële instellingen en gezondheidszorg.

4.4.1aBedrijven die e-facturen verzenden naar zakenpartners, 2015¹⁾

	% van bedrijven²⁾
Finland	72
Denemarken	64
Slovenië	57
Noorwegen	47
Zweden	33
Italië	30
Oostenrijk	25
Spanje	25
Litouwen	24
Nederland	19
Portugal	19
Estland	19
Letland	19
EU-28	18
België	16
Duitsland	16
Ierland	15
Frankrijk	15
Slowakije	15
Tsjechië	13
Polen	13
Luxemburg	11
Kroatië	10
Bulgarije	10
Malta	9
Roemenië	9
Hongarije	8
Cyprus	6
Verenigd Koninkrijk	5
Griekenland	3

Bron:Eurostat.

¹⁾Dit betreft uitsluitend e-facturen die bedrijven naar andere bedrijven of overheidsorganisaties hebben gestuurd.

²⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen, exclusief financiële instellingen en gezondheidszorg.

4.4.4aBedrijven die e-facturen ontvangen, 2015

	% van bedrijven¹⁾
Finland	70
Noorwegen	62
Letland	46
Bulgarije	46
België	43
Portugal	41
Litouwen	40
Nederland	40
Slowakije	37
Estland	35
Polen	35
Denemarken	34
Frankrijk	33
Zweden	31
Slovenië	30
Malta	30
Hongarije	30
Ierland	29
EU-28	26
Duitsland	25
Griekenland	23
Oostenrijk	21
Italië	20
Spanje	18
Luxemburg	18
Kroatië	18
Verenigd Koninkrijk	18
Tsjechië	17
Cyprus	14
Roemenië	12

Bron:Eurostat.

¹⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen, exclusief financiële instellingen en gezondheidszorg.

4.5.5aBedrijven die inkopen via e‑commerce, 2016

	% van bedrijven¹⁾
Oostenrijk	63
Noorwegen	58
Tsjechië	57
Nederland	57
Duitsland	56
Zweden	56
Frankrijk	51
Verenigd Koninkrijk	51
Ierland	48
EU-28	45
België	44
Italië	43
Cyprus	41
Luxemburg	38
Hongarije	38
Polen	33
Spanje	32
Letland	31
Litouwen	28
Kroatië	26
Estland	25
Portugal	25
Slowakije	22
Bulgarije	13
Roemenië	12
Griekenland	11

Bron:Eurostat.

¹⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen, exclusief financiële instellingen en gezondheidszorg.

4.7.2aBig-data-analyse door bedrijven, 2016

	Big-data-analyse uitgevoerd¹⁾	Analyse uitgevoerd door
		Eigen personeel²⁾	Andere bedrijven
	% van bedrijven³⁾
Totaal	23	20	7

Bedrijfstak
ICT-sector	39	38	7
Informatie en communicatie	41	40	8
w.o. Telecommunicatie	40	40	2
w.o. Uitgeverijen, film, radio en tv	40	39	12
w.o. IT- en informatiedienstverlening	41	40	8
Energie & water	32	30	13
Transport	31	27	11
Financiële instellingen	34	33	9
w.o. Verzekeringen	52	50	24
Handel	24	22	8
Advies en onderzoek	28	26	8
w.o. Researchinstellingen	38	38	7
Bouw	18	15	6
Horeca	11	6	6
Industrie	19	17	6
Gezondheidszorg	17	14	8
Overige dienstverlening	22	20	6
w.o. Reisbureaus⁴⁾	40	39	18
Onroerend goed	21	18	7

Bedrijfsomvang
10 tot 20 werkzame personen	17	14	6
20 tot 50 werkzame personen	23	21	6
50 tot 100 werkzame personen	30	29	8
100 tot 250 werkzame personen	39	35	13
250 tot 500 werkzame personen	46	44	15
500 of meer werkzame personen	55	52	23

Bron:CBS, ICT-gebruik bedrijven.

¹⁾Analyses zelf uitgevoerd en/of laten uitvoeren door andere bedrijven.

²⁾Medewerkers van het eigen bedrijf, inclusief moeder-, dochter- of zustermaatschappijen.

³⁾Bedrijven met 10 of meer werkzame personen.

⁴⁾Reisbureaus, reisorganisatie en -info.

5.4.1aAangevraagde patenten bij het Europees octrooibureau¹⁾

	2013	2014	2013	2014
	per mln inwoners		per mld euro R&D-uitgaven
Zweden	338,95	350,41	224,83	248,29
Finland	321,58	341,72	261,09	286,06
Duitsland	261,24	256,97	268,75	250,46
Denemarken	242,18	245,12	173,89	173,47
Nederland	200,72	206,23	264,29	265,44
Frankrijk	136,86	138,74	188,98	189,86
België	137,63	137,73	160,93	156,28
EU-28	112,03	111,97	206,72	200,53
Verenigd Koninkrijk	84,02	83,58	157,93	140,25
Ierland	71,69	71,83	119,41	115,21

Bron:Eurostat.

¹⁾Voorlopige cijfers.

.	Gegevens ontbreken
*	Voorlopig cijfer
**	Nader voorlopig cijfer
x	Geheim
–	Nihil
–	(Indien voorkomend tussen twee getallen) tot en met
0 (0,0)	Het getal is kleiner dan de helft van de gekozen eenheid
Niets (blank)	Een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen
2017–2018	2017 tot en met 2018
2017/2018	Het gemiddelde over de jaren 2017 tot en met 2018
2017/’18	Oogstjaar, boekjaar, schooljaar enz., beginnend in 2017 en eindigend in 2018
2015/’16–2017/’18	Oogstjaar, boekjaar, enz., 2015/’16 tot en met 2017/’18